ضرب المثل
-
ضرب‌المثل ریگ به کفش داشتن
ضرب المثل ” ریگ به کفش داشتن “ درباره ی اشخاصی به کار می رود که در ظاهر بی عیب هستند اما در باطن غیر قابل اعتماد بوده و مکر و حیله ای در سر دارند. این افراد به هیچ عنوان آن چیزی که در ظاهر نشان می دهند، نیستند و عیب و نا خالصی در کار یا نیت شان وجود دارد که دیر یا زود برای اطرافیان آشکار می شود... -
دزد باش و مرد باش
ضرب المثل دزد باش و مرد باش کاربرد ضرب المثل دزد باش و مرد باش: ضرب المثل دزد باش و مرد باش کنایه از اشخاصی است که اگر کار اشتباهی انجام میدهند اما اصول انسانیت و جوانمردی را زیر پا نمی گذراند. داستان ضرب المثل دزد باش و مرد باش: در دوره‌ای که محل سکونت مسافران در کاروانسراها بود، نوع ساخت... -
^داستان سه ضرب‌المثل کوتاه ایرانی^
ضرب المثل کوتاه خردمند بِه که نادان بلند کاربرد ضرب المثل: ” کوتاه خردمند به که نادان بلند ” در متنبه کردن کسانی که تنها ملاک انها در محاسبه افراد، ظاهر آنهاست، همچنین، در بیان شرافت و برتری عقل و دانش بکار می رود. داستان ضرب المثل کوتاه خردمند بِه که نادان بلند : ملک‌زاده‌ای شنیدم که کوتاه... -
انواع ضرب المثل کنایه دار با معنی
- خدا از دهنت بشنوه یعنی امیدوارم چیزی را که تو بر زبان آوردی، خدا همان را برایم رقم زند. *** - ترشی نخوری یه چیزی میشی (ترشی سستی و رخوت می آورد.) یعنی در صورتی که ترشی نخوری، سستی و کسلی ات از میان می رود و کارهایت را با شور و شوق بیشتری انجام می دهی. *** - آب از آب تکان نمی خورد یعنی همه چیز... -
ضرب المثل نه آجيل می‌دهم، نه آجيل می‌گيرم
از مميزات پاكمردان عالم اين است كه انعطاف نمي پذيرند و انحراف نمي جويند. هنگام قدرت و توانايي تحت تأثير و تطميع واقع نمي شوند. هنگام تنگدستي با نان جوين خو مي كنند تا خوان گسترده صاحبان مكنت و ثروت ذائقه آنان را تحريك نكند. ارباب توقعات نامعقول به اين زمره از مردم روزگار هرگز مراجعه نمي كنند و... -
ضرب المثل مگه دست‌هات حنا است؟
در سمنان اگر كسي چيزي در دست داشته باشد و به علت غفلت و سهل‌انگاري از دستش بيفتد به او مي‌گويند: «مگه دست‌هات حناست؟» يعني مگر به دست‌هايت حنا بسته است؟ شبي دزدي به خانه زن بيوه ثروتمندي مي‌رود. وقتي كه دزد وارد خانه مي‌شود متوجه مي‌شود كه زن هنوز بيدار است. خودش را به پشت پنجره اتاق مي‌رساند و... -
اگر گاوت خوش خوراك شد سرت را بگذار بخسب
در زمان‌هاي قديم مردي بود كه چهل سالش شده بود و هنوز زن نگرفته بود. كار و بارش چاق بود. گاو زراعتي، گاو شيرده، گله گوسفندي، انبار گندمي، برنجي، اسب، مال و مكنت، اسباب و اثاث خانه، خلاصه همه چيز داشت. اما به هر مجلسي كه مي‌رفت و به هر جا كه مي‌رسيد مردم عوض احوالپرسي به او مي‌گفتند: «خب! كي خدا... -
پته اش روی آب افتاد
هرگاه راز و سر کسی فاش شود و به اصطلاح دیگر «طشتش از بام افتاده باشد» مجازا می گویند : «فلانی پته اش روی آب افتاد» یعنی اسرار مگویش فاش و برملا گردید. آنچه را که امروزه به نام جواز و گذرنامه و بلیط نامیده میشود سابقا «پَتِه» میگفتهاند. پته به منظور خروج از کشور همان است که تا چندی قبل به نام... -
ضرب المثل علی بهونه گیر
ضرب المثل علی بهونه گیر ضرب المثل علی بهونه گیر برای کسانی به کار می رود که برای هرکاری ایراد می گیرند و چون ایراد رفع شد ایراد دیگری می گیرند. در گذشته در شهری امام زاده ای بود که مردم برای زیارت به آن جا می رفتند. روزی زن جوانی که برای زیارت به آنجا رفته بود متوجه سه زن بینی بریده شد که در... -
ضرب المثل چو فردا شود فکر فردا کنیم
ضرب المثل چو فردا شود فکر فردا کنیم. ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﯾﻼﺕ ﻭ هـ*ـوس‌های ﻧﻔﺴﺎﻧﯽ ﻏﻠﺒﻪ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻋﻘﻞ ﺳﻠﯿﻢ ﺑﻪ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻭ ﺩﺍﻭﺭﯼ ﺍﺳﺘﻤﺪﺍﺩ ﻧﺸﻮﺩ ﺁﺩﻣﯽ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝﻟﺬﺍﯾﺬ ﺁﻧﯽ ﻭ ﻓﺎﻧﯽ ﻣﯽﺭﻭﺩ ﻭ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺟﻤﺎﻝ ﺍﻟﺪﯾﻦ ﺍﺑﻮﺍﺳﺤﺎﻕ ﺍﯾﻨﺠﻮ ﺍﺯ ﺍﻣﯿﺮﺯﺍﺩﮔﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﭼﻨﮕﯿﺰﯼ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺿﻌﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻐﻮﻝ ﻭ ﺍﻣﺮﺍﯼ ﭼﻮﭘﺎﻧﯽ ﺑﺮ ﻗﺴﻤﺖ... -
ضرب المثل خر عیسی
عنوان بالا که غالباً به صورت خر عیسی گرش به مکه برند مصطلح می باشد کنایه از این است که صرفاً با انتساب به رجال و بزرگان نمی توان بزرگ و صاحب شخصیت شد بلکه بزرگی و احراز شخصیت فرع بر لیاقت و شایستگی است. همت و پشتکار می خواهد تا واحد نام و نشان توان شد. به طوری که می دانیم حضرت عیسای مسیح شارع... -
حق بالاتر از دوستی با افلاطون است
ضرب المثل بالا بیشتر در نزد اهل فضل و فلاسفه مصطلح و منتسب به ارسطو است . گاهی به جای افلاطون نام سقراط را در ضرب المثل می آورند ولی چون افلاطون استاد و معلم ارسطو بود و از طرف دیگر اختلاف نظر ارسطو با افلاطون بیشتر مورد بحث است بنابراین نام سقراط کمتر مقرون به حقیقت می باشد . عبارت مثلی بالا در... -
داستان ضرب المثل پيراهن عثمان
بعضي افراد براي غلبه برحريف به هر دستاويزي متمسك مي شوند و هر لغزش و اشتباه ناچيز از ناحيه رقيب را گناهي نابخشودني جلوه مي دهند . تلاش آنها صرفا غلبه و پيروزي بر حريف نيست بلكه ناظر به اين موضوع است كه مبارزاتشان را قبلا توجيه كنند و هر گونه توهم و اشابه ذهني را مرتفع نمايند تا اذهان و انظار... -
ضرب المثل کندن در خیبر
فطرت آدمی غالباً بر محورخودپرستی و خودخواهی و توجیه اعمالش دور میزند . خواه آن عمل به صواب و خواه ناصواب باشد . بعضیها اصرار دارند که هراقدامی را هرقدرهم کوچک و ناچیز باشد بزرگ جلوه داده انظار را به سوی خویش جلب کنند . آن قدر وراجی می کنند و به اعمال و رفتار خود شاخ و برگ می دهند که شنونده به... -
اگر پیش همه شرمنده ام پیش دزده رو سفیدم
یکی از ثروتمندان ، میهمانی باشکوهی ترتیب داد و از همه ی اشراف و مقامات بلندپایه ی شهر دعوت کرد تا در میهمانی اش شرکت کنند. همه ی میهمانان خوشحال به نظر می رسیدند. انواع و اقسام غذاها، میوه ها، نوشیدنی ها، شیرینی ها و خوردنی های ، برای پذیرایی از میهمانان آماده شده بود . خدمتگزاران از میهمانان... -
ضرب المثل سایه تان از سر ما کم نشود
درعبارت بالا معنی مجازی و استعاره ای سایه همان محبت و مرحمت و تلطف و توجه مخصوصی است که مقام بالاتر و مؤثرتر نسبت به کهتران و زیردستان مبذول می دارد . این عبارت بر اثر لطف سخن نه تنها به صورت امثله سائره درآمده بلکه دامنه آن به تعارفات روزمره نیز گسترش پیدا کرده ؛ در عصر حاضر هنگام احوالپرسی یا... -
ضرب المثل دیزی می غلتد درش را پیدا می کند
این مثل مترادف است با مثل فارسی كور كور را می‌جوید آب گودال را و هر وقت دو نفر همدیگر را پیدا می‌كنند و با هم دمخور و مأنوس می‌شوند مردم درباره آنان این مثل را می‌زنند. در زمان‌های بسیار قدیم در آذربایجان دو خانواده بودند كه یكی از آنها یك دختر داشت به اسم چؤلمك (دیزی) و دیگری یك پسر داشت به اسم... -
مفرداتش خوب است ولی مرده شوی ترکیبش را ببرد
در پهنۀ زندگی عوامل و عناصری وجود دارند که هر یک به تنهایی می توانند منشأ اثر و فایده باشند ولی چون همه یا چند تای آن با یکدیگر جمع شوند از اجتماع و اختلاط آنها نتیجۀ مطلوبه به دست نمی آید. از طرف دیگر بعضی ها ضمن مکالمه و محاوره از لغات و تعبیرات ادبی استفاده می کنند، عبارات مسجع و مقفی به کار... -
ضرب المثل حکیم باشی را دراز کنید
این عبارت مثلی از نظر معنی و مفهوم استعاره ای با ضرب المثل معروف گنه کرد در بلخ آهنگری مترادف است . مورد استفاده و استعمال آن هنگامی است که قادر زورمندی مرتکب جرم شود ولی ضعیف ناتوانی را مورد مواخذه قرار دهند و از او دیت جرم بستانند . اما ریشه تاریخی آن : کریمخان زند سرسلسله دودمان زندیه مردی... -
ضرب المثل دست از ترنج نشناخت
ضرب المثل دست از ترنج نشناخت عبارت بالا به هنگام آشفتگی و پریشان حالی به صورت ضرب المثل مورد استفاده و اصطلاح قرار می گیرد زیرا در این صورت و حال چون فکر و حواس آدمی به خوبی کار نمی کند لذا اعمالی خلاف عرف و عادت سر می زند و مآلاً موجب ندامت و شرمندگی می شود. غرض این است که آدم پریشان حال و...
