خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و تقویت قلم عزیزان ایجاد شده است.
هدف ما همواره ایجاد محیطی گرم و صمیمی و دوستانه بوده
برای مطالعه کامل رمان‌ها و استفاده از امکانات انجمن
به ما بپیوندید و یا وارد انجمن شوید.

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
حجاب در لغت به‌معنای مانع، چیزی که بین دو چیز جدایی افکنَد، پوشاندن و پوشش (سِتر) است. [۱][۲][۳]
به پرده حائل میان قفسه سـ*ـینه و شکم، «حجاب حاجز» می‌گویند. [۴] امروزه واژه حجاب در زبان عامه مردم و متون فقهی به‌معنای پوشش شرعیِ زنان به‌کار می‌رود.
حجاب، بیش از آن‌که جنبه فردی داشته باشد، رفتاری اجتماعی است، یعنی انسان عاقل مکلف، در جمع و هنگام مواجهه با دیگران، از حیث پوشش، الزامات و محدودیت‌هایی را می‌پذیرد که میزان آن در فرهنگ‌ها و ادیان و جوامع، متفاوت است. در باور دین‌داران، علی‌ الاصول، الزامات و محدودیت‌ها و هنجارهای حضور در اجتماع را دین تعیین می‌کند.

استعمال این کلمه، بیش‌تر به‌معنی پرده است. در قرآن این كلمه در هفت مورد به‌كار رفته كه بیش‌تر به‌معنای حاجز، مانع، حایل و پرده است. این کلمه از آن‌جهت مفهوم پوشش می‌دهد که پرده، وسیله‌ پوشش است، ولی هر پوششی حجاب نیست؛ بلکه آن پوششی حجاب نامیده می‌شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت ‌گیرد.[۵]
در این نوشتار مراد ما از حجاب، پوشش اسلامی است، و مراد از پوشش اسلامی زن، به‌عنوان یکی از احکام وجوبی اسلام، این است که زن، هنگام معاشرت با مردان، بدن خود را بپوشاند و به جلوه‌گری و خودنمایی نپردازد.
بنابراین، حجاب، به‌معنای پوشش اسلامی بانوان، دارای دو بُعد ایجابی و سلبی است. بُعد ایجابی آن، وجوب پوشش بدن و بُعد سلبی آن، حرام بودن خودنمایی به نامحرم است؛ و این دو بُعد باید در کنار یکدیگر باشد تا حجاب اسلامی محقق شود؛ گاهی ممکن است بُعد اول باشد، ولی بُعد دوم نباشد، در این صورت نمی‌توان گفت که حجاب اسلامی محقق شده است.
گاهی مشاهده می‌کنیم که بسیاری از زنان محجبه در پوشش خود از رنگ‌های شاد و زیبا و علاقه‌مند برانگیز استفاده می‌کنند که به اندامشان زیبایی خاصی می‌بخشد و در عین پوشیده بودن بدن زن، زیبایی‌اش آشکار است، گویی که اصلاً لباس نپوشیده است؛[۶]و این دور از روح حجاب است.
اگر به‌معنای عام، هر نوع پوشش و مانع از وصول به گنـ*ـاه را حجاب بنامیم، حجاب می‌تواند اقسام و انواع متفاوتی داشته باشد. یک نوع آن حجاب ذهنی، فکری و روحی است؛ مثلاً اعتقاد به معارف اسلامی، مانند توحید و نبوت، از مصادیق حجاب ذهنی، فکری و روحی صحیح است که می‌تواند از لغزش‌ها و گنـ*ـاه‌های روحی و فکری، مثل کفر و شرک جلوگیری نماید.


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
پوشیده بودن زنان در ادیان و اقوام پیش از اسلام نیز وجود داشته است. [۷] مسیحیان و یهودیان به پوشیده بودن موی زنان اهمیت می‌دادند و آن را از نشانه‌های عفت زنان برمی‌شمردند.
متأله مسیحی، تِرتولیانوس (از آباء کلیسا، متوفی ۲۲۵ میلادی)، در اثرش (درباره پوشش زنان)، زنان مسیحی را ملزم می‌کرد در لباس پوشیدن، آرایش مو، راه رفتن و استفاده از زیورآلات همانند زنان مشرک نباشند.
در دوره معاصر گروهی از یهودیان راست‌کیش (ارتدکس) همچنان بر لزوم پوشیده بودن موی زنان پافشاری می‌کنند.
علاوه بر این، در قرآن از انواع دیگر حجاب که در رفتار خارجی انسان تجلی می‌کند، نام برده شده است؛ مثل حجاب و پوشش در نگاه که مردان و زنان در مواجهه با نامحرم به آن توصیه شده‌اند:
«قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ؛[۸] ای رسول ما به مردان مؤمن بگو تا چشم‌ها را از نگاه ناروا بپوشند.»
«قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ؛ [۹] ای رسول به زنان مؤمن بگو تا چشم‌ها را از نگاه ناروا بپوشند.»
نوع دیگر حجاب و پوشش قرآنی، حجاب گفتاری زنان در مقابل نامحرم است:
«فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ؛[۱۰] پس زنهار نازک و نرم با مردان سخن نگویید؛ مبادا آن‌که دلش بیمار (هوا و هـ*ـوس) است به طمع افتد.»
نوع دیگر حجاب و پوشش قرآنی، حجاب رفتاری زنان در مقابل نامحرم است. به‌زنان دستور داده شده است به‌گونه‌ای راه نروند که با نشان دادن زینت‌های خود باعث جلب توجه نامحرم شوند:
«وَ لا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ؛[۱۱] و آن‌طور پای به زمین نزنند که خلخال و زیور پنهان پاهایشان معلوم شود».
از مجموع مباحث طرح شده به روشنی استفاده می‌شود که مراد از حجاب اسلامی، پوشش و حریم قایل شدن در معاشرت زنان با مردان نامحرم در انحای مختلف رفتار، مثل نحوه‌ پوشش، نگاه، ‌حرف زدن و راه ‌رفتن است.
واژه حجاب هفت بار در قرآن کریم (غالباً به معنای مانع و حائل) به‌کار رفته [۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸] اما فقط آیه ۵۳ سوره احزاب (که مردان مسلمان را از رو در رو شدن با همسران پیامبر (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلم) منع کرده) تا حدودی ناظر به معنای اصطلاحیِ مطرح در این مقاله است. به‌نظر می‌رسد نزول این آیه نخستین مرحله تبیین لزوم پوشیده بودن زنان در مواجهه با مردانِ غیرمحرم بوده که مفهوم و حدود آن به‌تدریج در سیر نزول آیات بسط یافته است.
در این آیه به مردان دستور داده شد که با همسران پیامبر از پشت پرده (مِنْ وَراءِ حجابٍ) سخن گویند و همسران پیامبر در برابر دیدگان نامحرمان پیدا نباشند و این کار برای پاکی قلبی هر دو طرف بهتر دانسته شد. حکم آیه (که به سبب ذکر واژه حجاب در آن، به «آیه حجاب» معروف است) به همسران پیامبر اختصاص داشت و دیگر زنان مسلمان را دربرنمی‌گرفت. [۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳]
حدیث ابن امّ مکتوم (که مطابق آن پیامبر اکرم (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلم) به همسران خود دستور دادند در برابر مرد نابینا خود را پشت حائلی پوشیده دارند. [۲۴][۲۵][۲۶]) نیز همین معنا را افاده می‌کند. [۲۷][۲۸]
پایبندی همسران پیامبر اکرم (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلم) به اجرای این دستور و تلقی مسلمانان صدر اسلام از آن، [۲۹][۳۰][۳۱][۳۲][۳۳][۳۴][۳۵][۳۶][۳۷][۳۸][۳۹][۴۰] مؤید این نکته است که در ابتدا حکمتِ تشریع حجاب، حفظ شأن و حرمت پیامبر و نوعی احترام ویژه به همسران ایشان بوده است.
تا سال پنجم هجری که این آیه در آن سال، در جریان ازدواج پیامبر اکرم (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلم) با زینب بنت جَحْش نازل شد، [۴۱][۴۲][۴۳][۴۴][۴۵] حجاب به‌معنای مورد اشاره در آیه بر هیچ‌یک از زنان مسلمان واجب نشده بود، هرچند در آیات دیگری از همین سوره که قبل از آیه حجاب نازل شده‌اند، همسران پیامبر و دیگر زنان مسلمان از تبرّج به شیوه عصر جاهلیت نهی شده بودند، اما نه نفی تبرّج، وجوب و حدود حجاب را افاده می‌کرد و نه احتراز از تبرّج موجب بی‌نیازی از حجاب بود. در هر صورت، آیه حجاب مستقیماً درباره احکام پوشش زنان نیست و حکم شرعی پوشش و حدود آن در آیه‌های دیگری از قرآن کریم آمده است.


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
با نزول آیه ۵۹ سوره احزاب، به همسران و دختران پیامبر و زنان با ایمان دستور داده شد برای شناخته شدن و مورد آزار قرار نگرفتن، خود را با جلباب بپوشانند «یدْنینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلابیبِهِنَّ؛[۴۶]».
لغت‌شناسان و مفسران، برای جلباب معانی مختلفی ذکر کرده‌اند، از جمله: لباس فراگیر از سر تا پا مانند چادر، لباسی فراخ که زن روی لباس‌هایش می‌پوشد و تا قدم‌هایش را فرامی‌گیرد، ملحفه، مقنعه و سرپوشی که سر و روی زن را بپوشاند. [۴۷][۴۸][۴۹]
از بعضی روایات [۵۰][۵۱] برمی‌آید که به‌گونه‌ای از لباس مردان نیز جلباب گفته می‌شده است.
حکم مذکور در آیه، این احتمال را که مراد از جلباب، لباس فراگیر (مانند چادر یا ملحفه) بوده است، تقویت می‌کند. [۵۲][۵۳]
مفسران درباره عبارت «ذلک اَدْنی اَن یعْرَفْنَ؛[۵۴]» و این‌که زنان مؤمن با پوشیدن جلباب از چه کسانی بازشناخته می‌شوند، نظر یکسانی ندارند.
برخی با استناد به شأن نزول آیه مبنی بر مواجه شدن زنان مدینه با رفتارهای ناشایست و به دور از ادب افراد لاابالی و عذر آوردن آنان در پاسخ به اعتراض‌ها که به تصورشان با کنیزی روبه‌رو بوده‌اند، پوششِ جلباب را وسیله‌ای برای بازشناسی زنان آزاد از کنیزان و مصون ماندن آنان از تعرض افراد بی‌بند‌وبار دانسته‌اند.[۵۵] [۵۶][۵۷][۵۸]

هرچند این امر به‌معنای راضی بودن شارع به تعرض به کنیزان نیست. در مقابل، برخی مفسران پوشیدن جلباب را نشانه‌ای برای تمایز زنان عفیف و پاکدامن از دیگران دانسته‌اند. [۵۹][۶۰][۶۱]
در حالی که بسیاری از مفسران و فقهای اهل‌سنّت [۶۲] و شماری از امامیان برای حکم الزامیِ حجاب به آیه جلباب استناد کرده‌اند، [۶۳][۶۴] به‌نظر شماری دیگر حکم مذکور در این آیه نه الزام‌آور است نه عام، بلکه پوشیدن جلباب نمایانگر پاک‌دامنی و «حُر» بودن زن و وسیله‌ای برای حفظ شخصیت او شمرده شده است [۶۵][۶۶] و شاید از همین‌رو برخی زنان مدینه از آن استقبال کردند. [۶۷][۶۸][۶۹]

با نزول آیه ۳۱ سوره نور[۷۰]، پس از سوره احزاب، [۷۱] حجاب بر زنان واجب شد.
در این آیه به همه زنان باایمان دستور داده شد دیدگانشان را فرو بندند، دامن‌هایشان را حفظ کنند، زینت‌های خود را جز آنچه، به‌طور طبیعی و عادی، نمایان است آشکار نسازند، روسری‌ها را بر گریبان‌های خویش فرو اندازند، زینتشان را فقط برای اشخاص معینی (مذکور در همان آیه) ظاهر کنند و پاهای خود را به‌گونه‌ای بر زمین نکوبند که زینت‌های پنهان آن‌ها نمایان شود. این آیه مهم‌ترین مستند فقها برای اثبات وجوب پوشش و مشتمل‌بر حدود آن است.
مباحث حجاب در احادیث، بیشتر در حکم تفسیر و تبیین این آیه و به‌ویژه عبارت «اِلّا ما ظَهَرَ» (زینت‌های آشکار) و حکم نگاه کردن به آنهاست، [۷۲][۷۳][۷۴][۷۵]
البته گاه به آیات دیگر هم استناد شده است، از جمله آیه ۳۳ سوره احزاب درباره نهی از تبرّج، آیه جلباب و آیات ۳۰ و ۳۱ سوره نور.[۷۶][۷۷][۷۸][۷۹]
احادیثی نیز به جنبه‌های دیگری از احکام حجاب پرداخته‌اند، از جمله پوشش زنان سالخورده، آغاز وجوب حجاب پس از بلوغ، یا چگونگی حجاب در برابر اقسام خاصی از مردان یا کودکان نابالغ. [۸۰


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
اصطلاح رایج در متون فقهی پیشین برای پوشش زنان، واژه «ستر» است و حجاب به‌معنای پوشش و پوشاندن، اصطلاح نسبتاً جدیدی است که از رواج آن در فرهنگ عامه و منابع جدید فقهی، بیش از یک قرن نمی‌گذرد؛ البته کاربرد واژه حجاب به این‌معنا (علاوه بر حجاب به مفهوم قرآنیِ آن) در متون حدیثی و فقهی پیشین بی‌سابقه نیست. [۸۴][۸۵][۸۶][۸۷][۸۸][۸۹][۹۰]
همچنین واژه حجاب در برخی احادیث به‌معنای کناییِ تَرک ازدواج به‌کار رفته است. [۹۱][۹۲] به گفته ابوهلال عسکری [۹۳] حجاب به‌معنای پنهان شدن و پوشاندن به‌قصد اختفا و منع از ورود دیگران است و با ستر تفاوت دارد. از این‌رو، برخی نویسندگان معاصر، نسبت به‌کاربرد واژه حجاب به جای ستر تأمل کرده‌اند؛ محمدمهدی شمس‌الدین [۹۴] این کاربرد را نوعی تسامح در تعبیر دانسته است، زیرا حجاب، به‌معنایی که در قرآن آمده، از احکام خاص همسران پیامبر بوده و بر دیگر زنان مسلمان تنها پوشاندن بدن به‌صورت مقرر در شرع، واجب شده است.
مرتضی مطهری [۹۵] منشأ احتمالی این جابه‌جایی را اشتباه شدن پوشش اسلامی با پوشش‌های سخت‌گیرانه دیگر ملل که در آن‌ها زنان در پشت پرده و خانه‌نشین بوده‌اند، دانسته است.
این احتمال نیز مطرح است که گرایش برخی مسلمانان به‌نوعی سخت‌گیری در پوشش بانوان، تحت تأثیر پاره‌ای رسوم اجتماعی، منشأ کاربرد مذکور بوده و به تدریج، ستر جای خود را به‌پرده‌نشینی داده است. موضوع حجاب در منابع فقهی در باب مستقلی مطرح نشده است بلکه معمولا در دو مبحث نماز و نکاح مطرح می‌شود.

در مبحث نماز، به مناسبت بحث از پوشش و لباس نمازگزار می‌باشد. تفاوت میان پوشش در حالت نماز (سَتْرِ صَلاتی) و پوشش در غیر حالت نماز، آن است که قِسم نخست در هر حال واجب است، چه نمازگزار در معرض نگاه بیننده‌ای باشد چه نباشد. اما مقصود از قسم دوم، پوشیده بودن از نگاه دیگران است، هرچند مثلاً با استقرار در مکانی تاریک تحقق یابد. [۹۶][۹۷][۹۸] به‌نظر مشهور در فقه امامی، بین حد ستر صلاتی و ستر واجب در برابر نامحرم، تلازمی وجود ندارد. [۹۹][۱۰۰]

در مبحث نکاح، که به مناسبت بحث از حکم نگاه کردن طرفین عقد به یکدیگر هنگام خواستگاری، از احکام نگاه کردن به‌طور عام و احکام ستر سخن می‌رود. ضمن آن‌که ستر و نگاه دو مسئله جداگانه‌اند و حکم آن‌ها در پاره‌ای صور با هم ملازمه دارد. [۱۰۱][۱۰۲]


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
وجوب حجاب بانوان در برابر مردان غیرمحرم، مورد توافق فقهای همه مذاهب اسلامی است، [۱۱۵][۱۱۶][۱۱۷] اما حدود و اندازه آن مورد بحث و گفتگوی فقهاست. خاستگاه این اقوال، عمدتاً اختلاف‌نظر آنان درباره مواضع استثنا شده از حکم وجوب پوشش است.
بسیاری از فقهای امامی و اهل‌سنّت پوشانیدن همه بدن، جز صورت و دست‌ها (اصطلاحاً کفّین)، را واجب می‌دانند. [۱۱۸][۱۱۹][۱۲۰][۱۲۱][۱۲۲][۱۲۳][۱۲۴][۱۲۵]
مهم‌ترین مستند آنان جمله «لایبْدینَ زینَتَهُنَّ الّا ماظَهَرَ مِنها؛[۱۲۶]» در آیه ۳۱ سوره نور است.
در احادیث مصادیق گوناگونی برای زینت ظاهری، که در این آیه استثنا شده، ذکر شده است، از جمله لباس، حنا‌ی کف دست، سرمه، انگشتر، دستبند، صورت و دو دست. [۱۲۷][۱۲۸][۱۲۹][۱۳۰] به‌نظر بسیاری از فقها و مفسران، لازمه جواز آشکار نمودن زینت‌هایی مانند سرمه و انگشتر، جواز نمایان بودن مواضع آن‌ها، یعنی چهره و دست‌ها، است. [۱۳۱][۱۳۲][۱۳۳][۱۳۴] روایاتی که بر استثنا شدن صورت و دست‌ها از پوشانیدن و نیز جواز نگاه کردن به آن‌ها (و گاهی قَدَمین) دلالت می‌کنند. [۱۳۵][۱۳۶][۱۳۷][۱۳۸] نیز مؤید این دیدگاه است. [۱۳۹][۱۴۰][۱۴۱][۱۴۲][۱۴۳]

دلایل دیگر این گروه از فقها عبارت‌اند از : عبارت دیگر همین آیه «وَلْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ علی جُیوبِهِنَّ؛[۱۴۴]» که مُفاد آن، وجوب پوشانیدن گریبان و روی سـ*ـینه است. خُمُر، جمعِ خِمار، به معنای مقنعه یا روسری زنان است. [۱۴۵][۱۴۶] طبق گزارش‌های مفسران و اشارات حدیثی، زنان پیش از نزول این آیه روسری را از پشت گوش‌ها رد می‌کردند و آن را به پشت خود می‌انداختند، به‌طوری که گوش‌ها و گردن و گریبان آن‌ها نمایان بود. در این آیه به آن‌ها دستور داده شده است که روسری‌هایشان را به‌گونه‌ای بپوشند که گریبان و مقابل سـ*ـینه آن‌ها را بپوشاند؛ یعنی، دو طرف آن را از راست و چپ به جلو آورند تا همه این قسمت‌ها پوشیده شود.[۱۴۷][۱۴۸][۱۴۹][۱۵۰]
در واقع، زنان موی سر خود را می‌پوشانده‌اند اما اینک آیه در مقام بیان حد پوشش، از لزوم پوشاندن گردن و سـ*ـینه سخن گفته ولی از پوشاندن چهره سخنی به میان نیاورده است. [۱۵۱][۱۵۲][۱۵۳]
در بسیاری از احادیثِ امامان یا پرسش‌هایی که از آنان شده، حکم نگاه کردن به‌موی برخی زنان مطرح شده، [۱۵۴][۱۵۵][۱۵۶][۱۵۷] اما از حکم چهره که مورد ابتلا بوده و پرسش از آن تناسب بیشتری داشته است (جز در مورد قصد ازدواج، که خصوصیت دارد [۱۵۸][۱۵۹]) پرسش نشده و سخنی به میان نیامده است.
این امر بیانگر آن است که استثنای چهره از لزوم ستر یا حرمت نظر به آن، قطعی تلقی می‌شده است. [۱۶۰]طباطبائی، علی ‌بن محمدعلی، ریاض‌المسائل فی بیان الاحکام بالدلائل، ج۱۰، ص۶۹- ۷۰، قم ۱۴۱۲-۱۴۲۰. [۱۶۱]
پوشاندن صورت و دست‌ها که به حسب طبیعت بشر در همه حالات ظاهر هستند، موجب عسر و حرج و لطمه شدید به فعالیت عادی زندگی است


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
در مقام استدلال، از جمله به ادله عام وجوب ستر، یا حرمت نظر که با وجوب ستر ملازمه دارد، استناد شده است، با این توضیح که اطلاق آیه ۳۰ سوره نور که نگاه نکردن به زنان غیرمحرم را بر مردان لازم شمرده است، صورت و دست‌ها را نیز دربرمی‌گیرد. [۱۷۲][۱۷۳][۱۷۴]
همچنین به روایاتی که دلالت بر منع از نگاه کردن به زن غیرمحرم، به‌صورت مطلق، دارد و چند روایت دیگر که دلالت التزامی آن‌ها وجوب مستور بودن تمام بدن زن است، نیز استدلال شده است. [۱۷۵][۱۷۶][۱۷۷][۱۷۸]

۷.۲ - پاسخ به ادله
در پاسخ به این استدلال گفته‌اند که روایات ذکر شده، به‌ویژه باتوجه به‌سیاق آن‌ها و واژه عورت که در آن‌ها به‌کار رفته است، در مقام بیان حکمِ شرعیِ وجوبِ ستر نیست، بلکه توصیه‌هایی اخلاقی و ناظر بر ترجیح و مطلوبیت پوشیده بودن زنان است. [۱۷۹] [۱۸۰]
دلایل دیگر مورد استناد برای شمول حجاب بانوان بر صورت و دست‌ها عبارت‌اند از: احادیثی [۱۸۱][۱۸۲] که مراد از «الّا ما ظهر» در آیه ۳۱ سوره نور را لباس دانسته‌اند.[۱۸۳][۱۸۴][۱۸۵]
سیره متشرعه (که با احراز شرایطی، به‌عنوان دلیل فقهی پذیرفته می‌شود [۱۸۶]) پوشیده بودن صورت زنان بوده است. [۱۸۷][۱۸۸][۱۸۹][۱۹۰][۱۹۱]
به‌نظر برخی فقها، بین استثنا دانستن صورت و دست‌ها از حکم وجوب ستر با جواز نگاه کردن به آن‌ها ملازمه‌ای وجود ندارد. [۱۹۲][۱۹۳] توجه به احکام گوناگون مربوط به پوشش و حجاب زنان در منابع فقهی نشان می‌دهد که این دستورِ الزامی دارای مراتب گوناگون است و از جمله به تبع محیطی که زن در آن قرار می‌گیرد، نوعی انعطاف دربردارد. مثلا فقها به استناد آیه ۶۰ سوره نور، پوشش لازم برای زنان سالخورده را که زمینه ازدواج ندارند سهل‌تر از حجاب متعارف دانسته‌اند.
همچنین، به استناد آیه ۳۱ نور، پوشش زن در برابر مردانی که به نقص **** و عقلی دچارند «التّابِعینَ غَیرِ اُولی‌الاِرْبَةِ مِنَ الرِّجال» [۱۹۴] [۱۹۵] بسیار کمتر از حجاب ضروری در برابر مردان عادی است. [۱۹۶][۱۹۷] از سوی دیگر، برخی فقها به استناد عبارت «او نِسائِهِنَّ» در همین آیه (که مراد از آن را زنانِ مسلمانِ غیربرده می‌دانند)، آشکار ساختن زینت بانوان مسلمان را در برابر زنان غیر هم‌کیش جایز ندانسته‌اند تا از توصیف احتمالی ویژگی‌های زنان مسلمان برای مردان پیشگیری شود. [۱۹۸][۱۹۹]
همچنین مقدار واجب پوشش زنان در برابر مردان محرم (غیر از همسر) و نیز زنان، بسیار کم است و به‌نظر مشهور فقهی، شامل سر و گردن و سـ*ـینه نمی‌شود.[۲۰۰][۲۰۱]
با تأمل در حکمت تشریعِ حکم حجاب (که به تصریح آیات قرآن و احادیث، [۲۰۲][۲۰۳][۲۰۴][۲۰۵][۲۰۶][۲۰۷] ایجاد امنیت روانی و حفظ سلامت اخلاقیِ جامعه و ارزش‌گذاری عفاف و حیاست) گوناگونیِ مراتب احکام حجاب به‌خوبی قابل تحلیل است.


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
هدف اصلی تشریع احکام در اسلام، قرب به خداوند است که به‌وسیله‌ تزکیه‌ نفس و تقوا به‌دست می‌آید: «إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ؛[۲۰۸] بزرگوار و با افتخارترین شما نزد خدا باتقواترین شماست.»
«هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَهَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُبِینٍ؛[۲۰۹] اوست خدایی که میان عرب امّی (قومی که خواندن و نوشتن هم نمی‌دانستند) پیغمبری بزرگوار از همان قوم برانگیخت، تا بر آنان وحی خدا را تلاوت کند و آن‌ها را (از لوث جهل و اخلاق زشت) پاک سازد و کتاب سماوی و حکمت الهی بیاموزد؛ با آن‌که پیش از این، همه در ورطه‌ جهالت و گمراهی بودند.»
از قرآن کریم استفاده می‌شود که هدف از تشریع حکم الهی، وجوب حجاب اسلامی، دست‌یابی به تزکیه‌ نفس، طهارت، عفت و پاکدامنی است. آیاتی هم‌چون:
«قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکی لَهُمْ؛[۲۱۰] ای رسول ما مردان مؤمن را بگو تا چشم‌ها از نگاه ناروا بپوشند و فروج و انـ*ـدام‌شان را محفوظ دارند، که این بر پاکیزگی جسم و جان ایشان اصلح است.»
«وَ إِذا سَأَلُْتمُوهُنَّ مَتاعاً فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ ذلِکُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِکُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ؛[۲۱۱] و هرگاه از زنان رسول متاعی می‌طلبید از پس پرده بطلبید، که حجاب برای آن‌که دل‌های شما و آن‌ها پاک و پاکیزه بماند بهتر است.»
«وَ الْقَواعِدُ مِنَ النِّساءِ اللاَّتِی لا یَرْجُونَ نِکاحاً فَلَیْسَ عَلَیْهِنَّ جُناحٌ أَنْ یَضَعْنَ ثِیابَهُنَّ غَیْرَ مُتَبَرِّجاتٍ بِزِینَهٍ وَ أَنْ یَسْتَعْفِفْنَ خَیْرٌ لَهُنَّ وَ اللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ؛[۲۱۲] و زنان سالخورده که از ولادت و عادت بازنشسته‌اند و امید ازدواج و نکاح ندارند، بر آنان باکی نیست که اگر اظهار تجملات و زینت خود نکنند، نزد نامحرمان جامه‌های خود را از تن برگیرند و اگر بازهم عفت و تقوای بیش‌تر گزینند، بر آنان بهتر است و خدا به سخنان خلق شنوا و آگاه است.»
«یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ وَ بَناتِکَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذلِکَ أَدْنی أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً؛[۲۱۳] ای پیغمبر با زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادرهای خود فروپوشند که این کار برای این‌که آن‌ها به عفت و حریت شناخته شوند تا از تعرض و جسارت (هـ*ـوس‌رانان) آزار نکشند بر آنان بسیار بهتر است و خدا در حق خلق، آمرزنده و مهربان است.»
چون نگاه به نامحرم توسط مردان، باعث علاقه‌مند و تهییج **** آنان و در نتیجه منجر به فساد می‌شود، خداوند در کنار دستور حجاب و پوشش بدن به بانوان، به مردان نیز دستور به حجاب و پوشش چشم داده و نگاه به نامحرم را بر آنان حرام کرده است؛ چنان‌که از امام رضا (علیه‌السّلام) نقل شده است:
«حُرّم النظر الی شعور النساء المحجوبات بالازواج و غیرهنّ من النساء لما فیه من تهییج الرجال و ما یدعوا التهییج الی الفساد و الدخول فیما لا یحلّ و لا یجمل؛[۲۱۴] نگاه به موهای زنان باحجاب ازدواج کرده و بانوان دیگر، از آن‌جهت حرام شده است که نگاه، مردان را برمی‌انگیزد و آنان را به فساد فرا می‌خواند در آنچه که ورود در آن نه حلال است و نه شایسته».
از مجموع آیات و حدیث فوق به‌خوبی استفاده می‌شود که هدف و فلسفه‌ وجوب حجاب اسلامی، ایجاد تزکیه‌ نفس، طهارت و عفت و پاکدامنی در بین افراد جامعه، و ایجاد صلاح و پیش‌گیری از فساد است.


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
تأکید قرآن و احادیث و متون فقهی بر اکتساب و تقویت ملکه عفت و تقوا، ضرورت رعایت حیا و عفاف در مناسبات زن و مرد غیرمحرم، و حرمت برخی امور (چون قرار گرفتن زن و مرد غیرمحرم در یک محیط بدون امکان ورود شخص دیگر، نهی شدید از چشم‌چرانی مردان، وجوب ستر برای زن در برابر غیرمحرم و پرهیز او از هرگونه رفتار علاقه‌مند‌آمیز در محیط جامعه از قبیل تبرّج یا سخن گفتن مهیج) بیانگر ارتباط وثیق عفاف و حیا با حجاب است. [۲۱۵][۲۱۶][۲۱۷][۲۱۸][۲۱۹][۲۲۰][۲۲۱] [۲۲۲] [۲۲۳][۲۲۴]
بنابراین، دو واژه‌ی «حجاب» و «عفت» در اصل معنای منع و امتناع مشترک‌اند. تفاوتی که بین منع و بازداری حجاب و عفت است، تفاوت بین ظاهر و باطن است؛ یعنی منع و بازداری در حجاب مربوط به‌ظاهر است، ولی منع و بازداری در عفت، مربوط به باطن و درون است؛ چون عفت یک حالت درونی است، ولی با توجه به این‌که تأثیر ظاهر بر باطن و تأثیر باطن بر ظاهر، یکی از ویژگی‌های عمومی انسان است؛[۲۲۵]بنابراین، بین حجاب و پوشش ظاهری و عفت و بازداری باطنی انسان، تأثیر و تأثّر متقابل است؛ بدین‌ترتیب که هرچه حجاب و پوشش ظاهری بیش‌تر و بهتر باشد، این نوع حجاب در تقویت و پرورش روحیه‌ باطنی و درونی عفت، تأثیر بیش‌تری دارد؛ و بالعکس هرچه عفت درونی و باطنی بیش‌تر باشد باعث حجاب و پوشش ظاهری بیش‌تر و بهتر در مواجهه با نامحرم می‌گردد. قرآن مجید به‌شکل ظریفی به این تأثیر و تأثّر اشاره فرموده است. نخست به زنان سالمند اجازه می‌دهد که بدون قصد تبرّج و خودنمایی، لباس‌های رویی خود، مثل چادر را در مقابل نامحرم بردارند، ولی در نهایت می‌گوید: اگر عفت بورزند، یعنی حتی لباس‌هایی مثل چادر را نیز بر ندارند، بهتر است.
بعضی نیز رابـ*ـطه‌ عفاف و حجاب را از نوع رابـ*ـطه‌ ریشه و میوه دانسته‌اند؛ با این تعبیر که حجاب، میوه‌ عفاف، و عفاف، ریشه‌ حجاب است. برخی افراد ممکن است حجاب ظاهری داشته باشند، ولی عفاف و طهارت باطنی را در خویش ایجاد نکرده باشند. این حجاب، تنها پوسته‌ و ظاهری است. از سوی دیگر، افرادی ادعای عفاف کرده و با تعابیری، مثل «من قلب پاک دارم، خدا با قلب‌ها کار دارد»، خود را سرگرم می‌کنند؛ چنین انسان‌هایی باید در قاموس اندیشه‌ خود این نکته‌ اساسی را بنگارند که درون پاک، بیرونی پاک می‌پروراند و هرگز قلب پاک، موجب بارور شدن میوه‌ی ناپاکِ بی‌حجابی نخواهد شد.[۲۲۶]
«وَ الْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَباتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَ الَّذِی خَبُثَ لا یَخْرُجُ إِلاَّ نَکِداًً؛[۲۲۷] زمین پاک نیکو گیاهش به اذن خدا نیکو برآید و زمین خشن ناپاک بیرون نیاورد، جز گیاه اندک و کم ثمر».

۱۰ - شبهه عدم رابـ*ـطه بین حجاب و عفاف
[ویرایش]
بین حجاب و عفاف رابـ*ـطه‌ای نیست؛ عفاف لازم است، اما حجاب لازم نیست. گاه همین‌مطلب با تمسک به حجاب و پوشش زنان روستایی و زنان شالیزار شمال کشور توجیه می‌شود که آن‌ها حجاب کامل ندارند، ولی عفیف هستند.[۲۲۸] آیا ادعای مذکور صحیح است؟
پاسخ: قبلاً ذکر شد که حجاب در کتاب‌های لغت به معنای پوشش، پرده و مانع آمده است. به نگهبان، حاجب می‌گویند؛ چون مانع ورود اغیار و بیگانگان در یک حریم و محیط خاص می‌گردد.
بنابراین، حجاب و پوشش زن نیز به منزله‌ یک حاجب و مانع در مقابل افراد نامحرم است که قصد نفوذ و تصرف در حریم نامـ*ـوس دیگران را دارند. همین مفهوم منع و امتناع در ریشه‌ لغوی عفت نیز وجود دارد.[۲۲۹][۲۳۰][۲۳۱]


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
وَ الْقَواعِدُ مِنَ النِّساءِ اللاَّتِی لا یَرْجُونَ نِکاحاً فَلَیْسَ عَلَیْهِنَّ جُناحٌ أَنْ یَضَعْنَ ثِیابَهُنَّ غَیْرَ مُتَبَرِّجاتٍ بِزِینَهٍ وَ أَنْ یَسْتَعْفِفْنَ خَیْرٌ لَهُنَّ وَ اللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ؛[۲۳۲]» این‌كه ثیاب در آیه‌ شریفه را به‌چادر معنا كردیم، به‌علت روایات متعددی است كه آن را به جلباب تفسیر كرده است. و در مباحث آینده آشكار خواهد شد كه جلباب به‌معنای چادر است.[۲۳۳] علاوه بر رابـ*ـطه‌ قبل، بین پوشش ظاهری و عفت باطنی، رابـ*ـطه‌ علامت و صاحب علامت نیز هست؛ به این معنا که مقدار حجاب ظاهری، نشانه‌ای از مرحله‌ی خاصی از عفت باطنی صاحب حجاب است. البته این‌مطلب به این معنا نیست که هر زنی که حجاب و پوشش ظاهری داشت، لزوماً از همه‌ مراتب عفت و پاکدامنی نیز برخوردار است.
باتوجه به‌همین نکته، پاسخ این اشکال و شبهه‌ افرادی که برای ناکارآمد جلوه دادن حجاب و پوشش ظاهری، تخلفات بعضی از زنان با حجاب را بهانه قرار می‌دهند آشکار می‌گردد؛ زیرا مشکل این عده از زنان، ضعف در حجاب باطنی و فقدان ایمان و اعتقاد قوی به آثار مثبت حجاب و پوشش ظاهری است و قبلاً گذشت که حجاب اسلامی ابعادی گسترده دارد و یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین ابعاد آن، حجاب درونی و باطنی و ذهنی است که فرد را در مواجهه با گنـ*ـاه و فساد، از عقاید و ایمان راسخ درونی برخوردار می‌کند؛ و اساساً این حجاب ذهنی و عقیدتی، به‌منزله‌ سنگ بنای دیگر حجاب‌ها، از جمله حجاب و پوشش ظاهری است؛ زیرا افکار و عقاید انسان، شکل دهنده‌ رفتارهای اوست.
البته، همان‌گونه که حجاب و پوشش ظاهری، لزوماً به‌معنای برخورداری از همه‌ مراتب عفاف نیست، عفاف بدون رعایت پوشش ظاهری نیز قابل تصور نیست. نمی‌توان زن یا مردی را که بی پوشش یا نیمه بی پوشش در انظار عمومی ظاهر می‌شود عفیف دانست؛ زیرا گفتیم که پوشش ظاهری یکی از علامت‌ها و نشانه‌های عفاف است، و بین مقدار عفاف و حجاب، رابـ*ـطه‌ی تأثیر و تأثّر متقابل وجود دارد.


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

Tabassoum

دستیار تالار هنر
دستیار مدیر
گوینده انجمن
میکسر انجمن
  
عضویت
31/3/22
ارسال ها
1,145
امتیاز واکنش
5,508
امتیاز
283
محل سکونت
کنج اتاق:)
زمان حضور
25 روز 12 ساعت 1 دقیقه
نویسنده این موضوع
شکل حجاب و چگونگی انطباق آن با معیارهای پوشش اسلامی باتوجه به عواملی چون فرهنگ و آداب و باورها و عرف و شرایط اقلیمی و گاه محدودیت‌های اجتماعی هر سرزمین، تفاوت می‌کرده است.
مثلاً رایج‌ترین نوع پوشش اسلامی در ایران، چادر بوده که در مقاطع گوناگون تاریخی و اوضاع جغرافیایی، متنوع بوده است، اما زنان مسلمانِ پایبند به حجاب در بسیاری از کشورهای اسلامی، دست‌کم در دهه‌های اخیر، به‌ندرت از چادر استفاده کرده‌اند. در کشورهای عربی خاورمیانه، عَبایه و در مغرب، جلّاب رایج بوده و همچنان رایج است.
زنان مسلمان مقیم در کشورهای غیراسلامی (که گاه محدودیت‌هایی برای رعایت حجابشان اعمال می‌شود) نیز کوشیده‌اند پوشش مناسب از نظر محیطی و مقبول از نظر شرعی را طراحی و درباره مطابقت آن با موازین فقهی، استفتا کنند. [۲۷۱]
اگرچه حجاب، دستوری قرآنی و تکلیفی دینی است که مخاطبان آن اصالتاً مکلّفان هستند، اما ماهیت این حکم، اجتماعی است و از این‌رو رعایت یا عدم رعایت آن بروز و ظهور اجتماعی می‌یابد. از سوی دیگر، اقتضای اطلاقات ادله احکام فردی و اجتماعی دین آن است که تمام مقررات دینی در جامعه اجرا شود و شارع به‌رعایت نشدن احکام دین راضی نیست.
از لوازم این موضوع آن است که حکومت‌ها در یک جامعه اسلامی در برابر جهت‌گیری اخلاقی مردم و اجرای احکام شریعت در زندگی اجتماعی مسئولیت دارند و باید به حفظ شئون اجتماع ملتزم باشند و به آموزه‌های دینی احترام گذارند. [۲۷۲][۲۷۳][۲۷۴]
دولت‌ اسلامی همان‌گونه که نمی‌تواند اجازه شرب خمر علنی را، حتی به‌پیروان ادیان دیگر بدهد، نمی‌تواند با رعایت نشدن حجاب در جامعه نیز موافقت کند، زیرا حجاب، فراتر از ادای تکلیف توسط مؤمنان، هنجاری لازم‌الاجرا در جامعه دینی است. برخی مخالفان دخالت حکومت در این زمینه بر آن‌اند که پیشگیری از بی‌حجابی سابقه فقهی و تاریخی ندارد و سیره معصومان، به‌ویژه پیامبر (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلم) و امام علی (علیه‌السلام) که حکومت تشکیل داده بودند، الزام حکومتیِ حجاب نبوده است و آنان به تذکار و ارشاد بسنده می‌کرده و هیچ‌گاه برای بی‌حجابی حکم کیفری صادر نکرده‌اند.[۲۷۵][۲۷۶][۲۷۷][۲۷۸]
در پاسخ این ادعا گفته‌اند که اصولاً تا قبل از دوره جدید، حجاب زنان امری متداول و شایع در دنیای متمدن بوده است. حکومت‌های مسلمان در گذشته با این مسئله به‌شکل کلان روبه‌رو نبودند و تنها در سده اخیر، و به‌تبع تغییر وضع در دنیای غرب، حرکت‌های گوناگونی برای رفع حجاب در کشورهای اسلامی سازمان‌دهی شد.
پرسش از مسئله حجاب، از منظرهای مختلف، در چند دهه اخیر پرسشی جدی و پرطنین بوده است؛ مثلاً جریان‌های مختلف اجتماعی، از جمله جنبش‌های حقوق زنان، با تشکیک در چند و چون حکم حجاب و طرح دیدگاه‌هایی در مخالفت با آن، نقش مهمی در مقابله با حجاب در جوامع اسلامی داشته‌اند. بنابر گزارش‌های مستند، در اواخر سده گذشته، هم در ایران و هم در قلمرو عثمانی، تغییر و تحولات بسیاری در وضع حجاب ایجاد شد که بی‌سابقه بود.


حجاب

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
بالا