معماری ایران باستان

Niaz.kh · 4/3/20

پس از آنکه اسلام ایران را فرا گرفت، معماری ملت ما خود را با آیین جدید سازگار ساخت. به جای آتشکده های ساسانی ساختن مسجدها و مناره ها برای دعوت به اسلام و نماز آغاز شد. تزئینات رایج در معماری کهن ایرانی با همه ویژگی های خود از گچ بری و آرایش با کاشی لعابدار و غیره به معماری اسلامی ایران انتقال یافت. نقش اسلیمی های مساجد ایران همان پیچک های ساسانی است که نمونه آن را در طاق بستان می توان یافت.

از آغاز گرویدن ایران به اسلام بسیاری از سنت های ایرانی از جمله سنت معماری آن همگام با تاثیرات «بیزانس» میان حکمرانان اسلامی متداول گشت. چنانکه بسیاری از قصرهای خلفای اموی از جمله قصر «الحیر» و «مشاطه» بیش از هر چیز از اسلوب ایرانی الهام گرفته است و زینت های آن از ایران پیروی کرده است.

Niaz.kh · 4/3/20

معماری هر قوم و هر دوره بازگوکننده نحوه اندیشه و جهان بینی و سنت های آن قوم است هر چه بنیادهای فرهنگی ملتی استوارتر باشد، هنر و معماری آن ملت هم استوارتر و از نوسانات کمتر برخوردار خواهد بود. هنر معماری بی شک یکی از بارزترین مظاهر تمدن هر قوم و ملت است.

بعد از ورود اسلام به ایران و سپری شدن دوره های تاریخی متعدد معماری ایرانی کم کم به شکل مدرن تری تغییر یافت که از میان آن دوره ها به دوره صفویه، قاجاریه و پهلوی می پردازیم.

Niaz.kh · 4/3/20

● دوران صفویه

دوران صفویه یکی از باشکوه ترین عرصه های معماری تاریخی ایران به شمار می رود و با معماران و مهندسان کم نظیر خود سهم بسزایی را در پیشرفت معماری ایران داشته است که ظرافت و دقت در معماری به اوج خود رسیده است. از معماران و هنرپروران عهد صفویه باید شیخ بهائی را نام برد که آثار جاویدان معماری او در اصفهان شهرت جهانی دارد و صدها معمار و مهندس گمنام دیگر در این دوره وجود داشتند که نام برخی از آنان در کتیبه ساختمان ها محفوظ است. بیشتر آثار این دوره معماری های مذهبی هستند که بعد از آن در دوره قاجار نیز ادامه یافته اند.

ارتباط بیشتر ایران با غرب، معماران ایرانی را بر آن داشت تا عوامل مشخص معماری ایران را با روشن بینی و توجه خاصی با عوامل معماری غرب درآمیزند و آثاری به وجود آوردند که از نظر هنری دلپسند باشد.

برای مثال سرسرای ورودی خانه های بزرگ در آن دوره با پلکان هایی که از وسط این سرسرا آغاز می شود، و از پاگرد به دو شاخه در جهت مقابل یکدیگر به بالا ادامه می یابد که تاثیر معماری کشور روسیه است و از اواسط سلطنت ناصرالدین شاه به بعد رواج یافت.

معماری خارجی با طرح های تزئینی ایرانی از قبیل کاشیکاری، آیینه کاری و گچ بری توام شد که گوشه ای از معماری عصر قاجاریه را نشان می دهد.

ایجاد زیرزمین ها با طرح های زیبا و پوشش های ضربی آجری، تعبیه حوضخانه ها، رواج بادگیر برای خنک کردن فضاها و احداث تالارهای بزرگ با شاه نشین ها و غرفه ها و گوشواره ها همه و همه به صورت دلپسندتری درآمد.

ساختن بادگیرها در ابتدا ساده و فقط شامل یک دهانه هواکش مزین به کاشیکاری های زیبا بود، سپس به تدریج مراحل کمال را پیمود.

Niaz.kh · 4/3/20

چنانکه صورت تکامل یافته آنها، دو طبقه و از چهار جهت دارای هشت دهانه هواکش است و جریان باد و هوا را از این دهانه ها به داخل ساختمان هدایت می کند.

در معماری کاخ سازی، ساختن بادگیرهای مزین به کاشیکاری و قبه طلا در عمارت، رکنی از معماری اصیل ایرانی بوده است.

بناهای مسکونی دوره قاجار با طرحی شامل اتاق مرکزی ایوان (بادوستون در برابر آن) و اتاق های کوچک تر واقع در اطراف اتاق مرکزی به صورت های ساده یا مفصل، همه به شیوه معماری اصیل ایرانی در دوره های قدیم بوده که در این دوره با ابتکارات جدیدتر به صورت دلچسب و نیکو تکمیل شده اند.

کاشی های منقوش دوره قاجاریه، اغلب ناچیز و از نظر هنری فقیرند و تنها تقلیدی ناقص اند از کارهای قرن گذشته.

با آنکه ناصرالدین شاه، عده ای از نقاشان را برای تحصیل و مطالعه به موزه های رم و پاریس فرستاد و افرادی از این نقاشان در هنر خود پیشرفتی کردند اما کارگران ساده کاشی ساز نمی توانستند به خوبی از آثار آنها استفاده کنند، با این وجود به قول ناصرالدین شاه، هنر کاشی سازی «متجدد» شد.

در تهران و اطراف آن، چند نمونه مهم از معماری قاجاریه دیده می شود: یکی مقبره حضرت عبدالعظیم در شهر ری است که بنای مقبره و گنبد طلای آن قابل توجه است.

مجموعه این مکان مقدس دارای سردر و ایوان آیینه کاری رفیع و چندین صحن و گنبد طلایی و دو مناره کاشیکاری و رواق و مسجد است.

بناهای دیگر قابل توجه عصر قاجاریه «مسجد امام سلطانی» و مسجد سپهسالار شامل جلوخان وسیع، سردر و مناره های کاشیکاری، هشتی، صحن، حجرات دوطبقه ستون های سنگی زیبا و شبستان است، با اینکه اغلب کاشیکاری های این مسجد، از کاشی هفت رنگ است، ولی بعضی نمونه های کاشیکاری معرق هم دیده می شود.

رنگ کاشی ها بیشتر قرمز و صورتی و سفید است. در حالی که در آفتاب درخشان ایران، رنگ های قدیم مانند فیروزه ای و سورمه ای مطلوب تر است.

از دوره قاجاریه تیمچه و بازارهای وسیع با پوشش های خوبی در تهران و شهرستان های بزرگ موجود است که چه از نظر هنر آجرکاری و کاشیکاری و چه از نظر وسعت دهانه طاق ها قابل تحسین و ستایش اند.

یکی دیگر از هنرهای قاجاریه، نقاشی های بزرگ بر دیوارها است.

اگرچه اغلب در این نقاشی ها، تاثیر هنر اروپایی دیده می شود، اما در کل قابل توجه است.

در زمان قاجار نقاشی دیوار جای مینیاتور را گرفت. در این دوره شیوه نقاشی فرنگی به دست ایرانیانی که به ایتالیا رفته بودند به ایران راه یافت.

Niaz.kh · 4/3/20

● دوره پهلوی

معماری در این دوره تنوع چشمگیری نداشته است. با ورود مصالح جدید ساختمانی مانند آهن، بتون و غیره و نیز آمدن مهندسان خارجی به ایران، مهندسانی که به پیشینه پرافتخار معماری کشور ما آشنایی نداشتند و بازگشت ایرانیانی که در خارج از وطن تحصیل هنر معماری کرده و تحت تاثیر معماری غرب بودند، دگرگونی در هنر معماری ایران پدید آورد.

با همه زیبایی که این نوع معماری ها به قیافه شهرهای ایران بخشید، متاسفانه غالبا جنبه تقلید از شیوه های معماری غرب بوده است تا تبعیت از هنر اصیل معماری ایران.

با این وجود، در بعضی از موارد، ناچار به استفاده از تزئیناتی به سبک ایرانی شده اند.

بناهایی چون کاخ های سعدآباد، کاخ مرمر در تهران، دبیرستان البرز، کاخ وزارت امور خارجه و سردر باغ ملی و عمارت پست گواه این مدعا است.

این طریق معماری بدون توجه به عوامل اقلیمی و پیشینه معماری ایران هنوز ادامه دارد.

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

معماری ایران باستان

Niaz.kh

دوستدار انجمن رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

Niaz.kh

دوستدار انجمن رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

Niaz.kh

دوستدار انجمن رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

Niaz.kh

دوستدار انجمن رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

Niaz.kh

دوستدار انجمن رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

دوستدار انجمن رمان ۹۸

دوستدار انجمن رمان ۹۸

دوستدار انجمن رمان ۹۸

دوستدار انجمن رمان ۹۸

دوستدار انجمن رمان ۹۸

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین