خواص سویا

*KhatKhati* · 22/7/20

سویا یکی از غنی ترین مواد گیاهی است که افراد زیادی تمایل به گنجاندن آن در رژیم غذایی خود را دارند. دانه سویا از سوی چین و شرق آسیا به تمام دنیا معرفی شد.

در شرق آسیا سس سویا را روزانه با تمامی غذاهای خود میل می‌کنند اما در کشورهای دیگر دانه خوراکی یا پروتئین فراوری شده آن به صورت مایه ماکارونی بدون گوشت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پروتئین این سویای فراوری شده با گوشت کاملاً برابری می‌کند. از این رو جایگزین خوبی برای این ماده غذایی به شمار می‌رود. آهن پروتئین سویا نیز با گوشت تفاوت چندانی ندارد. یکی دیگر از دلایلی که می‌توان سویا را جایگزین گوشت کرد این است که چربی کم آن است.

متخصصان توصیه می‌کنند بیش از نیم کیلو گوشت در هفته مصرف نشود در صورتی که سویا به خاطر غنی بودن از مواد آنتی اکسیدان و فیبر به مقدار زیاد مورد استفاده خواهد بود.

در سال گذشته انجمن سلامتی آمریکا افراد را برای کاهش کلسترول به خوردن سویا تشویق کرد. شیر سویا که یکی از فرآورده های سویا است کلسترول صفر و چربی غیر اشباع دارد.

خواص بی نظیر سویا و موارد استفاده آن در چند خط خلاصه نمی‌شود از این رو در این مقاله سعی شده تا اطلاعات کاملی از سویا ارائه شود.

خواص سویا
اشکال مختلف سویا
مایه سویا در غذا
کنسرو مایه ماکارونی
مایه ماکارونی با سویا لئونارد

خواص سویا

کاهش کلسترول: استفاده از سویا مقدار کلسترول را تا حد زیادی پایین می‌آورد. تحقیقات انجام شده در سال 1995 نشان داد؛ افرادی که دارای کلسترول بالا بودند با مصرف روزانه 47گرم پروتئین سویا در روز، خطرات قلبی را تا 2درصد کمتر کرده‌اند.

این تحقیقات همچنین نشان می‌دهد حتی در صورت داشتن کلسترول نرمال با مصرف سویا می‌توان آن را به شکل ثابت نگه داشت. مصرف شش هفته‌ای پروتئین سویا باعث کاهش چشمگیر انواع کلسترول و در نتیجه بیماری های قلبی می‌شود.

سویا به عنوان منبعی از اسید لینولئیک و اسید لینولنیک شناخته می‌شود که چربی و کلسترول بد خون را کاهش می‌دهند. این ماده را می‌توان به شکل مایه ماکارونی با سویا در غذاهای هفتگی گنجاند.

کلسترول بالا به سرعت فرد را دچار امراض مختلف می‌کند. یکی دیگر از مشکلات، ایجاد توده هایی است که ممکن است جان فرد را به خطر بیندازد.

درمان سرطان: در چین و ژاپن میزان مرگ و میر بر اثر سرطان به دلیل استفاده زیاد از سویا بسیار پایین است. طبق تحقیقی که محققان ژاپنی بر 1200 زن مبتلا به سرطان سـ*ـینه و 23هزار زن سالم انجام داده‌اند؛ دریافتند که زنانی که پیش از یائسگی حداقل سه بار در هفته خمیر سویا مصرف کرده‌اند خطر ابتلا به سرطان سـ*ـینه را به میزان قابل توجهی کاهش داده‌اند.

کاهش علائم یائسگی: در دوران یائسگی به یکباره تولید استروژن در بدن زن کاهش می‌یابد که این کاهش ناگهانی مشکلاتی را به همراه دارد.

بیماری های قلبی، چاقی، گر گرفتگی، افسردگی، بی‌خوابی و دیابت از عوارض یائسگی هستند. فیتواستروژن موجود در سویا جایگزین خوبی برای استروژن به شمار می‌رود زیرا عملکردی شبیه استروژن دارد و از ضعف شدید استخوان محافظت می‌کند.

شبه فلاون های سویا را استروژن گیاهی می‌نامند زیرا این ترکیبات در استروژن طبیعی نیز یافت می‌شوند. طی تحقیقاتی که در سال 1999 انجام شد، این ماده غذایی را در کاهش گر گفتگی و عرق ریزی زنان موثر دانستند. در این تحقیق مقدار 10 گرم سویا به وعده غذایی بانوان یائسه اضافه گردید که موظف بودند در دو وعده آن را میل کنند.

پیشگیری از پوکی استخوان: این عارضه که در اثر بالارفتن سن و مشکلات هورمونی ایجاد می‌شود با سویا قابل پیشگیری است. فیتواستروژن‌های گنجانده شده در سویا میزان کلسیم را کاهش و به پیشگیری از پوکی استخوان کمک می‌کنند.

این ماده ارزشمند موجود در سویا جذب کلسیم خوب را افزایش داده و مانع از دست رفتن تراکم استخوان می‌شود. شیر سویا که منبع خوب غذایی است را می‌توان به صورت غنی شده با ویتامین D و کلسیم اضافه مصرف کرد.

کاهش دیابت نوع دو: این بیماری قندی که سالانه افراد زیادی را مبتلا می‌کند با سویا قابل پیشگیری است. طبق پیش بینی ها تعداد افراد مبتلا شونده به دیابت از 285میلیون نفر در سال 2010 به 439 میلیون نفر در سال 2030 می‌رسد.

خون افرادی که دچار مرض قلب می‌شوند مقدار زیادی گلوکز دارد و بدنشان ناتوان از ساختن انسولین است. افراد دیابتی که در رژیم غذایی خود سویا مصرف می‌کنند مقدار گلوکز خونشان به طرز شگفت آوری پایین می‌آید.

بیماری های قندی معمولاً با خود مشکلات کلیوی را نیز به دنبال دارند؛ از این رو می‌توان نتیجه گرفت که سویا در امراض کلیوی نیز تاثیر دارد. سویا با سنتز گیرنده های انسولین، مقاومت آن را کاهش می‌دهد.

انسولین هورمونی است که جذب گلوکز را بر عهده دارد .این فرآیند با حضور چربی غیراشباع که آن نیز در سویا وجود دارد، رخ می‌دهد.

بیماران دیابتی به دلیل ابتلا به مشکلات کلیوی باید خوردن گوشت را بسیار محدود سازند؛ از این رو سویا که پروتئین گیاهی کاملی است جایگزین خوبی برای گوشت قرار می‌گیرد. پروتئین سویا با علاقه‌مند بافت چربی قند خون را تنظیم می‌کند. برای گرفتن نتیجه بهتر باید رژیم حاوی سویا را با ورزش پیش برد.

بارداری: دانه های سویا نیازهای روزانه زنان باردار را را تامین می‌کند. نصف لیوان دانه سویا 120 کالری انرژی و مقدار زیادی ویتامین را نصیب مادران باردار می‌کند. ویتامین D مهم ترین ماده‌ای است که مادر به آن نیاز دارد.

شیر سویای غنی شده به تقویت استخوان مادر و نوزاد کمک می‌کند. این ماده غذایی همچنین سرشار از ویتامینB ، امگا3 و فولات است که مصرف آن در بارداری بسیار توصیه می‌شود.

سویا همچنین از دیابت بارداری و افسردگی پس از زایمان جلوگیری می‌کند. مادران باردار با مصرف سویا از سرطان های احتمالی پس از زایمان نیز در امان خواهند ماند. این بانوان می‌توانند در وعده های غذایی خود مایه ماکارونی بدون گوشت را تهیه غذا بگنجانند.

مادر باید در دوران بارداری به تغذیه اش رسیدگی کند. سویا بسیاری از نیازهای مادر را تامین می‌کند و با اکسیژن رسانی بهتر، توان مادر را برای فعالیت بالا می‌برد.

نوزادان دارای حساسیت به شیر: برخی از نوزادان قادر به هضم شیر مادر یا حتی شیر خشک نیستند. شیر سویا برای این نوزادان بسیار مفید است. شیر سویا تا زمان رسیدن کودک به سن خوردن مکمل قابل استفاده است.

منبع غذایی گیاهخواران: برای گیاهخواران که خوردن محصولات حیوانی ممنوعیت دارد سویا کامل ترین وعده غذایی است. بدن به پروتئین نیازی غیرقابل انکار دارد؛ از این رو نمی‌توان آن را برای همیشه حذف کرد. استفاده از سویا به جای گوشت نیاز بدن گیاهخواران را تامین کرده و از بسیاری بیماری ها جلوگیری می‌نماید.

کاهش وزن: سویا یکی از ماده های خوراکی مورد استفاده در ژاپن است. ژاپنی ها به افراد لاغر و دارای طول عمر زیاد در دنیا معروف هستند. طبق تحقیقات سویا دارای ماده‌ای به ‌نام بیواکتیوی است که سلول های چربی را در بدن کوچک می‌سازد.

ایزوفلاوون موجود در سویا ذخیره چربی در بدن را کاهش می‌دهد و توده عضلانی را تقویت می‌کند. با افزایش توده عضلانی
نیاز به کالری افزایش می‌یابد از این رو کالری به صورت چربی ذخیره نمی‌شود. سویا مقدار متابولیسم و احساس سیری را افزایش می‌دهد زیرا انسولین را کنترل می‌کند.

بدنسازی: سویا تنها دانه گیاهی است که تمامی اسید آمینه را برای ساخت عضله دارا است. در یک تحقیق که در سال 2007 انجام شد میزان تاثیر سویا در عضله سازی مورد سنجش قرار گرفت.

در این تحقیق که مردان روزی 50گرم پروتئین سویا را به مدت 12هفته مصرف نمودند، دچار کاهش تستوسترون نشده و افزایش حجم عضله را تجربه کردند. یکی از موضوعات مهم در مبحث بدنسازی سوزاندن چربی و کالری است که ایزوفلاوون موجود در سویا به کاهش ذخیره چربی و عضله سازی کمک می‌کند.

آمینواسیدهای موجود در سویا به توزیع اکسیژن بین بافت ها کمک می‌کنند. کاهش اکسیژن باعث خستگی مغز و بدن می‌شود. سویا با بالابردن سطح اکسیژن، انرژی را افزایش داده و به بدن برای ساخت عضله یاری می‌رساند.

محافظت از DNA: سویا به عنوان یک ماده غنی از آنتی اکسیدان و ریبوفلاوین از DNA محافظت می‌کند. DNA ممکن است در اثر رادیکال های آزاد آسیب ببیند که تنها راه دفع این رادیکال ها مصرف مواد غنی از آنتی اکسیدان است. رادیکال های آزاد همچنین توده های سرطانی را ایجاد می‌کنند.

رادیکال های آزاد تاثیرات مخرب زیادی بر بدن دارند. یکی از عوامل درگیر با این موضوع DNA ها هستند که تمام زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

پوست: محصولات مراقبت از پوست غنی شده با سویا در جوان سازی پوست تاثیر دارند و حتی می‌توانند تغییرات رنگدانه‌ای ناشی از عوامل هورمونی و آفتاب را کاهش دهند.

سویا همچنین سرشار از اسیدهای آمینه، لیستین و ویتامین E است که برای سلامت پوست موثر هستند. پروتئین سویا با توزیع مناسب اکسیژن به هیدراته بودن پوست، جلوگیری از خشکی و پوسته شدن آن کمک می‌کند.

با بالارفتن سن مقدار استروژن کاهش می‌یابد. سویا که استروژن مصنوعی نام دارد با حفظ این ماده قابلیت ارتجاعی پوست را حفظ کرده و از چین و چروک جلوگیری می‌کند.

بهترین انجمن رمان‌نویسی
*
منبع دانلود کتاب