نقد و بررسی فیلم مرد عنکبوتی: دور از خانه | Spider-Man: Far from Home

Cinder · 15/8/19

« مرد عنکبوتی » یکی از عناوین مورد علاقه سونی پیکچرز است که می خواهد به هر شکلی که شده از آن سود سرشاری کسب کند تا شکست هایی که اخیرا در سینما داشته جبران شوند. برای همین هست که پیتر پارکر در نزدیک به دو دهه اخیر چند بازیگر مختلف را به خودش دیده و چندین بار هم بازسازی شده تا در نهایت سونی بتواند فرمول برنده را کشف کند و داستان را در همان راستا پیش ببرد ( البته در آن سو، وضعیت بتمنِ دی سی هم بهتر از مرد عنکبوتی نیست و آنجا هنوز فرمول برنده بعد از سه گانه نولان یافت نشده! ). « مرد عنکبوتی : دور از خانه » درباره جدیدترین ماجراجویی پیتر پارکر در لباس مرد عنکبوتی است.

داستان فیلم پس از اتفاقات فیلم « انتقام جویان : پایان بازی » رخ می دهد ( و من نمی خواهم خیلی به داستان اشاره کنم چون داستان آن یکی فیلم را لو می دهد و کسانی که فیلم را ندیده اند را به شدت خشمگین می کند! ) و پیتر پارکر ( تام هالند ) را در دنیای نوجوانانه ای به تصویر می کشد که می بایست با خالی بودن جای مرشد زندگی اش کنار بیاید. شاید بهترین اتفاق برای پیتر این باشد سفری را به همراه دوستانش آغاز کند تا به طبیعی بودن و اَبَرقهرمان نبودن عادت کند اما خیلی زود این تصمیم او با چالش جدیدی مواجه می شود که باعث می شود او یکبار دیگر برای نجات دنیا توسط فیوری ( ساموئل ال جکسون ) فراخوانده شود.

پس از تبلیغات و فروش فوق العاده « انتقام جویان : پایان بازی » ، « مرد عنکبوتی : دور از خانه » جدیدترین عنوان اَبَرقهرمانی مارول است که به سینما آمده تا پس از پایان آن داستان مسیر جدیدی را در دنیای سینمایی مارول جستجو کند. در همین راستا تغییرات ملموسی در شیوه روایت داستان در « دور از خانه » شاهد هستیم که شامل روابط شخصیت ها با یکدیگر و تغییر نگاه به پیام کلاسیک داستان یعنی « قدرت زیاد، مسئولیت زیاد هم به همراه دارد » هستیم. این پیام در دو دهه اخیر آنچنان تکراری و کلیشه ای شده که حتی در عنوان انیمیشنی این بِرند در سال گذشته که موفق به کسب اسکار شد (مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی ) زمانی که پیتر پارکر این جمله را تکرار می کرد، آن یکی پیتر پارکر از او می خواست که دهانش را ببندد و این جمله را تکرار نکند وگرنه او را خواهد کشت!

شاید به همین جهت باشد که اینبار در طول داستان مانند همیشه شاهد این موضوع نیستیم که پسر نوجوان داستان به دنبال بزرگ شدن و قرار گرفتن در لیست « انتقام جویان» باشد تا بتواند دنیا را نجات دهد. پیتر اینبار زندگی آرامتری می خواهد و دوست دارد با مری جین ( زندایا ) وقت بیشتری بگذراند و مثل یک نوجوان اوقات خود را سپری کند نه آنکه هر دقیقه منتظر سلام یک موجود فضایی به زمین و سپس مقابله با این موجودات باشد! این موضوع زمانی علنی می شود که خود او به این نتیجه می رسد که کمبودهای زیادی برای قرار گرفتن در جایگاهی بالاتر از جایگاه کنونی اش دارد و نمی تواند برای دنیا یک ناجی کامل مانند مرشد عزیزش باشد.

مارول آشکارا سعی کرده تا نگاهی انسانی تر به داستان « مرد عنکبوتی » ببخشد و آن حال و هوای دیوانه واری که تماشاگران با « انتقام جویان : پایان بازی » تجربه کردند را موقتاً کنار بگذارد تا شخصیت های اَبَرقهرمان داستان کمی فرصت نفس کشیدن داشته باشند! اما این تصمیم در جریان داستان خیلی به ثمر ننشسته چراکه « مرد عنکبوتی : دور از خانه » شامل سکانس های اضافه ای است که به پیشبرد روابط انسانی فیلم کمکی نمی کند و فقط باعث طولانی تر شدن دقایق داستان شده است. ما می دانیم که مری جین آشکارا قرار است نقش محوری تری در داستان داشته باشد اما در اینجا نتوانسته تاثیرگذاری خاصی بر روی پیتر پارکر و ماجراجویی های زندگی اش داشته باشد. شاید باید به او فرصت بیشتری داده می شد تا نقش تاثیرگذارتری در داستان داشته باشد؛ حداقل تا زمانی که در اواخر فیلم نگاهی انسانی داستان به قهقرا نرود و جنون آغاز نشود!

تام هالند در نقش مرد عنکبوتی یکی از نقاط قوت فیلم محسوب می شود. تماشاگران نوجوان فیلم به مراتب ارتباط بهتری با هالند برقرار خواهند کرد چراکه از نظر سن و سال و رفتارهایش، او به مراتب می تواند بیش از اندرو گارفیلد برای تماشاگر باورپذیر باشد. او مردد است و در دنیای عادی بودن و اَبَرقهرمان بودن معلق باقی مانده است، مانند تمام نوجوانانی که در این سن به قطعیت نمی دانند چه آینده ای خواهند داشت. جیک جیلنهال قطعا در مقایسه با هالند ستاره بزرگتری است ولی متاسفانه باید گفت که میستریو برای او باز هم قرار نیست به رسم سالهای گذشته اسکاری به همراه داشته باشد! نقش او در اینجا درخششی ندارد و زیر سایه مرد عنبکوتی له شده است. جیلنهال باید دنبال راه دیگری برای کسب اسکار باشد.

اگر از من بپرسید که سرگرم کننده است؟ باید بگویم که قطعاً « مرد عنکبوتی : دور از خانه » سرگرم کننده هست اما اگر بپرسید پیشرفتی در مقایسه با گذشته داشته باید بگویم که تردید دارم! شاید پیتر پارکر اینجا آرام تر شده ( که دلیل آن متاثر از اتفاقات « انتقام جویان : پایان بازی » است ) اما این تاثر دیری نمی پاید که به یک دیوانه بازی عمیق منجر می شود. فکر میکنم که برای این آتش بازی اَبَرقهرمانی ، میانه داستان کِش دار و خسته کننده هست و می بایست کمی تعدیل تر می شد تا ضرباهنگ فیلم دچار مشکل نشود.