عوامل دین گریزی و گرایش جوانان به فرهنگ غرب

~ROYA~ · 16/10/20

این شکل از دین گریزی با روشهایی قابل درمان است:
1. سازگار ساختن دین و عقل
دراین شیوه ناگزیر از ارزش گذاری هر یک از دین و عقل هستیم. آیا یک دریافت عقلی از آن چنان ارزش و منزلتی برخوردار است که یک فهم از دین را به نفع آن کنار نهیم و در موارد ناسازگاری، حکم عقل را مقدم داریم و فهم از دین را توجیه کنیم؛ یا دریافت های عقلی شایسته چنین عزت واحترامی نیستند و باید فدای فهم های دینی گردند؟! پیشینه فهم دین، نشان از قربانی شدن برخی فهم های دینی در مواردی و شماری از دریافت های عقلی در مواردی دیگر دارد. در قسمت متافیزیک و مقولات فرامادّی، عقل قدرت یکه تاز است و فهم دین را در موارد ناسازگاری از صحنه بیرون می کند، و در مقولات دیگر فهم دین حاکم می گردد و عقل ناتوان معرفی می شود! در بحث خداشناسی و نبوت و… عقل حاکم می گردد و به نفع حکم عقل، فهم، اصلاح و توجیه می شود، اما در بخش رفتارها، زندگی، حکومت داری و… فهم دینی حاکم می شود و عقل ناتوان از دریافت مصالح و مفاسد معرفی می شود. عقلی که در متافیزیک پرقدرت می نماید و در فهم دین نیز کارآ است به ناگهان در سایر موضوعات و زمینه ها زمین می خورد و از ناتوانی و ضعف آن سخن گفته می شود. در صورتی که اگر عقل ضعیف است در فهم دین نیز ضعیف خواهد بود، در نتیجه فهم ما از دین نیز استواری لازم را نخواهد داشت و معیاری برای جلوگیری از نابایسته گویی و کج روی برخی از تفسیرگران نمی شود. افزون بر این اگر عقل ناتوان است این عجز در متافیزیک بیشتر از جهان فیزیک است؛ چه آنکه در این محدوده انجام پروسه آزمون و خطا امکان پذیر است و می توان در جریان این پروسه از درستی یا نادرستی شماری از دریافت های عقلی اطمینان یافت و در صورتی نادرستی به سوی دریافت های دیگری حرکت کرد، اما در متافیزیک چنین امکانی نیست. بنابراین باید در حد امکان از گسترهٌ قلمرو ناسازگاری کاست و احکام عقلی آزمون شده و مثبت را مقدم بر فهم های خاص از دین داشت. وقتی یک فهم نتیجه نمی دهد و پیامدهای ناگواری با خود به همراه می آورد، باید دوباره فهمی دیگر به کار زد، باید فهمی ساخت که با عقل درگیر نشود و خشم همگان را با خود نیاورد.

~ROYA~ · 16/10/20

چنان که حکم عقل در مورد عصمت پیامبران بر فهمی خاص از دین مقدم می شود، حکم عقل در سـ*ـیاست، اقتصاد، حکومت داری، حقوق و… نیز باید مقدم گردد. با این رویکرد، زن از زمین ارث می برد، دیه اهل کتاب برابر با مسلمانان می گردد، بسیاری از دیدگاه های فقهی تغییر می کنند و… در تمام این موارد بازیگر اصلی عقل است، اما وقتی این نقش را بر نمی تابند با عناوین دیگری بازنگری و نواندیشی و دوباره فهمی را انجام می دهند. بر این اساس در آیات قرآن دین خرافه زدایی می شود و باورهای خرد گریز از ساحت دین پاک می شود. خطاب به عیسی(ع) می خوانیم: «أ أنت قلت للناس اتّخذونی و أمّی إلهین من دون الله» و عیسی(ع) در پاسخ می گوید: «سبحانک ما یکون لی أن أقول ما لیس لی بحقّ» مائده/116 و در راستای مبارزه با خردگریزی، دین یهود و مسیحیت پالایش می شوند و اعتقاد به اینکه عزیر و مسیح پسران خدا هستند، از ساحت دین پاک می شود و فرزندخواندن برای خداوند باور بی دینان معرفی می شود: «و قالت الیهود عزیر ابن الله و قالت النصاری المسیح ابن الله ذلک قولهم بأفواههم یضاهئون قول الذین کفروا من قبل قاتلهم الله أنّی یؤفکون» توبه/30
دین گریزی برخاسته از شک و تردید
در درمان این شکل از دین گریزی راهکار نخست قرآن تشویق افراد به بیرون ریختن شک و تردید در قالب پرسش است: «فإن کنت فی شکّ ممّا أنزلنا إلیک فسئل الذین یقرؤون الکتاب من قبلک» یونس/94 «فاسئلوا أهل الذکر إن کنتم لاتعلمون» وقتی شک و تردید در قالب پرسش درآید امکان پاسخ گویی صاحب نظران فراهم می شود، اما وقتی برون ریزی نشود و پاسخ نیابد رسوب می گیرد و بسـ*ـتر مناسبی برای دین گریزی می گردد. برون ریزی شک و تردید در عصر جدید نسبت به اعصار گذشته بسیار آسان تر و کم خطرتر است.

~ROYA~ · 16/10/20

در گذشته هراس از انگ و بد نام شدن و… اجازه برون ریزی را به افراد نمی داد، اما امروزه رایانه و دیگر ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی، نگرانی را از افراد گرفته است. افراد به آسانی تمامی شک و تردیدهای خویش را در سایت ها و وبلاگ ها رها می سازند، خود را یکسره تخلیه می کنند و هیچ نگرانی به خود راه نمی دهند. راهکار دوم پاسخ گویی، مستند سازی دوباره و بهینه سازی مستندات و بازگویی پیرایش شده باورها است. پیامبر اسلام به کسانی که نسبت به دین آن حضرت شک و تردید دارند درس خداشناسی می دهد: «قل یا أیها الناس إن کنتم فی شکّ من دینی فلاأعبد الذین تعبدون من دون الله و لکن أعبد الله الّذی یتوفّاکم و أمرت أن أکون من المؤمنین و أن أقم وجهک للدین حنیفاً و لاتکوننّ من المشرکین. و لاتدع من دون الله ما لاینفعک و لایضرّک فإن فعلت فإنّک إذاً من الظالمین» یونس/104ـ106 همچنین آنان که در وحیانی بودن قرآن شک و تردید دارند مورد توجه قرار می گیرند و پاسخی کوبنده دریافت می کنند: «و إن کنتم فی ریب ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورة من مثله» بقره/23 «قل فأتوا بسورة مثله و ادعوا من استطعتم من دون الله» یونس/38 «قل فأتوا بعشر سور مثله مفتریات» هود/13 آفرینش انسان و مراحل زندگی پاسخ کسانی می شود که در آخرت شک دارند: «یا أیها الناس إن کنتم فی ریب من البعث فإنّا خلقناکم من تراب ثمّ من نطفة ثمّ من علقة ثمّ من مضغة مخلّقة و غیرمخلّقة…» حج/5 حضرت صالح(ع) به کمک معجزه شک زدایی و تردید شکنی می کند: «و إنّنا لفی شک ممّا تدعونا إلیه مریب. قال یا قوم أرأیتم إن کنت علی بینة من ربّی و آتانی منه رحمة فمن ینصرنی من الله إن عصیته فما تزیدوننی غیرتخسیر. و یا قوم هذه ناقة الله لکم آیة فذروها تأکل فی أرض الله» هود/62ـ64 در مرحله پاسخ گویی، انتخاب وسیله مناسب بسیار تأثیرگذار است. کتاب نویسی و مقاله نویسی هر چند شیوه های مناسبی برای انتقال پاسخ هستند، اما در مقایسه با روش های اطلاع رسانی نوین مانند وبلاگ نویسی چندان سودمند نیستند. مراجعه به اینترنت بیشتر از کتاب و مطبوعات است و رساندن پاسخ به شخص پرسشگر، آسان تر. افزون بر این وبلاگ نویسی مشکلات و دردسرهای چاپ و انتشار کتاب و مجله را ندارد و امکان تعامل و گفت وگو را بیشتر فراهم می آورد.

~ROYA~ · 16/10/20

احساس آرامش بخش نبودن دین
برای مقابله با احساس آرامش بخش نبودن دین، در مرحله نخست باید نگاه یک بعدی به دین شکسته شود و دین به عنوان یک مجموعه سازوار درآید و تمام ابعاد آن برجسته گردد. نگاه یک سویه به دین و طرح یک سویه باید و نبایدها، بکن و نکن ها، کیفر، تازیانه، سنگسار، تبعید و… دین را ناکارآمد و ناسازگار با امید و عشق و سعادت نشان می دهد. دینی که تنها سنگسار، شلاق، و امر و نهی آن به گوش برسد و نمود یابد جز گریزاندن پیروان نتیجه ای نمی دهد. با کمک دین می توان عشق را در دینداران حیات بخشید، به آنها امید داد، سعادت بخشی دین را برجسته ساخت و آرامش بخشی آن را نشان داد و بایدها و نبایدها و امر و نهی ها را در راستای آرامش بخشی و سعادت آفرینی دین به بحث گرفت. شروع حرکت در طرح دین بسیار مهم است، آنچه اکنون گاه در عرصه طرح دین دیده می شود نتیجه ای جز گریز ندارد. در طرح دین الگوبرداری از قرآن بسیار ارزشمند و راهگشاست. در قرآن نخست باور سازی می شود و پس از فراهم آمدن بسـ*ـتر مناسب، تکالیف و امر و نهی آغاز می شود و سخن از مجازات گفته می شود. در مرحله دوم باید دین را در برابر ایسم ها و ادیان نوپیدا تقویت کرد، آرامش بخشی و سعادت آفرینی دین را در مقایسه با دیگر مدعیان بالا برد و روش های نوآمد سعادت آفرینی را مستند سازی کرد و با آن یافته ها نگاهی دوباره و چندباره به دین داشت، و در هر رفت و برگشت می توان چیزهایی از دین آموخت و بر آموزه ها و راهکارها افزود و هدف مهم و اساسی دین را تحقق بخشید؛ چنان که در مورد سایر دانش ها نیز نگاه دوباره دریچه های جدیدی فرا روی ما می گشاید.

~ROYA~ · 16/10/20

ناسازگار دیدن علم و دین
بهترین درمان دین گریزی برخاسته از ناسازگار پنداری علم و دین، پاسخ ازموارد ناسازگار است. در موارد ناسازگار، گاه یافته علمی در سطحی نیست که بتواند در برابر دین ایستادگی کند و ناسازگاری به وجود آورد، و گاه فهم از دین به گونه ای نیست که ناسازگاری رخ نماید. در این گونه موارد تصور ناسازگاری باطل می نماید. اما اگر یافته های قطعی و علمی نماید و فهمی از دین نیز استوار جلوه کند در این صورت آن فهم خاص از دین را به کمک یافته علمی می توان اصلاح کرد یا ناتمام خواند؛ چه اینکه در نگاه قرآن، تمامی موجودات و مخلوقات کلمه خدا هستند و کلمات الهی تنها واژگان قرآن نیستند. «و جعلها کلمة باقیة فی عقبه» زخرف/28 «إذ قالت الملائکة یا مریم إن الله یبشّرک بکلمة منه اسمه المسیح بن مریم» آل عمران/45 «فنادته الملائکة و هو قائم یصلّی فی المحراب أنّ الله یبشّرک بیحیی مصدّقاً بکلمة من الله» آل عمران/39 «إنّما المسیح عیسی بن مریم رسول الله و کلمته» «و یرید الله أن یحقّ الحقّ بکلماته» انفال/7 «و اذ ابتلی ابراهیم ربّه بکلماته» بقره/124 افزون بر این در نگاه قرآن، آیات الهی تنها به آیات قرآن محدود نمی شود، بلکه چنان که بخشهایی از قرآن آیه نامیده می شود (بقره/106و آل عمران/7) تمامی موجودات و مخلوقات وهستی نیز از آیات الهی به شمار می آیند. بنابراین وقتی ناسازگاری رخ می دهد این ناسازگاری میان فهم ما از یک دسته واژه ها و دریافت و شناخت ما از دیگر آفریدگان (کلمات و آیات الهی) رخ می دهد. با این فرض باید آیه های قرآن ناسازگار با علم را به کمک این آیات و کلمات دوباره فهمی کرد. به عبارت دیگر نقش این مخلوقات در تفسیر کلمات قرآن مانند نقش آیات محکم در تفسیر آیات متشابه است؛ با این نگاه، آیات محکم بخشی از آیات قرآن و تمامی موجودات و مخلوقات خدا خواهد بود و در این صورت آیات و کلمات محکمی که در بیرون قرآن قرار دارد در هر نوع ناسازگاری قوی تر از آیات و کلمات قرآن هستند، چه اینکه ابزار وآلات ما در دریافت و شناخت موجودات هستی از روش ها و ابزار فهم آیات توان بیشتری دارد. فهم ما از آیات ظنی است، ولی ابزار و آلات علم و روش های آن نتیجه قطعی یا دست کم نتیجه مطمئن تری با خود می آورد. بنابراین وقتی نشانه ها و قرائن بسیاری از درستی اصل تکامل حکایت دارد، به کمک این اصل می توان به تفسیر و توجیه آیاتی پرداخت که ناسازگار با تکامل می نماید. اگر برخی آیات به ظاهر حرکت زمین را بر نمی تابد و خورشید مرکزی را نتیجه می دهد، می توان با آیه و کلمه خدا (حرکت زمین) که محکم می نماید و یک یافته علمی است به توجیه آیات ناسازگار نشست. و اگر از آیه شریفه «الذی جعل لکم الأرض فراشاً»(بقره/22) عده ای مسطح بودن زمین را نتیجه گرفته اند، می توان با آیه و کلمه خدا «کروی بودن زمین» به تفسیر دوباره آیات ناسازگار نشست و کروی بودن زمین را نتیجه گرفت. تقدم یک یافته بر فهمی خاص از دین هرچند ممکن است تزلزل شدیدی در خداشناسی ایجاد کند و تصور ما در مورد خداوند را مخدوش سازد، اما با بازسازی و بهینه سازی باورها می توان هم چنان دیندار ماند؛ چنان که در میان دینداران اختلافات شدیدی در مورد خدا و صفات اوست و این اختلافات آنها را از شمار دینداران بیرون نمی سازد. افزون بر این، چنان که عقل در مواردی لزوم پالایش اعتقادات را به وجود آورده و می آورد، علم نیز می تواند چنین نقشی داشته باشد و برخی باورها را نادرست نشان دهد و ما را ناگزیر از تجدید نظر در فهماندن نماید. اگر نظریه تکامل، نظم مورد نظر دینداران را زیر سؤال می برد، می توان هم چنان دینداری را ادامه داد و از روش های دیگری خدا را اثبات کرد.

~ROYA~ · 16/10/20

دین گریزی برخاسته از خشونت
در درمان این دین گریزی نخست باید چهره خشن دین را از ذهن دین گریزان پاک کرد و دین را آیین مهر و محبت نشان داد. اگر شخص دین گریز، خشونت، فشار، تهدید و ارعاب را خود سری والدین، متولیان تعلیم و تربیت و مسئولان ببیند؛ و نه خواست دین، گریز او از افراد و برخی جریانات خواهد بود، نه دین.
دین گریزی برخاسته از فقر
اگر رهنمودهای اقتصادی قرآن عملیاتی نشود، بیکاری گسترده شود و درصد بالایی از نیروی کار در شمار بیکاران قرار گیرند و در نتیجه راهکارهای فقرزدایی با انبوه مستمندان و نیازمندان نتیجه ندهد، در این صورت حکومت برای جلوگیری از دین گریزی و دیگر آسیب های اجتماعی ناگزیر از ایجاد اشتغال، پرداخت مستمری به بیکاران و بهینه سازی و نوسازی اقتصاد است؛ چنان که پیامبران در برابر مردم چنین احساسی داشتند و خواستار امنیت جانی و اقتصادی مردم بودند و دراین مسیر سختی ها و مشکلات را با جان و دل می خریدند: «و إذ قال ابراهیم ربّ اجعل هذا بلداً آمناً و ارزق أهله من الثمرات» بقره/126 افزون بر این، حکومت در برابر مستمندان مسئول است و باید با پرداخت مستمری و دیگر پرداخت ها و یارانه ها از تأثیر فقر بر دین گریزی بکاهد.
دین گریزی برخاسته از محیط و دوستان
زیستن در محیط هایی که محصول مهم آن دین گریزی است به آسانی امکان پذیر نیست. این محیط ها ناخودآگاه افراد را تحت تأثیر شدید قرار می دهد و آنها را ناخواسته به سمت دین گریزی می برد. در چنین مواردی نخستین مرحله درمان، جداسازی دین گریزان از محیط است؛ چه اینکه زیست در این محیط ها درمان را ناموفق می سازد و همیشه دور و تسلسل درمانی به وجود می آورد، از درمان فرد به بهسازی محیط، و از بهسازی و درمان محیط به درمان فرد. وقتی فرد درمان شود زیست او در محیط آلوده گرفتاری دوباره در دام دین گریزی می آورد و درمان محیط و بهسازی محیط با زیست دین گریزان در این محیط امکان پذیر نیست. مرحله جداسازی فرد از محیط در آیات قرآن نیز دیده می شود؛ مسلمانان از محیط ناسالم مکه هجرت می کنند و دین گریزان در آخرت به دلیل هجرت نکردن محاکمه می شوند و کیفر می بینند: «قالوا ألم تکن ارض الله واسعة فتهاجروا فیها» نساء/97 حضرت نوح(ع) نیز برای رهایی فرزند خویش از دین گریزی در پی جداسازی او از دوستان ناباب و دین ستیز بود: «و نادی نوح ابنه و کان فی معزل یا بنی ارکب معنا و لاتکن من الکافرین» هود/42 مرحله دوم درمان، پاک سازی محیط است؛ دراین مرحله نیز جداسازی دین گریزانی که آگاهانه به این وادی رفته اند از دین گریزانی که ناخودآگاه در این آسیب گرفتار آمده اند ضروری است. دسته نخست با راه حل هایی که در مرحله پیش گیری و درمان گفته شد درمان پذیرند؛ اما دین گریزان دسته دوم با جداسازی از محیط به دین باوری بر می گردند.
پی نوشت ها
________________________________________
1. مورنو، آنتونیو، یونگ، خدایان و انسان مدرن، ترجمه داریوش مهرجویی، 99. 2. کی نیا، مهدی، مبانی جرم شناسی، 2/243. 3. همان، 2/250. 4. احمدی، احمد، روان شناسی نوجوانان و جوانان، 35. 5. آیزنبرگ، نانسی، رفتارهای اجتماعی کودکان، ترجمه بهار ملکی، 111. 6. همان، 152. 7. گری گوری، روان شناسی نوجوانان و جوانان، ترجمه مهدی تقی زاده، 263. 8. فرجاد، آسیب شناسی اجتماعی، 14. 9. بولتون، رابرت، روان شناسی روابط انسانی ترجمه حمیدرضا سهرابی، 25. 10. مورنو، آنتونیک، یونگ، خدایان و انسان مدرن، 100. 11. همان. 12. همیلتون، جامعه شناسی دین، 117. 13. همان، 86. 14. دین و چشم اندازهای نو، مقاله دین و نیازهای فرد، 122. 15. یونگ، انسان امروزین در جستجوی روح فرد، 182. 16. مزلو، ابراهام، 347. 17. جان اف هات، علم و دین، ترجمه بتول نجفی، 59. 18. همان، 91. 19.محمد رشید رضا، تفسیر المنار، 7/348. 20. گورسکی، ل. پیاتی، مبانی مسیحیت، 181. 21. بوکای، موریس، قرآن و عهدین، 34. 22. شیخاوندی، داور، جامعه شناسی انحرافات، 199.

~ROYA~ · 16/10/20

با اینکه جوانان در سنین جوانی گرایش خاصی به مذهب دارند، امّا گاهی دیده می شود که بعضی از جوانان از مذهب و ارزشهای مذهبی کناره گیری می کنند علت این جدایی و گریز از ارزشها یکی از موارد ذیل می تواند باشد:

1- ناآگاهی

یکی از علل فاصله گرفتن جوانان از دین و مسایل مذهبی، ناآگاهی از دین است و چون بصیرت و آگاهی کافی از دین ندارند، تحت تأثیر تبلیغات سوء دشمنان قرار می گیرند.

امام صادق علیه السلام فرمود:

در او که تفقّه در دین نمی کند خیری نیست زیرا کسی که نسبت به امور دینی آگاهی ندارد، به دیگران نیازمند می شود و هنگامی که به آنها نیازمند شد، بدون آنکه بفهمد او را منحرف خواهند کرد.[1]

امام صادق علیه السلام فرمود:

بادِرو أَحداثکم بالحدیث قبل ان یسبقکم الیهم المرجئه[2]

جوانانتان را آموزش دهید پیش از آن که مرجئه (یکی از گروههای منحرف مذهبی) آنها را منحرف سازند.

هنگامی که جوانان در محیطهای مختلف اجتماع در برابر شبهات و القائات فکری مکاتب و فلسفه های مختلف و افراد گوناگون قرار می گیرند و جواب منطقی در برابر شبهات و پرسشهای آنها نداشته باشند، ناگزیر یا خود را بیگانه با مذهب معرفی می کنند. و با این روش به احساس حقارت خود «به خاطر ناتواناییها» در مقابل دیگران سرپوش می گذارند و یا آنچنان خود باخته می شوند که مسلک و مرام آنها را در حال انفعال خود می پذیرند.

2- رهایی از مسئولیتها

یکی از عوامل گریز از مذهب فرار از مسئولیت و تکلیف است قرآن می فرماید:

بَلْ یرِیدُ الْإِنْسانُ لِیفْجُرَ أَمامَهُ[3]

او می خواهد آزاد باشد و هر گناهی را انجام دهد.

ایمان و اعتقاد به خدا و قیامت سدّ عظیمی است در مقابل هر گونه عصیان و گنـ*ـاه.

او می خواهد این سد را درهم بشکند و آزادانه هر عملی را انجام دهد.

این منحصر به زمانهای گذشته نیست. امروز هم یکی از علل گرایش به مادیگری و انکار مبدأ و معاد، کسب آزادی برای گنـ*ـاه و گریز از مسؤلیتها و شکستن قانون الهی است.

~ROYA~ · 16/10/20

3- عدم صلاحیت بعضی از معلمان و مربیان

یکی از عوامل گریز جوانان از مسایل مذهبی، عدم صلاحیت برخی از معلمان و مربیان است. آنها به علت عدم تفهیم صحیح مطالب و یا عدم توانایی پاسخ به پرسشهای نوجوانان و یا با ایجاد ذهنیت منفی نسبت به مذهب موجبات بدبینی نسبت به مذهب و مسایل مذهبی را فراهم نموده اند. نوجوان احساس می کند که درس دینی را خوانده و خوب فهمیده، اما چیزی نداشته است که او را جذب نموده و به درد زندگی اش بخورد. او تصور می کند دین و مذهب آرام بخش درون نیست. روح و فکر را به تعالی نمی رساند و پیاده کردن آن عملی نیست. این است که او از چنین مذهبی روی گردان است و علیه آن طغیان می کند.

4- برخوردهای منفی

یکی از علل گریز جوانان از مذهب و مراکز مذهبی، عدم برخورد صحیح و اصولی با جوان است. گاهی ممکن است در اثر ناآگاهی و شرایط خاص از جوان خطایی سر بزند و سپس پشیمان شود، اما گاهی اوقات بعضی از مذهبی ها آنچنان او را طرد می کنند که برای همیشه او را از دین و مذهب گریزان می کنند.

جوانی می گفت: در ایام نوجوانی همیشه سعی می کردم نمازم را در مسجد بخوانم روزی مشغول خواندن نماز بودم که متوجه شدم پیرمردی مراقب من است وقتی نمازم به پایان رسید آن پیرمرد به من گفت نمازت باطل است و سپس شروع کرد به گفتن سخنان نیشدار چنان که گویی تازیانه جلادان است، من غرق در سکوت به سخنان سرزنش آمیز او گوش می کردم. گاه می خواستم بپرسم کجای نمازم اشتباه است؟ ولی اجازه حرف زدن به من نمی داد و پیوسته می گفت: نمازت درست نیست و امثال شما بچه ها حق ندارند به مسجد بیایند.

از آن پس از مسجد بیزار شدم و تصمیم گرفتم دیگر به مسجد نروم و نمازم را در خانه بخوانم.

5- متظاهران به دین داری

یکی از عوامل گریز جوانان از مذهب، سرخوردگی آنان از مذهبیون است. برخی جوانان اعمال خلاف، عقاید خرافی و آداب و رسومی را که ارتباط به مذهب ندارد ولی توسط افراد به مذهب منتسب می گردد، به حساب مذهب گذاشته، به همین سبب از مذهب می گریزند. حتی علیه مذهب قیام می کنند. جوانان بسیاری را سراغ داریم که از خانواده مذهبی بوده اند اما به دلیل فوق به مذهب پشت کرده و منحرف شده اند.

6- سر درگمی جوانان در برابر مکاتب

یکی از عوامل گریز جوانان از مذهب سر درگمی در برابر مکاتب متضاد بشری است که هر کدام راهی را در برابر بشر گذاشته اند که خود عامل ناتوانی از دریافت صحیح مذهب شده است.

جوانی را دیدم که زدگی خاصی نسبت به دین پیدا کرده بود. پرسیدم چه عاملی موجب زدگی شما شده است؟ پاسخ داد: تضادهای درون دینی و عدم توانایی برای انتخاب راه درست.

7- الگوهای کاذب

یکی از ویژگیهای جوانان، الگوپذیری است. روحیه الگو پذیری و تقلید در نوجوانان به قدری است که گاه بدون تفکر و استدلال عادات دشوار را برخود تحمیل می کنند و غربیها با استفاده از همین ویژگی روحی به تبلیغ غیر مستقیم الگوی های خود از طریق فیلم و قهرمانان ورزش در بین نسل جوان می پردازند و بدین طریق فرهنگ خود را در جامعه رواج می دهند و موجب گمراهی و انحراف در جوانان می شوند.

~ROYA~ · 16/10/20

8- دوستان و همسالان

یکی از عوامل گریز جوانان از مذهب، دوستان و همسالان هستند.

قرآن می فرماید:

وَ یوْمَ یعَضُّ الظَّالِمُ عَلی یدَیهِ یقُولُ یا لَیتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا یا وَیلَتی لَیتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلاناً خَلِیلًا لَقَدْ أَضَلَّنِی عَنِ الذِّکرِ...[4]

روزی ستمگر دست خود را به دندان می گزد و می گوید: ای کاش با پیامبر طرح دوستی می ریختم ای کاش با فلانی دوست نمی شدم، او مرا گمراه کرد و...

پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:

المرءُ عَلی دینِ خَلیلِه و قَرینه[5]

آدمی بر دین دوست و همنشین خود است.

علی علیه السلام فرمود:

لا تَصحَبِ الشَّریر فَانَّ طَبعَک یسرق من طَبعه سِرّاً و انتَ لا تَعلَم[6]

از مصاحبت با افراد فاسد بپرهیز زیرا ناخودآگاه تحت تأثیر رفتارهای بد او قرار خواهی گرفت.

و نیز فرمود:

مجالسةُ اهل الهَوی منساةٌ لِلایمانِ[7]

هم نشینی و دوستی با اهل هوا و هـ*ـوس سبب فراموشی ایمان می شود.

تو را از برگ گل هر چند دامن پاکتر باشد

مشو با ناکسان همدم که صحبت را اثر باشد

بنابراین با توجه به نقش دوست در مذهب گرایی یا مذهب گریزی، لازم است بر جوانان دوستان مذهبی برای خود انتخاب کنند تا از آفت بی رغبتی به دین در امان باشند.

9- تبلیغات بیگانگان

یکی از عوامل گریز جوانان از مذهب تبلیغات جامع و هماهنگ دشمنان علیه دین است که با وسایل ارتباط جمعی همچون امواج صوتی و تصویری، مجلات و روزنامه ها و کتابهای گمراه کننده انجام می گیرد.

10- القای ناکارآمدی دین

القای ناتوانی دین در حل مشکلات، از شیوه هایی است که امروز به منظور ضربه زدن به باورهای دینی از آن استفاده می گردد. این القائات با این هدف صورت می گیرد که دین نمی تواند در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی حضور داشته باشد و فقط با مسائل فردی انسان ها سر و کار دارد. در واقع این گونه شبهات به ترویج افکار مکتب سکولاریسم می پردازد. سکولاریسم- مکتب فکری جدیدی است که پس از قرن هیجدهم در جهان غرب رواج پیدا کرد- در این قرن بود که عقل گرایی بر اندیشه و فرهنگ جوامع غربی حاکم شد و این ذهنیت را القا کرد که بشر در سایه خرد و دانش تجربی خود می تواند قوانین مربوط به فرهنگ، سـ*ـیاست، قضاوت و مانند آن را پدید آورد و هیچ نیازی به دخالت دین در اداره زندگی اش نمی باشد.[8] در واقع سکولارها معتقدند دین نباید مبنای فعالیت های اجتماعی قرار گیرد و این گونه می کوشند دین را از صحنه جامعه خارج سازند. آنها بر این باورند که در عرصه سـ*ـیاست و زندگی جمعی انسان ها باید عقلانیت حاکم گردد. به عبارت دیگر آنان برای حاکمیت الهی جایگاهی قائل نمی باشند.[9]

~ROYA~ · 16/10/20

11- غربزدگی

رواج افراطی فرهنگ غربی در جوامع اسلامی به ویژه در نسل جوان، همواره پیامدها و خطراتی داشته است. یکی از خطرناک ترین پیامدها تضعیف عقاید و فرهنگ دینی است. به طوری که آداب و سنن اصیل مذهبی را به عنوان خرافات از جامعه گرفته و هویت مذهبی آن جامعه کم کم به فراموشی سپرده می شود و برای جبران این خلأ فرهنگی و نیاز فطری بشر به مذهب همه روزه مکاتب و ایسم های ساختگی در غرب به وجود می آید و سریعاً بر ملل مشرق زمین انتقال می یابد.

12- بی توجهی خانواده ها به مذهب

یکی از عوامل گریز جوانان از مذهب بی تفاوتی و عدم توجه خانواده ها به مسائل مذهبی و عدم نظارت خانواده ها بر عملکرد جوانان است. روزی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نگاهی به گروهی از نوجوانان انداختند و فرمودند:

وَیلٌ لِاولادِ آخِرِ الزَّمان مِن آبائِهِم فَقیلَ یا رسولَ الله من آبائِهِم المشرکین؟ فقال: لامن آبائَهم المُؤمنین لا یعلّمونَهم شَیئاً من الفرائض و اذا تعلّموا اولادَهم مَنَعُوهم و رَضُوا عَنْهُم بِعَرَضِ یسیرٍ مِن الدُّنیا فَانَا مِنْهُم بری و هم منّی بُرَاء[10]

وای بر اطفال و نوجوانان آخر الزمان از پدرانشان. گفته شد ای رسول خدا از پدران مشرکشان؟ فرمود نه از پدران مؤمنشان که چیزی از واجبات را به آنها آموزش نمی دهند و اگر آنها هم واجبات را فرا گیرند جلو آنها را می گیرند. و به چیز کمی از دنیا راضی هستند. پس من از آنها بیزار هستم و آنها نیز از من بیزارند.

13- بی تفاوتی جامعه

یکی از زمینه های گریز جوانان از مذهب بی تفاوتی و بها ندادن جامعه نسبت به مذهب است. جایی که ارزشهای مذهبی آنچنان احترامی ندارد و مردم بجای اینکه هدایتگر یکدیگر باشند و امر به معروف و نهی از منکر کنند و جامعه را اصلاح کرده، محیط جامعه را برای هدایت نوجوانان و جوانان مساعد کنند؛ خود مشوّق فساد یا نسبت به آن بی تفاوت باشند؛ دلیلی ندارد که جوانان، مذهبی بار بیایند.

پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:

چه می کنید زمانی که زنهای شما فاسد و جوانهای شما فاسق شوند و امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنید؟ سؤال شد یا رسول اللَّه صلی الله علیه و آله و سلم آیا چنین خواهد شد؟ فرمود: بلی و بدتر از آن هم خواهد شد. سپس فرمود چه می کنید زمانی که امر به منکر و نهی از معروف شوید! گفته شد: ای رسول خدا آیا چنین چیزی خواهد شد! فرمود بلی بدتر از آن هم خواهد شد فرمود چه می کنید زمانی که معروف را منکر ببینید و منکر را معروف.[11]

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین