جادو توهم است یا واقعيت

فریان · 3/4/23

احتمالا شما تا به حال چیزهایی درباره سحر و جادو شنیده‌اید؛ اینکه با سحر باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی افراد شده‌اند یا مثلا اخباری به گوشتان رسیده که فلان فرد که مدعی توانایی سحر و جادو بوده.
خب حالا مهم‌‌ترين سؤال در مواجهه با اين شنيده‌ها و اخبار اين است كه بدانيم اساسا چيزي به نام سحر و جادو حقيقت دارد يا خير؟ نكته بعدي هم اين است كه اگر مسلمان هستید، نظر این دین درباره جادو و احكام شرعي درباره سحر و جادو و يادگيري آن‌چه مي‌گويد؟ در اين تاپیک سعي شده است به سؤالاتي از اين دست پاسخ داده شود اما يادمان باشد كه كلياتي در اين خصوص بيان شده و براي دانستن جزئيات بيشتر بايد به كتاب‌هاي معتبر در اين زمينه كه كم هم نيستند، مراجعه كنيد.
آيا سحر و جادو اساسا حقيقت دارد؟
با توجه به اينكه در برخي از آيات قرآن‌كريم به موضوع سحر ساحران اشاره شده، بنابراين مي‌توان گفت كه از نظر اسلام، سحر و جادو يك خرافه نيست و مي‌تواند رخ دهد.

فریان · 3/4/23

البته آنچه اين روزها بين مردم به‌عنوان سحر و جادو رواج پيدا كرده، بيشتر خرافات است. اما به هر حال با وجود همه اين خرافات، سحر چيزي نيست كه بتوان وجود آن را انكار كرد و همه صورت‌هاي آن را به خرافات نسبت داد. بعضي از صورت‌هاي آن هم‌اكنون رواج دارد و هنوز واقعيت آن شناخته نشده است. از نظر اسلام در بسياري از موارد، سحر باعث گمراه‌كردن مردم و تحريف حقايق و متزلزل ساختن پايه‌هاي اعتقادات افراد ساده‌ذهن مي‌شود. در يك تعريف كلي مي‌توان گفت كه سحر عملي خارق‌العاده است كه آثاري از خود در وجود انسان‌ها به‌جا مي‌گذارد و گاهي نوعي چشم‌بندي و تردستي است يا تنها جنبه رواني و خيالي و تلقيني دارد و گاه با استفاده از خواص ناشناخته فيزيكي و شيميايي بعضي از اجسام و عناصر يا از طريق كمك‌گرفتن از شياطين انجام مي‌گيرد.
قرآن چه اشاره‌اي به سحر و جادو كرده است؟
حتما ماجراي مقابله حضرت‌موسي(ع) با جادوگران را شنيده‌ايد. اين ماجرا بارها در قرآن مورد اشاره قرار گرفته است.

فریان · 3/4/23

در حقيقت يكي از انواع سحر و جادو كه همان تردستي و شعبده و چشم‌بندي محسوب مي‌شود، مورد اشاره اين آيات است. در آيه 66 سوره طه آمده كه ريسمان‌ها و عصاهاي جادوگران زمان موسي در اثر سحر، خيال مي‌شد كه حركت مي‌كنند. در آيه 116سوره اعراف هم آمده است؛ هنگامي كه ريسمان‌ها را انداختند، چشم‌هاي مردم را سحر و آنها را ارعاب كردند. از اين آيات روشن مي‌شود كه سحر داراي حقيقتي نيست كه بتوان در اشيا تصرفي كند و اثري بگذارد بلكه اين تردستي و چشم‌بندي ساحران است كه آنچنان جلوه مي‌دهد. اما نوع دومي از سحر هم وجود دارد كه در آيات قرآن به آن اشاره شده است. در آيه 102سوره بقره در ماجراي هاروت و ماروت اشاره شده كه آنها سحرهايي را فرا مي‌گرفتند كه ميان مرد و همسرش جدايي مي‌افكند. به هر حال برخي از علما فقط قائل به نوع اول سحر هستند و برخي ديگر معتقد به هر دو نوع. دسته اول در توجيه اثر سحر مي‌گويند كه توهم مسحورشدن باعث مي‌شود؛ چيزي كه اثر سحر در افراد ظاهر شود؛ چيزي مثل تلقين به مريض.

فریان · 3/4/23

آيا مي‌توان سحر و جادو را ياد گرفت؟

در اين زمينه روايات متعددي از ائمه(ع) وجود دارد؛ مثلا در باب بيست‌وپنجم وسائل الشيعه از قول امام‌علي(ع) آمده است: «كسي كه سحر بياموزد، كم يا زياد، كافر شده است و رابـ*ـطه او با خداوند به كلي قطع مي‌شود...». فقها و علماي دين ما متفق‌القول معتقدند كه يادگرفتن و انجام اعمال سحر و جادوگري حرام است. اما چنانچه براي ابطال سحري نياز به يادگيري آن باشد يادگيري و آموزش آن اشكالي ندارد بلكه گاهي به‌عنوان واجب كفايي بايد عده‌اي سحر را بياموزند تا اگر مدعي دروغگويي خواست از اين طريق مردم را اغفال يا گمراه كند سحر و جادوي او را ابطال و دروغ مدعي را فاش كنند. از امام‌صادق(ع) نقل‌شده است كه يكي از ساحران و جادوگران كه در برابر انجام عمل سحر مزد مي‌گرفت، خدمت ايشان رسيد و گفت: حرفه من سحر بوده است و در برابر آن مزد مي‌گرفتم، خرج زندگي من نيز از همين راه تأمين مي‌شد و با همان درآمد، حج خانه خدا را انجام داده‌ام، ولي اكنون آن را ترك و توبه كرده‌ام، آيا براي من راه نجاتي هست؟ امام‌صادق(ع) در پاسخ فرمود: «عقده سحر را بگشا ولي گره جادوگري مزن».

فریان · 3/4/23

چطور با سحر و جادو به مقابله بپردازيم؟

متأسفانه اين روزها زياد شنيده مي‌شود كه مثلا دختري سحر و جادو شده و برايش خواستگار پيدا نمي‌شود، يا زوجي را جادو كرده‌اند و محبتي بين آنها به‌وجود نمي‌آيد. به جرأت مي‌توان گفت اغلب مواردي كه مردم آن را سحر مي‌پندارند ناشي از توجه بيش از حد به خرافات و اوهام و سوءاستفاده عده‌اي سودجو از شرايط فراهم‌آمده است. درحالي‌كه معمولا اين دسته از مردم از سحر شناخت دقيقي هم ندارند. درضمن يادمان باشد كه لااقل بخشي از سحر، با تصرف در خيال انسان انجام مي‌پذيرد و همانطوري كه در جريان ساحران و حضرت موسي(ع) اتفاق افتاد، در اينگونه موارد با بالارفتن سطح اعتقادات و آگاهي‌هاي مردم، عملا اينگونه سحرها كارايي نخواهند داشت. در هر صورت اگر واقعا سحري روي دهد، براي نجات از آن مي‌توان از دعا و آنچه در روايات آمده است، بهره برد. در كتاب‌هاي ادعيه مي‌توان به دعاهاي معتبري در اين زمينه رسيد. اگر در موارد بسيار محدودي، راه رهايي به استفاده از سحري ديگر هم منحصر شود، استفاده از سحر براي ابطال سحر هم جايز است. به هر حال بايد حواسمان را جمع كنيم كه در اين وادي مورد سوءاستفاده قرار نگيريم.

YaSnA_NHT๛ · 3/4/23

واقعی يا خرافی بودن «سحر و جادو» از ديدگاه علمای شيعه و سنی
گروه گزارش: با پيشرفت علم هنوز افراد ضعيفی هستند كه با سحر و جادو اهداف خود را پيش می‌برند، هر چند كه يادگيری و ياد دادن آن از نظر دين مبين اسلام حرام است؛ اما اينكه سحر و جادو از چه زمانی ميان جوامع بشری رواج يافته اطلاع دقيقی در دست نيست و اختلاف نظرهای زيادی در مورد واقعی يا خرافی بودن آن بين علمای اهل شيعه و سنت وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) شعبه منطقه شمال‌غرب، اكثر كسانى كه به اين امور مى‏پردازند كلاه بردارانى هستند كه از سادگی مردم به نفع خود استفاده كرده و از اين طريق قصد اخاذى و پر كردن جيب خود را دارند.
در اين كه آيا سحر واقعيت دارد يا جزو خرافات مى باشد، بين علماى اسلام، به خصوص علماى شيعه و سنّى اختلاف نظر وجود دارد.
بيش تر علماى شيعه سحر را صرف خرافات مى دانند و به آيه ۶۶ سوره مباركه «طه»، «فاذا حِبالُهُم و عِصِّیُهُم یُخیّلُ اليهِ مِن سِحرهم اَنّها تَسعى» يا آيه ۱۱۶ سوره اعراف «فَلّما اَلقَوا سَحروا اَعينَ النّاسِ و استَرهبوهم و جاؤوا» استدلال می كنند اما از بين اهل سنت بعضى ها قايلند به اين كه سحر واقعى است.

YaSnA_NHT๛ · 2/7/23

شيخ طوسى(رحمه الله) از بزرگان علماى شيعه، در كتاب «خلاف» مى گويد: نزد بيش تر علما و ابى حنيفه و اصحابش و مالك و شافعى، سحر حقيقت دارد و با جادو مى توان كسى را كشت يا مريض كرد يا دستش را فلج نمود يا بين زن و مرد تفرقه انداخت و چه بسا اتفاق مى افتد كه فردى در عراق شخصى را در خراسان سحر كرده، او را مى كشد.
در مقابل «ابوجعفر استرآبادى» مى گويد: سحر حقيقت ندارد، بلكه صرف تخيل و شعبده و چشم بندى است. افراد بزرگى مثل علاّمه حلّى (ره) در حقيقت داشتن سحر ترديد كرده و مواردى از سحر را، كه در تاريخ ذكر شده، نقل كرده اند.
مرحوم مجلسى مى گويد: بيش تر علما بر اين عقيده اند كه سحر از خرافات است، اما اين كه چرا اثر مى كند و هيچكس منكر اثر سحر نيست، در مقام توجيه اثر سحر گفته اند: اگر مسحور بداند كه درباره او سحر كرده اند، توهّم مسحور شدن باعث مى شود كه اثر سحر در او ظاهر شود، مثل تلقين به مريض. اما اگر اصلاً نداند كه درباره او سحر كرده اند، در اين خصوص با آن كه هيچ يك از علما منكر اين نوع اثر نشده اند، ولى هيچ گونه توجيهى براى آن ندارند، مگر آن كه بگوييم اين اعمال بر اثر استخدام جن و شياطين عليه شخص مسحور انجام مى شود.
اما در خصوص دو نوع ديگر از سحر (كهانت و شعبده) ظاهراً در حقيقت داشتن آن اتفاق نظر وجود دارد و كسى مدّعى خرافات بودن آن نشده است. در خصوص چشم زخم نيز مرحوم مجلسى به نقل خطابى حديثى ذكر مى كند كه چشم در نفوس انسانى تأثير دارد.
در بررسى اين نظرات مى توان گفت: آنان كه مى گويند سحر از خرافات است به ماجراى حضرت موسى(ع) و ساحران استدلال مى كنند كه قرآن و احاديث در تفسير اين آيات مى گويند كه در واقع امر، چيزى ايجاد نشده بود، بلكه آن ها با شگردهاى خاصى چشم بندى كرده بودند، به گونه اى كه مردم خيال مى كردند كه آن نخ ها و ريسمان ها به صورت مار واقعى درآمده است.

YaSnA_NHT๛ · 2/7/23

اما آن ها كه مى گويند سحر واقعيت دارد، به موارد تجربى در جامعه استناد مى كنند كه مكرر ديده شده است بر اثر سحر، محبتى از شخصى در دل ديگرى ايجاد شده يا زن و شوهرى صميمى بر اثر سحر از هم جدا گشته اند و يا چيزهایى سرقت شده و گم گشته پيدا مى شوند.
هر دو دسته، چه آن ها كه سحر و جادو را امرى واقعى مى دانند و چه آن ها كه آن را گول زدن و حيله و خدعه و خرافات مى دانند، همه متفق القول اند كه سحر تأثير عجيبى در عالم خارج دارد و در اين زمينه، به امور تجربى و خارجى استدلال مى كنند و قايل اند كه اين گونه اعمال در اعصار گذشته، بيش تر رواج داشته است و هر چه در زمان جلوتر مى رويم از رواج آن كاسته مى شود.
قرآن در آيات زيادى، به موارد خارق عادت مانند معجزات پيامبران و استجابت دعا در سوره مباركه «مؤمنون» آيه ۶۰، تأثير سحر و جادو در سوره شريفه «بقره»، آيه ۱۰۲ و چشم زخم در سوره «قلم» آيه ۵۱ اشاره مى‏كند.
وجود چنين مطالبی در قرآن كريم نشانگر واقعی بودن سحر و جادو است كه البته غيرعادى‏اند.
دانشمندان اسلامى معتقداند: وقوع اين امور، خارج از حوزه علت و معلول به شمار نمى‏آيد، بنابراين ميزان تأثير آنها، وابسته به قدرت اراده فاعلى آن است و هرگاه اراده فاعل، قوى و متكى بر اراده الهى باشد، آن كار (مانند معجزه) غير قابل شكست خواهد بود.
اما هر وقت در راه شرّ باشد (مانند سحر و چشم زخم) و پشتوانه‏اى غيرالهى داشته باشد، در مقابل اراده قوى و محكم، شكست خواهد خورد.
ولی بطور كلی همان گونه كه هر كسى نمى‏تواند ادعاى طبابت كند سحر كردن نيز كار هر كسی نيست.

YaSnA_NHT๛ · 2/7/23

در آيات و روايات فراوانی به مساله سحر اشاره شده است از جمله در آيه ۶۰ سوره شريفه «بقره» كه داستان ساحران فرعون و حضرت موسی و يا داستان دو ملك هاروت و ماروت كه بخاطر زياد شدن سحر و جادو در زمان حضرت سليمان برای نجات مردم به سوی آنها فرستاده شدند و يا آيه « من شر النفثت فی العقد» در سوره «فلق» كه اشاره به نوعی از سحر است. پس بر اساس آيات قرآن، سحر و جادو واقعيت داشته و در اين عالم وجود دارد همچون ساير قواعد و قوانينی كه خداوند در اين عالم قرار داده البته بايد دانست كه سحر جادو و دارای محدوديت های بسياری است كه در شرايط خاص واقع می شود وآنچه كه امروزه مردم از موارد سحر گمان می كنند، جز خيال چيز ديگری نيست.
مرحوم مجلسى(رحمه الله) مى نويسد: بر حسب اقسام گوناگون سحر، چگونگى تأثير آن نيز فرق مى كند. پس آن قسم كه از قبيل شعبده است كيفيتش نيز روشن است; با حركات سريع دست از خطاى ديگران استفاده مى كنند و طرف مقابل، مثلاً، آتشى را كه دور مى چرخد به دايره اى آتشين مى بيند.
اما اين كه به وسيله جادو حبّ و بغض يا غم و ناراحتى در قلب كسى به وجود بيايد ظاهر اين است كه خداوند همان گونه كه در ادويه خواص دارویى قرار داده در اعمال ساحر يا اورادش نيز اين خاصيت را نهاده است.
اما اين كه بعضى ادعا مى كنند كه ساحر توسط سحر باران نازل مى كند يا ابرها را جمع مى نمايد، ما اين را قبول نداريم كه چنين چيزى ممكن باشد تا بتوان به واسطه جادو در عالم بالا تصرف نمود و خبر موثق در اين باره به ما نرسيده است.

YaSnA_NHT๛ · 2/7/23

درباره جادو، حديث معتبرى از امام صادق(ع) در كتاب «احتجاج» طبرسى وارد شده كه بسيار جامع و نافع است. زنديق مصرى در بحثى طولانى كه با امام صادق(ع) داشت، از ايشان پرسيد: اصل جادو چيست و چگونه جادوگر مى تواند كارهایى عجيب و غريب انجام دهد؟ امام(ع) فرمود: سحر بر چند وجه است:
يك نوع آن به منزله پزشكى است، يعنى همان گونه كه پزشكان براى هر مريضى راه علاجى مى يابند جادوگران نيز براى هر صحتى، راهى براى از بين بردن آن مى يابند و براى هر عافيتى راهى براى رفع آن مى جويند.
نوع دوم شعبده و سرعت دست و اعمال فوق عادت است و نوع سوم آن كه شياطين را به خدمت مى گيرند.
زنديق گفت: شياطين جادو را از كجا آموخته اند؟
فرمود: از همان جا كه پزشكان پزشكى را مى آموزند، بعضى را به تجربه و بعضى را به علاج.
زنديق گفت: درباره ماجراى هاروت و ماروت چه مى گویى؟
فرمود: آن ها براى امتحان انسان ها آمده بودند و تسبيحشان اين گونه بود كه اگر بنى آدم فلان كار و فلان كار را بكنند يا فلان ورد را بخوانند فلان اتفاق روى مى دهد.... به اين طريق، مردم انواع سحر را از آن ها فرا گرفتند. پس آن ها به مردم مى گفتند كه ما براى امتحان شما آمده ايم. چيزى را كه ضرر مى رساند و فايده اى براى شما ندارد از ما فرا نگيريد.

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

کاربر نیمه فعال

کاربر نیمه فعال

کاربر نیمه فعال

کاربر نیمه فعال

کاربر نیمه فعال

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

سرپرست بخش فرهنگ و ادب

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین