خلاصه تاریخ ایران از روزگار باستان تا امروز

~Kimia Varesi~ · 9/11/21

تاریخ ایران داستانی طولانی و پیچیده است که شامل حملات، مقاومت‌‌ها، احیا، بقا و … می‌شود. زمانی که دوران‌های شکوه و عظمت تاریخ ایران به پایان رسید و مهاجمان خارجی به آن حمله کردند، فراز و نشیب‌های زیادی را تجربه کرد. بزرگان کشور تلاش کردند تا گام‌های بزرگی را در موقعیت‌های بسیار خطرناک برای مردم خود بردارند.
تاریخ ایران به ما نشان می‌دهد که چگونه یک ملت دوران‌های بسیار باشکوه تاریخ انسانی را گذرانده است و چطور متحمل روزهای فروپاشی خود می‌شود. تاریخ ایران داستانی رازآلود از راه و روش ملتی است که تلاش کرده هویت خود را با تاکید بر غنای فرهنگی خود حفظ کند.

• ترتیب زمانی تاریخ ایران

دوران ماقبل تاریخ در ایران شامل موارد زیر است:

° قبل از ۱۰۰۰۰۰ پیش: دوران پارینه سنگی زیرین
فقط آثار ساخته شده از سنگ در سه استان یافت شده است: خراسان، آذربایجان و سیستان و بلوچستان (فرهنگ آشولی)
° از ۱۰۰۰۰۰ / ۸۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ پیش: دوران پارینه سنگی میانی
آثار این دوران در استان‌های مقابل یافت شده است: لرستان، ایلام، کرمانشاهان، گلستان و تهران.
° از ۴۰۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰ سال پیش: دوران پارینه سنگی زبرین
آثار این دوران در استان‌های مقابل یافت شده است: لرستان، کرمانشاهان و ایلام.
° از ۲۰۰۰۰ / ۱۳۰۰۰ تا ۷۰۰۰ سال پیش: دوران فرا پارینه سنگی
آثار این دوره در استان مازندران یافت شده است.
° از ۸۰۰۰ سال پیش از میلاد دوران نوسنگی: شامل جمع‌آوری آذوقه، ذخیره آذوقه، تولید غذا و دوران یکجانشینی.
آثار این دوره در بسیاری از مکان‌ها، تپه‌ها و غارهای تاریخی یافت شده است.
° از ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد
آثار این دوره در بسیاری از مکان‌ها، تپه‌ها، غارها و پناهگاه‌های سنگی تاریخی یافت شده است.
° از ۵۰۰۰ / ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد
دوران رونق فناوری در زمینه‌هایی مانند سفال و آهنگری، اختراع چرخ سفالگری و ابزارهای مسی. آثار این دوره در مکان‌ها و تپه های تاریخی یافت شده است.
° از ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد
لوح‌های گلی در اوایل و اواخر نظام‌های خط عیلامی؛ فرهنگ گرگان. فرهنگ‌های گیان چهارم و سوم در استان لرستان. آثار این دوره در بسیاری از مکان‌ها و تپه های تاریخی یافت شده است.
° از ۲۰۰۰ پیش از میلاد
قلعه شغا در استان فارس. آثار این دوره در بسیاری از مکان‌ها و تپه های تاریخی یافت شده است.
° از ۱۴۰۰-۱۱۵۰ پیش از میلاد
پایان فرهنگ‌های عصر برنز و آغاز فرهنگ‌های عصر آهن. آثار این دوره در بسیاری از مکان‌ها و تپه های تاریخی یافت شده است.

دوران پیش از اسلام در تاریخ ایران

° از ۲۵۰۰ / ۲۶۰۰ پیش از میلاد
آغاز حکومت سلسله عیلامی‌ها – پادشاهات اوان و جنگ علیه بین ‌النهرین
° از ۱۴۵۰ / ۱۱۰۰ پیش از میلاد
دوران میانی عیلامی‌ها، جنگ میان عیلامی‌ها و بین النهرین هنوز ادامه داشت.
۸۱۴ پیش از میلاد کوروش بزرگ؛ عیلامی‌های جدید.
اسناد تاریخی به مدت ۲۰۰ سال در سکوت نگه داشته شدند.
بعد از ویرانی‌های بسیاری که از جنگ باقی مانده بود، کوروش بزرگ از انشان وارد شد و کنترل عیلام را در حدود سال ۵۵۸ پیش از میلاد به دست گرفت.

~Kimia Varesi~ · 9/11/21

• مهاجرت آریایی‌ها به فلات ایران

° مادها
چندین ملّت در اواخر نیمه قرن هفتم پیش از میلاد با هم متحد شدند تا پادشاهی مادها را تشکیل دهند. این قوم ها شامل غلاطیان، موریتانیایی‌ها، کاسی‌ها، اورارتویی‌ها، کاسپین ها و مانایی‌ها بودند که با آریایی ها متحد شدند. دیاکو امپراتوری مادها را بنا نهاد. پادشاهی آشوری که بی‌رحم ‌ترین قدرت آن زمان به حساب می‌آمد، توسط مادها سقوط کرد.

° هخامنشیان
۵۵۰ پیش از میلادی: کوروش مادها را در پاسارگاد شکست داد و سلسله هخامنشیان را بنیانگذاری کرد و امپراتوری خود را گسترش داد.
۵۲۲ – ۴۸۶ پیش از میلاد: داریوش اول، یا داریوش بزرگ، شورشگران را سرکوب کرد و اولین جامعه مدنی را در ایران تاسیس کرد و امپراتوری را گسترش داد. وی دستور ساخت تـ*ـخت جمشید را داد.
۳۳۰ پیش از میلاد: اسکندر به ایران حمله کرد، تـ*ـخت جمشید نیمه ساخته را نابود کرد و امپراتوری پارس را در دست گرفت.
۳۲۳ پیش از میلاد: مرگ اسکندر.

° سلوکی‌ها و پارت‌ها
۲۸۱ – ۳۱۲ پیش از میلاد: سلوکوس یکم نیکاتور، سلسله یونانی سلوکیان را در سرزمین پارس تاسیس کرد.
۲۵۰ پیش از میلاد: شاهنشاهی اشکانیان از سلسله پارت‌ها خراسان را فتح کرد و سپس این شهر به کنترل سلوکی‌ها درآمد.
۱۳۸ –۱۶۱ پیش از میلاد: مهرداد یکم امپراتوری پارسیان را بنا نهاد.
۸۷ – ۱۲۳ پیش از میلاد: اوج امپراتوری پارت‌ها.
۸۷ پیش از میلاد – ۲۲۴ بعد از میلاد: افول امپراتوری پارت‌ها و قدرت گرفتن روم.

° ساسانیان
۲۴۱ – ۲۲۴ میلادی: اردشیر یکم بر پارت‌ها غلبه کرد و امپراتوری ساسانیان را بنا نهاد.
۲۴۱ – ۲۷۲ میلادی: شاپور یکم به امپراتوری روم حمله کرد (۲۵۲-۲۶۱ میلادی) و والرین امپراتور را در سال ۲۶۰ میلادی: دستگیر کرد.
۲۷۳ – ۲۴۲ میلادی: ظهور مانی پیامبر.
۳۰۰ – ۲۵۰ میلادی: تغییر مذهب ارمنستان به مسیحیت.
۲۸۳ میلادی: گاروس امپراتور تیسفون را تسخیر کرد. ارمنستان و شمال بین‌النهرین به روم واگذار شد.
۳۶۳ میلادی: شاپور دوم ژولین مرتد را در جنگ شکست داد و ارمنستان و شمال بین‌النهرین را تسخیر کرد.
۳۷۹ میلادی: صلح با روم برقرار شد.
۴۲۵ میلادی: هون‌های سفید به خراسان حمله کردند.
۴۸۹ میلادی: کلیسای نستوری بنا شد.
۵۳۱ – ۴۹۹ میلادی: اوج قدرت ساسانیان.
۵۲۹ میلادی: ژوستینین مدارس را بست. دانشمندان به ایران مهاجرت کردند.
۶۰۸ میلادی: ساسانی‌ها به بیزانتیوم حمله کردند.
۶۱۴ میلادی: خسروی دوم دمشق و اورشلیم را تسخیر کرد و صلیب راستین را به تیسفون آورد.
۶۲۲ میلادی: هراکلیوس، خسروی دوم را شکست داد. سالی بود که حضرت محمد (ص)، پیامبر اسلام، از مکه هجرت کرد.
۶۳۲ میلادی: مرگ حضرت محمد (ص).
۶۵۱ – ۶۳۲ میلادی: یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی.
۶۴۱ – ۶۳۵ میلادی: اعراب دمشق و تیسفون را تسخیر کردند. آن‌ها پارس‌ها را شکست دادند و سرزمین پارس را به امپراتوری عرب الحاق کردند.
۶۵۱ میلادی: مرگ یزدگرد سوم.

~Kimia Varesi~ · 9/11/21

• دوران پس از اسلام در تاریخ ایران

° سلسله‌های محلی
۷۵۰ – ۶۶۱ میلادی: خلفای اموی در دمشق حکمرانی می‌کردند.
۱۲۵۷ – ۷۵۰ میلادی: خلفای عباسی در بغداد حکمرانی می‌کردند.
۱۰۳۱ – ۷۵۶ میلادی: خلافت غربی قرطبه
۹۰۳ – ۸۷۲ میلادی: سلسله صفاری در خراسان.
۹۹۹ – ۹۰۳ میلادی: سلسله سامانی در خراسان.
۱۰۵۵ – ۹۳۵ میلادی: ظهور آل‌ بویه در نزدیکی شیراز.
۱۰۴۴ – ۹۶۲ میلادی: سلسله غزنویان در شرق ظهور کرد و سامانیان را به چالش کشید.

° سلجوقیان و مغول‌ها (ایلخانیان)
۱۰۵۵ – ۱۰۳۷ ترک‌های سلجوقی به فرماندهی طغرل بیگ به ایران حمله کردند. حکومت آل بویه توسط ابومسلم، فرمانده ایرانی ارتش عباسی، به پایان رسید.
۱۰۷۳ میلادی: اوج قدرت سلجوقی‌ها.
۱۲۵۷ – ۱۰۹۰ میلادی: آل اسماعیل که بعداً حشاشیون نام گرفتند، در شمال ایران، درّه الموت مستقر شدند.
۱۱۵۷ – ۱۱۱۷ میلادی: سلطان سنجر. پایان حکومت سلجوقیان در ایران.
۱۲۲۷ – ۱۲۱۹ میلادی: چنگیز خان ایران را ویران کرد.
۱۲۶۵ – ۱۲۵۶ میلادی: هلاکو، نوه چنگیز خان، سلسله ایلخانی را در مراغه بنا نهاد.
۱۳۰۴ – ۱۲۹۵ میلادی: غازان خان و گرویدن نهایی او به دین اسلام.
۱۳۳۴ میلادی: پایان سلسله ایلخانی.

° تیموریان
۱۳۹۳ – ۱۳۸۰ میلادی: تیمور ایران را فتح کرد. کلیسای نستوری به حالت تعلیق درآمد.
۱۴۴۷ – ۱۳۹۷ میلادی: تیمور هند را ویران کرد. سپس درگذشت. جانشین او شاهرخ منطقه آمو دریا را فتح کرد.
۱۴۵۳ – ۱۴۰۸ میلادی: ظهور قره قویونلو ترکمن.
۱۴۶۱ میلادی: ترک‌های عثمانی وارد شمال غربی شدند و تیموریان را به شرق عقب راندند.

° صفویان
۱۵۲۴ – ۱۵۰۲ میلادی: شاه اسماعلیل سلسله خود را بنا نهاد. ایران به اسلام شیعه تغییر مذهب داد.
۱۶۲۸ – ۱۵۸۷ میلادی: شاه عباس یکم ترک‌ها را در شما شکست داد، بغداد را فتح کرد و اصفهان را به پایتختی انتخاب کرد.
۱۷۲۴ – ۱۷۲۲ میلادی: افغان‌ها ایران را ویران کردند و اصفهان را تسخیر کردند. سپس شیراز را تسخیر کردند. شاهزاده‌های صفوی را قتل عام کردند.

° ایران پس از صفویه
۱۷۳۹ – ۱۷۲۹ میلادی: نادر قلی سلسله افشاریه را بنا نهاد، افغان‌ها را بیرون راند و افغانستان و هند را فتح کرد.
۱۷۹۵ – ۱۷۵۰ میلادی: سلسله زند از شیراز حکومت می‌کرد.
۱۹۲۵ – ۱۷۹۵ میلادی: سلسله قاجار در تهران حکومت می‌کرد.
۱۸۱۸ میلادی: عهدنامه گلستان. ایران سرزمین‌هایی را به روسیه تسلیم کرد.
۱۸۲۷ میلادی: روسیه تبریز را تسخیر کرد.
۱۹۰۶ – ۱۸۹۶ میلادی: انقلاب مشروطه.
۱۹۰۶ میلادی: اعلام مشروطیت.
۱۹۰۸ میلادی: قیام ملّی‌گرایان
۱۹۰۹ میلادی: شرکت نفت انگلیسی ایرانی (که بعدها بریتیش پترولیوم نام گرفت) تشکیل شد.
۱۹۲۳ – ۱۹۰۹ میلادی: احمد شاه آخرین پادشاه قاجار بود. رضا خان به عنوان نخست وزیر انتخاب شد.
۱۹۲۴ میلادی: سلسله قاجار سقوط کرد.
۱۹۴۱ – ۱۹۲۵ میلادی: رضا خان خود را رضا شاه نامید و سلسله پهلوی را بنیان نهاد.
۱۹۴۱ میلادی: حمله نیروهای متفقین. رضا شاه جای خود را به پسرش، محمّدرضا، داد.
۱۹۴۳ میلادی: کنفرانس تهران (چرچیل، روزولت و استالین). ایران دوباره تمامیت ارضی خود را به دست آورد.
۱۹۵۱ میلادی: دکتر مصدق نخست وزیر شد و برای ملی شدن صنعت نفت تلاش کرد.
۱۹۵۵ میلادی: ایران به سازمان پیمان مرکزی پیوست.
۱۹۵۹ میلادی: ایران پیمان دفاعی با آمریکا امضا کرد.
۱۹۶۳ میلادی: آیت الله خمینی قیام دینی در سطح کشور و در اعتراض به شاه برگزار کرد.
۱۹۶۷ میلادی: تاجگذاری محمّدرضا و ملکه فرح.
۱۹۶۹ میلادی: تنش‌ها میان ایران و عراق بر سر اروند رود (شط العرب) بالا گرفت.
۱۹۷۱ میلادی: جشن ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران برگزار شد.
۱۹۷۹ – ۱۹۷۸ میلادی: بالا گرفتن اعتراض مردم به شاهنشاهی موجب شد تا شاه از کشور فرار کند.

° جمهوری اسلامی ایران
۱۹۷۹ میلادی: جمهوری اسلامی ایران. مردم به برقراری حکومت جمهوری اسلامی ایران تحت رهبری آیت‌ الله خمینی رای دادند.
۱۹۸۰ میلادی: عراق به ایران حمله کرد.
۱۹۸۸ میلادی: هر دو طرف قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت را پذیرفتند. ایران آتش بس نهایی را اعلام کرد. (جنگ ۸ ساله)
۱۹۸۹ میلادی: آیت الله خمینی درگذشت و آیت الله خامنه‌ای به عنوان ولی فقیه کشور انتخاب شد.

منبع: دستی بر ایران

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

خلاصه تاریخ ایران از روزگار باستان تا امروز

~Kimia Varesi~

هنرمند انجمن رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

~Kimia Varesi~

هنرمند انجمن رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

~Kimia Varesi~

هنرمند انجمن رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

هنرمند انجمن رمان ۹۸

هنرمند انجمن رمان ۹۸

هنرمند انجمن رمان ۹۸

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین