«معروف ترین نان های ترکیه»؛ از سیمیت تا گزلمه!

NAZI_KH · 7/9/21

آشنایی با معروف ترین نان های ترکیه

اگر تا به حال به ترکیه و شهرهای مختلف مثل استانبول سفر کرده باشید حتما متوجه تنوع نان های ترکی شده اید. در سرتاسر ترکیه انواع مختلفی از نان وجود دارد که بسیار خوشمزه هستند و از نان اکمک که نان صبحانه است گرفته تا نان های مختلف که به عنوان غذای اصلی هم خورده می شود متغیر هستند. هر شهر و روستای ترکیه نان مخصوص به خود را دارد که گزیده ای از بهترین و معروف ترین نان های ترکیه را می توانید در شهرهایی مثل استانبول امتحان کنید. در این مطلب با الی گشت همراه باشید تا با خوشمزه ترین نان های ترکی آشنا شویم.

نان در فرهنگ ترکی

در ترکیه هیچ وقت غذاها بدون نان خورده نمی شود و همیشه نان در کنار غذا و روی سفره وجود دارد. در واقع، نان بخشی مهم از فرهنگ غذایی مردمان ترک است . نان به عنوان غذایی دهقانی در نظر گرفته می شود که پخت و تهیه آن بسیار ساده و سریع است، آماده کردنش ارزان است و بسیار سیرکننده و شکم پرکن است! با این حال، در ترکیه نان برای همه اقشار مردم، فقیر و ثروتمند مهم و ضرری است. در مورد اهمیت نان همین بس که دور ریختن و زمین انداختن نان نوعی توهین و بی احترامی محسوب می شود (مثل ما ایرانی ها). ثروتمندان ترک این اعتقاد را دارند که هیچ وقت نباید نان را دور بریزید، چون ممکن روزی فقیر شوید و به آن نان احتیاج داشته باشید. در ترکیه ممکن است این جمله را بارها از زبان مردم محلی بشنوید که: «من ترک هستند و باید نان بخورم!» یا «معلومه که نان می خواهم، من یک ترکم!»

اهمیت نان در اسلام
با توجه به این که ترکیه کشوری مسلمان است و بخش مهمی از فرهنگ ترکی را تشکیل می دهد، جای تعجب نیست که تا این حد به نان اهمیت داده می شود. نانواهای ترک قبل از پخت نان همیشه ذکر «بسم الله» را بر زبان می آورند و بعد نان را در تنور قرار می دهند. اگر فردی مسلمان ببیند که تکه ای نان روی زمین افتاده حتما خم می شود، آن را بر می دارد، بسم الله می گوید و آن را جای مرتفعی قرار می دهد. تصور این که هر تکه نانی که در ترکیه می خورید با ذکر بسم الله و یاد خدا تهیه شده واقعا شگفت انگیز و باورنکردنی است!
بنابراین می بینید که مردمان ترک هم درست مثل سایر کشورهای مسلمان اهمیت زیادی برای نان قائل هستند. به ویژه در طول اعیاد و مناسبت های مذهبی به ویژه ماه مبارک رمضان، نان جایگاهی والا پیدا ی کند. در طول ماه رمضان، نان معروف ترکی به نام پیده هر روز از زمان غروب آفتاب پخت می شود و میلیون ها نفر در سراسر ترکیه روزه خود را با این نان خوشمزه افطار می کنند. در طول جشن های مذهبی، ملی هم انواع نان هایی با طعم های دارچینی، زعفرانی، کنجدی، خردل و … پخت می شود.

شیوه های پخت نان در ترکیه

به طور کلی اگر بخواهیم در مورد نان های سنتی ترکیه صحبت کنیم باید بگوییم که دو نوع نان در ترکیه وجود دارد:

نان هایی که با استفاده از مخمر تهیه می شود و به همین دلیل کمی پفدار و حجیم هستند.
نان هایی که بدون مخمر تهیه می شوند و مسطح و نازک هستند.

خمیرهای مختلف که از گندم، جو، آردهای دیگر و دانه و کنجد و … تهیه می شود با استفاده از وردنه (معمولا چوبی) به ضخامت و اندازه مناسب می رسند. اندازه، ابعاد و ضخامت نان های ترکی بسیار مهم و دقیق است و به همین دلیل، وردنه نقش مهمی در فرآیند پخت نان های ترکی دارد.

پس از تهیه خمیر، نوبت به تفاوت در پخت نان های مختلف می رسیم. برخی از نان ها مثل اغلب نان های غربی، داخل قالب و در فر پخته می شود. اما اکثر نان های سنتی ترکیه روی سینی گرد و فلزی به نان ساج پخته می شود که در ایران هم استفاده می شود. خمیر نان با استفاده از وردنه یا دست پهن و نازک می شود و بعد روی ساجی که روی آتش یا ذغال قرار گرفته پخته می شود. شیوه دیگری که برای پخت نان های سنتی ترکیه استفاده می شود تنور سنتی است. تنور ترکی اصالتا روشی برای پخت نان در روستاهاست و با استفاده از هیزم روشن می شده است. اما امروزه مدل های جدیدتر و مدرن تر تنور هم وجود دارد که در شهرها برای پخت نان از آن استفاده می شود.

نان یوفکا | Yufka

یکی از معروف ترین نان های ترکیه نان یوفکاست که تا حدودی شبیه به نان لواش است. این نان بیش از ۱۳۰۰ سال است که در ترکیه خورده می شود و امروزه یکی از پرطرفدارترین نان ها به حساب می آید. نان یوفکا معمولا از آرد گندم، آب و نمک تهیه می شود. بعد از تهیه خمیر آن را به مدت حداقل ۳۰ دقیقه گوشه ای قرار می دهند تا به اصطلاح ور بیاید. سپس چونه های خمیر را با وردنه به صورت نان های گرد و نازک در می آورند و چند دقیقه داخل تنور قرار می دهند تا پخته شود. این نان به دلیل نازکی اش بسیار ترد و خشک است و به همین دلیل هم مدت زمان زیادی می توان آن را نگهداری کرد.

نان پیده | Pide

پیده که به پیتزای ترکی هم شناخته می شود یکی از محبوب ترین و معروف ترین نان های ترکیه است. خمیر این نان از آرد گندم، چاودار و آرد ذرت تهیه می شود و بعد روی خمیر مواد و ترکیبات مختلف مثل گوشت و سبزیجات و پنیر ریخته و داخل فر پخته می شود.

نان بازلمه | Bazlama

نان بزلمه نان گرد و یک لایه و مسطح است که رنگی زرد و کرم رنگ دارد. این نوع نان خوشمزه معمولا روی ساج یا تنور سنتی پخته می شود و یکی از خوش طعم ترین و معروف ترین نان های ترکیه به حساب می آید.

ان بورک | Börek

یکی دیگر از خوشمزه ترین و معروف ترین نان های ترکیه نان بورک است که بیشتر نوعی شیرینی می شود تا یک نان ساده! این نان شیرینی از نوعی خمیر به نام فیلو یا یوفکا تهیه می شود که بسیار نازک و ترد است. داخل خمیرها با مواد مختلف مثل پنیر، سبزیجات و حتی گوشت پر می شود و بعد به صورت لایه لایه یا رول شده در می آید و سرو می شود. البته انتخاب های پرطرفدار بورک پنیری و اسفناجی است که به عنوان صبحانه انتخابی فوق العاده خوشمزه است. در منوی رستوران ها و کافه ها اگر Sigara Böreği را دیدید به معنای بورک رول شده است.

نان گزلمه | Gözleme

نان خوشمزه گزلمه یکی از معروف ترین نان های ترکیه است و به پنکیک ترکی شهرت پیدا کرده است. این نان در حقیقت خمیر یوفکا است که به صورت لایه های نازک پخت می شود. داخل نان گزلمه را معمولا با مواد و ترکیبات شور و شیرین پر می کنند و به صورت لایه لایه یا رول شده و درست مثل پنکیک سرو می کنند. چند تکه نان گزلمه همراه با یک استکان چای یا یک فنجان قهوه ترک می تواند صبحانه ای بسیار مقوی، خوشمزه و لذیذ باشد.

نان سیمیت | Simit

خب در آخر به نان مشهور سیمیت می رسیم که به خاطر ظاهر زیبا و قابل توجهش بیش از بقیه نان ها شهرت پیدا کرد است. این نان پیچ پیچی و کنجدی یکی از معروف ترین نان های ترکیه است و در سفر به این کشور و شهرهایی مثل استانبول در تمام خیابان ها می توانید دکه ها و اغذیه فروشی های سیاری را ببینید که این نان ها را به صورت داغ و تازه می فروشند. البته طرز تهیه سیمیت در هر منطقه و شهری کمی متفاوت است. به طور مثال در شهر ازمیر این نان گِورک نامیده می شود که به معنای ترد و کریسپی است و شباهت بسیار زیادی به سیمیت رایج در استانبول دارد. با این حال، نان سیمیت در آنکارا کوچک تر و تردتر و برشته است. ظاهرا و بر اساس شنیده ها و نوشته ها، نان سیمیت از سال ۱۵۲۵ تا به امروز در شهر استانبول وجود داشته و مصرف می شده است.

منبع: الی گشت