آشنایی با سوغات مردم همدان

~MOHADESE~ · 29/6/23

علاوه بر گردو و بادام که مهم‌ترین انواع خشکبار همدان محسوب می‌شوند، انواع میوه خشک، مویز و کشمش همدان نیز، از سوغاتی‌های محبوب و مرغوب این استان است. در لیست غذاهای سنتی همدان نیز غذایی به چشم می‌خورد که به «آش خشکبار» شهرت دارد و برگه آلو، هلو و زردآلو، آلبالوی خشک، آلوی خشک و گردو در تهیه آن استفاده می‌شود.

صنایع دستی و سوغات همدان
سفال همدان
سفال لالجین همدان از بهترین و با کیفیت‌ترین محصولات سفالی کشور است که قدمتی ۸۰۰ تا ۱,۰۰۰ ساله دارد؛ از این جهت، لالجین را پایتخت سفال ایران و جهان می‌دانند. با این حال، هنر سفالگری، علاوه بر لالجین، در جای‌جای همدان دیده می‌شود. ملایر، کبودرآهنگ و تویسرکان، از جمله شهرهای استان همدان هستند که کارگاه‌های سفالگری در آنجا، فعال و پویا به کار خود ادامه می‌دهند.

سفال و سرامیک به‌ویژه شهر لالجین، از جمله بهترین سوغات و صنایع دستی همدان به شمار می‌رود. ظروف سفالی زیبا و رنگارنگ ساخته شده در همدان که گاهی کنار جاده نیز به چشم می‌خورد، از با کیفیت‌ترین سفال‌های موجود در کشور هستند که قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای نیز دارند.

چرم همدان
قدمت چرم‌سازی در همدان به حدود ۳,۰۰۰ سال قبا بازمی‌گردد. بر اساس شواهد موجود، اولین کارخانه چرم‌سازی کشور نیز در همدان احداث شد و روزگاری، این استان بهترین چرم ایران را تولید می‌کرد. از این جهت، نقل است که در گذشته به همدان «شهر دباغ‌خانه‌ها» می‌گفتند. سنگ شیر، خانه آقایی و خانه قانتور نیز سه دباغخانه مشهور همدان بودند.

~MOHADESE~ · 29/6/23

«کارخانه چرم ارباب اردشیر» اولین کارخانه تولید چرم به روش ماشینی بود که به همت فردی زرتشتی به نام «اردشیر یگانگی» معروف به ارباب اردشیر تاسیس شد و اکنون به موزه تاریخ طبیعی همدان اختصاص دارد.

«ویلیامز جکسن»، شرق‌شناس و زبان‌شناس آمریکایی، در سال ۱۲۸۱ خورشیدی به همدان رفت و در سفرنامه خود چنین نوشت:

بازرگانان از این شهر به‌عنوان انبار ایران یاد می‌کنند. از جمله کالاهای بازرگانی، اجناس چرم را باید نام برد؛ زیرا همدان، شهر دباغخانه‌ها است و همدانیان، در ساختن و پرداختن و عمل آوردن پوست گاو و گوسفند و ساختن اشیای مفید و اجناس تجملی، از آن‌ها شهره‌اند.

زین و تسمه و جامه‌دان و کفش‌های نوک‌تیز را در غرفه‌های متعددی به معرض فروش نهاده‌اند. از این گذشته، نمدهای نرم سفید که برای زیرانداز، نمدزین، کپنک و شولای چوپانان به کار می‌رود و کلاه‌های پوستی شبیه کلاه‌خود، در هیچ جای ایران بهتر از همدان، ساخته نمی‌شود؛ همچنین ساختن غایشه.

هنر چرم همدان با روزگار گذشته و شهرت جهانی‌اش، فاصله زیادی گرفته است؛ اما همچنان، یکی از بهترین سوغات صنایع دستی همدان به حساب می‌آید و محصولات چرمی مرغوب و با کیفیت در بازار سنتی همدان، بسیار یافت می‌شود.

صنایع چوبی
معرق‌کاری، منبت‌کاری، خراطی و نازک‌کاری، از پرطرفدارترین صنایع چوبی در همدان به شمار می‌رود و شهرهای ملایر و تویسرکان، دو قطب تولید محصولات چوبی در استان همدان هستند.

~MOHADESE~ · 29/6/23

انواع تابلو، جعبه، مبلمان با طرح‌های منبت‌کاری‌شده، ظروف چوبی و دیگر محصولات چوبی زیبا را می‌توان به‌عنوان یکی از بهترین سوغات صنایع دستی همدان خریداری کرد.

شیشه‌گری
شیشه‌ و آبگینه از هنرهای قدیمی و باسابقه در همدان است که به گواه برخی، قدمت هزاران ساله دارد. بر اساس شواهد موجود، قدمت شیشه‌گری در ایران به قبل از میلاد مسیح می‌رسد و برخی از اشیای گرانبهای موزه آبگینه نیز از کاوش‌های صورت گرفته در همدان به دست آمده است. از این جهت، ظروف شیشه‌ای و هنر زیبای آبگینه، از معروف‌ترین و با ارزش‌ترین صنایع دستی استان همدان محسوب می‌شوند.

شیشه‌های بی‌رنگ با هنر آبگینه شکل می‌گیرند؛ به عبارت دیگر، در کارگاه‌های شیشه‌گری، مواد شیشه‌ای مذاب با دمیدن هوا به اشکال مختلف در می‌آیند. شیشه‌های به‌دست‌آمده، گاه با هنر طلاکوبی، ارزش مضاعف می‌یابند.

طلاو نقره کوبی
طلا و نقره‌کوبی از قدیمی‌ترین فعالیت‌های هنری اهالی همدان است که طرفداران بسیاری دارد. صنعت طلاکوبی همدان، از گران‌ترین صنایع دستی این استان به حساب می‌آید. طلاکوبی روی شیشه، طلاکوبی روی نقره، طلاکوبی روی سرامیک و طلاکوبی روی فولاد، از جمله روش‌های ضرب کردن طلا روی اجسام مختلف است.

نقش و نگارهای زیبا و متفاوت، معمولا ابتدا بر ورقه‌های نازک طلا حکاکی می‌شود و در ادامه، این ورقه‌ها روی چوب، شیشه، سرامیک و... قرار می‌گیرد. معمولا، بر اساس میزان طلای موجود، ارزش اجسام و ظروف طلاکوب را محک می‌زنند.

هنرمندان همدانی، بدنه اجسام و ظروف شیشه‌ای چون شکلات‌خوری، گلاب‌پاش، میوه‌خوری، لوستر و... را نیز اغلب با آب طلا نقش می‌زنند و با طرح‌های سنتی، گل، ختایی، اسلیمی و بته جقه، زیبایی آن را صدچندان می‌کنند.

~MOHADESE~ · 29/6/23

مرواربافی (سبدبافی)
مرواربافی، هنر بومی ایران و منطقه همدان به شمار می‌آید که در سایر نقاط کشور نیز انجام می‌شود. مروار نوعی ترکه چوبی یا به عبارت بهتر، شاخه‌های قابل انعطاف و بسیار نازک گونه‌ای از درخت بید (سرخ بید) است که در برخی از مناطق شمالی، مرکزی و غرب ایران و اطراف تهران، کرج، سولقان، بهار همدان، ملایر و مراغه به‌شکل خودرو می‌روید.

ترکه‌ها را معمولا پس از گرفتن زوايد و برگ‌ها، از طول به سه یا چهار قسمت تقسیم می‌کنند، در پاتیل‌های مخصوص می‌جوشانند و پس از جداکردن لایه رویی و خشک کردن آن، مورد استفاده قرار می‌دهند.

از آنجایی که مرواربافی عمر زیادی ندارد و مروارها معمولا بیش از یک سال عمر نمی‌کنند، از قدمت این هنر زیبا، تاریخچه دقیقی در دست نیست. انواع سبدهای کوچک و بزرگ، ساک پيک‌نيک، جای لباس و روزنامه، انواع لوستر، انواع شکلات‌خوری، جای نخ و سوزن، جا تخم‌مرغی، ميز، صندلی و مبل و... از جمله محصولات متنوع مرواربافی است.

به‌دلیل رویش گیاه مروار در شهرستان ملایر و برخی از روستاهای آن چون قشلاق، گوراب و داویجان، این خطه را پرچمدار صنعت مرواربافی در کشور معرفی می‌کنند. برخی از افراد، قدمتی حدود نیم قرن را برای مرواربافی نهاوند تخمین می‌زنند و این شهر را قطب تولید مرواربافی و سبدبافی استان همدان و حتی کشور می‌دانند.

در شهرهای ملایر و نهاوند، سبدهایی به نام محلی «تویجه» وجود دارد که از سده‌های پیش تا به امروز رواج داشته است. تیجه یا تویجه را این‌گونه معرفی می‌کنند:

تیجه به سبدهای بلندی می گویند که بانوان می‌بافتند و باغداران، برای جابه‌جایی انگور استفاده می‌کردند؛ یا سبدهای کوچکی که به‌عنوان جای لوازم آرایش یا جای سوزن و نخ، برای دختران تازه‌عروس تهیه می‌شد و نمونه‌های آن را می‌توان در موزه لطف علیان ملایر مشاهده کرد.

مسگری و قلم زنی
ظروف مسی و هنر قلم‌زنی، از دیرباز نزد ایرانیان جایگاه ویژه‌ای داشت و همچنان، از محبوب‌ترین و با ارزش‌ترین صنایع دستی کشور به شمار می‌رود. مس را اولین فلز کشف‌ شده توسط انسان می‌دانند و فلزکاران ابتدایی را نیز از ایرانیان معرفی می‌کنند؛ بر این اساس، گفته می‌شود که مسگری حدود ۵,۰۰۰ سال قدمت دارد.

~MOHADESE~ · 29/6/23

همدان از گذشته‌های دور، از مراکز مهم تولید محصولات مسی در کشور بود و انواع قابلمه، سینی، کاسه، فنجان، پارچ، گلدان، ظروف زینتی و دیگر محصولات مسی، در این استان تولید و عرضه می‌شد؛ محصولاتی که گاه با هنر قلم‌زنی و ایجاد طرح و نقش بر فلز، ارزش و زیبایی مضاعف می‌يابند.

فرش، گلیم و جاجیم‌بافی
فرش ایرانی، همواره در جهان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع دستی ایران، شناخته می‌شود. استان همدان نیز به جهت تولید پشم و نخ‌های مرغوب، سابقه خوبی در تولید انواع فرش، گلیم و جاجیم دارد. قالی همدان از جهت جنس و ماندگاری، رتبه سوم را در کشور به خود اختصاص داده است.

قالی همدان از ویژگی‌های خاصی برخوردار است که از جمله این ویژگی‌ها، می‌توان به استفاده از پشم‌های دست‌ریس شده، رنگرزی طبیعی و طرح‌های شکسته هندسی اشاره کرد. طرح ماهی و ترنج از محبوب‌ترین نقش‌های قالی همدانی به شمار می‌رود و خاتم شیرازی، اصفهان، جوزان، اژدر، دست دلبر و شکاری، دیگر نقوش مورد استفاده بافندگان فرش در استان همدان است. مشهورترین فرش‌های همدان را نیز به دو شهر کبودآهنگ و ملایر نسبت می‌دهند.

گلیم یا قالی بدون گره، دست‌بافته دیگری است که معمولا توسط عشایر هر منطقه تولید می‌شود. در این میان، گلیم نهاوند در همدان، از شهرت ویژه‌ای برخوردار است و آن را مرغوب‌ترین گلیم همدان می‌دانند. گل لاله، خرچنگی، زنگوله، گل سبدی، گل قندی، ضربدری، دست دلبر، جناقی و اسلیمی، از جمله نقش‌های گلیم در همدان به شمار می‌رود.

جاجیم، از دیگر صنایع دستی دست‌باف همدان است که در اغلب روستاهای ایران نیز تولید می‌شود؛ زیراندازی بافته شده از نخ‌های ظریف از جنس پنبه یا پشم و به رنگ‌ها و نقش‌های مختلف که به‌عنوان زیرانداز، رو انداز کرسی و محافظ سرما، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

~MOHADESE~ · 29/6/23

سوغات همدان از کجا بخریم؟
سوغات همدان در گوشه و کنار این استان به فروش می‌رسد؛ اما بازار سنتی همدان بهترین گزینه موجود است. در این بازار، علاوه بر خرید سوغات، می‌توان از تماشای معماری بی‌نظیر، آجرچینی‌های منظم و ساختار اصیل بازارهای سنتی ایرانی لـ*ـذت برد. بازار همدان در سال ۱۳۷۷ خورشیدی، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بازار سنتی از مشهورترین جاهای دیدنی همدان به حساب می‌آید و اغلب بناهای موجود در آن، در دوره قاجاریه ساخته شده است. با این حال، هسته مرکزی بازار همدان، قدمتی دیرینه دارد؛ از زمان باستان که «هگمتانه» رونق داشت و دادوستد و بازرگانی در آن انجام می‌گرفت، خریدوفروش انواع اجناس نیز در بازار همدان پررونق بود.

بنا بر مستندات موجود، بازار همدان در مسیر جاده ابریشم قرار داشت و به یکی از مراکز مهم مبادلات و تجارت بین‌المللی تبدیل شده بود؛ اما از گزند حوادث در امان نماند. این بازار قدیمی، در اثر یورش اقوام مختلف، بارها تخریب شد و به‌تدریج، اهمیت اقتصادی خود را از دست داد. ازاین‌رو، هسته اولیه بازار فعلی همدان به عصر صفویه و بیشترین سازه‌های موجود در آن، به دوره قاجار یا پهلوی نسبت داده می‌شود.

بازار همدان متشکل از ۳۸ بازار و راسته بازار و ۲۶ سرا و کاروانسرا است. «سرای گلشن»، بزرگ‌ترین بخش بازار، «سرای گمرک»، آبادترین بخش بازار و «سرای میرزا کاظم»، از زیباترین بخش‌های بازار همدان به شمار می‌رود.

راسته‌ بازارها، معمولا بخش مهمی از مجموعه بازارهای سنتی ایرانی هستند و بنا بر نوع فعالیت کسبه، نام‌گذاری می‌شوند؛ از این جهت، در بازار همدان نیز راسته‌ بازارهایی چون بازار زرگرها، بازار صندوق‌سازها، بازار چلنگرها، بازار قصاب‌ها، بازار قنادها، بازار مسگرها، بازار شيشه‌ فروش‌ها، بازار نخود بريزها، بازار حلبى‌سازها، بازار صحاف‌خانه، بازار علاقبندها، بازار کفش‌دوزها، بازار دباغخانه، بازار چاقو سازها، بازار شیشه فروش‌ها، بازار آهک‌ فروش‌ها، بازار حلاج‌ها، بازار سمسارخانه، بازار کهنه‌فروش‌ها، بازار کاه‌فروش‌ها و... به چشم می‌خورد.

هر نوع سوغات خوراکی و صنایع دستی همدان، از جمله انواع آجیل، شیرینی، خشکبار، طلا و زیورآلات، ظروف مسی، شیشه و آبگینه و محصولات چرمی چون کیف و کفش را نیز می‌توانید از راسته‌های مختلف بازار سنتی همدان تهیه کنید.

منبع: کجارو

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

آشنایی با سوغات مردم همدان

~MOHADESE~

مدیر تالار فرهنگ

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

~MOHADESE~

مدیر تالار فرهنگ

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

~MOHADESE~

مدیر تالار فرهنگ

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

~MOHADESE~

مدیر تالار فرهنگ

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

~MOHADESE~

مدیر تالار فرهنگ

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

~MOHADESE~

مدیر تالار فرهنگ

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

مدیر تالار فرهنگ

مدیر تالار فرهنگ

مدیر تالار فرهنگ

مدیر تالار فرهنگ

مدیر تالار فرهنگ

مدیر تالار فرهنگ

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین