خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و تقویت قلم عزیزان ایجاد شده است.
هدف ما همواره ایجاد محیطی گرم و صمیمی و دوستانه بوده
برای مطالعه کامل رمان‌ها و استفاده از امکانات انجمن
به ما بپیوندید و یا وارد انجمن شوید.

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
شب یلدا یکی از شب ‌های مهم در ایران باستان بوده که البته در حال حاضر هم می باشد. اگر بخواهیم از اهمیت شب یلدا و این که از چه تاریخی در گاه شمار رسمی ایرانیان گنجانده شده برایتان بگوییم، قصه اش طولانی و زیاد می شود اما به نظر می رسد که از زمان داریوش یکم در تقویم رسمی ایرانیان این جشن باستانی به وجود آمده است. شب نشینی و جشن‌ هایی که در این شب و در نقاط مختلف ایران برگزار می ‌شود، یک سنت کهن است که با گذشت زمان از آن دوره تا کنون نه تنها از اهمیت آن کاسته نشده بلکه در نزد ایرانیان جایگاه و اهمیت ویژه ای دارد. آداب و رسوم شب یلدا در ایران متفاوت است و به شیوه هایی کمی متفاوت تر برگزار می گردد.


این که بالاتر اشاره نمودیم که هر شهری در ایران، آداب و رسوم مختلف خود را دارد به این معنا نیست که در به صورت کلی، شب یلدایی متفاوت تر از آن چه که ما تا به حال شناختیم برگزار می کنند بلکه به این معناست که، مردم شهرهای مختلف روش های خاص خود را برای برگزاری بلندترین شب سال و شروع زمستان را دارند. به صورت کلی، یلدا به‌ معنای زایش است و شب چله یکی دیگر از نام های شب یلدا است. ابوریحان بیرونی در کتابش، از روز اول دی ماه با عنوان خور نیز یاد کرده است. مسعودی در تاریخش آن را خُره روز آورده و برخی منابع دیگر خرم روز نیز ذکر کرده اند.

یلدا به فاصله ی زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر یعنی آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب در اول ماه دی یعنی نخستین روز زمستان گفته می ‌شود. خانواده ‌های ایرانی در شب یلدا، معمولاً شامی مفصل و همچنین انواع میوه‌ ها و رایج‌ تر از همه هندوانه را به هر شکل ممکن خریده و دور هم نوش جان می کنند.

خوردن تنقلات، قصه‌ گویی بزرگان و ریش سفیدان برای جوان ترها و دیگر اعضای فامیل و همچنین تفالی به دیوان حافظ از دیگر آیین های مرسوم این شب باستانی است.


اصفهان

در حال کلی، اصفهانی ‌ها ۲ شب را به عنوان شب چله برپا می‌ کردند و آیین‌ های مخصوص به این شب را به جا می ‌آوردند. آیین برگزاری شب چله در اصفهان به صورت خانوادگی است. در این شب، خانواده‌ های اصفهانی با پهن کردن سفره‌ ای با عنوان سفره ی شب چله این شب را جشن می گرفته اند. مثلا اصفهانی ها، هندوانه را به‌عنوان نمادی کروی شکل از خورشید و قدرت درونش می دانند و آن را سر سفره می آورند.



انجمن رمان 98 | بهترین انجمن رمان نویسی


آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
  • تشکر
Reactions: Setareh7 و MacTavish

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
آذربایجان شرقی

آذری ها از نظر آداب و رسوم شب یلدا در ایران یکی از مردمانی هستند که برای زنده نگه داشتن این شب به یاد ماندنی برای خود آداب و رسوم ویژه ‌ای دارند که در نوع خود بی نظیر است. اکثر مردم آذربایجان در شب یلدا چیلله قارپیزی یا همان هندوانه ی شب چله می ‌خورند و معتقدند با خوردن هندوانه، لرز و سوز سرما به تنشان تاثیر نداشته و اصلا سرمای زمستان را تا آمدن بهار حس نخواهند کرد.

در بیشتر شهرها و روستاهای آذربایجان شرقی هم رسم این است که کسانی که نامزد و یا در شرف ازدواج هستند در دوران نامزدی در این شب برای همسران خود خوانچه یا طبق می ‌فرستند. جالب است بدانید که اقوام در هر چه بهتر بودن این خوانچه ‌ها به خانواده های عروس و داماد کمک می ‌کنند. محتویات این خوانچه‌ ها عبارتند از: شیرینی، پرتقال، سیب، انار، هندوانه، آیینه و پارچه که با پولک و تور. هنگام غروب، زنان فامیل هدایایی به به منزل داماد می آورند و به رقص و پایکوبی می پردازند.

بعد از آن، طبق ‌های آماده را بر سر افرادی که دعوت شده و مسئولیت بردن طبق را می پذیرند، می سپارند و آن ها به سمت خانه ی عروس می‌ روند. بعد مادر عروس پس از تحویل طبق‌ ها، هدایایی مانند پول، شیرینی، جوراب و دستمال به آن ها می‌ دهد. فردای این شب مادر دختر تمام طبق ‌ها را در اتاق میهمان چیده و از زنان فامیل برای صرف میوه و شیرینی دعوت می ‌کند.

اغلب مردم این خطه در شب چله؛ برنج، مرغ و آش شیر پخته و بعداز شام نیز از تنقلات موجود در منزل شامل قاورقا یا گندم برشته با شاهدانه، آجیل، لبو، هویچ، حلوای گردو انواع میوه، خربزه، هندوانه و خشکبارهایی چون انگور، بادام و سنجد میل می ‌کنند. بزرگ خانواده هم در حالی که با چاقو هندوانه را می ‌برد، می ‌گوید: قادا بلامیزی بو گئجه کوسَدوخ که به این معنی است که بلایای خودمان را امروز بریدیم. در آخر هم، بزرگان خانواده به نقل حکایات و داستان ‌هایی از حماسه‌ های ملی همچون: اصلی و کرم، بایاتی خواندن و ضرب ‌المثل می پردازند و شب را به پایان می رسانند.



تهران

در بررسی آداب و رسوم شب یلدا در ایران به شهر تهران می رسیم. تهرانی ها برای برگزاری این شب زیاد سخت نمی گیرند. از سنت های برگزاری یلدای تهران، صرف میوه‌ های تابستانی از جمله هندوانه است که به دلیل نزدیکی مراکز کشاورزی با تهران، میوه هندوانه در خوراکی‌ های شب یلدای تهرانیان همیشه قرار گرفته ‌است. همچنین آجیل شب یلدا نیز که از دیگر خوراکی های تهرانی‌ ها است از رسوم خوراکی تهرانی ها در این شب باستانی است.



کرمانشاه

آداب و رسوم شب یلدا در ایران و در بین مردم استان کرمانشاه، براساس آیینی کهن در این شب بیدار می ‌مانند تا با شعر خواندن، قصه گفتن، فال حافظ گرفتن و آجیل خوردن به شادی و پایکوبی می پردازند. میوه‌ هایی که دراین شب خورده می‌ شود، همگی به گونه‌ ای نمادی از خورشید هستند. این میوه ها عبارتند از هندوانه ، انار سرخ، سیب سرخ و یا لیموی زرد.

در این شب قصه‌ هایی از شیرین و فرهاد، رستم و سهراب، حکایت حسین کرد شبستری و خواندن اشعار زیبا و دلنشین شامی کرمانشاهی در گذشته نقل مجالس شب یلدا در کرمانشاه بود، می پردازند. در این شب خوردنی‌ هایی از قبیل آجیل، راحت الحلقوم، مشکل ‌گشا، شیرینی محلی به خصوص نان پنجره ‌ای، کاک و نان برنجی میل می نمایند. یکی از آداب زیبایی که شب یلدا در استان کرمانشاه وجود دارد؛ گرفتن فال حافظ است که مردم با اعتقادات خاص خود رهنمودهایش را چراغ راه مشکلات خود در زندگی قرار می‌ دهند.


انجمن رمان 98 | بهترین انجمن رمان نویسی


آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 
  • تشکر
Reactions: Setareh7

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
خراسان جنوبی

آداب و رسوم شب یلدا در ایران و در خراسان جنوبی، کمی متفاوت تر از نقاط دیگر برگزار می شود. به طور مثال؛ یکی از آیین‌های ویژه شب یلدا در استان خراسان جنوبی برگزاری مراسم کف زدن است.

در این مراسم ریشه ی گیاهی به نام چوبک را که در خراسان به بیخ معروف است، در آب می خیسانند و پس از چند بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام تغار می ‌ریزند. مردان و جوانان فامیل با دسته ‌ای از چوب‌های نازک درخت انار به نام دسته گز مایع مزبور را آن قدر هم می ‌زنند تا به صورت کف درآید. توجه نمایید برای این که کف خوبی از این ماده حاصل شود باید این کار باید در محیط سرد صورت گیرد.

در نهایت کف آماده شده با مخلوط کردن شیره ی شکر آماده ی خوردن شده و با مغز گردو و پسته تزئین می شود و برای پذیرایی مهمانان برده می ‌شود. جوان ترها این کف ها را قبل از این که قابل خوردن شوند، به سمت یکدیگر پرتاب می کنند و یا به سر و روی هم می مالند و سپش به شادی می پردازند!



قزوین

قزوینی ها نیز از نظر آداب و رسوم شب یلدا در ایران سبک خاص خودشان را دارند. قزوینی ها ابتدا به دیدار بزرگ ترهای خود می روند و برای آن ها میوه های خشک و میوه های سرخ رنگ که به ان ها شب چره می گویند، می برند زیرا از نظر آنان این کار شگون دارد.

در این شب اغلب مردم قزوین با خوردن سبزی پلو با ماهی ‌دودی و سپس هندوانه، انار، انواع تنقلات از جمله کشمش، گردو، تخمه، آجیل مشگل ‌گشا و انجیر خشک، شب نشینی خود را به اولین صبح زمستانی می رسانند. به عقیده ی بانوان سالخورده ی قزوینی، اگر دراین شب ننه سرما گریه کند باران می ‌بارد، اگر پنبه‌ های لحاف بیرون بریزد برف می ‌آید و اگر گردنبند مراوریدش پاره شود، تگرگ می ‌آید!



مرکزی

از نظر آداب و رسوم شب یلدا در ایران در استان مرکزی، خانواده ها معمولا به دور کرسی می نشینند و در سینی‌ های قدیمی مسی، انواع میوه و تنقلات به ویژه هندوانه، انگور، تخمه و نخودچی کشمش، و خرما را میل می کردند. بزرگ ترها و ریش سفیدان فامیل در این شب علاوه بر خواندن اشعار حافظ، سعدی و فردوسی خاطرات و داستان ‌های کهن ایران زمین را برای اعضای خانواده نقل می ‌کنند.


انجمن رمان 98 | بهترین انجمن رمان نویسی


آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 
  • تشکر
Reactions: Setareh7

MaSuMeH_M

کاربر فوق حرفه‌ای
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
4/1/21
ارسال ها
3,013
امتیاز واکنش
9,030
امتیاز
308
زمان حضور
25 روز 10 ساعت 5 دقیقه
آداب و رسوم شب یلدا در شهرهای مختلف ایران عموما مختص به همان شهر است و پیشینه‌ای کهن دارد. اما آداب و رسوم شب یلدا یا شب چله در شهرهای مختلف ایران چگونه برگزار می‌شود؟ آیا چیزی در مورد سنت‌های جذاب شب چله در اصفهان می‌دانید؟ مراسم کرسی گذاران شب یلدا در چه شهری برگزار می‌شود یا قزوینی‌ها شب یلدا را چگونه جشن می‌گیرند؟


آداب و رسوم جالب شب یلدا در شهرهای مختلف ایران
هر منطقه‌ای از ایران به توجه به فرهنگ، شرایط اقلیمی و آب و هوایی‌ و بالطبع مواد خوراکی و میوه‌هایی که در این فصل از سال خوردن آن‌ها مرسوم است، شب یلدا را به شیوه خودشان برگزار می‌کنند. برای مثال در آداب و رسوم شب یلدا شهر تهران در گذشته خوردن هندوانه شب یلدا و خربزه و انار در کنار شب نشینی حرف نخست را می‌زد. امسال شب یلدا کی هست؟ پیشنهاد می‌کنیم مقاله شب یلدا ۱۴۰۱ کی و چه روزی است را هم بخوان
در آداب شب چله یا همان «چله گجه سی» به زبان آذری، خواننده‌ها و نوازنده‌ها که در زبان آذری به آن‌ها «عاشیق» می‌گویند تا پاسی از شب ساز می‌زدند و می‌خواندند. در آداب و رسوم شب یلدا همدان خوردن میوه به از اوجب واجبات است و در آداب و رسوم شب یلدا اصفهانی‌‌ها حتما باید در شب یلدا «انگور» بخورند و «پسته» یکی از شب ‌چره‌های مهم سفره شب چله یا شب یلدا قزوینی‌هاست.

رسومات شب یلدا در همدان؛ شام محبت بخوریم

در تمام تاریخ شب یلدا در «همدان» شب چله همدانی‌ها با پهن کردن بساط کرسی در هوای سرد آخرین روز پاییز همراه بوده است. اصلاً درست کردن کرسی برای شب یلدا در همدان یک امر واجب و ضروری است و بدون آن شب چله معنا ندارد و مقدمه اصلی شب یلدا است. همدانی‌ها به این مراسم «کرسی گذاران» می‌گویند.
وقتی که تمام اعضای فامیل در خانه بزرگ‌تر فامیل دور کرسی جمع شدند خوردن شب‌ چره و خوراکی‌های ویژه شب یلدا آغاز می‌شود. در همدان قدیم زمستان را به «چله بزرگه» و «چله کوچیکه» تقسیم می‌کردند و معتقد بودند که چله بزرگه ۴۰ روز است و از اول دی شروع می‌شود و چله کوچیکه ۲۰ روز است که از یازدهم تا آخر بهمن ادامه دارد.

رسم شام و خوراکی‌های شب یلدا در همدان
زنان همدانی از چند هفته قبل از شب یلدا دسر های شب یلدا و خوراکی‌‌های مخصوص این شب را آماده می‌کنند. از خرید انواع تخمه، شاهدانه، انجیر خشک، نخود، گردو، بادام و سایر انواع شب ‌چره تا خشک کردن انواع میوه و خرید هندوانه و میوه انار و البته میوه «به» که همه در سینی‌های مسی چیده و تزیین می‌شوند.
همدانی‌ها یک شعر معروف هم درباره خوردن میوه «به» در شب یلدا دارند به این مضمون: سیب سردی، انار نامردی، «به» به دستم بده اگر مردی! رسم غذای شب یلدا در همدان ‌خوردن برنج است.
در گذشته به شام شب یلدا که معمولاً «کله پاچه» بود «شام محبت» می‌گفتند. اگر بین دو خانواده اختلافی بود در شب یلدا بزرگان فامیل آن دو خانواده‌ای را که با هم کدورت داشتند را به خانه خود دعوت می‌کردند و با خوردن شام محبت صلح و صفا را برقرار می‌کردند.


آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 

MaSuMeH_M

کاربر فوق حرفه‌ای
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
4/1/21
ارسال ها
3,013
امتیاز واکنش
9,030
امتیاز
308
زمان حضور
25 روز 10 ساعت 5 دقیقه
فال شب یلدا در همدان
در این شب یک رسم قدیمی از صدها سال پیش اجرا می‌شود که «فال سوزن» نام دارد. هنوز هم برخی خانواده‌های همدانی به برگزاری این رسم پایبند هستند. روال آداب چله در همدان چنین است که وقتی خوردنی‌ها تمام شد، یک تکه پارچه تازه و آب نخورده می‌آورند.
یک خانم مسن و با کمالات که اشعاری را از حفظ است، شعری می‌خواند. سپس دختر بچه کوچکی روی همان پارچه سوزن می‌زند. حاضران مجلس در دل نیت می‌کنند. خواندن هر شعر که تمام شده، در هر محلی که دختر سوزن زده (البته دیگران محل سوزن زدن ها را نباید ببینند) مخصوص یک شعر است و هر کسی هر نیتی دارد یکی از آن‌ها را که مخصوص یک شعری است را انتخاب و شعر را جواب نیت خود می‌داند.

شعرهایی که در ادامه می‌آوریم نمونه‌ای از اشعاری است که برای فال سوزن می‌خوانند:
*بالای کوچه پسندت کردم/ ای گل کوتاه بودی بلندت کردم/ ای گل ترش بودی مثل آبلیمو به مثل خرده قندت کردم ای گل.
*سفید مرغی بودم بر شاخ پسته/ فلک سنگی زدم بالم شکسته/ فلک بالی بده پرواز گیرم/ در دروازه شیراز گیرم.
*سحر صبحی برفتم دیدن گل/ بدیدم جفت بلبل شاخه گل/ زبان زرگری می خواند و می‌گفت/ خدا تا کی کنم صبر و تحمل ؟
*کوچه درآمدی و می ‌رقصیدی/ کارد و قمه و کیسه به ما بخشیدی/ کارد و قمه و کیسه به ما نفتاده/ عید من وتو، عید قربان افتاده.

بازی‌های جذاب شب یلدا در همدان
یکی دیگر از آداب و رسوم شب یلدا در همدان انجام بازی‌های مختلف است. یکی از معروف‌ترین بازی‌های همدانی‌ها در این شب «مهره‌ ریزان» است. برای این بازی یک شب قبل از شب چله یک کوزه که به آن «قوزوله» می‌گویند که از سوی میزبان تهیه می‌شود و به در خانه کسانی که قرار است شب یلدا مهمان باشند برده می‌شود.
هر کدام از مهمان‌ها یک چیزی در این کوزه می‌اندازند از سوزن و سکه گرفته تا مهره و سنگ ‌ریزه و چیزهای کوچک دیگر. در شب چله این کوزه را به دست یک دختر نابالغ می‌دهند. سپس یک تور قرمز هم روی سر دختر می‌اندازند.
بعد تمام افراد شرکت ‌کننده به دور دختر حلقه زده و با خواندن ابیاتی از اشعار دلنشین بـ*ـو*ستان سعدی یا حافظ برای هر وسیله‌ای یک بیت خوانده و بعد از دختر کوچک می‌خواهند آن را بیرون آورد. بر همین اساس بیت شعر همراه هر شیء به عنوان فال صاحب شی تلقی شده و توسط بزرگ خانواده تفسیر و نتیجه فال و نیت شرکت‌ کننده معلوم می‌شود.

آداب و رسوم شب چله برای تازه عروس در همدان
همدانی‌ها اگر تازه عروسی داشته باشند در شب چله نوعروس برایش آجیل شور، مرغ و ماهی، یک جعبه شیرینی و یک قواره پارچه می‌فرستند. همه را داخل سینی می‌چینند یا در خوانچه می‌گذارند و برای عروس می‌برند. عروس هم در عوض چیزی مانند پارچه پیراهنی یا پارچه لباسی یا جوراب همراه با یک جعبه شیرینی برای داماد می‌فرستد.


آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 

MaSuMeH_M

کاربر فوق حرفه‌ای
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
4/1/21
ارسال ها
3,013
امتیاز واکنش
9,030
امتیاز
308
زمان حضور
25 روز 10 ساعت 5 دقیقه

آداب شب چله اصفهانی‌ها؛ چله زری و عمو چله
می‌دانستید مهم‌ترین میوه برای اصفهانی‌ها در شب چله در کنار انار و هندوانه، انگور است؟ اصفهانی‌ها هم مثل همدانی‌ها دو چله دارند: چله و چله کوچک که چله همان شب یلدا است. در گذشته این باور پر‌رنگ‌تر بود. چله از ابتدای دی ماه آغاز و تا ۱۰ بهمن ماه ادامه داشت.
چله کوچک اما از ۱۰ بهمن آغاز می‌شد و تا ۳۰ بهمن ادامه داشت. شب چله در اصفهان یک نام جالب دارد. شاید بهتر باشد بگوییم در حقیقت برای این ‌که تناسب میان زن و مرد برقرار شود، شب چله در اصفهان دو نام دارد: چله زری که برای زنان است و عمو چله برای مردان. به همین خاطر در زمان قدیم اصفهانی‌ها دو شب چله برگزار می‌کردند.
یکی دیگر از آداب و رسوم شب یلدا در اصفهان قدیم که ریشه در سال‌های دور دارد پهن کردن لباس‌ها و رختخواب‌ها در هوای آزاد به خصوص در مقابل خورشید بود تا با این کار به «عمو چله» و «چله زری» خوشامد بگویند.

رسم غذای شب یلدا در اصفهان
اصفهانی‌ها در گذشته اعتقاد داشتند برای شب یلدا حتما باید به خاطر خواص و فواید انگور حتما این میوه بخورند. به همین خاطر در فصل انگور مقداری انگور در پارچه‌ای می‌پیچیدند و در زیرزمین خانه‌ها نگه می‌داشتند تا از بین نرود. شب چله در سفره شب چله قرار دهند و آن را میل کنند.
یکی دیگر از آداب و رسوم شب یلدا در اصفهان خوردن «چلسمه» است. در زمان قدیم چلسمه به آجیل و تنقلاتی مثل گندم، مویز، کشمش، نخود و شاهدانه و … گفته می‌شد. علاوه بر این میوه‌های فصل مثل خرمالو و انار از جمله میوه‌های حاضر همیشگی در سفره شب یلدای اصفهانی‌ها بود. البته هندوانه همیشه حضور پر رنگی نداشت.
کشمش، گردو، بادام، قیسی، برگه زردآلو یا برگه گلابی، جوزقند، انجیر و خرما از جمله محبوب‌ترین شب ‌چره‌های اصفهانی‌ها از گذشته تا امروز هستند. یکی از غذاهای مرسوم شب یلدای اصفهان و حومه «آش کدو» که جزو آش‌های مخصوص شب یلدا در این منطقه است. اگر شب چله برف ببارد خوردن شیره با برف از جمله خوراکی‌های محبوب اصفهانی‌هاست.

آداب و رسوم شب یلدا برای عروس در اصفهان
در شب یلدای اصفهانی‌ها از گذشته آن‌هایی که سواد داشتند برای سایرین شعر یلدایی و شاهنامه می ‌خواندند. اصفهانی‌ها هم در شب چله همانند همدانی‌ها برای تازه عروس‌ها خوراکی و هدیه می‌فرستند که باز هم رسمی قدیمی و زیباست


آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 
آخرین ویرایش توسط مدیر:

MaSuMeH_M

کاربر فوق حرفه‌ای
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
4/1/21
ارسال ها
3,013
امتیاز واکنش
9,030
امتیاز
308
زمان حضور
25 روز 10 ساعت 5 دقیقه
آداب و رسوم شب یلدا در قزوین؛ از کله‌پاچه خوری تا شال اندازی
قزوینی‌ها برای هر کدام از میوه‌های شب یلدا نماد خاصی تعیین کرده‌اند. هر کدام را نشانی از برکت، سلامتی، فراوانی رزق و روزی و شادی و سرخوشی می‌دانند. آجیل شور و شیرین، انواع باسلوق، انواع تخمه شور و البته باقلوا قزوینی از جمله مهم‌ترین خوراکی‌های شب چله قزوینی‌ها هستند.
از قدیم رسم بر این بوده که قزوینی‌‌ها در شب یلدا به منزل بزرگ فامیل بروند و حین خوردن خوراکی به قصه و متل‌های پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها گوش بدهند.

غذا و خوراکی‌های شب یلدا در قزوین
خوردن انار دانه شده و البته هندوانه در شب یلدای قزوینی‌‌ها هم مرسوم بوده است. چون در گذشته در اواخر پاییز هندوانه‌ای پیدا نمی‌شد، قزوینی‌ها هندوانه‌های تابستانی را در انبار کاه و در مکانی که نه سرد و نه گرم بود پنهان می‌کردند تا برای شب یلدا هندوانه تازه داشته باشند.
میوه خرمالو یکی دیگر از مهم‌‌ترین خوراکی‌های شب یلدا در قزوین بوده و هست. شام شب چله هم یا باید انار پلو باشد یا کله پاچه، قدیمی‌ها شیر برنج هم می‌پختند. چون عقیده داشتند که خوردن آن با شیره خرما در آخرین شب پاییز خواص درمانی دارد.
در روستاهای قزوین رسم بر این است که اگر شام شب چله «کله ‌پاچه» باشد، استخوان‌ها را دور نمی‌اندازند. آن‌ها را نگه می‌دارند و در فصول بهار و تابستان می‌سوزانند. سپس خاکستر استخوان‌ها را در جالیز می‌ریزند تا محصولاتشان از شته و آفت در امان بماند.

آداب و رسوم شب چله برای عروس در قزوین
یکی دیگر از آداب و رسوم یلدایی روستایی‌های قزوین در شب چله «شال اندازی» است. اگر پسر جوانی دختری را نشان کرده باشد در شب چله شالش را از سقف پشت بام خانه آن دختر از «درجی سران» یا «باجه» خانه آویزان می‌کند. اگر خانواده دختر تمایل به دادن دخترشان به این پسر جوان داشته باشند، به‌ آن شال هدیه‌ای مثل جوراب می‌بندند و داخل جوراب یک مشت نخود و کشمش هم می‌ریزند.
«کرسی سری» یکی دیگر از آداب و رسوم شب یلدا قزوینی‌ها به خصوص در مناطق روستایی رسم شب یلدا برای تازه عروس است. در این مراسم دختر و پسری که نامزد می‌شدند. خانواده پسر مجمعی را روی کرسی می‌گذاشت و دور مجمع را تزیین می‌کرد. سپس داخل آن را با توجه به وسع مالی هدیه‌ای مانند یک قواره لباس، کله قند،‌ میوه و آجیل می‌گذاشت و به در خانه عروس می‌بردند.

پیشنهاد می‌کنیم ترانه یلدایی «تو شب یلدای منی» اثر علی مولایی که برای جشن شب یلدا حسابی پرطرفدار است را در ادامه بشنوید:
آهنگ آخ تو شب یلدای منی با کیفیت 128
آهنگ آخ تو شب یلدای من با کیفیت 320
آداب و رسوم شب یلدا در لرستان
رسم و رسوم شب یلدا در لرستان نیز درست مثل تمام شهرهای ایران با سنت‌ها و آیین‌های مردم این سرزمین گره خورده است. در این شب بیشتر خانواده‌ها در منزل بزرگ خانواده جمع می‌شوند و یک شب به یاد ماندنی را در کنار هم رقم می‌زنند.
شب یلدا یا به گویش مردم لرستان «شوچله» یا «شب اول قاره» با رسوم و سنت‌های جذابی در این استان برگزار می‌شود.


آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 

MaSuMeH_M

کاربر فوق حرفه‌ای
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
4/1/21
ارسال ها
3,013
امتیاز واکنش
9,030
امتیاز
308
زمان حضور
25 روز 10 ساعت 5 دقیقه

آداب و رسوم شب یلدا در کرمانشاه با قصه‌هایی از شیرین و فرهاد
کرمانشاه یکی دیگر از شهرهای تاریخی ایران است که مردم آن رسم و رسوم شب یلدا را طبق آیین کهن و دیرینه ایرانیان با شعرخوانی و قصه گفتن سپری می‌کنند. طبق آداب و رسوم شب یلدایی در کرمانشاه در این روز همه افراد فامیل در خانه بزرگ‌تر خانواده جمع می‌شوند و دور هم فال حافظ می‌گیرند، قصه می‌گویند و پایکوبی می‌کنند.
در این روز بزرگ فامیل قصه‌هایی از شیرین و فرهاد، رستم و سهراب و خواندن اشعاری زیبا می‌کند. گرفتن فال حافظ در این روز یکی دیگر از سنت‌های یلدایی جذاب مردم این شهر در شب چله محسوب می‌شود.

غذاها و خوراکی‌های شب یلدا در کرمانشاه
در کرمانشاه خوردن میوه‌هایی که نماد خورشید هستند در شب یلدا اهمیت زیادی دارد. این میوه‌ها عبارتند: از هندوانه، انار، سیب قرمز و لیمو شیرین. معمولاً در سفره شب یلدای کرمانشاهی‌ها می‌توانید همیشه آجیل، راحت الحلقوم، آجیل مشکل گشا؛ شیرینی‌های محلی مثل کاک و نان برنجی کرمانشاهی را پیدا کنید.

آداب و رسوم یلدا در خراسان جنوبی؛ برگزاری مراسم کف زنی
یکی از جالب‌ترین آداب و رسوم شب یلدا در خراسان جنوبی برگزار می‌شود. مراسم کف زنی نام آیینی خاص در این شهر است که به شیوه‌ای جذاب و متفاوت اجرا می‌شود. برای این مراسم ریشه گیاهی به نام «چوبک» که به آن بیخ می‌گویند را در آب خیس می‌دهند. سپس آن را چند بار می‌جوشاند و در یک ظرف بزرگ سفالی به نام «تغاز» می‌ریزند.
در شب یلدا مردان و پسران جوان دسته‌های نازک چوب درخت انار را آن قدر داخل این ظرف سفالی می‌زنند تا کف کند. این کار باید در هوای سرد انجام شود. سپس این کف را با شیره شکر و مغز گردو و پسته ترکیب می‌کنند و آن را در شب یلدا میل می‌کنند. بسیاری از جوان‌ها این کف‌ها را به سمت هم پرت می‌کنند و به صورت یکدیگر می‌مالند و شادی می‌کنند.

آداب و رسوم یلدا در کهگیلویه و بویر احمد؛ سنت متیل خوانی و کاسه بهره
در کهگیلویه و بویر احمد رسومات شب یلدا با «متیل خوانی» بزرگ فامیل اجرا می‌شود. طبق این مراسم پیرترین فرد خانواده باید متیل یا افسانه‌ای بلند را برای دیگران بخواند. در این شب مردم این شهر طبق رسمی کهن به نام «کاسه بهره»، برای همسایه‌هایی که کم بضاعت هستند، غذا می‌برند.


آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 

MaSuMeH_M

کاربر فوق حرفه‌ای
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
4/1/21
ارسال ها
3,013
امتیاز واکنش
9,030
امتیاز
308
زمان حضور
25 روز 10 ساعت 5 دقیقه

رسم غذای شب چله و خوراکی‌های شب یلدا در کهگیلویه و بویر احمد
در این شب مردم کهگیلویه و بویر احمد به منظور افزایش بارش برف و باران آش‌های محلی مثل شیر برنج و «آش دووا» می پزند. آش دووا یک نوع آش دوغ محلی است که به مقدار زیاد در این شب پخته می‌شود. از دیگر غذاهای معروف این شهر در شب یلدا می‌توان به «آش کارده»، «شله ماش» و «شله بادام» اشاره کرد.

آداب و رسوم یلدا در مازندران؛ مراسم چله شو
در مازندران نیز مردم این روز را با رفتن به منزل بزرگترها و خوردن خوراکی‌های مختلف جشن می‌گیرند. در این روز که به آن «چله شو» گفته می‌شود، یکی از افراد فامیل شروع به خواندن اشعار فردوسی می‌کند و همه فامیل دور هم فال می‌گیرند و از داستان‌هایی که بزرگترهای فامیل تعریف می‌کنند لـ*ـذت می‌برند.
کشتی گرفتن و مچ اندازی و خواندن شعرها و آوازهای قدیمی برای شب یلدا به زبان مازندرانی و منظومه‌های امیری و طبری و … از جمله سرگرمی‌های شب یلدا یا چله شو مازندرانی‌هاست.

غذاها و خوراکی‌های شب یلدا در مازندران
مازندرانی‌ها در شب یلدا غذاهایی مثل سبزی پلو همراه با مرغ، اردک یا ماهی شکم پر طبخ می‌کنند. خوردن کوکو سبزی با سبزی تازه نیز یکی دیگر از غذاهای سنتی مازندرانی‌ها در شب یلدا محسوب می‌شود. خوردن انار قرمز، میوه‌های مختلف، آجیل و تنقلاتی مثل گندم برشته، تخم بود داده هندوانه و کدو، کدو حلوایی پخته و میوه خشک نیز در این شب بسیار رایج است.
مازندرانی‌ها معتقد هستند که خواص هندوانه خوردن آن را در شب یلدا واجب کرده است چرا که می‌تواند از سکته قلبی و خفقان جلوگیری کند. آن‌ها بر این باور هستند که هرکس در شب چله یک قاچ هندوانه بخورد در طول سال دندان درد نمی‌گیرد و تمام حاجاتش نیز برآورده می‌شود. ب
عیدی دادن، بردن خرجی و تیکه‌ای برای شب یلدای تازه عروس و فالگوش ایستادن و گرفتن فال گردو از دیگر آداب و رسوم یلدایی مازندرانی‌هاست.

مراسم شب یلدا در آذربایجان شرقی
مراسم شب یلدا در آذربایجان شرقی به عنوان «چیله گچی سی» شناخته می‌شود. هر چند که این مراسم در قدیم به طور جدی‌تر و باشکوه‌تر برگزار می‌شد، اما هنوز هم بسیاری از خانواده‌های آذری در شب یلدا این رسوم سنتی را به جای می‌آورند.
یکی از مهم‌ترین مراسم شب یلدا در آذربایجان شرقی این است که بیشتر آذری‌ها در این شب در خانه‌های خود «کرسی» می‌گذارند و از سایر فامیل و بزرگان دعوت می‌کنند تا برای دورهمی یلدا به خانه آن‌ها بیایند.
اهل خانواده و مهمان‌ها دور کرسی می‌نشینند و از شنیدن خاطرات و داستان‌هایی که بزرگان فامیل تعریف می‌کنند، لـ*ـذت می‌برند. در این روز خواندن دوبیتی‌های آذری یا «بایاتیلار» و طرح کردن انواع معما نیز بسیار رایج است. مهمان‌ها در حالی که از قاچ‌های هندوانه قرمز و دانه‌های انار می‌خورند، به معماها پاسخ می‌دهد و به نوای دوبیتی‌های آذری گوش می‌سپارند.
شعرخوانی یکی دیگر از آداب و رسوم شب یلدا در آذربایجان شرقی است که هنوز هم در خانواده‌های آذری زبان رواج دارد. در این مراسم بزرگان فامیل معمولاً اشعاری از شهریار را می‌خوانند و سپس شروع به فال گرفتن با دیوان حافظ می‌کنند. از دیگر مراسم شب یلدا در آذربایجان شرقی می‌توان به چله قاشدی اشاره کرد
در این مراسم اهل خانواده و دوستان در پشت بام یا محل وسیعی جمع می‌شوند. سپس آتش بزرگی درست می‌کنند و از روی آن می‌پرند و با زبان ترکی و ریتمی زیبا می‌گویند که “چله قاشدی ها چله قاشدی ها” یعنی «چله فرار کرد ها، چله فرار کرد ها».



آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 

MaSuMeH_M

کاربر فوق حرفه‌ای
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
4/1/21
ارسال ها
3,013
امتیاز واکنش
9,030
امتیاز
308
زمان حضور
25 روز 10 ساعت 5 دقیقه

رسم غذای شب چله و خوراکی‌های شب یلدا در آذربایجان شرقی
رسم غذای شب چله در آذربایجان شرقی معمولاً برنج، مرغ و آش شیر است. روی میز یلدای آذری‌ها معمولاً قاورقا یا گندم برشته شده با شاهدانه، لبو، باقالا، حلوای گردو، میوه خشک، سنجد و انواع میوه قرار می‌گیرد.

آداب و رسوم شب یلدا در تهران
تهرانی‌ها نیز همانند رسم و رسوم مردم شهرهای مختلف ایران در شب یلدا سعی می‌کنند تا طولانی‌ترین شب سال را به زیبایی و جذابیت هر چه بیشتر برگزار کنند. در تهران درست همانند رسم و رسومات یلدا در شهرهای مختلف خانواده‌ها در خانه بزرگ فامیل جمع می‌شوند و میزی از انواع میوه، آجیل، هندوانه و میوه‌های رنگارنگ می‌چینند و در کنار هم میل می‌کنند. در این شب خوردن میوه خشک و میوه‌های فصل نیز بسیار رایج است.
شب یلدا برای تهرانی‌های قدیمی نماد برکت، تندرستی و شادمانی است و از همین رو برگزاری این مراسم یلدایی برای آن‌ها اهمیت زیادی دارد. معمولاً مردم تهران در این شب فال می‌گیرند و با تعریف کردن داستان‌هایی زیبا از گذشتگان این دورهمی را شیرین‌تر و به یادماندنی‌تر می‌سازند.

آداب و رسوم یلدا در سیستان و بلوچستان
در سیستان و بلوچستان نیز به پیروی از سنت دیرینه شب یلدا همه خانواده‌ها در خانه بزرگ فامیل جمع می‌شوند و طولانی‌ترین شب سال را در کنار هم سپری می‌کنند. اعضای خانواده دور سفره یلدا می‌نشیند و با خواندن شعر، داستان‌های قدیمی و روایت‌هایی از شاهنامه این شب را به بهترین شکل و در کمال آرامش سپری می‌کنند.

رسم غذای شب یلدا در سیستان و بلوچستان
مردم سیستان و بلوچستان در شب یلدا بیشتر از غذاهایی مثل، نخود، باقالا و لوبیا سبز استفاده می‌کنند. این غذاها که به آن «کرو» گفته می‌شود همراه با برنج سرو می‌شود.
برخی روستاییان سیستان و بلوچستان در بخشی از روستا جمع می‌شوند و آتش روشن می‌کنند و در کنار هم از محصولات باغ مثل سیب زمینی و حبوبات برای درست کردن غذا استفاده می‌کنند.
درواقع مردم اکثر روستاهای سیستان و بلوچستان سعی می‌کنند در شب یلدا بیشتر با استفاده از محصولات باغ و کشاورزی خودشان غذا درست کنند. یک غذای معروف شب یلدا در سیستان و بلوچستان «دانکو» است.
«دانکو» درواقع ترکیب برنج و کنجد است که با پودر خرما شیرین می‌شود. برخی در زمان محلی به این غذا «پشک» نیز می‌گویند. غذای دیگر مردم سیستان و بلوچستان در شب یلدا «چنگال» است. «چنگال» یک غذای ساده و مقوی است که با استفاده از خرما، نان و روغن محلی آماده می‌شود و به دلیل طبع گرمی که دارد برای روزهای سرد زمستانی بسیار مناسب است.

تنقلات شب یلدا در سیستان و بلوچستان
مردم سیستان و بلوچستان در شب یلدا از اعضای خانواده و مهمان‌های خود با تخمه هندوانه، خربزه، عناب، پسته و هندوانه و انار پذیرایی می‌کنند. این مردم هندوانه را از تابستان لا به لای کاه قرار می‌دهند تا برای شب یلدا سالم بماند. مردم این استان هندوانه را همراه با یک پودر مخصوص به نام «شیرینک» می‌خورند. این پودر از خشک کردن گندم، تخمه و گوشت هندوانه تهیه می‌شود.

بازی‌های شب یلدا در سیستان و بلوچستان
«چوک» یکی از بازی‌های رایج در یلدای سیستان و بلوچستان است. این بازی با استفاده از چوب درخت خرما انجام می‌شود. برای بازی چوب را به ۸ تکه یک اندازه تقسیم می‌کنند و سپس در گروه‌های ۴ تا ۶ نفره دور هم جمع می‌شوند و جدولی روی زمین یا مقوا می‌کشند.
بازی چوک شباهت زیادی به منچ و مارپله دارد و هر فرد با انداختن چوب در پشت دست خود می‌تواند وارد بازی شود. هر کسی زودتر قلعه را فتح کند، در این بازی برنده می‌شود.


آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا

 
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
بالا