اخترشناسی
-
هرچه “کهکشان مارپیچی” بزرگتر باشد سریع‌تر می‌چرخد!
بیگ بنگ: واقعیتی که برای اخترنشاسان شناخته شده، این است که کهکشان‌های مارپیچی هر چه بزرگتر باشند، سریع‌تر می‌چرخند. اما در چند سال گذشته پژوهشگران رده‌ی تازه‌ای از کهکشان‌های مارپیچی غول‌پیکر را یافته‌اند که “اَبَر-مارپیچی”ها (super spirals) نام گرفته‌اند. توضیح عکس: ردیف بالا تصاویر تلسکوپ... -
“مگاپارسک” چیست؟
بیگ بنگ: یک مگاپارسک عبارت است از یک میلیون پارسک (“مگا” پیشوندی به معنای میلیون است؛ درست مانند مگابایت یا مگاپیکسل) و از آنجا که فاصلۀ رسیدن به “یک پارسک” چیزی در حدود ۳.۳ سال نوری است، پس مسیری طولانی تا یک مگاپارسک وجود دارد. مخفف استاندارد مگاپارسک برابر است با Mpc. اما چرا اخترشناسان نیاز... -
جهت چرخش کهکشان‌ها به جرم آنها بستگی دارد
بیگ بنگ: اخترشناسان چرخش ۱۴۱۸ کهکشان را اندازه‌گیری کردند و دریافتند که احتمالاً محور چرخش کهکشان‌های کوچک نسبت به کهکشان‌های بزرگ متفاوت است. این چرخش‌ها نسبت به نزدیک‌ترین رشتۀ کیهانی هر کهکشان اندازه‌گیری شده است. این تصویر شبیه‌سازی‌ای است که بخشی از جهان را در گسترده‌ترین مقیاس ِ خود... -
“مدل استاندارد کیهان‌شناسی” به بازنگری نیاز دارد!
بیگ بنگ: ما از مدل‌ها برای درک کیهان استفاده می‌کنیم، مدل‌ها به پاس مشاهده‌ها و نظریه‌های جدید بطور پیوسته در حال بهتر شدن هستند. در طول سال‌های گذشته، نتایج محققان نشان داده که طریقۀ نگاه ما به جهان (مدل استاندارد کیهان‌شناسی) دیگر قدرت تطابق با مشاهدات جدید را ندارد و این کار باعث بروز مسائل... -
اجرام سیاره‌ای در کهکشان‌ها رایج هستند!
بیگ بنگ: تیمی از اخترشناسان دانشگاه اوکلاهاما با استفاده از روشی موسوم به «ریزهمگرایی اختروش» موفق به کشف چندین شی فضایی با جرم بیشتر از زمین (سیاره‌های فراخورشیدی یا سیاهچاله‌های ابتدایی) در دو سامانه فراکهکشانی شدند. این دو سامانه عبارتند از یک کهکشان بنام QJ0158 – ۴۳۲۵ و خوشه کهکشانی SDSS... -
حقایقی جالب دربارۀ سیاره نپتون
بیگ بنگ: نپتون هشتمین سیاره نسبت به خورشید است. اولین سیاره‌ای است که وجودش قبل از رویت با تلسکوپ در ۲۳ سپتامبر ۱۸۴۶، با محاسبات ریاضی پیش‌بینی شد. ناهنجاری در مدار اورانوس «الکسیس بووارد» اخترشناس فرانسوی را بر آن داشت تا اعلام کند شاید کِشش گرانشی از جرم سماوی دیگر دخیل باشد. به گزارش بیگ... -
ستاره‌های نسل اول سریع‌تر از تصورات پیشین شکل گرفتند!
بیگ بنگ: یک تیم بین‌المللی از اخترشناسان ابر بزرگی از گازها را که دقیقاً ۸۵۰ میلیون سال پس از بیگ بنگ تشکیل شده را کشف نمودند. ترکیب شیمیایی این ابرگازی نشان میدهد که ستارگان نسل اول خیلی سریع‌تر شکل گرفتند و خیلی زودتر جهان را مملو از عناصر حاصل از فعل و انفعالات خود نمودند. بیگ بنگ جهان را... -
چه چیزی شکل سایۀ یک سیاهچاله را تعیین می‌کند؟
بیگ بنگ: در ماه آوریل امسال، تلسکوپ “افق رویداد” نخستین تصویر از سایه‌ی یک سیاهچاله را ثبت کرد. اکنون در پژوهشی تازه، یک گروه از دانشمندان به بررسی چیزی که اندازه و شکل سایۀ سیاهچاله‌هایی مانند این نمونه را تعیین می‌کند پرداختند. نمایی از شبیه‌سازی گازهای برافزایشی که به دور یک ابرسیاهچاله... -
اطلاعاتی جالب دربارۀ آرایه تلسکوپی آلما
بیگ بنگ: آرایه تلسکوپ میلی‌متری بزرگ آتاکاما(ALMA) که شامل ۶۶ گیرنده رادیویی است، در کشور شیلی قرار دارد. این آرایه بزرگترین پروژه اخترشناسی در جهان است. ناسا هم از آن با عنوان قدرتمندترین رصدخانه تاریخ در زمین نام برده است. نمایی از آرایه تلسکوپی آلما در صحرای آتاکاما شیلی به گزارش بیگ بنگ،... -
دانشمندان در حال بررسی لحظۀ دقیق پیدایش کیهان
بیگ بنگ: تیمی از دانشمندان با استفاده از «تلسکوپ رادیویی آرایه میدان وسیع مرکیسون (MWA)» در تلاش هستند تا سیگنالی از نخستین ستاره‌های جهان را پیدا کنند. این ستارگان ِ اولیه پس از دوران تاریک ِ کیهان پدید آمده‌اند. به گزارش بیگ بنگ، محققان برای یافتن اولین نور در جستجوی سیگنالی از هیدروژن خنثی... -
آیا بتلگئوس در آستانۀ مرگ است؟
بیگ بنگ: آیا بتلگئوس(ابط الجوزا) در حال ناپدید شدن است؟ هیچ‌کس دقیقا نمی‌داند. این ستاره یکی از درخشان‌ترین و شناخته شده‌ترین ستارگان ِ آسمان شب است که روشنایی‌اش از پنج ماه گذشته به نصف رسیده است. این تغییرپذیری فقط یک رفتار عادی برای این غول سرخ متغیر است، اما کم نور شدن ِ اخیرش بحث‌هایی را... -
داستان ما در ۶ دقیقه
بیگ بنگ: این ویدئوی جذاب با بیگ بنگ آغاز می شود، سپس شکل‌گیری کهکشان راه شیری، زمین و ماه را نشان می دهد. در ادامه ضرورت ایجاد حیات چند سلولی‌ها و گیاهان، به وجود آمدن خزندگان و دایناسورها ، ویرانی زمین در اثر برخورد شهاب‌‌‌سنگ، به وجود آمدن پستانداران و انسان‌ها و در آخر تمدن مدرن در آینده را... -
رشد ستاره‌های بزرگ همانند ستاره‌های کوچک است!
بیگ بنگ: اخترشناسان به نخستین دید مستقیم و دقیق ِ دیسک گازی که موجب رشد و شکل‌گیری پیش‌ستارۀ پرجرم می‌شود، دست یافتند. آنها دریافتند این ستاره ویژگی‌های مشترک ِ زیادی با پیش‌ستاره‌های کم جرم دارد؛ به این معنی که صرف نظر از جرم ِ نهایی ستاره، فرآیند تشکیل آنها یکسان است. این یافته، راهی برای درک... -
غبار تیره و ابرهای رنگی کیهانی
بیگ بنگ: چرا آسمان در نزدیکی ستارۀ آنتارس و مارافسای بسیار پُر غبار، اما رنگی است؟ رنگ‌ها ناشی از ترکیبی از اجرام و فرآیندهای نجومی هستند. غبار ِ ظریف که از جلو توسط نور ستاره می درخشد در واقع یک سحابی نشری آبی را ایجاد می کند. ابرهای گازی که اتم‌های آنها توسط نور ستارۀ فرابنفش برانگیخته... -
ثبت تصویری خیره‌کننده از کهکشان قنطورس اِی
یگ بنگ: اخترشناسان توانستند با استفاده از تلسکوپ‌های روباتیک متعلق به جدیدترین رصدخانۀ ESO SPECULOOS (جستجوی سیارات قابل سکونت که بر ستارگان فوق‌العاده جالب سایه می‌افکنند) در شیلی، عکس کاملاً زیبایی از کهکشان قنطورس اِی (Centaurus A) بگیرند. به گزارش بیگ بنگ، قنطورس ای کهکشان... -
خورشید در ۱۰۰ سال آینده می تواند یک «ابرشعله» آزاد کند
بیگ بنگ: سال ۲۰۰۰ بود که اخترشناسان شواهدی از «ابرشعله‌ها» را در ستارگان دوردست گزارش دادند. دانشمندان تاکنون چنین انفجارات خورشیدی که هزاران برابر پرانرژی‌تر از شعله‌های خورشیدی عادی بودند، ندیده بودند. به گزارش بیگ بنگ، همانطور که محققان در مطالعات بعدی مشاهده کردند، این فوران‌های شدید... -
دومین انفجار رادیویی سریع غیرمتناوب شناسایی شد
بیگ بنگ: اخترشناسان با استفاده از آرایه ۱۰ تلسکوپ سینوپتیک در رصدخانه رادیویی اوونز والی موفق به کشف یک انفجار رادیویی سریع(FRB) شده‌اند که تکرار نمی شود. این انفجار FRB 1950523 نامگذاری شده است. علاوه بر این، اخترشناسان با بهره‌گیری از رصدخانه کِک در هاوایی توانستند منشاء این انفجار را مشخص... -
شاید قدمت ماده تاریک بیشتر از بیگ بنگ باشد!
بر اساس یک مدل ریاضی جدید، این احتمال میرود که ماده تاریک قبل از بیگ بنگ و در طی تورم کیهانی به وجود آمده باشد، یعنی زمانیکه فضا با سرعت در حال انبساط بود. به باور محققان، ماده تاریک تقریبا ۸۰% جرم جهان را تشکیل میدهد، اما ترکیب و منشاء آن همچنان در فیزیک مدرن نامشخص باقیمانده است... -
خورشید پس از مرگ به یک بلور جامد تبدیل می‌شود!
خورشید پس از مرگ به یک بلور جامد تبدیل می‌شود! بیگ بنگ: مدتها پس از همجوشی و خنک شدن کوره‌های خورشیدی، باقیمانده‌های خورشید یک بلور غول‌پیکر را در آسمان ایجاد می‌کنند – یکی از اشیاء بیشمار در کهکشان ما. به گزارش بیگ بنگ، اخترشناسان شواهدی را کشف کرده‌اند مبنی بر اینکه ستارگان کوتوله سفید به... -
فلزیگی
فلزیگی در اخترشناسی و کیهان‌شناسی، فلزینگی (به انگلیسی: Metallicity) نشان‌دهندهٔ نسبتی از جرم یک جسم نجومی است که از عنصرهایی به‌جز هیدروژن و هلیوم ساخته شده‌است. از آنجا که ستاره‌ها، که بیشترِ جرم مرئی جهان را ساخته‌اند، بیش از هر چیز از هیدروژن و هلیوم ساخته شده‌اند، اخترشناسان برای سادگی،...
