رویکردى قرآنى به گونه ها و مدلهاى برتر و نازل حجاب

M O B I N A · 27/7/23

چادر نیم‏دایره
همان‏گونه که ذکر شد، چادر به عنوان لباس ملی و حجاب برتر زنان مسلمان ایرانی دارای دو نوع اصلی است: نوع رایج که، کاربری آن اصالتا برای ستر و پوشش در فریضه نماز بوده است، ولی در دوره پهلوی دوم و پس از جنگ جهانی دوم به عنوان حجاب رسمی زنان چادری مورد استفاده قرار می‏گرفت و از آن زمان تا کنون چادر متداول زنان ایرانی است. این چادر علی‏رغم افزودن مکمل‏هایی به آن در سال‏های پس از انقلاب اسلامی، همچنان نتوانسته است به کاربری کاملاً مناسب اجتماعی ارتقا یابد.
الف. محاسن: محاسن این نوع چادر عبارتند از:
سراسری و بلند بودن آن که با جلباب قرآنی تطابق می‏کند؛ ثبات شکل و اندازه که آن را از دستبرد مُدهای زمانه و ضد حجاب شدن حفظ می‏کند؛ و دیگر آنکه به‏خوبی می‏تواند حجم بدن را بپوشاند؛ و رنگ ثابت مشکی آن که مانع از علاقه‌مند‏پذیری بصری نامحرمان می‏شود. از جمله محاسن اختصاصی چادر این است که زن را بر روگرفتن از نامحرم توانا می‏کند؛ به گونه‏ای که اگر زن متشرّع مسلمان در مواجهه با مردان کم تقوا ـ کسانی که دستور صریح قرآن را درفروافکندن نگاهشان از زن نامحرم جدّی نگرفته‏اند ـ قرار بگیرد، به‏وسیله چادر می‏تواند خود را بیش از پیش از نگاه‏های ناپاک و حریص بپوشاند.
ب. معایب: در عرصه اجتماعی چادر نیم‏دایره یا همان چادر نماز، علی‏رغم محاسن خود دارای معایب ویژه‏ای نیز می‏باشد که در ذیل به برخی از آنها اشاره می‏گردد:
1. آزاد و رها بودن چادر و عدم اتصال جدی به بدن، کنترل و مهار کردن آن را مشکل و حجاب بودن آن را وابسته به استفاده از دست‏ها می‏نماید (برای ثابت نگه داشتن آن بر روی سر و برای روگرفتن از نامحرم)؛ حتی گاهی نیز فرد را مجبور می‏کند تا آن را زیر بـ*ـغل جمع کند یا به دندان بگیرد.
2. تحمل کل وزن و سنگینی چادر بر روی سر که در صورت استفاده از پارچه‏های سنگین (مانند برخی پارچه‏های «کرپ»، «کلوکه» و «خاویاری») و در زمان طولانی می‏تواند ایجاد مشکل و زحمت نماید.
3. نیم‏دایره بودن چادر در پایین پا این مشکل را به‏وجود می‏آورد که سطح تماس پایین چادر در قسمت پشت با سطح زمین زیاد بوده، بخصوص در برخی موارد که افراد چادرشان را تا روی کفش اندازه می‏کنند، با کوتاه یا بلند شدن پاشنه کفش و یا حتی صرفا با آمدن فصل بارندگی (پاییز و زمستان) پایین چادر آلوده می‏شود و خاک و گِل و اقسام آلودگی‏های دیگر از جمله موی گربه را به راحتی به خود جذب می‏کند (البته شیمیایی بودن جنس چادر و اصطکاک‏پذیری زیاد آن نیز مزید بر علت است).

M O B I N A · 27/7/23

قائم به دست بودن حفظ این نوع چادر، تا حد قابل‏توجهی آزادی عمل دست‏ها را در فعالیت‏های اجتماعی از انسان سلب می‏کند.
5. راسته بودن این چادر موجب می‏شود با کوچکترین تحرک فیزیکی، خم و راست شدن یا عوامل خارجی مانند وزش باد در فصل‏های سرد سال حجم بدن خود را نمایان سازد.
6. باز بودن جلوی این چادر ضرورت تکمیل آن را با لباسی مناسب، بخصوص مانتو، ایجاب می‏کند و این امر می‏تواند در فصل‏های گرم سال ایجاد مشکل نماید (البته برخی به خاطر چنین مشکلی به جای اصلاح چادر، آن را حذف نموده و صرفا از مانتو استفاده کرده‏اند).
7. آزاد و رها بودن چادر، آسیب‏پذیری و آسیب‏رسانی آن را موجب شده است؛ به گونه‏ای که در اثر کمترین غفلت، به هر نوع شی‏ء تیز یا برجسته‏ای (مثل پله‏های برقی و سپر ماشین) گیر می‏نماید و ایجاد مشکل می‏کند.
2. چادر اصیل ایرانی یا چادر کمری
چادر کمری یا همین چادر اصیل ایرانی که برای حضور اجتماعی زن مورد استفاده قرار می‏گرفت، حجابی است جامع که مشروعیت آن مورد تأیید فقها بوده و می‏باشد. این جلباب ایرانی که استفاده‏کنندگانش آن را «پوشیده‏تر از چادر، راحت‏تر از مانتو» نام‏گذاری کرده‏اند، دارای محاسن ویژه‏ای است که امروزه پس از گذشت بیش از چهار قرن همچنان الگوی مناسب و بهینه‏ای می‏باشد.
برخی از محاسن این چادر عبارتند از:
1. توزیع متناسب وزن چادر به کمر و سر به گونه‏ای است که سر بین یک چهارم الی یک سوم وزن مزبور را تحمل می‏کند.
2. دوخت عبایی آن در کمر که آن‏را از فرم راسته خارج نموده و به دو وسیله از نمایان شدن حجم بدن جلوگیری می‏کند: یکی به‏واسطه اندکی چین عباگونه درپشت و بر روی برآمدگی‏ها و دیگری به‏وسیله سه لایه پارچه‏ای که حدود چهل سانت بر روی پشت از کمر قرار می‏گیرد. به این وسیله، حتی با پرتکاپوترین فعالیت فیزیکی یا شدیدترین عوامل خارجی (تندبادها) حجم بدن نمایان نمی‏گردد.
3. به علت شباهت زیادی که از نظر ظاهر، بخصوص روگیری، به چادر معمولی دارد، جلب توجه نمی‏کند؛ در حقیقت چادری که در آن امکان روگیری باشد، به خاطر اینکه آرنج دست در هنگام روگیری حایل سـ*ـینه می‏شود، برجستگی سـ*ـینه را نامشخص می‏کند و حجم بدن در قسمت جلو کمتر نمایان است.
4. جلو بسته بودن چادر تا کمر، قائم به دست بودن آن را تا حد قابل توجهی تحت‏الشعاع قرار می‏دهد؛ به گونه‏ای که با مکمل‏هایی مانند: «کش سر»، «مقنعه چانه‏دار»، «روبند» و «بند جلوی چادر» آزادی عمل هر دو دست به سهولت و با حفظ حجاب کامل، امکان‏پذیر می‏شود.

M O B I N A · 27/7/23

با توجه به راحتی این چادر، برای انس گرفتن دختر بچه‏ها پیش از سن تکلیف و اوایل آن حجابی بسیار مناسب خواهد بود؛ زیرا با روحیه شادی و بازی کودکانه آنان کاملاً هماهنگ است و زیر دست و پای آنها گیر نمی‏کند.
9. در تمام شرایط جسمانی خاص، اعم از دوره بارداری، آرتروز گردن،آرتروز انگشتان دست، کمردرد، استفاده از عصا و مانند آنها، حجابی دلخواه، کامل، راحت و محفوظ است.
10. با توجه به راحتی و سهولت این چادر، حمل نوزاد و کودک و حمل وسایل مورد نیاز اعم از ساک سفر، وسایل و ملزومات دانشجویان فنی و هنر امری سخت نیست و کاملاً به آسانی صورت می‏پذیرد.
11. بسته بودن جلوی چادر آن را از همراهی ضروری با مانتو بی‏نیاز می‏کند.
12. بسته بودن جلوی چادر، آسیب‏پذیری و آسیب‏رسانی آن را (مانند زیر پا ماندن، لای پره‏های چرخ موتور رفتن و...) تا حدود صفر تقلیل می‏دهد؛ چراکه با راسته و استوانه‏ای بودن قسمت پایین چادر، با همه محیط پای خود هم‏سطح بوده و ضرورتا تماسی با زمین ندارد، مگر اینکه کسی چادرش را بسیار بلند و تا پاشنه کفش اندازه کند و یا به شیوه غلط از آن استفاده کند.
13. استوانه‏ای بودن چادر در پایین پا امکان بهداشت بهینه چادر را فراهم می‏کند؛ چراکه محیط پای چادر یکسان بوده و صاف است، به گونه‏ای که نه از پشت سر و نه از مقابل با سطح زمین تماس ندارد.
3. مدل نازل حجاب قرآنی
روپوش یا پوشش مانتو، «حجاب جایگزین» است؛ چه بعد از انقلاب اسلامی و چه قبل از آن در دوره کشف حجاب (مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، 1385، ج 2، ص 40) و از آن رو که اصالتا برای پوشش و حجاب دینی طرّاحی نشده است و صرفا به عنوان یک پوشش رویین محسوب می‏شود ـ علی‏رغم اینکه در زمره پوشاک زنان اعم از مسلمان و غیر مسلمان می‏باشد ـ یک نوع، «لباس»(1) محسوب می‏شود.
علاوه بر آن، با توجه به اصطلاح «مانتو» در جهان غرب ـ در این دهکده جهانی که درصدد فروبلعیدن تمام فرهنگ‏ها، از جمله فرهنگ‏های اصیل شرقی و بخصوص فرهنگ ناب اسلام است ـ این پوشش تمام ویژگی‏های یک لباس را داراست و طرّاحان غربی روز به روز آن را از هماهنگی و همخوانی با پوشش مورد نظر اسلام دور می‏کنند. در خصوص معایب آن می‏توان به موارد زیر اشاره نمود:
1. سراسری نبودن (چند قطعه‏ای بودن آن): از آن رو که پوشش مانتو همانند چادر پوشش یکسره و فراگیر نیست، ضرورتا نیازمند همراهی با پوشش‏های مکمّل برای سر و پاها می‏باشد و با اندک سهل‏انگاری در این پوشش‏های مکمل حجاب، مانتو به ضد حجاب تبدیل می‏شود.
2. عدم ثبات اندازه: این پوشش بر خلاف حجاب چادر اندازه و بلندی ثابتی ندارد. این نقیصه هم‏اکنون مهم‏ترین آسیب‏پذیری آن محسوب می‏شود.
3. عدم ثبات شکل و مدل: مدل مانتو به تناسب مدهای رایج همواره دستخوش تغییر و دگرگونی است.
4. عدم ثبات رنگ: این پوشش رنگ خاصی را اقتضا نمی‏کند و همواره می‏تواند به تناسب عوامل مختلف از جمله مد، سلیقه شخصی، سرما و گرما تغییر کند.
5. میزان پوشانندگی: به واسطه خصیصه لباس بودن، کاملاً قابلیّت آن را دارد که از مرز پوشیدگی تا بدترین اشکال برهنگی و بدن‏نمایی سقوط نماید.
6. سایزپذیر بودن: مانتو مانند هر لباس دیگری به تناسب چاقی و لاغری افراد و حجم بدن آنها سایزهای مختلفی دارد و چنانچه کسی از سایزهای

M O B I N A · 27/7/23

کوچک‏تر یا مدهای تنگ استفاده کند، حجم بدن فرد بیشتر نمایان خواهد شد و این پوشش نه تنها او را نمی‏پوشاند که بیشتر عرضه می‏کند.
7. ضخامت و نازکی: مانتو می‏تواند مانند هر لباس دیگر به تناسب گرما و سرما و سلیقه شخصی یا مد از پارچه‏های ضخیم یا نازک تهیّه شود و همین امر در فصول گرم سال آن را به راحتی به ضد حجاب تبدیل می‏کند.
8. تجمّل‏پذیری: این لباس قابلیّت آن را دارد که به زینت‏های بسیاری آراسته شده و از یک پوشش ساده به یک پوشاک بسیار تجمّلی و گران‏قیمت (قیمتی ده‏ها برابر قیمت رایج) تبدیل شود. این اضافات برخی کاملاً ناهمخوان با حجاب شرعی است، مانند استفاده از کمربندهای تنگ، استفاده از سنگ‏های زینتی و دکمه‏های اضافی و تزیینی که موجب جلب توجه محرم یا نامحرم خواهد بود.
9. تجمّل‏پذیری تکمیلی: علاوه بر تجمّل‏پذیری ذاتی، این پوشش از آن‏رو که برای یک فرد مانتویی پوشش نهایی محسوب می‏شود و پوششی بر روی آن قرار نمی‏گیرد، چهار جزء دیگر از پوشاک همواره قابل رؤیت است؛ یعنی پوشش سر، پوشش پا، کیف و کفش؛ از این‏رو قابلیت آن را دارد که با اجزایی کاملاً تجمّلی یا خیره‏کننده و غیر متعارف یا جلوه‏دهنده همراه شود و این همه را می‏توان با تأثیر از هنرپیشه‏ها، مدهای غربی و مدهای غیراخلاقی به عنوان تابلوهای تبلیغاتی متحرک در سطح جامعه دید.
10. تأثیرپذیری از مدهای غرب: همان‏گونه که پیش‏تر ذکر شد، به واسطه عوامل متعددی از جمله شبیخون فرهنگی و تأثیرپذیری از ماهواره و فقدان لباس ملّی در کشور ما و با الگوگیری اکثریت قریب به اتفاق طرّاحان و خیّاطان ایرانی ازژورنال‏های اروپایی، مانتو در کشور ما هر روز بیش از پیش به لباسی نامناسب، ناهنجار و ضد ارزش نزدیک می‏شود؛ یعنی نه تنها از الگوی قرآنی زن مسلمان فاصله می‏گیرد، بلکه از الگوهای رایج، پسندیده و متعارف ملّی و بومی نیز بسیار فاصله گرفته است.
نتیجه
قرآن کریم در جایگاه ثقل اکبر، پوشش مورد رضایت حضرت احدیت ـ جل و علا ـ را دو سطح نازل و برتر فرمان داده است. همه زنان مسلمان از آن رو که به معجزه جاوید خاتم الانبیاء صلی‏الله‏علیه‏و‏آله باور قطعی دارند، به تکلیف حجاب تشرّف یافته‏اند و از آن جهت که اسلام و ایمان نیز خود ذومراتب و تشکیکی است، فرامین الهی از جمله حجاب هم از مرحله صحت تا مرحله قبول، دارای درجات و مراتبی است که حداقل آن، شرط تمامیت آن می‏باشد که در «حجاب خمار» جلوه‏گر می‏شود و حد کمال آن در جامعیت ابعاد پنج‏گانه حجاب قرآنی «جلباب» به تجلی می‏آید.
پوشش بدن بجز وجه و کفّین و مهار کردن جاذبه‏های **** زنانه معیار حجاب الهی و قرآنی است که اگر در پوشش چند قطعه‏ای خمار و به تناسب فرهنگ و تمدن هر ملتی عینیت یابد، نمره صحت عمل را در منظر آیات شریفه به دست آورده است و اگر ابعاد قلبی، گفتاری و رفتاری و بعد نگاه را نیز در پوشش یکسره جلباب و به تناسب فرهنگ و تمدن هر قوم و ملتی تجلّی بخشد، نمره کمال و برتری الهی را کسب نموده است.

M O B I N A · 27/7/23

در ایران اسلامی ما نیز که از سابقه فرهنگی غنی و باارزشی برخوردار است،پوشش برتر و جلباب قرآنی الگویی شبیهِ «چادر اصیل ایرانی» است که سابقه آن به نخستین دوره تشیع رسمی کشورمان، یعنی عهد صفویه بازمی‏گردد؛ گرچه امروزه این چادر به صورت جسته و گریخته از پایتخت تا اقصا نقاط کشور احیا شده است، اما به دلیل ناآگاهی عموم دست‏اندرکاران فرهنگی کشور، هنوز از چهره آن غبارروبی نشده است؛ چادری که از یک سو بیشترین تطابق را با جلباب قرآنی داراست و از سوی دیگر، هوشمندی زنان ایرانی را به زیبایی عیان می‏سازد؛ پوششی که در دنیای پرهیاهوی امروز خود را با چندین ویژگی ممتاز نمایانگر ساخته و با عنوان «پوشیده‏تر از چادر (نیم‏دایره)، راحت‏تر از مانتو» از سوی استفاده‏کنندگانش نام‏گذاری شده است.
امید آنکه جامعه اسلامی‏مان برای ترویج هر چه بهتر و بیشتر فرهنگ قرآنی از یک سو، «هنجار خمار» را به شکل صحیح بشناسد و از سوی دیگر، «ارزش جلباب» را با روش‏هایی صحیح و کارآمد ترویج نماید.
منابع
* قرآن کریم
16. ابن عبدالعظیم یزدی، محمد کاظم، عروة‏الوثقی، قم، چاپ کراوری، 1373.
17. ابوالحسنی، علی، سیاهپوشی در سوگ ائمه نور علیهم‏السلام ، قم، منذر، 1375.
18. بیرقی اکبری، محمد رضا، تحلیلی نو و عملی از حجاب در عصر حاضر، اصفهان، پیام عزت، 1377.
19. حداد عادل، غلامعلی، فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی، قم، دارالکتب اسلامیه، 1359.
20. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، دارالکتب اسلامیه، 1343.
21. خمینی، روح‏اللّه، مصباح المنیر، قم، جامعه مدرسین حوزه قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1345.
22. زمخشری، ابوالقاسم محمد بن عمر، تفسیر کشاف، قم، دارالکتب اسلامیه، 1352.
23. شجاعی، سید محمد، در و صدف، تهران، نشر محبی، 1384.
24. طباطبایی، محمد حسین، المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، تهران، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی، چ 14، 1370.
25. طبرسی، حسن بن فضل بن حسن، مشکاة الانوار فی غررالاخبار، ترجمه مهدی هوشمندی، قم، دارالثقلین، 1379.
26. طبرسی، شیخ ابوعلی الفضل بن الحسن، مجمع البیان، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات، 1380.
27. فانون، فراش، انقلاب الجزایر، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، شهدا، [بی‏تا].
28. قریشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب اسلامیه، 1378.
29. محمدی ری‏شهری، محمد، میزان الحکمه، حمید رضا شیخی، تهران، دارالحدیث، 1377.
30. مطهری، مرتضی، پاسخ‏های استاد؛ نقدهایی بر کتاب مسئله حجاب، تهران، صدرا، چ 2، 1368.
31. مطهری، مرتضی، مسئله حجاب، تهران، صدرا، دارالکتب اسلامیه، 1353.
32. موسوی همدانی، محمد باقر، پاسخ به پرسش‏های دینی، قم، اسلامی، 1368.
33. مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، حکایت کشف حجاب، تهران، مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، 1380.
منبع: انسانی

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رویکردى قرآنى به گونه ها و مدلهاى برتر و نازل حجاب

M O B I N A

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

M O B I N A

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

M O B I N A

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

M O B I N A

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

M O B I N A

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین