جادو و جادوگری در ایران باستان

ZaHRa · 19/3/24

دانستنی ها - حتما شنیده اید عده ای می گویند گربه سیاه یا کلاغ نماد بدشانسی هستند. به نظرتان این خرافه از کجا می آید؟ باورش سخت است، اما این ها باورهایی است که از میان آموزه های جادوگران باستانی به عصر ما آمده است.

جادو و جادوگری از قدیم الایام در میان تمامی اقوام و ملت های جهان - بسته به میزان باورپذیری آن ملت - جایگاه ویژه ای داشته است. بررسی تاریخ جادو و جادوگری در جهان امری بسیار حساس و بسیار طولانی است. باورهای جهانی در این باره چنان در هم تنیده اند که تفکیک آنها از یکدیگر دشوار و گاه ناشدنی می نماید. با این حال می دانیم برای درک این مفهوم باید به آغاز زندگی اجتماعی انسان ها و شکل گیری بن مایه های فکری آنان در ابتدای تاریخ بازگردیم.

رویدادهای پر از ابهام، ترس ها، تضاد و دوگانگی های درونی انسان و آن دنیای نامحسوسی که اطراف خود حس می کرد، همه دلایلی برای باور به قدرت هایی نامحدود بودند که می توانست زندگی او و دیگر موجودات را دگرگون سازد. مهار این قدرت نادیدنی، هر چند سخت، اما - به گمان انسان باستانی - توسط گروهی که از دیگر اعضای جامعه متمایز بودند، ممکن بود.

ZaHRa · 19/3/24

به باور مردم آن زمان ها، این عده با مهار این قدرت می توانستند بر آسمان و زمین و تقدیر موجودات تسلط یابند و راه میانبری برای رسیدن آدمیان به اهداف شان شوند. این افراد که گاه این قدرت ادعایی را در خانواده و طایفه خود به ارث می گذاشتند، یا شاه بودند یا یک پیشوای آیینی و گاهی هم هر دو.

آنجا که ایزدان بسیار دور و غیرقابل دسترس می نمودند یا آنجا که فدیه ها و قربانی ها از جانب رب النوع ها و ایزدان مورد قبول قرار نمی گرفت، این دسته که از آنها با نام کلی «جادوگران» یاد می شود، راهگشای نیاز مردمان می شدند.

«جادو» را باید مجموعه ای از روش ها، باورها و اعمال دانست که به منظور کنترل اوضاع طبیعی برای رسیدن به اهدافی مشخص (که می تواند خوب یا بد باشد)، توسط گروهی خاص مورد استفاده قرار می گیرد. واژه جادو در فارسی به معنی سحر و جادوگری است که از واژه «جادوگ» (jadug) در فارسی میانه گرفته شده است. بر اساس نوشته «هنریک ساموئل نیبرگ» (Henrik Samuel Nyberg، شرق شناس و ایران شناس سوئدی)، این واژه در «فارسی میانه متقدم» به صورت «یاتوک» (uatuk) آمده و صورت باستانی آن «یاتوکا» «yatuka» است که جزء اول آن در اوستا به صورت «یاتو» (yatu) به معنای سحر و جادو به کار رفته است.

ZaHRa · 19/3/24

معنای جادو و جادوگری استفاده می شود، برگرفته از واژه یونانی «مجی یا» (mageia) یا «مجیک» (magic) است که خود آن از واژه «مغان» (Magon)، یعنی همان طایفه از مادها که عهده دار امور آیینی در دوره ماد و پس از آن بودند، گرفته شده است. همین واژه به صورت معرب آن یعنی «مجوس» در زبان عربی راه یافته است.

جادو در ایران باستان

ریشه های باور به جادو و جادوگری در ایران را باید در اقوام بومی ساکن نجد ایران دنبال کرد. آثار و شواهد یافت شده در تپه های باستانی ایران، روشنگر این مسئله است که این مردمان بی تردید از جادو استفاده می کردند. باور به ایزدانی با قدرت های جادویی که قادر بودند به اشکال گوناگون در آیند، مانند آنچه در میان عیلامیان دیده می شود و همچنین استفاده از پیکره ها و تعویذهایی (بازوبندهایی) با اشکال گوناگون یا علائم و نشانه هایی که برای در امان ماندن از چشم زخم استفاده می شد، همه گویای باور این مردمان به جادو و جادوگری است.
کتاب «بُندَهش» این دیوان را ارواح پلیدی معرفی می کند که ضد ایزدان و امشاسپندان در تکاپو هستند. در کتاب «دینکَرد» که در واقع دانشنامه مذهب زرتشتی است، در تعریف جادوگری آمده است: «برخورداری از خوی پنهان و خویشتن را از آنچه هست جدا نمودن». همچنین در این کتاب آمده است جادوگری از جمله رفتارها و امیالی است که درون همه مردم نهفته و پنهان شده و تنها با دینداری قابل مهار است و جادوگری، یکی از پنج عامل اهریمنی درون انسان است که عوامل دیگر، بدچشمی، رشک، حسد و آز هستند.
جادو و دشمنان جادو

ZaHRa · 19/3/24

در نظر ایرانیان باستان، جادو و جادوگران بر دین اهریمن بودند و جادوگری از گناهان بسیار بزرگ بود. بر همین اساس است که می بینیم در کتاب «روایت پهلوی» که بازمانده از دوره ساسانیان است و شامل دستورات جمعی از موبدان است، دومین گناهی که پس از قتل مستوجب مرگ است، جادوگری است. با وجود این و با این که باور بر این بود که جادوگران اتباع اهریمن هستند، گاه برای درمان بیماری ها از وجود آنان استفاده می شد. برای مثال شخصی به اسم «سَترَگ» که ماهرترین درمانگر بود، جادوگری بود که با داروهای گیاهی آشنایی داشت و بیماران را درمان می کرد.
با ورود آریایی ها به نجد ایران، باورهای بومیان در برابر موجی جدید از باورها و سنت ها قرار گرفت. در هم آمیختگی این باورها به ویژه در مورد آن بخش از باورها که غیرملموس و نادیدنی بودند، با نزدیکی به پیوند به باورهای میان رودان شکلی کاملا دگرگونه یافت. ایزدان و دیوانی قدرتمندتر از گذشته پا به عرصه وجود گذاشتند که برای رام کردن شان نیاز به خونریزی و اعمال ترسناکی بود که تنها از عهده جادوگران بر می آمد.

آیین «مزدیسنا» (زرتشتی) هر چند تعدیلی در این میانه انجام داد، اما نتوانست جهان معنوی را کاملا از وجود این دیوان و اهریمنان پاک کند و «اوستا» کتاب دینی ایرانیان زرتشتی، تبدیل به بهترین منبع برای شناخت باورهای ایرانیان مزدایی درباره جادو و جادوگری شد. در کتاب «وَندیداد» (بخشی از اوستا) آمده که اهریمن در مقابل یازدهمین آفرینش اهورا یعنی سرزمین «هیلمند»، تعدادی جادوگر و جادوهای بسیار را آفرید.
منبع: عصر ایران

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

جادو و جادوگری در ایران باستان

ZaHRa

مدیر برتر + نویسنده‌ی برتر

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

ZaHRa

مدیر برتر + نویسنده‌ی برتر

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

ZaHRa

مدیر برتر + نویسنده‌ی برتر

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

ZaHRa

مدیر برتر + نویسنده‌ی برتر

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

مدیر برتر + نویسنده‌ی برتر

مدیر برتر + نویسنده‌ی برتر

مدیر برتر + نویسنده‌ی برتر

مدیر برتر + نویسنده‌ی برتر

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین