M O B I N A
سرپرست بخش فرهنگ و ادب
عضو کادر مدیریت
کاربر V.I.P انجمن
سرپرست بخش
ناظر کتاب
منتقد انجمن
- عضویت
- 3/4/21
- ارسال ها
- 24,702
- امتیاز واکنش
- 63,861
- امتیاز
- 508
- سن
- 19
- محل سکونت
- BUSHEHR
- زمان حضور
- 273 روز 8 ساعت 23 دقیقه
تاريخچه خوشنويسي در پاكستان
پس از استقلال كشور پاكستان، روش نگارش قديمي خط كه در گذشته در اين منطقه مرسوم بود به فراموشي سپرده شد و رو به انحاط نهاد . بنا بر اين براي شناخت هر چه بهتر تاريخ خطاطي در پاكستان ، ضروري است تا پيشينه آن را در اين سرزمين مطالعه و بررسي نماييم.
زمانيكه عربهاي مسلمان وارد شبه قاره شدند، از همان زمان هنر خطاطي نيز در اين سرزمين آغاز گرديد.چهارده قطعه از چهارده قطعه از كتيبه هايي كه از آن عهد در شهر بهوربن بجاي مانده، نشان مي دهد كه رواياتي مربوط به شهر دمشق را با خط كوفي بر آن حكاكي كرده اند . علاوه بر آن ، ظروف و سكه هاي بدست آمده از آن زمان، معرف اين امر مي باشند كه در عهد غزنويان، در اين منطقه خط كوفي رايج بوده و كتب و نسخ خطي با اين خط نوشته مي شده است.
در طول حاكميت سلاطين دهلي ( 1206م تا 1526م) روش خطاطي در شبه قاره نه تنها تحت تاثير و نفوذ رسوم رايج در بغداد، كوفه و دمشق بوده، بلكه خطاطاني كه از خاور ميانه به شبه قاره آمده و در شهرهاي فرهنگي چون لاهور و ملتان اقامت نموده، با روش هاي خود، خطاطان شبه قاره را نيز تحت تاثير خود قرار دادند. بدينگونه رسم الخط آسياي مركزي در اين سرزمين رايج گرديد و خطاطان تجربيات جديدي كسب كردند.
مهمترين تحول هنري در اين زمان، اختراع "خط بهار" براي نوشتن قرآن مجيد بود. نمونه هايي از اين خط در اطراف شهرهاي ملتان و پاكپتن پيدا شده اند و همچنين كتيبه هايي كه در مساجد و مزارها نصب گرديده اند به خط بهار و كوفي نوشته شده اند. در اواخر همين دوره كه عهد تيموريان بود، در هرات خط نستعليق كه اختراع ايراني ها مي باشد، رواج پيدا كرد و زمانيكه سلاطين محلي "هتهه" با تيموريان متحد شدند، خطاطان هراتي كه به هتهه آمدند اين خط تازه اختراع شده را رايج نمودند.موسس امپراطوري مغول در شبه قاره محمد ظهير الدين بابر، مردي با ذوق و علاقه مند به هنر بود كه به كوشش وي هنر خطاطي در شبه قاره فروغ و توسعه يافت . بخاطر علاقه شديدي كه وي به خط و نگارش داشت، خطي را ابداع نمود كه به نام " خط بابري" مرسوم گرديد . همايون و اكبر نيز براي توسعه و ترويج خطاطي در شبه قاره اقدامات مهمي را انجام دادند و با هزينه هاي فراواني ، خطاطان معروف زمان خود را خدمت گرفتند تا نسخه هاي خطي بي شمار نفيسي را خلق كنند. آنها علاوه بر توجه به هنر خطاطي ، در معماري نيز هنر خطاطي را بكار گرفتند و بانوشتن كتيبه هاي زيبا در ساختمان هاي عظيم و مجلل ، اين هنر را بيش از پيش رونق بخشيدند. اين هنر در عهد جهانگير و شاه جهان به اوج محبوبيت و معروفيت خود رسيد. مردم آموختن هنر خطاطي را براي خود افتخاري محسوب مي نمودند و كتابخانه هاي شخصي خود را با اين كتابهاي زيبا تزئين مي كردند و بدينگونه تعداد كتابخانه ها هم رو به فزوني گذاشت. اورنگ زيب عالمگير خود خطاط بود و اين هنر را بسيار دوست مي داشت. خطاطان معروفي كه در عهد مغول به اوج شاهكار هاي هنري خود دست يافتند، عبارتند از: مير علي تبريزي، عبدالصمد شيرين قلم، محمد حسين كاشميري ، با بزيد دوري و عبدالرشيد ديلمي. اينان ستارگان درخشان آسمان هنر نگارش بشمار مي روند كه تا امروز ، آثار آنها بشكل كتاب و كتيبه در نزد مردم قابل احترام و ارزش مي باشند. در همين دوره خط شكسته و خط ديواني هم رايج گرديدند. هنرمندان خطاط در نگارش از انواع خطوط در جاهاي مختلف استفاده مي كردند. بطور مثال، از خطوط نسخ و نستعليق نيز در نوشتن فرامين، دستور العمل هاي دولتي، اسناد و ديوانهاي شعر مورد استفاده قرار مي گرفت. در زمانيكه امپراطوري مغول در شبه قاره رو به زوال نهاده بود، آخرين سلطان مغول ، بهادر شاه ظفر خود يكي از خطاطان معروف بود و حافظ نور الله بعنوان هنر مند خط در سراسر شبه قاره مشهور بود. محمد افضل لاهوري ، مشهور ترين خطاط نستعليق در لاهور كه بعد از عبدالرشيد ديلمي ، ماهر ترين خطاط نستعليق بود به همين سبب به او لقب "آقاي ثاني" داده بودند. در اين زمان ، خط نستعليق به دو شيوه بنامهاي " دبستان لكهنو و ديگري دبستان دهلي كتابت مي گرديد. در شيوه دبستان لكهنو خطاطاتي چون حافظ نور الله و منشي شمس الدين اعجاز رقم بودند كه به اوج شهرت رسيده و در پيشرفت و اصلاح اين خط گامهاي بزرگي برداشتند. در شيوه دهلي نيز مير حافظ امير الدين و مولوي ممتاز علي معروفترين اساتيد شيوه دهلي در شبه قاره بودند بعدها در آغاز قرن بيستم ، حافظ محمد يوسف از اطراف شهر گوجرانواله به دهلي رفت و از خطاطان بنام خط نستعليق گرديد و در شيوه كتابت اين خط تغييراتي را ابداع كرد كه به طرز دهلوي معروف شد.
زمانيكه پاكستان پا به عرصه وجود گذاشت، پيشگام و موسس هنر خطاطي ، شخصي بنام عبدالحميد پروين رقم بود . وي در شهر گوجرانواله از توابع پنجاب و از خانواده اي كه همه از اساتيد و علاقمندان به خط و نگارش بودند متولد گرديد وي تحت سرپرستي محمد فقيركار خطاطي را آغاز نمود و يكي از كارهاي او نگارش ديوان شعر علامه محمد اقبال مي باشد . در زمان عبدالمجيد پروين رقم ، ماشين چاپ تازه مورد استفاده قرار گرفته بود و كتابها با ماشين چاپ تازه مورد استفاده قرار گرفته بود و كتابها با ماشين چاپ منتشر مي گرديد و از روش ليتوگرافي استفاده مي شد . در اين روش ، شيوه مرسوم خطاطي ايراني بعلت نازك بودن حروف ربط و مفاصل بين كلمات ، معمولا حروف بدرستي چاپ نمي شد و اين مشكلي عمده براي خوانندگان .
پس از استقلال كشور پاكستان، روش نگارش قديمي خط كه در گذشته در اين منطقه مرسوم بود به فراموشي سپرده شد و رو به انحاط نهاد . بنا بر اين براي شناخت هر چه بهتر تاريخ خطاطي در پاكستان ، ضروري است تا پيشينه آن را در اين سرزمين مطالعه و بررسي نماييم.
زمانيكه عربهاي مسلمان وارد شبه قاره شدند، از همان زمان هنر خطاطي نيز در اين سرزمين آغاز گرديد.چهارده قطعه از چهارده قطعه از كتيبه هايي كه از آن عهد در شهر بهوربن بجاي مانده، نشان مي دهد كه رواياتي مربوط به شهر دمشق را با خط كوفي بر آن حكاكي كرده اند . علاوه بر آن ، ظروف و سكه هاي بدست آمده از آن زمان، معرف اين امر مي باشند كه در عهد غزنويان، در اين منطقه خط كوفي رايج بوده و كتب و نسخ خطي با اين خط نوشته مي شده است.
در طول حاكميت سلاطين دهلي ( 1206م تا 1526م) روش خطاطي در شبه قاره نه تنها تحت تاثير و نفوذ رسوم رايج در بغداد، كوفه و دمشق بوده، بلكه خطاطاني كه از خاور ميانه به شبه قاره آمده و در شهرهاي فرهنگي چون لاهور و ملتان اقامت نموده، با روش هاي خود، خطاطان شبه قاره را نيز تحت تاثير خود قرار دادند. بدينگونه رسم الخط آسياي مركزي در اين سرزمين رايج گرديد و خطاطان تجربيات جديدي كسب كردند.
مهمترين تحول هنري در اين زمان، اختراع "خط بهار" براي نوشتن قرآن مجيد بود. نمونه هايي از اين خط در اطراف شهرهاي ملتان و پاكپتن پيدا شده اند و همچنين كتيبه هايي كه در مساجد و مزارها نصب گرديده اند به خط بهار و كوفي نوشته شده اند. در اواخر همين دوره كه عهد تيموريان بود، در هرات خط نستعليق كه اختراع ايراني ها مي باشد، رواج پيدا كرد و زمانيكه سلاطين محلي "هتهه" با تيموريان متحد شدند، خطاطان هراتي كه به هتهه آمدند اين خط تازه اختراع شده را رايج نمودند.موسس امپراطوري مغول در شبه قاره محمد ظهير الدين بابر، مردي با ذوق و علاقه مند به هنر بود كه به كوشش وي هنر خطاطي در شبه قاره فروغ و توسعه يافت . بخاطر علاقه شديدي كه وي به خط و نگارش داشت، خطي را ابداع نمود كه به نام " خط بابري" مرسوم گرديد . همايون و اكبر نيز براي توسعه و ترويج خطاطي در شبه قاره اقدامات مهمي را انجام دادند و با هزينه هاي فراواني ، خطاطان معروف زمان خود را خدمت گرفتند تا نسخه هاي خطي بي شمار نفيسي را خلق كنند. آنها علاوه بر توجه به هنر خطاطي ، در معماري نيز هنر خطاطي را بكار گرفتند و بانوشتن كتيبه هاي زيبا در ساختمان هاي عظيم و مجلل ، اين هنر را بيش از پيش رونق بخشيدند. اين هنر در عهد جهانگير و شاه جهان به اوج محبوبيت و معروفيت خود رسيد. مردم آموختن هنر خطاطي را براي خود افتخاري محسوب مي نمودند و كتابخانه هاي شخصي خود را با اين كتابهاي زيبا تزئين مي كردند و بدينگونه تعداد كتابخانه ها هم رو به فزوني گذاشت. اورنگ زيب عالمگير خود خطاط بود و اين هنر را بسيار دوست مي داشت. خطاطان معروفي كه در عهد مغول به اوج شاهكار هاي هنري خود دست يافتند، عبارتند از: مير علي تبريزي، عبدالصمد شيرين قلم، محمد حسين كاشميري ، با بزيد دوري و عبدالرشيد ديلمي. اينان ستارگان درخشان آسمان هنر نگارش بشمار مي روند كه تا امروز ، آثار آنها بشكل كتاب و كتيبه در نزد مردم قابل احترام و ارزش مي باشند. در همين دوره خط شكسته و خط ديواني هم رايج گرديدند. هنرمندان خطاط در نگارش از انواع خطوط در جاهاي مختلف استفاده مي كردند. بطور مثال، از خطوط نسخ و نستعليق نيز در نوشتن فرامين، دستور العمل هاي دولتي، اسناد و ديوانهاي شعر مورد استفاده قرار مي گرفت. در زمانيكه امپراطوري مغول در شبه قاره رو به زوال نهاده بود، آخرين سلطان مغول ، بهادر شاه ظفر خود يكي از خطاطان معروف بود و حافظ نور الله بعنوان هنر مند خط در سراسر شبه قاره مشهور بود. محمد افضل لاهوري ، مشهور ترين خطاط نستعليق در لاهور كه بعد از عبدالرشيد ديلمي ، ماهر ترين خطاط نستعليق بود به همين سبب به او لقب "آقاي ثاني" داده بودند. در اين زمان ، خط نستعليق به دو شيوه بنامهاي " دبستان لكهنو و ديگري دبستان دهلي كتابت مي گرديد. در شيوه دبستان لكهنو خطاطاتي چون حافظ نور الله و منشي شمس الدين اعجاز رقم بودند كه به اوج شهرت رسيده و در پيشرفت و اصلاح اين خط گامهاي بزرگي برداشتند. در شيوه دهلي نيز مير حافظ امير الدين و مولوي ممتاز علي معروفترين اساتيد شيوه دهلي در شبه قاره بودند بعدها در آغاز قرن بيستم ، حافظ محمد يوسف از اطراف شهر گوجرانواله به دهلي رفت و از خطاطان بنام خط نستعليق گرديد و در شيوه كتابت اين خط تغييراتي را ابداع كرد كه به طرز دهلوي معروف شد.
زمانيكه پاكستان پا به عرصه وجود گذاشت، پيشگام و موسس هنر خطاطي ، شخصي بنام عبدالحميد پروين رقم بود . وي در شهر گوجرانواله از توابع پنجاب و از خانواده اي كه همه از اساتيد و علاقمندان به خط و نگارش بودند متولد گرديد وي تحت سرپرستي محمد فقيركار خطاطي را آغاز نمود و يكي از كارهاي او نگارش ديوان شعر علامه محمد اقبال مي باشد . در زمان عبدالمجيد پروين رقم ، ماشين چاپ تازه مورد استفاده قرار گرفته بود و كتابها با ماشين چاپ تازه مورد استفاده قرار گرفته بود و كتابها با ماشين چاپ منتشر مي گرديد و از روش ليتوگرافي استفاده مي شد . در اين روش ، شيوه مرسوم خطاطي ايراني بعلت نازك بودن حروف ربط و مفاصل بين كلمات ، معمولا حروف بدرستي چاپ نمي شد و اين مشكلي عمده براي خوانندگان .
تاريخچه خوشنويسي در پاكستان
رمان ۹۸ | دانلود رمان
نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,
roman98.com
