خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و تقویت قلم عزیزان ایجاد شده است.
هدف ما همواره ایجاد محیطی گرم و صمیمی و دوستانه بوده
برای مطالعه کامل رمان‌ها و استفاده از امکانات انجمن
به ما بپیوندید و یا وارد انجمن شوید.

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
تعریف وقف و ابتدا

وقف و ابتدا، فن با ارزشی است که با شناخت آن، کیفیت ادای قرائت معلوم می شود، از این جهت که قاری در چه محل هایی باید وقف کند که معنا تمـام باشد، و از چـه جـاهایی باید شروع کند که معنا را مختل نسازد.

اهمیت وقف و ابتدا

در بیان اهمیت این بحث، بس است که بگوییم: خداوند، پیامبر اکرم(ص) را مأمور کرده که آیات قرآن کریم را با «ترتیل» بخواند: «وَرَتِّلِ القُرآنَ تَرتیلاً ». علی (ع) در بیان مراد خداوند در این آیه، فرمود:

« اَلتَّرتِیلُ مَعرِفَهُ الوُقُوفِ و تَجوِیدُ الحُرُوفِ؛ ترتیل، شناخت محل های وقف و نیکو ادا کردن حروف است.»

همچنین از ابن عباس نقل شده است که گفت:

«اَلوُقُوفُ مَنَازِلُ القُرآن؛ محل‌های وقف، منزل های قرآن است). توضیح این که: در گذشته در بین راه ها، منزل هایی برای توقف کوتاه مدت مسافران تعبیه شده بود که مسافران در آن جا به استراحت و تجدید قوا می پرداختند، تا بتوانند بهتر به راه خود ادامه دهند. اگر مسافری در یکی از این منزل ها متوقف نمی شد، چه بسا توان آن را نداشت که تا منزل بعدی راه را ادامه دهد و مجبور می شد که بین دو منزل در جای نا مناسبی توقف کند. ابن عباس در این سخن خود، قرآن را به راه، و قاری را به مسافر، و موارد وقف را به منزل های بین راه تشبیه کرده است، به این معنا که در قرآن محل هایی مناسب وجود دارد که قاری می تواند در آن ها وقف کند و با تجدید نَفَس، به نیکویی به قرائت خود ادامه دهد.

اگر قاری این محل ها را به خوبی نشناسد و یا در آن ها وقف نکند، چه بسا مجبور می شود در جاهایی وقف کند که محل مناسبی نیستند و موجب اخلال در معنا می شود.

سُلَف صالح نیز به وقف و ابتدا اهمیت می دادند. سیوطی در این باره می گوید: اخبار صحیح، بلکه متواتر، حاکی از آن است که سُلَف صالح، از قبیل: ابو جعفر یزید بن قعقاع، یکی از شخصیت های برجسته تابعین، امام نافع، ابوعمرو، یعقوب، عاصم و پیشوایان دیگر، به آموزش این فن ، اهتمام زیادی داشته اند.

ابن انباری می گوید:

«شناخت قرآن، آن گاه به کمال رسد که شناخت وقف و ابتدایش حاصل شود.»

زکریا انصاری می گوید:

«محل های وقف، مانند منازلی است که مسافر در آن فرود می آید؛ همان طور که منازل بین راه از جهت خوش آب و هوا بودن و داشتن امکانات متفاوت است، منازل قرآن نیز متفاوت است؛ بعضی تام و بعضی کافی و برخی حسن است.»

و بالاخره آن که، این فن نزد بزرگان دانش قرائت تا این اندازه از اهمیت برخوردار است، که بسیاری از آن ها شرط کرده اند که تنها به کسی اجازه آموزش و تعلیم قرآن دهند که وقف و ابتدا را شناخته باشد؛ و ابو حاتم سجستانی گفته است:

«مَن لَم یَعرِفِ الوقفَ لَم یَعلَمِ القُرآنَ ؛ هرکس وقف را نشناسد، قرآن را نشناخته است.»

ضرورت وقف و ابتدا

ضرورت توجه قاری به وقف و ابتدا را می توان این گونه تبیین کرد:

اولاً: برای قاری ممکن نیست مقدار قابل توجهی از قرآن را با یک نَفَس و بدون وقف بخواند، پس لازم است برای تنفّس و استراحت هم که شده، جاهایی را انتخاب کند تا بر آن ها وقف نماید.

ثانیاً: بر فرض که کسی بتواند مقدار معینی از قرآن را با یک نفس بخواند، این امر، یعنی وصل همه کلمات به یکدیگر، گاهی ایجاد خلل در معنا می کند و معنایی را به ذهن شنونده می آورد که به طور حتم، مقصود خداوند نیست، مانند وصل «اَصحابُ النَّار» به «اَلَّذین یَحمِلُونَ العَرشَ»، در سوره غافر(۴۰) آیه ۶و۷:

«وَ کَذلِکَ حَقَّت کَلِمَتُ رَبِّکَ عَلَی الَّذِینَ کَفَرُوا اَنَّهُم اَصحَابُ النَّارِ؛ اَلَّذِینَ یَحمِلُونَ العَرشَ وَ مَن حَولَهُ یُسَبِّحُونَ بِحَمدِ رَبِّهِم…»

که این توهم را ایجاد می کند که دوزخیان، عرش خدا را به دوش می کشند.

از دو امر فوق، این گونه نتیجه می گیریم که اولاً: در یک قرائت طولانی، وصل همه کلمات ممکن نیست، ثانیاً: بر فرض امکان، در همه جا وصل صحیح نیست؛ پس وقف بر بعضی از کلمات قرآن، امری اجتناب ناپذیر است.

حال اگر وقف بر هر کلمه ای از قرآن جایز باشد، هیچ مشکلی وجود ندارد و قاری می تواند هر جا نفسش به انتها رسید، بدون هیچ واهمه ای وقف کند، و در این صورت شناخت آن چه در علم وقف و ابتدا آمده، ضرورتی نمی یابد، اما چنین نیست، زیرا در بسیاری از موارد، وقف بر کلمه ای و یا ابتدا به کلمه ای، موجب فساد معنا می شود. شما تصور کنید کسی بر

«اِنَّ اللَّهَ لا یَهدِی» ، «اِنَّ اللَّهَ لاَ یَستَحیِی» ، «لاَالَهَ»، «مَامِن اِلَه» وقف کند و یا از «اِنِّی اِلَهٌ» ، «نَحنُ اَبنَاؤُاْ اللَّهِ» ، «اِنَّ اللَّهَ هُوَ الَمسیحُ» ، «اِنَّ اللَّهَ فَقِیرٌ وَ نَحنُ اَغنِیَاءُ» ، «اِتَّخَذَاللَّهُ وَلَداً»

شروع کند. این همه فساد معنا که در موارد بالا و موارد مشابه مشاهده می شود، ناشی از وقف و ابتدای نادرست است؛ پس نتیجه می گیریم که بر هر محلی نمی توان وقف کرد و از هرجایی نمی توان قرائت را آغاز کرد؛ لذا می گوییم: نه تنها وقف بر کلمات، امری اجتناب ناپذیر است، بلکه انتخاب موارد خاصی به عنوان وقف یا ابتدا ضروری است.

حال اگر کسی بگوید: باز هم بر قاری لازم نیست که علم وقف و ابتدا را بیاموزد، بلکه بر رأس آیات وقف می‌کند که سنت نیز می‌باشد، و همان طور که به اثبات رسیده، وقف بر رؤوس آیات، بیشتر از نوع تامّ یا کافی است، در جواب می گوییم:

اولاً: بسیاری از آیات، طولانی است و نوعاً قاری نمی تواند آن‌ها را با یک نفس بخواند، به ویژه وقتی بخواهد آن را به صورت لحن و تحقیق، قرائت کند. پس در بسیاری از موارد، قاری ناچار می شود جهت تنفس، بین آیات توقف کند. حال اگر در جایی نامناسب توقف کند، باعث خلل و فساد در معنای آیه می شود.

فرض کنید کسی در سوره شوری(۴۲) آیه ۸ :

«وَلَو شَآءَ اللَّهُ لَجَعَلَهُمْ اُمَّهً وَاحِدَهً وَلَکِن یُدخِلُ مَن یَشَآءُ فِی رَحمَتِهِ وَ اَلظَّالِمُونَ مَالَهُم مِن وَلِیٍ وَلاَ نَصیِر»

، بر «الظَّالِمُونَ» وقف کند، در این صورت، این توهم ایجاد می شود که خداوند، ظالمان را نیز در رحمت خویش وارد می کند، و یا کسی در سوره رعد(۱۲) آیه ۳۵ :

«مَثَلُ الجَنَّهِ الَّتِی وُعِدَ المُتَّقُونَ تَجرِی مِن تَحتِهَا الاَنهَارُ اُکُلُهَا دَآئِمٌ وَ ظِلُّهَا تِلکَ عُقبَی الَّذیِنَ اتَّقَوا وَ عُقبَی الکَافِرِینَ النَّارُ» ، بر«عُقبَی الکَافِرِینَ» وقف کند، با این وقف، توهم می شود که جایگاه کافران نیز مانند پرهیزکاران، در بهشت است.

ثانیاً:بر فرض که قاری بتواند هر یک از آیات را با یک نفس بخواند، در بعضی از آیات، نکاتی وجود دارد که مستلزم وقف در بین آیات است و حداقل، وقف آن ها نیکوتر از وصل آن هاست، پس نیکو خواندن قرآن اقتضا می کند که بر آن موارد وقف شود، مانند موارد زیر:

نسبت چند فعل متوالی به موارد مختلف، با یکسان بودن آن ها ، مانند سوره فتح(۴۸) آیه ۹:

«لِتُؤمِنُوا بِاللهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُعَزِّرُوهُ وَ تُوَقِّرُوهُ وَ تُسَبِّحُوهُ بُکرَهً وَ اَصِیلاً»

که مرجع ضمیر غایب در «تُعَزِّرُوهُ» و «تُوَقِّرُوهُ» ، پیامبر است، در حالی که مرجع ضمیر غایب در «تُسَبِّحُوهُ» خداوند است؛ پس برای این که کسی نپندارد که آن نیز به پیامبر بر می گردد، بهتر است بر «تُوَقِّرُوهُ» وقف شود.

خطاب به دو نفر در یک آیه، مانند سوره یوسف(۱۲) آیه ۲۹ :

«یُوسُفُ اَعرِض عَن هَذا وَ استَغفِرِی لِذَنبِکِ اِنَّکِ کُنتِ مِنَ الخَاطِئیَن»

که «اَعرِض عَن هَذَا» خطاب به یوسف و «اِستَغفِرِی لِذَنبِکِ» خطاب به زلیخاست؛ پس برای این که توهم نشود که هر دو، خطاب به یوسف است، نیکوست که بر کلمه «هَذَا» وقف شود.

نسبت دو چیزمختلف به دو موضوع، مانند سوره تحریم(۶۶) آیه ۴ :

«فَاِنَّ اللهَ هُوَ مَولَیهُ وَ جِبِریِلُ وَ صَالِحُ الُمؤمِنِیَن وَ المَلَئِکَهُ بَعدَ ذَلِکَ ظَهِیرٌ»

، که «مولا» بودن به خدا نسبت داده شده و «ظهیر» بودن به «جبرئیل» و «صَالِحُ الُمؤمِنِینَ» و «ملائکه» نسبت داده شده است. حال اگر بر کلمه «مَولیهُ» وقف نشود، ممکن است توهم شود که «جبریل» یا «ملائکه» نیز مولای او هستند.


وقف و ابتدا

 

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
نشانه ها و علامات وقف در قرآن کریم

جهت راهنمای قاریان محترم قرآن کریم، توسط علمای قرائت و اهل فن علاماتی در کتب و رسم الخط بکار رفته است که به تعدادی از آنها اشاره می شود.

م : علامت وقف لازم که عدول از آن باعث فساد در معنی آیات است.

ج : علامت وقف جایز و وقف و وصل آن در کلمه هر دو مجاز است.

ط : علامت وقف مطلق و جمله لفظاً و معنااً کامل و ابتدا به کلمه بعد نیکوست.

ز : علامت وقف مجوز است و وقف و وصل هر دو جایز ولی وصل اولی است.

ص : علامت وقف مرخص است و به سبب طول آیه محل وقف ضروری بوده و وصل اولی می باشد.

لا : علامت ممنوع است و توقف در آن موجب وهم و فساد در کلام می گردد.

قلی : علامت وقف اولی است و توقف بر آن کلمه بهتر و نیکوست.

صلی : علامت وصل اولی است و وصل کلمه به لحاظ لفظ و معنا بهتر است.

قف : علامت امر به وقف است و مترادف علامت (ط) است.

ق : علامت قولی بر وقف است و مترادف علامت (ز) است.

س : علامت سکت در کلمه است.

قفه : علامت وقف کردن است و مترادف علامت (س) می باشد لیکن در سکتهای طولانی.

صق : علامت وصل به ماقبل است.

صب : علامت وصل به مابعد است.

جه : علامت وقف مرخص است و مترادف علامت (ص) می باشد.

ک : علامت تساوی در حکم وقف است (کذالک) و حکم وقف آیه قبل را دارد.

قلا : علامت و قولی بر عدم وقف است و مترادف (لا) می باشد.

صل : علامت امر به وصل است و مترادف علامت (لا) می باشد.

ع : علامت وقف و پایان بحث و حکم و موضوع یا حکایتی در قرآن است.

مد : علامت مد متصل و منفصل و کشش حرف است.

نِ : علامت رفع التقاء ساکنین است.

ب م : علامت قلب به میم می باشد.

ً ٍ ٌ : تنوین بسته و علامت اظهار تنوین در نزد سایر حروف است. اگر کمی این تنوین ها از یکدیگر فاصله داشته باشند را تنوین باز می گویند. در این حالت به آنها تنوین های ادغام و اخفاء گفته می شود.

ّ : علامت ادغام و تشدید حرف است.

ف : علامت اخفای حرف است.

ن : علامت اظهار حرف است.

هـ : علامت ۵ آیه به عدد کوفی است.

خب : علامت ۵ آیه به عدد بصری است.

عب : علامت ۱۰ آیه به عدد بصری است.

تب : علامت ۱۰ آیه به عدد کوفی است.

ل**ب : عدد ۱۰ آیه به مخالف عدد بصری است.

مک : علامت آیات مکی است.

مَد : علامت آیات مدنی است.

ع عک : علامت ۵ آیه نزد کوفی است.

ی عک : علامت ۱۰ آیه نزد کوفی است.

عکب : علامت ۱۰ آیه نزد کوفی است.

خمس : علامت ۵ آیه نزد کوفی است.

عشر : علامت ۱۰ آیه نزد کوفی است.

۰ : علامت حروف متروکه که به هنگام وصل است.

و : علامت اشباع حرف است.

عی : علامت اشباع حرف است.

* : علامت جزء ها – حزب ها – ربع حزب – نصف حزب است.

ء : علامت همزه قطع است.

صـ : علامت همزه وصل است.

علائم قف – س – قفه – ق – قلا – صل – صق – صب – جه – ک مربوط به شیخ مصدر نجاری معروف به تاج القراء می باشد.

علائم م – لا – ط – ج – ز – ص مربوط به شیخ ابو جعفر سجاوندی می باشد.


وقف و ابتدا

 

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
وقف مقابله یا ازدواج
مقابله در لغت به معنی در مقابل یکدیگر قرار گرفتن و تأهل دو چیز با هم و به عبارتی نوعی مقایسه و معادله بین دو عبارت و شیء از لحاظ کیفی وکمی است و منظور از ازدواج وصل نمودن دو شیء یا کبلام به هم است و در اصطلاح وقف مقایسه و ازدواج عبارت است از این که قاری قرآن زمانی به آیاتی می رسد که از لحاظ لفظ و معنی کامل بوده و محل وقف است ولی به جهت مقایسه و مقابله. دو آیه متضاد را به وصل خوانده و در عبارت دوم وقف می نماید.

ابن الجزری در کتاب النشّر در باب وقف ازدواج می گوید گاه در یک آیه دو کلام به وصل خوانده می شوند که از حیث معنی و لفظ هر دو مستقل و کاملند ولی بین آنها تقایس،تقابل و تعادلی وجود دارد که باعث وصل آنها می شود.

مثال تعادل دو آیه :

وتخرج الحیّ من المیّت و تخرج المیّت من الحیّ …

و بیرون آوری زنده را از مرده و بیرون آوری مرده را از زنده …

نظریه های مختلف در باب وقف ازدواج

استاد خلیل الحصری می گوید وقتی در آیه ای شرایط وقف ازدواج فراهم آید اگر دو عبارت مورد نظر کوتاه باشند وصل آنها اولی و زیبا خواهد بود.

مثال :

لها ما کسبت و علیها ما اکتسبت

برای اوست آنچه کسب نموده و بر اوست آنچه به دست آورده است. (سوره بقره ۲۸۶).

ولی اگر وقف ازدواج در آیه ای فراهم شود که طولانی است وقف بر کلام اول و ابتدا به ما بعد اولی و نیکو خواهد بود.

مثال :

الخبیثات للخبیثین والخبیثون للخبیثات والطیبات لطیبین و الطیبون للطیبات ….

زنان پلید برای مردان پلیدند و مردان پلید برای زنان پلیدند و زنان پاک برای مردان پاک و مردان پاک برای زنان پاک ….

(سوره نور /۲۶)

نظر نصر بن محمد و پیروانش :

مختار و شاگردان مکتب وی بر این عقیده اند که بایستی در هر صورت در وقف ازدواج کلام اول به کلام دوم وصل گردد چه در آیات کوتاه و چه در آیات طولانی.

نظر اشمونی :

اشمونی در کتاب منارالهدی می گوید بهتر آن است که آیات مشروط به وقف ازدواج به فصل و قطع دو عبارت و کلام خوانده شوند و نباید آن دو را با هم آمیخت بلکه در انتهای جمله اول وقف ، و از جمله بعد شروع نماید الی آخر.


وقف و ابتدا

 

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
وقف کُفران

در قران کریم به قول مشهور نوزده موضع وجود دارد که صورت وقف عمدی و با اختیار روی این مواضع موجب تکفیر و معصیت خواهد بود.این وقف تفاوتی کوچکی با وقف قبیح دارد. (توجه کنید)

مواقف نوزده گانه کفران به این شرح می باشد.





۱سوره بقره آیه ۱۰وقف بر کلمه مرض و ابتدا به کلمه فزاد
۲سور ه بقره آیه ۲۶وقف بر کلمه لا یستحیی و ابتدا به کلمه ان یضرب
۳سوره بقره آیه ۵۵وقف بر کلمه نؤمن لک و ابتدا به کلمه حتی
۴سوره بقره آیه ۱۱۶وقف بر کلمه ولدا و ابتدا به کلمه سبحانه
۵سوره آل عمران آیه ۱۸۱وقف بر کلمه فقیر و ابتدا به کلمه ونحن
۶سوره مائده آیه ۳۱وقف بر کلمه غراباً و ابتدا به کلمه یبحث
۷سوره مائده آیه ۶۴وقف بر کلمه قالت الیهود و ابتدا به کلمه یدالله
۸سوره مائده آیه ۷۲وقف بر کلمه قالوا و ابتدا یه کلمه ان الله هو
۹سوره مائده آیه ۷۳وقف بر کلمه قالوا و ابتدا به کلمه ان الله ثالث
۱۰سوره مائده آیه ۸۴وقف بر کلمه وما لنا و ابتدا به کلمه لا نؤمن
۱۱سوره مائده آیه ۱۱۲وقف بر کلمه ربک و ابتدا به کلمه ان ینزل
۱۲سوره انعام آیه ۷۷وقف بر کلمه بازغاً و ابتدا به کلمه قال هذا
۱۳سوره انعام آیه ۷۸وقف بر کلمه بازغه و ابتدا به کلمه قال هذا
۱۴سوره توبه آیه ۳۰وقف بر کلمه قالت الیهود و ابتدا به کلمه عزیر
۱۵سوره یونس آیه ۶۸وقف بر کلمه ولداً و ابتدا به کلمه سبحانه
۱۶سوره رعد آیه ۴۳وقف بر کلمه کفروا و ابتدا به کلمه لست
۱۷سوره فجر آیه ۲۲وقف رب کلمه وجآءربک و ابتدا به کلمه والملک
۱۸سوره ماعون آیه ۴وقف بر کلمه للمصلین و ابتدا به کلمه الذین
۱۹سوره ماعون آیه ۵وقف بر کلمه ساهون و ابتدا به کلمه الذین


وقف و ابتدا

 

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
وقف معانقه یا مراقبه

وقف معانقه یا مراقبه یعنی در آیه ای دو نزدیک هم باشند.با شرایط وقفی یکسان که در صورت وقف بر یکی بر دیگری نمی توان وقف نمود.

* معانقه یعنی دست به گردن هم شدن و مراقبه یعنی نگهداری و محافظت.ابوالفضل عبدالرحمن بن احمد عجلی این علامت را وضع نموده که نشانه آن سه نقطه در کنار هم می باشد.او آن را از نقطه های نون و قاف کلمه معانقه اخذ کرده است و در هیجده و به روایتی بیست و شش موضع قرآن کریم نیز قرار داده است.



مثال :

ذلک الکتاب لا ریب ^ فیه ^ هدی للمتقین.

این است کتاب بدون هیچ شکی در آن راهنمای پرهیزکاران است.

توضیح :

وقف بر روی کلمات ریب و فیه هر دو مجاز است با این شرط که در صورت وقف بر یکی دیگر مجاز به وقف بر کلمه دیگر نمی باشیم و بایستی آن را به وصل بخوانیم.

حال به مواضع وقف معانقعه توجه بفرمایید.



۱سوره بقرهآیه ۲مراقبه
۲سوره بقرهآیه ۲۶مراقبه
۳سوره بقرهآیه ۱۹۵مراقبه
۴سوره بقرهآیه ۲۸۲مراقبه
۵سوره آل عمران (ع)آیه ۷مراقبه
۶سوره آل عمران (ع)آیه ۳۰مراقبه
۷سوره آل عمران (ع)آیه ۱۷۱ و ۱۷۲مراقبه
۸سوره مائدهآیه ۲۶مراقبه
۹سوره مائدهآیه ۳۱ و ۳۲مراقبه
۱۰سوره مائدهآیه ۴۱مراقبه
۱۱سوره اعرافآیه ۹۱ و ۹۲مراقبه
۱۲سوره اعرافآیه ۱۷۲مراقبه
۱۳سوره اعرافآیه ۱۸۸مراقبه
۱۴سوره توبهآیه ۱۰۱مراقبه
۱۵سوره هود (ع)آیه ۴۹مراقبه
۱۶سوره ابراهیم (ع)آیه ۹مراقبه
۱۷سوره فرقانآیه ۳۲مراقبه
۱۸سوره شعراءآیه ۲۰۸ و ۲۰۹مراقبه
۱۹سوره قصصآیه ۳۵مراقبه
۲۰سوره احزابآیه ۱۳مراقبه
۲۱سوره احزابآیه ۳۲مراقبه
۲۲سوره احزابآیه ۶۰ و ۶۱مراقبه
۲۳سوره صآیه ۵۴ و ۵۵مراقبه
۲۴سوره محمد (ص)آیه ۴مراقبه
۲۵سوره فتحآیه ۲۹مراقبه
۲۶سوره انشقاقآیه ۱۴ و ۱۵مراقبه


وقف و ابتدا

 

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
وقف تام
وقف تام یعنی یعنی وقف بر روی کلمه ای که به لحاظ معنی و لفظ ارتباطی به کلمه ما بعد خود نداشته باشد و غالباً نوعی استدلال و نتیجه به همراه دارد.این نوع وقف بیشتر در آخر آیات و پایان داستانها و موضوعات در قرآن مطرح می باشد و علاوت آن حرف ( ط ) است.


در قرآن کریم تنها چهار آیه وجود دارد که ظاهراً ارتباط لفظی و معنوی به ما بعد و ما قبل خود ندارد و این چهار آیه عبارتند از :

۱ – آیه تطهیر سوره احزاب آیه ۳۳

۲ – آیه تبلیغ سوره مائده آیه ۶۴ و ۶۸

۳ – آیه اکمال سوره مائده آیه ۳

۴ – آیه تعجیل سوره قیامه آیه ۱۶

مثال :

هذا خلق الله ارونی ماذا خلق الذین من دونه بل الظالمون فی ضلال مبین * ولقد آتینا لقمان الحکمه …….

این است آفرینش خدا پس بنمایانیم چه چیز آفریدند آنان که جز اویند بلکه ستمگرانند در گمراهی آشکار * و همانا دادیم به لقمان حکمت را …… سوره لقمان آیه ۱۱٫


توضیح ۱

وقف روی کلمه مبین تام است چرا که از نظر لفظ و معنی ارتباطی به آیه بعد ندارد به این معنی که حرف واو در ابتدای آیه ۱۲ استیناف نه عطف و حال و ارتباط معنوی هم وجود ندارد چرا که آیه ۱۱ در ارتباط با نشانه های قدرت خداوند و عاقبت ستمگران بوده و آیه ۱۲ بحثی دیگر را شروع نموده که در رابـ*ـطه با اعطای حکمت به لقمان و اندرزهای وی است.

توضیح ۲

بعضی از علمای قرائت و علم تقطیع معتقدند که وقوف از نوع تام به صورت شایع و عام در موارد ذیل ولحوظ است.انتهای اجزاء،احزاب،نصف حزب،ربع حزب،پایان سوره،ابتدا و انتهای موضوع و رکوعات قرآن،قبل از حرف ندا،پیش از افعال امر،قبل از حروف قسم،قبل از ادات شرط و استفهام نفی و نهی،قبل از کان الله و ماکانَ ،پیش از لولا،بین آیات متضاد و متقابل ،پیش از آیاتی که با الله شروع می شود،وقف بر انتهای آیات استثنا و قال و مقول.


وقف و ابتدا

 

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
وقف حسن
وقف حسن یعنی وقف بر روی کلمه ای که با کلمات با بعد و ما قبلش ارتباط معنوی داشته باشد ولی ارتباط لفظی ( نحوی ) ترجیحاً ندارد.یعنی وقف به وجه اقوی ( اولی ) و وصل به وجه ضعیف ( اولی ) می باشد.



علامت وقف حسن به وجه قوی ( قلی ) و به وجه ضعیف در وصل ( صلی ) می باشد.

مثال :

اوکصیبٍ من السماء فیه ظلمات و رعد و برق ^ یجعلون اصابعهم فی اذانهم من الصواعق حذر الموت و الله محیط بالکافرین * سوره بقره آیه ۱۹

یا مانند بارانی از آسمان که در آن است تاریکی هایی و رعد برقی * می نهند انگشتان خویش را در گوشهایشان از صاعقه ها از ترس مرگ و خداوند احاطه دارد بر کافران.

توضیح

ترکیب اول : وقف روی کلمه برق حسن می باشد چرا که کلمه بعد ( یجعلون ) جواب از سؤال مقدر است و محلی از اعراب نداشته و جمله مستأنفه می باشد و به وجه اقوی وقف بر کلمه قبل آن اولی است.

ترکیب دوم : می توان جمله یجعلون …. را حال گرفت که ضمیر (هُم ) در اصابعهم رابـ*ـطه بین حال و ذوالحال ات و ذوالحال جمله در تقدیر بوده و حذف شده است.این ترکیب ضعیف می باشد زیرا حالی که بین آن و ذوالحالش ( خبر ) فاصله بیاندازد ضعیف است.

بنابراین ترکیب اول قویتر بوده و وقف اولی می باشد.


وقف و ابتدا

 

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
وقف کافی
وقف کافی یعنی وقف بر روی کلمه ای که ارتباط معنوی به کلمات قبل و بعد خود داشته ولی ارتباط لفظی به کلمات ما قبل ندارد.ای ننوع وقف در وسط و اخر آیات می تواند مطرح گردد.علامت وقف کافی ( قلی ) می باشد و نشان دهنده اولی بودن وقف بر وصل است.

مثال :

انّ الذین ینادونک من وراء الحجرات اکثرهم لا یعقلون * ولو انهم صبروا حتی تخرج الیهم لکان خیراً لهم … سوره حجرات آیه ۴ و ۵

همانا کسانی که می خواندند تو را از پشت غرفه ها بشیترشان نمی فهمیدند * و اگر آنها صبر می کردند تا برون آیی بر ایشان بهتر بود …..

توضیح ۱

وقف روی کلمه یعقلون کافی می باشد چرا که یک جمله خبریه و کامل است و توصیف کسانی که با بی احترامی و صدای بلند پیامبر را مورد خطاب قرار می دادند و اینکه اکثر این اشخاص تعقل نمی نمودند.

آیه ۴ یک حکم است و از لحاظ لفظی رابـ*ـطه ای به آیه بعد خود ندارد ولی به لحاظ معنی هم با آیه ۳ و هم آیه ۵ در ارتباط است چرا که کل آیات در صدد بیان مقام و شخصیت والای رسول گرامی می باشد و اینکه نباید به محضر مبارکش بی احترامی شود.آیه ۵ به لحاظ جمله مستأنفه بودن رابـ*ـطه لفظی با آیه ۴ ندارد.

توضیح ۲

در وقف کافی مواردی از این وقف به طور عموم مشخص گردیده است :

وقف قبل از ( الا، انّ ، بئس ، ادات استفهام و نفی ، ال ، بل ، س و سوف ، قبل از جمله مبتدا و مستأنفه ).


وقف و ابتدا

 

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
وقف لازم
وقف لازم یعنی قاری ملزم به ایستادن در آخر کلمه ای است که علامت وقف لازم را دارد و در صورتی که این کلمه به عبارت ما بعد خود وصل شود معنایی به جز معنای مقصوده حاصل شده و چه بسا باعث کفر و فساد در معنا می شود.این نوع وقف اشکال شرعی دارد.علامت وقف لازم را یا میم کوتاه وضع کرده اند.البته در قرآنهای عثمان طه اشکالاتی به این وقف وارد شده است که اشتباهاً جای وقف کافی قرار گرفته و اصلاً وقف لازم نیست.



مثال برای وقف لازم

انّماالله اله واحد سبحانه ان یکون له ولد – له ما فی السماوات و ما فی الارض و کفی بالله وکیلاً.

همانا خداوند خدایی است یکتا و منزه که برایش فزندی باشد.برای اوست انچه در آسمانها و آنچه در زمین است و کافیست که خدا وکیل امور باشد.

توضیح

کلمه سبحانه در این آیه نفی صفت و یا حالتی از ذات حق است و در ارتباط با ادامه آیه دو معنی از ان استنباط می شود اول اینکه خداوند منزه است از داشتن فرزند و دوم اینکه خداوند از داشتن فرزندی که مالک آنچه در زمین و آسمانهاست منزه می باشد و اگر بر روی کلمه ولد وقف نگردد این معنی مشتبه می شود که شاید خداوند فرزندی داشته که مالک بر آسمانها و زمین و آنچه در آن است باشد !

پس برای جلوگیری از هرگونه اخلاط در معنی وقف ضروری و واجب می باشد.لذا جمله له ما فی السماوات و ما فی الارض صفت نبوده و می تواند حال باشد از ضمیرهاء در کلمه سبحانه یا له می تواند جواب سؤال مقدّر باشد.



یعنی منزه است خداوند از داشتن فرزندی.در حالی که خداوند صاحب آنچه در آسمانها و زمین است می باشد.

وقف غفران

غفران یعنی بخشش و آموزش و بنا به روایات معتبر به فرموده رسول اکرم وقف بر این مواضع در قرائت قرآن کریم باعث مغفرت و آموزش خواهد بود.این وقف در ۱۰ جای قرآن آمده است و در بعضی از قرآنها علامت غفران بر بالای کلمه موقوفه عنوان شده است.





موارد و مواقف دهگانه عبارتند از :



۱سوره مائده آیه ۵۱کلمه اولیاء
۲سوره انعام سوره آیه ۳۶کلمه یسمعون
۳سوره سجده آیه ۱۸کلمه فاسقاً
۴سوره سجده آیه ۱۸کلمه لا یستوون
۵سوره یس آیه ۱۲کلمه ءاثارهم
۶سوره یس آیه ۳۰کلمه علی العباد
۷سوره یس آیه ۵۲کلمه من مرقدنا
۸سوره یس آیه ۶۱کلمه ان اعبدونی
۹سوره یس آیه ۸۱کلمه ان یخلق مثلهم
۱۰سوره ملک آیه ۱۹کلمه یقبضن


وقف و ابتدا

 

ℳelissa

مدير بازنشسته
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
26/7/18
ارسال ها
1,088
امتیاز واکنش
20,447
امتیاز
368
محل سکونت
به تو چه من از کجام
زمان حضور
15 روز 17 ساعت 12 دقیقه
نویسنده این موضوع
وقف اضطراری
همانطور که از نام این وقف مشخص است در وقف اضطراری قاری قرآن سببی برای توقف ندارد چه لفظی و چه معنوی. بلکه علت وقف نفس تنگی، سرفه ، تپق ، فراموشی ، خواب و امثال اینها می باشد که ممکن است به هنگام قرائت بر قاری عارض شود.

مثال :

الله الذی جعل لکم الانعام لترکبوا منها و منها تأکلون

(سوره غافر آیه ۷۹)

در آیه فوق در صورتی که قاری به هر دلیل مجبور به وقف اضطراری شود برای نمونه به جهت کسر نفس در کلمه (و منها) بایستد معنی آیه ناقص می شود.

یعنی خداوند کسی است که قرار داد برای شما دام ها را تا سوار شوید از آنها و از آنها ….

* برای تکمیل لفظ و معنی لازم است موارد زیر رعایت گردد :

۱ – در صورت داشتن نفس کافی کل آیه مجدداً قرائت شود.

۲ – در صورت کسر نفس از ابتدای آیه تا (لترکبوا منها) قرائت شده و مجدداً به لترکبوا ابتدا نموده و تا آخر آیه قرائت شود.

۳ – بعد از وقف اضطراری به وجه اقوی از (جعل) و به وجه ضعیف از (لترکبوا) ابتدا شده و تا اخر آیه قرائت شود.البته هر دو مورد ابتدا دارای اشکال می باشد و در صورت ضعف نفس قاری مانعی بر ابتدا نخواهد بود.


وقف و ابتدا

 
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
بالا