اسرارنامه عطار نیشابوری

کوثر پورخضر · 25/5/21

الحکایه و التمثیل

حکیم هند سوی شهر چین شد
بقصر شاه ترکستان زمین شد

شهی می‌دید طوطی هم نشینش
قفس کرده ز سختی آهنینش

چو طوطی دید هندو را برابر
زفان بگشاد طوطی هم چو شکر

که از بهر خدا ای کار پرداز
اگر روزی بهندستان رسی باز

سلام من بیارانم رسانی
جوابی بازآری گر توانی

بدیشان گوی آن مهجور مانده
ز چشم هم نشینان دور مانده

بزندان و قفس چون سوگواری
نه هم دردی مرا نه غم گساری

چه سازد تا رسد نزد شما باز
چه تدبیرست گفتم با شما راز

حکیم آخر چو با هندوستان شد
بر آن طوطیان دلستان شد

هزاران طوطی دل زنده می‌دید
بگرد شاخها پرنده می‌دید

گرفته هر یکی شکر بمنقار
همه در کار و فارغ از همه کار

فلک سر سبز عکس پر ایشان
مگس گشته همای از فرایشان

حکیم هند آن اسرار برگفت
غم آن طوطی غمخوار بر گفت

چو بشنودند پاسخ نیک بختان
در افتادند یک سر از درختان

چنان از شاخ افتادند بر خاک
که گفتی جان برآمد جمله را پاک

ز حال مرگ ایشان مرد هشیار
عجب ماند و پشیمان شد ز گفتار

بآخر سوی چین چون باز افتاد
سوی آن طوطی آمد راز بگشاد

منبع: گنجور

کوثر پورخضر · 25/5/21

که یاران از غم تو جان نبردند
همه بر خاک افتادند ومردند

چو طوطی آن سخن بشنید در حال
بزد اندر قفس لـ*ـختی پر و بال

چو بادی آتشی در خویشتن زد
تو گفتی جان بداد او نیز و تن زد

یکی آمد فریب او نبشناخت
گرفتش پای و اندر گلخن انداخت

چو در گلخن فتاد آن طوطی خوش
ز گلخن بر پرید و شد چو آتش

نشست او بر سر قصر خداوند
حکیم هند را گفت ای هنرمند

مرا تعلیم دادند آن عزیزان
که هم چون برگ شو بر خاک ریزان

طلب کار خلاصی هم چو ما کن
رهایی بایدت خود را رها کن

بمیر از خویش تا یابی رهایی
که با مرده نگیرند آشنایی

هرانگاهی که از خود دست شستی
یقین دان کز همه دامی بجستی

بجای آوردم از یاران خود راز
کنون رفتم بر یاران خود باز

همه یاران من در انتظارم
من بی کار اینجا بر چه کارم

چو تو مردی بهم جنسان رسیدی
بخلوت گاه علوی آرمیدی

چو مردی زندهٔ جاوید گشتی
خدا را بندهٔ جاوید گشتی

چه خواهی کرد گلخن جای تو نیست
قبای خاک بر بالای تو نیست

عزیزا جهد کن گر راز جویی
که با خود راز خود می‌بازجویی

برون گیری زچندین پرده خود را
پدید آری بخاصیت خرد را

منبع: گنجور

کوثر پورخضر · 25/5/21

چو وقت خواب می‌آید فرازت
چرا می‌دارد از اسرار بازت

بوقت خواب بی‌خود می بمانی
چگونه هم رهت گردد معانی

بدان سان رغبتی داری تو در خواب
که یکسانست با تو آتش و آب

چو راه پنج حس در خواب بستت
چرا ذوقی ندارد جان مستت

وگر گویی که جان ز آنست بی ذوق
که دارد سوی خود ببریدن شوق

چرا وقت ریاضت جان هشیار
ترا در ذوق می‌آرد بیک بار

غرض اینست ای جویندهٔ راز
که تو خفته نیایی خویش را باز

چو خفتی قطره افتادت بقلزم
شدی در بی خودی یا در خودی گم

ببیداری اگر از خود شوی دور
چو خفتی گشتی اندر بی خودی نور

دلت از خود ببیداری نشان یافت
که بیداری ببیداری توان یافت

وگرنه شب نم تاریک روشن
درین دریا بود چون شیر و روغن

یکی کو شیر او درآب شد خوش
ولی روغن جداگشت و مشوش

مشو اینجا حلولی ای فضولی
که نبود مرد مستغرق حلولی

منبع: گنجور

کوثر پورخضر · 27/5/21

الحکایه و التمثیل

چنین گفتست آن خورشید اسلام
که طالع شد ز برج خاک بسطام

که من ببریده‌ام درگاه و بیگاه
سه باره سی هزاران سال در راه

چو ره دادند بر عرش مجیدم
هم آنجا پیش آمد بایزیدم

ندا کردم که یارب پرده بردار
ز پرده بایزید آمد پدیدار

بپرسیدند ازو کای خاص درگاه
بایزد کی رسد بنده درین راه

چنین گفت او که هرگز کس رسیدست
عجب باشد گر اینجا کس ندیدست

بدو گفتند ای خورشید انور
چه چیزست اندرین دریا عجب تر

عجب تر گفت نزدیک من آنست
که در دریا ز خود کس را نشانست

کجا تو زین عجب تر راز یابی
که یک شب نم ز دریا بازیابی

درین حضرت سه قطره‌ست و دو پندار
جدا هر قطره را بحری پدیدار

یکی دوزخ اگر پندار زشت است
دوم پندار نیکو را بهشت است

سوم قطره‌ست در دریای اسرار
که آنجا نیست جان و جسم بیدار

مقام وحدت کل بی‌شک آنجاست
تو بی تو شو که اترک نفسک آنجاست

ترا نقدی بباید در ره دور
که جان را ذوق باشد دیده را نور

گر آن شایستگی حاصل کنی تو
هم اینجا آن جهان منزل کنی تو

منبع: گنجور

کوثر پورخضر · 27/5/21

حضوری چون ترا هم راه باشد
دلت شایسته آن راه باشد

خرامان می‌شوی در عالم عشق
نگه داری اساس محکم عشق

اگر سر ما شود ناگه پدیدار
وگر گرما شود در ره پدیدار

چو عشقت هم دم و هم راه باشد
ترا سرما نه و گرما نباشد

تو می‌خواهی که جمع آبی بیندیش
تو هر ساعت پریشانی کنی بیش

ترا دادند آب زندگانی
تو درآبی چنین کو واره زانی

هر آن کو واره کاندره ره بگردد
بهم کن بو که کارت به بگردد

اگر سوی دهی ره می‌بری تو
چرا از مه دهی غافل تری تو

برو دل جمع دار ای دوست امروز
که تا فردا نمانی در تف و سوز

چو زیر خاک دل پرخون کنی تو
گرت انسی نباشد چون کنی تو

پراکنده مشو تا وا نمانی
حضوری جوی تا تنها نمانی

ندانم تا دل آسوده جان برد
دل شوریده آنجا کی توان برد

ز حق باید که چندان یادداری
که گم کردی گر از یادش گذاری

چو دل پر یاد حق داری زفانت
بود در آخرت هم راه جانت

بسی یادش کن و گم شود آن یاد
چنین کردند مردان جهان باد

منبع: گنجور

کوثر پورخضر · 27/5/21

الحکایه و التمثیل

سخن بشنو ز سلطان طریقت
سپه سالار دین شاه حقیقت

بهر جزوی هزاران کل علی الحق
بکل محبوب حق معشوق مطلق

شگرفی کافتاب این ولایت
درو می‌تابد از برج هدایت

سلیمان سخن در منطق الطیر
که این کس بـ*ـو*سعیدست ابن ابوالخیر

چنین گفت او که در هر کار و هر حال
نشان پی همی جستم بسی سال

چو دیدم آنچ جستم گم شدم من
همی چون قطره در قلزم شدم من

کنون گم گشته‌ام در پرده راز
نیابد گم شده گم کرده را باز

چو گم گشتی ز گم کرده چه یابی
چو ره شد پست در پرده چه یابی

کسی ننهاد هرگز پای در راه
که کس را نیست پای راه دلخواه

کدامین سالک و چه راه آخر
مثال این ز من در خواه آخر

خدنگی از کمان راست خانه
برون شد می رود سوی نشانه

کسی کو در حضور افتاد بی خواست
درین ره چون خدنگی می‌رود راست

تو دایم در حضور خویشتن کوش
دمی حاضر بدو گیتی بمفروش

منبع: گنجور

کوثر پورخضر · 27/5/21

از آن هیبت و زان عزت بیندیش
که تا تو خویشتن برگیری از پیش

چنان کن از تفکر عقل و تمییز
که در عالم یکی بینی همه چیز

برین درگه چه می‌پنداری ای دوست
که از مغز جهان فرقیست با پوست

چو مغز و پوست از یک جایگه رفت
چرا این یک بماهی آن بمه رفت

یقین می‌دان که مغز و پوست یکسانست
ولی از پیش چشم خواجه پنهاست

بتوحید ار گشاید چشم جانت
برآرد بانگ سبحانی زبانت

چو در چشمت همه چیزی یکی گشت
کجا یارد بگرد تو شکی گشت

کجاست آن تیز چشمی کو فرو دید
بهرچ اندر نگاهی کرد او دید

هزاران قرن با سر شد چو کردی
که تا جایی برآمد نام مردی

تو خود رامی ندانی چون کنم من
که این شک از دلت بیرون کنم من

اگر صد قرن یابی زندگانی
نبینی خویشتن را و ندانی

منبع: گنجور

کوثر پورخضر · 27/5/21

الحکایه و التمثیل

چنین گفت آن بزرگ کار دیده
که بود او نیک و بد بسیار دیده

که خالق هرچ را دادست هستی
چه پیش و پس چه بالا و چه پستی

چه انجم چه فلک چه مهر و چه ماه
چه دریا چه زمین چه کوه و چه کاه

چه لوح و چه قلم چه عرش و کرسی
چه روحانی چه کروبی چه انسی

چه می چه انگبین چه خلد و چه حور
چه ماهی و چه مه چه نار و چه نور

چه شرق و چه غرب چه از قاف تا قاف
چه هرچ آمد برون از نون و زکاف

چه اسراری که در هر دو جهان هست
چه لذاتی که پیدا و نهان هست

چه اندر هر دو عالم ذره ذره
چه اندر هفت دریا قطره قطره

همه بنمایدت روشن چو خورشید
حنانک آن جمله می‌بینی تو جاوید

ولی مویی بتو ننماید از تو
تویی تو نهان می‌باید از تو

اگر چشم تو بر روی تو افتاد
ز عشق تو براید از تو فریاد

اگر می‌بایدت بویی هم از تو
ریاضت کن که پر شد عالم از تو

چرا اندر غلط افتادی آخر
چرا از بندگی آزادی آخر

عدم دیدی نظر بگماشتی تو
وجود خود عدم پنداشتی تو

منبع: گنجور

کوثر پورخضر · 27/5/21

الحکایه و التمثیل

شنودم من که طوطی را اول در
نهند آیینهٔ اندر برابر

چو طوطی روی آیینه ببیند
چو خویشی را هر آیینه ببیند

یکی گوینده خوش الحان و دمساز
برآرد از پس آیینه آواز

چنان پندارد آن طوطی دلیر
که هست آواز آن طوطی دیگر

چو حرفی بشنود گردد دلش شاد
بلطفی گیرد او حرفی چنان یاد

وجود آیینه است اما نهانست
عدم آیینه را آیینه دانست

هر آن صورت که در نقص و کمایست
درین آیینه عکسی و خیالیست

چو تو جز عکس یک صورت نبینی
همه با عکس خیزی و نشینی

تو پنداری که هر آواز و هر کار
از آن عکس است کز عکسی خبردار

همه خلقان هم از خود بی خبردان
همه چیزی طلسم یک دگر دان

چو تو در پیش آیینه نشینی
نبینی آیینه تو روی بینی

وجود ار ذرهٔ گشتی پدیدار
شدی زین هر دوگیتی سرنگوسار

وجود آتش جهان پشم چیده
نمانده پشم و آتش آرمیده

جهان و هرچ در هر دو جهانست
چو عکسیست و ترا برعکس آنست

اگر جز عکس چیزی بر تو افتد
چون آن حلاج آتش در توافتد

برآری پنبه پندارت از گوش
درآیی چون خم خم خانه درجوش

منبع: گنجور

کوثر پورخضر · 27/5/21

سراپایت یکی گردد چو فرموک
چو مردان ترک گیری پنبه و دوک

شود چون پنبهٔ موی سیاهت
نه سرماند نه پنبه در درکلاهت

چو تو یک دانه پنبه نیرزی
نه حلاجی کنی دیگر نه درزی

ترا پنبه کند از خود که هین دور
که برجای تو می‌بنشیند آن نور

مشو زنهار ای مرد فضولی
ازین معنی که من گفتم حلولی

حلول و اتحاد اینجا حرامست
ولیکن کار استغراق عامست

چراغ آنجا که خورشید منیرست
میان بود و نابودی اسیرست

چه جای نه عدد باشد نه اعراض
نه اجسام و نه اجزا ونه ابعاض

هر آن حکمی که کردی آن تو باشی
عطیم و عالم و دیان تو باشی

هر آن وصفی که حق را کرد خواهی
چنان دانم که انسی فرد خواهی

تو اندر وصف او چیزی که دانی
ز دفترهای وهم خویش خوانی

چو فهم تو تو باشی او نباشد
اگر وصفش کنی نیکو نباشد

چو نه اوست ونه غیر اوصفاتش
صفاتش چون کنی بشناس ذاتش

بدو بشناس او را راهت اینست
طریق جان معنی خواهت اینست

منبع: گنجور

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

کاربر فعال انجمن

کاربر فعال انجمن

کاربر فعال انجمن

کاربر فعال انجمن

کاربر فعال انجمن

کاربر فعال انجمن

کاربر فعال انجمن

کاربر فعال انجمن

کاربر فعال انجمن

کاربر فعال انجمن

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین