خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و تقویت قلم عزیزان ایجاد شده است.
هدف ما همواره ایجاد محیطی گرم و صمیمی و دوستانه بوده
برای مطالعه کامل رمان‌ها و استفاده از امکانات انجمن
به ما بپیوندید و یا وارد انجمن شوید.

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
س‌ 15. منشأ تجربة‌ دینی‌ چیست؟

ج: فهم‌ ریشه‌های‌ تجربة‌ دینی‌ مطلب‌ بسیار مشکلی‌ است. اما اساساً‌ دوگونه‌ تبیین‌ وجود دارد. یک‌ - تبیین‌ الهیاتی‌ - کلامی‌ - که‌ بر مبنای‌ آن‌ مبدء نهایی‌ Origin Ultimate تجربة‌ دینی‌ خدا یا الله‌ است. این‌ تبیین‌ از طریق‌ ایمان‌ حاصل‌ می‌آید اما از حیث‌ علمی‌ کافی‌ نیست.

دو - دانشمندان‌ علل‌ قریب‌ تجربة‌ دینی‌ را جستجو می‌کنند. البته‌ آنها آرأ مربوط‌ به‌ علت‌ نهایی‌ را رد نمی‌کنند بلکه‌ زمینة‌ مطالعة‌ عوامل‌ و شرایطی‌ را پیش‌ می‌کشند که‌ تجربة‌ دینی‌ در آن‌ شرایط‌ رخ‌ می‌دهد. تبیین‌ دوم، در واقع‌ راه‌ را هموار می‌کند تا دانشمندان‌ شرایط‌ تغییر دهنده‌ فراوانی‌ تجربة‌ دینی‌ را پیدا کنند. در پاسخ‌ سؤ‌الات‌ پیشین‌ به‌ برخی‌ از این‌ تحقیقات‌ اشاره‌ کردم. نکته‌ مهم‌ این‌ است‌ که‌ در علوم‌ تجربی‌ علل‌ مباشر تجربه‌ دینی‌ به‌ سهولت‌ فرا چنگ‌ می‌افتد اما هرگز، بر خلاف‌ برخی‌ ادعاها، علل‌ مباشر نافی‌ علت‌ نهایی‌ نیست‌ پس‌ اگر فردی‌ استدلال‌ کند که‌ تجربه‌ای‌ به‌ وسیلة‌ داروها، موسیقی‌ و یا دعا و مناجات‌ تسهیل‌ می‌شود، بدان‌ معنا نیست‌ که‌ خدا یا الله، با وجود این‌ عوامل، در بروز چنین‌ تجربه‌ای‌ مؤ‌ثر نیستند. بنابراین‌ با استناد به‌ علل‌ مباشر تجربة‌ دینی‌ نمی‌توان‌ آن‌ را بی‌اعتبار انگاشت‌ و یا حقیقبت‌ امری‌ را که‌ در اساس‌ هر ادعایی‌ دربارة‌ منشأ قریب‌ آشکار می‌شود انکار کرد.

‌ ‌توضیح: توصیه‌ روش‌ شناختی‌ هود در باب‌ منشأ تجربه‌ دینی‌ در واقع‌ دو امر است‌ اولاً‌ کشف‌ علل‌ و منشأ تجربه‌ دینی‌ منطقاً‌ به‌ حقانیت‌ این‌ تجارب‌ و آنچه‌ نشان‌ می‌دهند، ارتباط‌ ندارد. ثانیاً‌ کشف‌ علل‌ مباشر - مانند زیربنای‌ زیست‌ شناختی‌ تجربه‌ دینی‌ - به‌ معنای‌ نفی‌ علیت‌ الهی‌ نیست‌ زیرا این‌ دوگونه‌ علت، علت‌ طبیعی‌ مباشر و علتَ‌ الهی‌ در طول‌ هم‌ بوده‌ و لذا تبیین‌های‌ تجربی‌ متداول‌ در علوم‌ رفتاری‌ ناسازگار با تبیین‌های‌ متافیزیکی‌ رایج‌ در الهیات‌ و کلام‌ نیستند و استدلال‌ پوزیتویستی‌ «تجربه‌ دینی‌ یا ناشی‌ از عوامل‌ طبیعی‌ است‌ و یا ناشی‌ از اراده‌ الهی‌ است‌ و چون‌ علم‌ عوامل‌ طبیعی‌ را کشف‌ کرده‌ است‌ پس‌ گزارة‌ دوم‌ ابطال‌ می‌شود» در اساس‌ مغالطی‌ بوده‌ و بر ایهام‌ تقابل‌ مبتنی‌ است. ابهام‌ تعارض‌ بین‌ تبینهای‌ تجربی‌ و تبینهای‌ متافیزیکی‌ یکی‌ از عمده‌ترین‌ عوامل‌ سوق‌ دانشمندان‌ به‌ تحویلی‌ نگری‌ در تفسیر تجربة‌ دینی‌ است.


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
س‌ 16. بر مبنای‌ شما ارتباط‌ و تمایز بین‌ روان‌شناسی‌ دین‌ و روان‌شناسی‌ دینی‌ چیست؟

ج:روان‌شناسی‌ دین، روانشناسی‌ را به‌ منزله‌ مبنا در ارائه‌ تفسیر پدیدارهای‌ دینی‌ اخذ می‌کند. از این‌ رو، آن‌ با توجه‌ به‌ تمامیت‌ دین، تا حدود زیادی، تحویل‌نگرانه‌ است. روان‌شناسی‌ دینی، باورهای‌ دینی‌ را به‌ منزله‌ اصل‌ و منبع‌ قرار می‌دهد و روان‌شناسی‌ خود را در چارجوب‌ آن‌ سنت‌ ایمانی‌ جستجو می‌کنند. در نهایت‌ تا جایی‌ که‌ به‌ حقایق‌ مربوط‌ است، یک‌ روان‌شناسی‌ معتبر دین‌ آن‌ است‌ که‌ بر جنبه‌های‌ روان‌شناسی‌ دینی‌ مشتمل‌ باشد و بر عکس، روان‌شناسی‌های‌ دینیِ‌ معتبر مشتمل‌ بر روان‌شناسی‌ دین‌ هستند در برخی‌ از حوزه‌ها چنین‌ اتفاقی‌ را می‌بینیم. به‌ عنوان‌ مثال، در برخی‌ از تئوریهای‌ روابط‌ موضوعی‌ و در روان‌شناسی‌ فراشخصی، مواجهه‌های‌ روان‌شناختی‌ با موضوعات‌ صرفاً‌ روحی‌ و یا دینی‌ مقبول‌ افتاده‌ است‌ و در نتیجه‌ تئوریهایی‌ به‌ میان‌ آمده‌ که‌ تشخیص‌ اینکه‌ محصول‌ نهایی‌ در آنها روان‌شناسی‌ است‌ یا دین‌ مشکل‌ است. در زمان‌ طولانی‌ این‌ امر سودمند است‌ زیرا مرزهای‌ ممیزه‌ای‌ که‌ سعی‌ می‌کنیم‌ واقعیت‌ را بر آنها تطبیق‌ دهیم، به‌ نحوی‌ نسبی‌ و قراردادی‌اند.

‌ ‌توضیح: دو نکته‌ در بیان‌ هود وجود دارد: روان‌شناسی‌ دین‌ و روان‌شناسی‌ دینی‌ در مقام‌ تعریف‌ متمایز هستند ولی‌ در مقام‌ تحقق‌ به‌ اصطلاح‌ منطق‌دانان‌ نسبت‌ تداخل‌ دارند. نکتة‌ دوم‌ تصور‌ دقیق‌ هود از تحویلی‌ نگرانه‌ بودن‌ تصور روان‌شناسان‌ دین‌ از دین‌ است. این‌ نکته‌ محتاج‌ توضیح‌ بیشتری‌ است. دانشهای‌ گوناگونی‌ به‌ بحث‌ از دین‌ می‌پردازند: الهیات‌ و کلام، فلسفة‌ دین، تاریخ‌ ادیان، روان‌شناسی‌ دین‌ و جامعه‌شناسی‌ دین. یکی‌ از مهمترین‌ تمایز این‌ دانشها تصور خاصی‌ از دین‌ است‌ که‌ دین‌پژوهی‌ یاد شده‌ بر آن‌ مبتنی‌ است. همة‌ این‌ دین‌ پژوهیها، جز الهیات‌ و کلام، به‌ دلیل‌ گزینشی‌ بودن‌ با همة‌ هویت‌ دین‌ سرو کار ندارند بلکه‌ بُعدی‌ از دین‌ و ضلعی‌ از دینداری‌ را مورد مطالعه‌ قرار می‌دهند. فیلسوف‌ دین، معرفت‌ دینی‌ را مورد تأمل‌ قرار می‌دهد و روان‌شناسی‌ دین، رفتار دینی‌ را در سازمان‌ روانی‌ موضوع‌ بحث‌ قرار می‌دهد و ...


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
حصر توجه‌ به‌ بُعدی‌ و غفلت‌ از سایر ابعاد از لوازم‌ گریزناپذیر روش‌ تجربی‌ علوم‌ است‌ اما اگر فیلسوف‌ دین‌ گمان‌ کند که‌ دین‌ چیزی‌ نیست‌ جز معرفت‌ دینی‌ و روان‌شناس‌ پندارد که‌ دین‌ چیزی‌ نیست‌ جز دینداری‌ به‌ معنای‌ روان‌شناختی‌ دچار خطای‌ کنه‌ و وجه‌ شده‌اند. به‌ همین‌ دلیل‌ است‌ که‌ ویلیام‌ جمیز در مقام‌ تعریف‌ دین‌ تذکری‌ می‌دهد که‌ دین‌ از آن‌ حیث‌ که‌ مورد توجه‌ روان‌شناسی‌ است‌ و نه‌ دین‌ در کل‌ در اینجا تعریف‌ می‌شود (دین‌ و روان، ص‌ 6 - 2) خطای‌ اخذ وجهی‌ از شی‌ به‌ جای‌ کنه‌ آن‌ یکی‌ از مواضعی‌ است‌ که‌ موجب‌ تحویلی‌نگری‌ است.

اینکه‌ هود بر خلاف‌ بسیاری‌ از روان‌شناسان‌ به‌ این‌ نکات‌ ظریف‌ روش‌ شناسی‌ عطف‌ توجه‌ کرده‌ و خلل‌ روشی‌ نظریات‌ روان‌شناختی‌ را به‌ دست‌ آورده‌ ریشه‌ در موضع‌ وی‌ در خصوص‌ روان‌شناسی‌ فلسفی‌ دارد.
‌ ‌ س‌ 17. با توجه‌ به‌ اینکه‌ به‌ نظر می‌رسد دیدگاه‌ شما در روان‌شناسی‌ دین‌ بر روان‌شناسی‌ فلسفی‌ تکیه‌ دارد، لطفاً‌ مواردی‌ از مطالعات‌ و تحقیقات‌ خویش‌ را در روان‌شناسی‌ فلسفی‌ گزارش‌ کنید.

ج:بهتر است‌ دیدگاهم‌ را در خصوص‌ موضوعات‌ عام‌ روان‌شناسی‌ فلسفی‌ بیان‌ کنم. روان‌شناسی‌ فلسفی‌ بر جنبه‌های‌ مفهومی، شناختی‌ و نهایتاً‌ متافیزیکی‌ روان‌شناسی‌ متمرکز است. از زبان‌ ویتگنشتاین‌ به‌ طور صریح‌ پذیرفته‌ شده‌ است‌ که‌ بسیاری‌ از مسائل‌ روان‌شناسی‌ مفهومی‌اند تا تجربی. به‌ عنوان‌ مثال، این‌ مساله‌ را آیا الکلیسم‌ یک‌ گنـ*ـاه‌ است‌ یا بیماری‌ روانی‌ می‌توان‌ نام‌ برد. چنین‌ موضوعاتی‌ نیازمند فهم‌ بر حسب‌ تبعاتی‌ است‌ که‌ به‌ دنبال‌ نگریستن‌ به‌ پدیدار از یک‌ منظر و نه‌ منظری‌ دیگر حاصل‌ آید. مهمترین‌ امر در روان‌شناسی‌ فلسفی‌ معاصر این‌ تلقی‌ واقع‌بینانه‌ است‌ که‌ موضوعات‌ روش‌شناختی، جدای‌ از مسائل‌ اهمیت‌ فی‌نفسه‌ دارند همان‌گونه‌ که‌ سؤ‌الها جدای‌ از پاسخها قابل‌ فهم‌اند. مراد این‌ است‌ که‌ هر جهت‌گیری‌ روش‌شناختی‌ حداقل‌ به‌ طور ضمنی‌ بر یک‌ هستی‌شناسی‌ و متافیزیک‌ مبتنی‌ است‌ و آن‌ نه‌ تنها سؤ‌الات‌ را مشخص‌ می‌کند بلکه‌ نشان‌ می‌دهد که‌ آن‌ سؤ‌الها چگونه‌ طرح‌ می‌شوند و چه‌ زمانی‌ پاسخ‌ خود را می‌یابند.


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
اثر قریب‌ چنین‌ تشخیص، حرکت‌ به‌ سوی‌ کثرت‌گرایی‌ روش‌شناختی‌Methodological Plurlism است‌ که‌ در آن‌ روشهای‌ گوناگونی‌ برای‌ توضیح‌ یک‌ جنبه‌ از واقعیت‌ مورد استفاده‌ قرار می‌گیرد. البته‌ هیچ‌ روی‌ آوردی‌ نمی‌تواند مدعی‌ توضیح‌ تمام‌ واقعیت‌ باشد یا روی‌ آوردهای‌ دیگر را خطا انگاشته‌ و کنار نهد.

تلاشهای‌ نخستین‌ روان‌شناسی‌ صرفاً‌ در جهت‌ تجربی‌ کردن‌ و به‌ دست‌ آوردن‌ دانش‌ پوزیتویستی‌ صرف‌ بوده‌ است‌ و لذا از موشکافیهای‌ فلسفی‌ اعراض‌ می‌شده‌ است. البته‌ این‌ سخن‌ بدین‌ معنا نیست‌ که‌ فردی‌ نتواند، تجربی، کمی‌ و یا حتی‌ پوزیتویستی‌ باشد چرا که‌ می‌توان‌ چنین‌ بود، بلکه‌ به‌ زبان‌ ساده‌ مراد این‌ است‌ که‌ همة‌ واقعیت‌ از طریق‌ این‌ روشها به‌ دست‌ نمی‌آید. این‌ مدعا راه‌ را برای‌ گفتمان‌ نظامهای‌ گوناگون‌ و یا طرفداران‌ روش‌شناسی‌های‌ مختلف‌ هموار می‌کند. نتیجة‌ نهایی‌ یک‌ روان‌شناسی‌ غنی‌تر و کثیرالاضلاع‌تر است‌ و من‌ فکر می‌کنم‌ به‌ وسیلة‌ چنین‌ روان‌شناسی‌ می‌توان‌ درکی‌ عمیقتر از دین‌ ارائه‌ کرد.



‌ ‌س‌ 18. تصور شما از روان‌شناسی‌ فلسفی‌ چیست؟ آن‌ را اساساً‌ چگونه‌ می‌توان‌ تعریف‌ کرد؟

ج: من‌ شیفتة‌ تعاریف‌ نیستم‌ وبه‌ نظرم‌ آنها به‌ ندرت‌ رهگشا هستند. با این‌ همه‌ تاکید می‌کنم. آنچه‌ روان‌شناسی‌ فلسفی‌ را مشخصاً‌ تعریف‌ می‌کند، تمرکز بر موضوعات‌ صرفاً‌ مفهومی‌ است‌ که‌ به‌ سادگی‌ از طریق‌ مجموعة‌ داده‌ها قابل‌ تحلیل‌ نیستند. با توجه‌ به‌ تفسیر پیشینم، الکلیسم‌ - چه‌ اینکه‌ بیماری‌ روانی‌ باشد یا گنـ*ـاه‌ یا هر دو - موضوعی‌ نیست‌ که‌ صرفاً‌ از طریق‌ تجربه‌گرایی‌ قابل‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ باشد.

به‌ تعبیر دیگر، روان‌شناسی‌ فلسفی‌ به‌ عنوان‌ اصلی‌ترین‌ وظیفه‌اش‌ سعی‌ دارد این‌ نکته‌ را بفهمد که‌ مجموعه‌ای‌ از واقعیات، آنگونه‌ که‌ واقعیات‌ آشکار می‌شوند، چه‌ ساختاری‌ را باید دانسته‌ باشند. به‌ عنوان‌ اصل‌ فراگیر روان‌شناسان‌ در تعالیم‌ فلسفی‌ فقیرند. همانگونه‌ که‌ جیمز در اصول‌ روان‌شناسی‌اش‌ گفته‌ است: رخنه‌های‌ متافیزیکی‌ در همه‌ جا رخ‌ می‌دهد. روان‌شناسی‌ فلسفی‌ هرگز جانشین‌ متافیزیک‌ - یا حتی‌ امری‌ که‌ جمیز آن‌ را متافیزیک‌ می‌نامد - نیست‌ بلکه‌ صرفاً‌ کوششی‌ در جهت‌ تفکر کردن‌ به‌ طریق‌ واضح‌ است.


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
س‌ 19. ضرورت، اهداف‌ و کاربردهای‌ روان‌شناس‌ فلسفی‌ چیست؟

ج: هدف‌ واقعاً‌ وضوح‌ بخشیدن‌ به‌ تفکر است. روان‌شناسی‌ فلسفی‌ می‌تواند ماهیت‌ و حدود هر ادعایی‌ را نشان‌ دهد. حداقل‌ آن‌ فرد را بر اینکه‌ مجموعة‌ داده‌های‌ معین‌ نمی‌تواند ادعای‌ طرح‌ شده‌ را تایید کند، آگاه‌ می‌سازد. از این‌ رو روان‌شناسی‌ فلسفی، دانشمندان‌ را درستکار و منصف‌ می‌کند به‌گونه‌ای‌ که‌ آنها پیش‌ از آنچه‌ داده‌ها اثبات‌ می‌کنند، ادعایی‌ به‌ میان‌ نیاورند.

روان‌شناسی‌ فلسفی‌ این‌ فرض‌ را به‌ میان‌ می‌آورد که‌ آنچه‌ داده‌ها را تشکیل‌ می‌دهد خود قابل‌ بحث‌اند. از این‌رو دانشمندان‌ نمی‌توانند پدیدارها را کنار بگذارند صرفاً‌ به‌ دلیل‌ اینکه‌ آنها روشِ‌ مطالعه‌ و تصدیق‌ وجود چنین‌ پدیدارهایی‌ را ندارند، به‌ این‌ معنا، روان‌شناسی‌ فلسفی‌ نگهبان‌ روان‌شناسی‌ علمی‌ است.



‌ ‌س‌ 20. بین‌ روان‌شناسی‌ فلسفی‌ و روان‌شناسی‌ دینی‌ چه‌ نسبتی‌ وجود دارد؟

ج: من‌ در واقع‌ پاسخ‌ این‌ سؤ‌ال‌ را قبلاً‌ داده‌ام. روان‌شناسی‌ فلسفی‌ [ نسبت‌ بین‌ ] ادعاها و حدود اطلاعات‌ را بررسی‌ و ارزیابی‌ می‌کند و لذا در هر برنامة‌ آموزشی‌ و تئوریک‌ وجود دارد. روان‌شناسی‌ فلسفی‌ تا جایی‌ ملازم‌ با روان‌شناسی‌ دین‌ است‌ که‌ محققان‌ بخواهند بر مبنای‌ آن‌ مفاهیم‌ دینی‌ را به‌ عنوان‌ واقعیات‌ تجربی‌ نشان‌ دهند. اگر شیاطین‌ وجود دارند، به‌ عنوان‌ مثال، فرد چگونه‌ می‌تواند آنها را شناسایی‌ کند؟ ممکن‌ است‌ این‌ فرض‌ که‌ ویروس‌ نمی‌تواند نشانه‌ روح‌ پلید باشد، در دانشهای‌ غرب‌ مرسوم‌ باشد، اما رواج‌ آن‌ در علوم‌ رفتاری‌ به‌ معنای‌ صحیح‌ بودن‌ آن‌ نیست. روان‌شناسی‌ فلسفی‌ راه‌ را هموار می‌کند تا به‌ طور نظام‌دار در این‌ باب‌ فکر شود.


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
‌ س‌ 21. براساس‌ توضیح‌ شما در خصوص‌ روان‌شناسی‌ فلسفی، بین‌ روان‌شناسی‌ دین‌ و الهیات‌ چه‌ نسبتی‌ وجود دارد؟

ج:این‌ سؤ‌الی‌ است‌ مشکلتر و محتاج‌ تأمل‌ در برخی‌ مسائل‌ فلسفی. الهیات‌ به‌ معنای‌ لغوی‌ آن، به‌ عنوان‌ خداشناسی‌ بدون‌ یک‌ مبنای‌ پیدا یا پنهان‌ فلسفی‌ قابل‌ تحقیق‌ نیست. حتی‌ سنتهای‌ ایمانی‌ مبتنی‌ بر وحی‌ با مسائلی‌ از این‌ قبیل‌ روبرو هستند: وحی‌ چگونه‌ رخ‌ می‌دهد؟ چگونه‌ مقبول‌ می‌افتد؟ و چگونه‌ ابلاغ‌ می‌شود؟ و ... این‌ مسائل‌ بالذات‌ فلسفی‌اند.

بنابراین‌ هر الهیاتی‌ دارای‌ مکمل‌ فلسفی‌ است‌ که‌ به‌ وسیله‌ آن‌ به‌ شکل‌ نظام‌ کلامی‌ در می‌آید. حقایق‌ ایمانی‌ نه‌ صرفاً‌ بر حسب‌ مبانی‌ کلامی‌ بلکه‌ همچنان‌ بر حسب‌ مبانی‌ فلسفی‌ تصدیق‌ می‌شوند. به‌ عنوان‌ مثال، در غرب‌ فرض‌ اینکه‌ خدا موجود است‌ و صفات‌ معینی‌ دارد، رفتار انسان‌ در عبادت‌ خدا توجیه‌ می‌شود. اگر خدا وجود نداشت‌ و یا فرض‌ می‌شد که‌ صفات‌ دیگری‌ می‌داشت، چنین‌ پرستشی‌ فاقد دلایل‌ منطقی‌ می‌شد. این‌ نوع‌ ادعاها در زمینه‌های‌ فلسفی‌ و بر حسب‌ فلسفة‌ روشنی‌ که‌ در هر ادعای‌ الهیاتی‌ فرا خوانده‌ شده‌ است، حاصل‌ می‌آید.

همان‌گونه‌ که‌ فلسفه‌ لوازمی‌ برای‌ الهیات‌ دارد، موضوعات‌ الهیاتی‌ و کلامی‌ نیز لوازم‌ و آثاری‌ در فلسفه‌ دارد. من‌ از کسانی‌ نیستم‌ که‌ معتقدند الهیات‌ و کلام‌ قابل‌ تحویل‌ به‌ فلسفه‌ است. بسیاری‌ از سنتهای‌ ایمانی‌ (ادیان‌ بزرگ) مبتنی‌ بر وحی‌اند، مقوله‌ای‌ که‌ هرگز نباید فراموش‌ شود. چنین‌ نظامهای‌ الهیاتی‌ و کلامی، فلسفه‌ را به‌ جهت‌گیری‌ مهمی‌ هدایت‌ می‌کنند.


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
احتمالاً، یک‌ تمثیل‌ بتواند دیدگاه‌ مرا روشنتر سازد: خرد، طرق‌ مختلفی‌ را که‌ اشیأ می‌توانند، باشند به‌ ما می‌گوید (اوضاع‌ بسیار زیادی‌ برای‌ هر امری‌ عقلاً‌ امکان‌ دارد) اما خرد به‌ وسیلة‌ حسی‌ که‌ جهان‌ را به‌ این‌ صورت‌ برای‌ ما می‌نمایاند، محدود است. اگر چه‌ رخداد بسیاری‌ از امور معقول‌ است‌ اما هر آنچه‌ عقلاً‌ محتمل‌ است، رخ‌ نمی‌دهد. چنین‌ وضعی‌ را حس‌ به‌ ما می‌گوید. بنابراین‌ تجربة‌ حسی‌ خود را در حد واقعیت‌ محدود می‌کند. به‌ همین‌ صورت‌ می‌توان‌ گفت‌ فلسفه، با ما، از اموری‌ سخن‌ می‌گوید که‌ وجود آنها عقلاً‌ ممکن‌ است‌ اما وحی‌ آنچه‌ را که‌ خداوند فرو فرستاده‌ است‌ بیان‌ می‌کند. بنابراین‌ اگر خدا یا الله‌ امر دیگری‌ را فرستاده‌ بود، احتمالاً‌ وحی‌ صورت‌ دیگری‌ داشت. البته‌ چنین‌ نشده‌ است.

اگر روان‌شناسی‌ دین‌ یافته‌های‌ تجربی‌ را در رد و انکار وحی‌ دینی‌ به‌ کار برد، الهیات‌ می‌تواند به‌ طور منطقی‌ روان‌شناسی‌ دین‌ را نقد کند. البته‌ در این‌ موارد برخی‌ یافته‌های‌ متناقض‌ به‌ صورت‌ مسائلی‌ مبهم‌ خواهند ماند تا شواهد علمی‌ بیشتر و یا تفکر الهیاتی‌ مستحکمتر ( و عمیقتر) تعارض‌ را برطرف‌ کند. از این‌ رو در چنین‌ مواردی‌ الهیات‌ نقش‌ تعیین‌ کننده‌ای‌ دارد و البته‌ روان‌شناسی‌ و فلسفه‌ دین‌ نیز نقش‌ مهمی‌ دارند.

‌ ‌توضیح:آنچه‌ در عمل‌ نقش‌ سرنوشت‌سازی‌ در نسبت‌ بین‌ روان‌شناسی‌ دین‌ و نظام‌ الهیاتی‌ دارد، دو امر است: یک‌ روان‌شناسی‌ فلسفی‌ که‌ راه‌ را هموار می‌کند تا روان‌شناسی‌ دین‌ حد و ثغور خود را در مواجهة‌ با دین‌ پیدا کند و از آفاتی‌ چون‌ پوزیتویسم‌ نجات‌ یابد. دو - تفکر فلسفی‌ که‌ متأله‌ را بر آن‌ می‌دارد تا بر قرائت‌ خود از اندیشة‌ دینی‌ بر مبنای‌ یافته‌های‌ تجربی‌ روان‌ شناسان‌ دین، به‌ ویژه‌ در مقام‌ رفع‌ تعارض‌ یاد شده، اشراف‌ داشته‌ و حدو مرز آن‌ را نیز معین‌ کند. براین‌ مبنا است‌ که‌ مواجهه‌ متغایر متألهان‌ جدید در غرب‌ با روان‌شناسی‌ دین‌ قابل‌ فهم‌ است.


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
‌س‌ 22. شما در خصوص‌ آیندة‌ روان‌شناسی‌ چه‌ تصویری‌ دارید؟

ج: آینده‌ درخشان‌ است، اغلب‌ مباحث‌ مربوط‌ به‌ جهان‌ فرا مدرن‌ بر کثرت‌گرایی‌ در دیدگاهها استوار است. بر مبنای‌ چنین‌ کثرت‌گرایی‌ است‌ که‌ همه‌ سنتهای‌ ایمانی‌ در عرصه‌ هستی‌ باقی‌ خواهند ماند. واقعیت‌ این‌ است‌ که‌ به‌ دلیل‌ امتناع‌ هر دینی‌ از نسبی‌سازی‌ation zRelativi، ادیان‌ گوناگون‌ داریم. به‌ دلیل‌ وجود مسلمانان‌ و یهودیان‌ متدین‌ است‌ که‌ سنتهای‌ ایمانی‌ بزرگ‌ همخوان‌ با یهود و اسلام‌ وجود دارد. امکان‌ تحقق‌ این‌ امر نه‌ صرفاً‌ به‌ تجربه‌ بلکه‌ به‌ گفتگوهای‌ مفهومی‌ درون‌ دینی‌ و برون‌ دینی‌ محتاج‌ است.

وقتی‌ می‌گوییم‌ آینده‌ روان‌شناسی‌ دین‌ درخشان‌ است، روش‌شناسی‌ جالب‌ پُل‌ واتسون‌ مد نظرم‌ است‌ که‌ بر مفهوم‌ زمینه‌ ایدئولوژیک‌Ideological Surround وی‌ مبنی‌ است. دیدگاه‌ وی‌ راه‌ را هموار می‌کند تا هر کسی‌ از دیدگاه‌ خویش‌ دفاع‌ کند، البته‌ نه‌ صرفاً‌ براساس‌ مفروضها و فهم‌ آنها از واقعیت‌ بلکه‌ براساس‌ اینکه‌ آنها خودشان‌ جزئی‌ از واقعیت‌ دارند. اینکه‌ این‌ واقعیتها پاره‌ پاره‌ در واقعیت‌ بزرگتری‌ متحد می‌شوند.

‌ ‌توضیح: عنصر نخست‌ متعلق‌ ایمان‌ است‌ که‌ نزد متکلمان‌ به‌ عنوان‌ اصول‌ ایمان‌ معروف‌ است. عنصر دوم‌ خودِ‌ فعل‌ ایمان‌ است‌ که‌ به‌ فردِ‌ مؤ‌من‌ منسوب‌ است‌ و از آن‌ در زبان‌ فارسی‌ به‌ گرویدن‌ تعبیر می‌شود.دانشمندان‌ مسلمان‌ در خصوص‌ هر دو عنصر اختلاف‌ نظر دارند.

برخی‌ از متکلمان‌ در گزارش‌ آرأ گوناگون‌ در چیستی‌

ایمان، به‌ طبقه‌بندی‌ آنها پرداخته‌اند.(8) در این‌ گفتار مختصر به‌ نقل‌ یکی‌ از این‌ طبقه‌ بندیها بسنده‌ می‌کنیم.


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
معرفت‌ و علم: شیعه‌

‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌فعل‌ جوانحی‌ صِرف‌

‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌تصدیق‌ (تصدیق‌ نفسانی‌ یا ربط‌ القلب): اشاعره‌



‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌اقرار به‌ زبان‌ فقط: کرامیه‌

فعل‌ ایمان‌ ‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌فعل‌ جوارحی‌ صِرف‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌جمیع‌ طاعات‌ (نوافل‌ و فرائض): خوارج، قدما، معتزله‌ و...

‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌طاعات‌ واجب‌ و نه‌ نوافل: ابوعلی‌ جبائی‌ وفرزندش‌ و اکثر معتزله‌ بصره‌



‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌تصدیق‌ + اقرار به‌ زبان: ابوحنیفه‌ و خواجه‌ در تجرید

‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌فعل‌ جوانجی‌ - جوارحی‌

‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌‌ ‌تصدیق‌ بالجنان، اقرارباللسان‌ و عمل‌ بالارکان:محدثین،جمعی‌ از سلف‌ مانند ابن‌ مجاهد



‌ ‌توضیح: مفهوم‌ نسبی‌سازی‌ در متدولوژی‌ واتسون‌ را از خود واتسون‌ درخواست‌ کردیم.ایشان‌ معتقد هستند که‌ «هر دیدگاه‌ و مفهوم‌ سازی‌ ناگزیر از قوم‌ مداری‌ است. حتی‌ دیدگاه‌های‌ غیر دینی‌ و عینی‌ علمی‌ [این‌ اصل‌ مهمی‌ در روش‌شناسی‌ واتسون‌ است]. پیروان‌ ادیان‌ مختلف‌ نمی‌توانند دین‌ خاص‌ خود را بعنوان‌ یک‌ انتخاب‌ در میان‌ چندین‌ انتخاب، نه‌ بهتر و نه‌ بدتر از دیگر انتخابها، ببینند. آنها دین‌ خود را به‌ گونه‌ای‌ که‌ هنگام‌ خرید لباس‌ و یا ماشین‌ عمل‌ می‌کنند، انتخاب‌ نمی‌کنند. بلکه‌ مخلصانه‌ به‌ ایمانشان‌ عشق‌ می‌ورزند و به‌ آن‌ پایبندند. از

این‌ روی، مؤ‌منان‌ از پذیرش‌ نسبی‌سازی‌ اجتناب‌ می‌کنند.

لازمة‌ پذیرش‌ نسبی‌سازی‌ توسط‌ تمام‌ ادیان‌ خود یک‌ لازمة‌ مطلق‌ بوده‌ و انعکاسی‌ از مطلق‌گرایی‌ نسبی‌سازی‌ است، و این‌ نکته‌ای‌ است‌ که‌ تعارض‌ نسبی‌سازی‌ و قوم‌ مداری‌ آن‌ را آشکار می‌سازد».



‌ ‌س‌ 23. در خصوص‌ روان‌شناس‌ دین‌ در جوامع‌ مسلمان‌ چه‌ پیشنهادهایی‌ دارید؟

ج: پیشنهاد کردن‌ من‌ دربارة‌ آنچه‌ جوامع‌ اسلامی‌ باید انجام‌ دهند، گستاخانه‌ محسوب‌ می‌شود. من‌ در جامعه‌ پهناور غربی‌ بی‌اطلاع‌ از اسلام‌ و جامعه‌ اسلامی‌ بزرگ‌ شده‌ام، نه‌ به‌ زبان‌ شما مطالعه‌ می‌کنم‌ و نه‌ دانش‌ کافی‌ از تاریخ‌ شما دارم. همچنین‌ اغلب‌ اوقات، خودم‌ را در چارچوپ‌ تصورات‌ قالبی‌ غرب‌ از اسلام‌ و جوامع‌ اسلامی‌ می‌یابم‌ که‌ در عین‌ حال‌ باید بدانیم‌ آنها تحریفی‌ از واقعیتهای‌ بزرگ‌اند. با وجود این‌ من‌ عقیده‌ دارم‌ که‌ جوامع‌ شما، همانند تمام‌ جوامع‌ دیگر باید به‌ دنبال‌ این‌ باشند که‌ جایگاه‌ حقیقی‌شان‌ کجاست‌ و چگونه‌ می‌توانند آن‌ جایگاه‌ را بیابند، اهمیت‌ دادن‌ به‌ این‌ موضوع‌ چیزی‌ است‌ که‌ باید بازیابی‌ و کشف‌ گردند. زمانی‌ که‌ این‌ کار انجام‌ گرفت، چیزی‌ دیگر را برای‌ انجام‌ دادن‌ وجود ندارد.


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿

~ROYA~

مدیر کل بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
10/7/20
ارسال ها
1,918
امتیاز واکنش
23,572
امتیاز
368
محل سکونت
~OVEN~
زمان حضور
104 روز 16 ساعت 52 دقیقه
نویسنده این موضوع
‌توضیح: در جوامع‌ اسلامی‌ در خصوص‌ روان‌شناسی‌ دین‌ و دانشهایی‌ نظیر آن، مانند جامعه‌شناسی‌ دین‌ و کلام‌ جدید دو امر - که‌ در واقع‌ دو سوی‌ افراط‌ و تفریط‌ هستند - آفت‌زا است: یک‌ - بی‌خبری‌ از تحقیقاتی‌ که‌ در عالم‌ غرب‌ در این‌ زمینه‌ به‌ وجود آمده‌ و اعراض‌ از هرگونه‌ تحقیقاتی‌ در این‌ خصوص. دو - بی‌توجهی‌ به‌ زمینه‌های‌ فرهنگی، فلسفی‌ و دینی‌ خاص‌ جوامع‌ اسلامی. این‌ بی‌توجهی‌ موجب‌ می‌شود که‌ افراد گمان‌ کنند در روان‌ شناسی‌ دین‌ در جوامع‌ اسلامی‌ و یا در کلام‌ جدید مشکلات، مسائل‌ و معضلات‌ دقیقاً‌ همان‌ مواردی‌ هستند که‌ برای‌ عالم‌ غرب‌ پیش‌ آمده‌ و پاسخها و تئوریهای‌ لازم‌ نیز همان‌ نظریاتی‌ هستند که‌ آنها به‌ دست‌ آوردند. تلاش‌ مصون‌ از تفریطِ‌ بی‌خبرانة‌ نخست‌ و افراطِ‌ غافلانة‌ دوم، در تعبیر هود یافتن‌ جایگاه‌ حقیقی‌ عنوان‌ شده‌ است.



‌ ‌س‌ 24. پیشنهادهای‌ شما در خصوص‌ پژوهش‌ در روان‌شناسی‌ دین‌ در جهان‌ سوم‌ به‌ طور کلی‌ و ایران‌ به‌ طور خاص‌ چیست؟

ج:من‌ در مقام‌ سردبیر پیشین‌ مجلة‌ بین‌المللی‌ روان‌شناسی‌ دین‌ در خصوص‌ این‌ مساله‌ تجربه‌های‌ زیادی‌ دارم، در مجموع‌ کم‌ هستند دانشمندان‌ چیره‌ دست‌ مسلمان‌ که‌ از نمونه‌های‌ اسلامی‌ در ارزیابی‌ و مطالعات‌ تجربی‌ استفاده‌ کنند. برداشت‌ من‌ این‌ است‌ که‌ غالب‌ پیشوایان‌ اسلامی‌ از پذیرفتن‌ روشهای‌ تجربی‌ که‌ به‌ فهم‌ عقاید و مناسک‌ جوامع‌ اسلامی‌ کمک‌ می‌کند، خودداری‌ می‌کنند. و این‌ موجب‌ تأسف‌ فراوان‌ است‌ زیرا غرب‌ به‌ دانش‌ مورد اطمینان‌ در خصوص‌ اسلام‌ بسیار نیازمند است.

همچنین‌ اکثر نظریه‌پردازان‌ دینی‌ در غرب‌ فرضیات‌ خود را براساس‌ اطلاعاتی‌ استوار می‌سازند که‌ بهره‌ای‌ از منابع‌ اسلامی‌ ندارند. بنابراین‌ نظریه‌های‌ دینی‌ از سنن‌ دیگری‌ آب‌ می‌خورند و به‌ این‌ ترتیب‌ آن‌ سنن‌ بر مسلمانان‌ تحمیل‌ می‌گردد، امری‌ که‌ در تحقیقات‌ اسلام‌ شناسانه‌ بسیار بد و نامناسب‌ است. برای‌ دانشوران‌ کشور شما بسیار ارزشمند است‌ که‌ برای‌ تحقیقات‌ مشروع‌ دربارة‌ ایمان‌ و جامعة‌ شما مجال‌ یابند و از درون‌ نیز مورد تشویق‌ قرار گیرند. انتشار بین‌المللی‌ چنین‌ تحقیقاتی‌ با استقبال‌ روبرو خواهد شد و احتمالاً‌ دامنه‌ و تنوع‌ سنن‌ ایمانی‌ و فرهنگ‌ شما را برای‌ کسانی‌ که‌ به‌ چنین‌ دانش‌ واقعی‌ نیازمند هستند آشکار خواهد کرد.


تجربه دینی , روانشناسی دین و الاهیات

 
  • تشکر
Reactions: *RoRo* و Narín✿
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
بالا