به نام آنکه هستی نام ازو یافت
نقد و بررسی دلنوشته دالان عشق
اثر parädox
ژانر عاشقانه چیست؟
یکی از انواع چهارگانه‌ی ادبی (در کنار ادب حماسی، ادب تعلیمی، ادب نمایشی) شعر غنایی است که آینه‌ی عواطف، آرزوها و لـ*ـذت‌های شاعر است. به عبارتی لـ*ـذت‌ها، شادی‌ها، دنیای آرمانی، یأس‌ها و ناامیدی‌ها تمام چیزهایی هستند که محتوای غنایی را تشکیل می‌دهند. این نوع ادبی به‌ویژه در حالت امروزی‌اش که به نام ژانر «عاشقانه» شناخته میشود، از محبوب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین گونه‌های ادب فارسی است.
ژانر عاشقانه از کجا آمده است؟
در ادبیات فارسی، ادبیات عاشقانه جزو زیرمجموعه‌ی ادبیات غنایی قرار می‌گیرد. «غِنا» در لغت به معنای آوازِ خوش، سرود و نغمه است و در اصطلاح به نثر یا نظمی گفته aمیشود که بیانگر عواطف و احساسات شخصیِ شاعر یا نویسنده باشد. یکی از زمینه‌های مهم شعر غنایی، بُعد اجتماعیِ آن است.
در ادبیات جهان، آثار ادبی عاشقانه تاریخچه‌ای بسیار قدیمی دارند و ریشه‌ی آن‌ها به یونان باستان بازمی‌گردد. بیش از بیست رمان عاشقانه از ادبیات یونان باستان موجود است ولی بیشترشان ناتمام و ناقص‌اند. از آن میان، تنها میتوان از پنج رمان عاشقانه نام برد که تقریباً کامل به دست ما رسیده‌اند: کاریاسو کالیرو، داستان‌های افسسیان، دافنیس و کلوی، لوسیپی و کلیتوفن و نیز داستان‌های اوتوپیایی.
تراژدی چیست؟
در زمان قدیم تر لفظی که حاکی از فعل و عمل بود را دران و یا همان درام می‌نامیدند.
یک تفاوت مهم تراژدی و حماسه این است که گرچه در حماسه امور خارق العاده رخ می‌دهند اما در تراژدی امور خارق‌العاده و غیر معقول رخ می‌دهند. مثل جنگ انسان و خدایان.
تراژدی تقلید اعمال و رفتارهای انسانی‌ست. تراژدی جنگ عقل و میل است.
تراژدی انتقال عواطف غلیظ و شدید به خواننده است. تراژدی برانگیختن حس رنج و همدردی مخاطب با آثار است.
در آغاز کلام باید علت توضیحات بالا را شفاف سازی نمود. علت این که هریک از ژانر های بالا را توضیح دادم برای این بود که دقیقا نمیدانستم هدف نویسنده برای نگارش چیست.
آیا میخواهد متنی سرشار از عشق را به قلم آورد؟ یا دردو غم عشاق را به تصویر بکشد؟
شاید هم میخواهد سختی پیمودن کوره راه دوست داشتن را بازگو کند؟
هدف اثر عاشقانه است؟ یا تراژدی؟ شاید هم مفهومی از هردو.
نکته ای که باید به تمامی نویسندگان یاد آور شد این است که حتما حتما ژانر انتخابی را در مقدمه ذکر کنید. زیرا زمانی که قرار است یک منتقد، ویراستار و... آن را بررسی کند، باید اساس و پایه کار را بداند و بداد بر طبق اصول کدام بخش کار خود را انجام دهد. یک منتقد میتوانداثر شمارا فقط یک اثر عاشقانه ببیند و مثلا بر همان اساس ایراداتی بیشمار را از آن بیابد. یا یک منتقد دیگر آن را فقطتراژدی دانستهبه عنوان یک اثر تراژدی انتظارات بیشتری داشته باشد و یا حتی یک منتقد دیگر اثر را عاشقانه_تراژدی تلقی کرده و آن را یک اثر کاملا موفق و متناسب معرفی کند.
برای همین تفاوت دیدگاه هاست که نویسنده باید ژانر انتخابی خود را ثبت کند تا پایه و زیر بنای مراحل بازبینی، نقد،ویرایش و... را محکم سازد.
حالا که با همچین موردی روبه رو شده ایم فرض را بر ژانر عاشقانه میگذاریم و نقد اثر را با توجه به آن جلو میبریم.
برای یک اثر عاشقانه میتوان گفت همانند بسیاری از آثار با کلیشه های عاشقانه روبه روییم.
برای مثال:
در اینجا نیز موضوعی تکراری را شاهدیم اما نحوه نگارش متفاوت است و باعث میشود که این متن تا حدودی به صورت کلیشه به چشم نیاید و کمی جلوه بهتری داشته باشد.
در حالت کلی دلنوشته ای به نسبت قابل قبول دارید.
اثر از فضا سازی و حس آمیزی خوبی برخوردار است و در اثر استفاده از تشبیه، کنایه، تناسب، کلمات وصفی جدید استفاده شده است.
دیدگاهتان نسبت به موضوع انتخابی نسبتا جدید است اما نحوه نگارش با آن تناسب ندارد.
پیشننهاد میشود برای نگارش از موضوعاتی که از ید عموم افراد پنهان است استفاده کنید و کمی خلاقیت بیشتری به خرج دهید.
.
.
.
تشکر بابت انتقاد پذیری شما
تیم نقد رمان 98
goli.e
roman98.com
