مهمان فضایی

~XFateMeHX~ · 5/9/21

نگاه اجمالی

اجرام بی‌شماری در خارج از جو زمین با سرعت زیادی در حرکت هستند. برخی از آنها که وارد جو زمین می‌شوند، به دلیل حرکت سریعشان با مولکولهای هوا برخورد می‌کنند و به سرعت متلاشی می‌شوند و رگه‌های نورانی موقتی از خود باقی می‌گذارند و ابری از گاز و غبار تشکیل می‌دهند که آنها را شهاب می‌نامند. اخترشناسان بر این باورند که شهابها خرده‌هایی از ستارگان دنباله‌دار هستند.

تاریخچه

قدیمی‌ترین شهاب سنگ به سال 1492 میلادی در «آلزاس» فرود آمده است. در اوایل 1802 نیز شهاب سنگ بزرگی در فرانسه فرود آمد و از آن به بعد تحقیق در جنس شهاب سنگها (مطالعه شهاب سنگها) از طرف دانشمندان جهان شروع شد.

شهاب (meteor)

وقتی یک شهاب آسمانی (ریزهای بین سیاره‌ای) به جو وارد می‌شود، خطی از نور در آسمان تولید می‌کند که شهاب نام دارد. پس در نیمه شب نسبت به مواقع دیگر شبانه ‌روز احتمال روئیت شهاب بیشتر می‌باشد. شهابهای آسمانی با سرعتهایی در محدوده 12 تا 72 کیلومتر در ثانیه به جو برخورد می‌کنند. آنها به منظومه شمسی تعلق دارند، بطوری که تندی آنها در مدار زمین نمی‌تواند از 42 کیلومتر در ثانیه ، که تندی فرار از منظومه شمسی است، بی احترامی نماید.

رگه نورانی که به هنگام سوختن شهابواره‌ها در جو بوجود می‌آید، شهاب نامیده می‌شود که گاه آن را ستاره تیر کشنده یا ستاره ثاقب هم می‌گویند.

شهاب سنگ (metorite)

معمولا شهابها اندازه‌ای کوچک دارند، ولی در بین آنها برخی نیز دارای جرم زیادی هستند که گاهی جرمشان به چند تن نیز می‌رسد. این شهابها جو زمین را طی می‌کنند و به زمین می‌افتند، در این صورت آنها را «شهاب سنگ» می‌گویند. اصولا سقوط سنگهای آسمانی با صدای رعد آسایی که دارند، همواره وحشت‌انگیز بوده است. مخصوصا در روزگاران پیشین که مردم اطلاعات علمی از چگونگی آنها نداشتند، شهاب سنگها را دلیل خشم خدایان و مقدمه نزول بلایای آسمانی می‌پنداشتند.

منبع ماده شهاب آسمانی

شهاب سنگها بر حسب موادی که آنها را تشکیل می‌دهند، به سه دسته تقسیم می‌شوند:

«سیدریتها» که قسمت اعظم آنها از آهن و نیکل تشکیل یافته است.
«آکرولیت‌ها» که ساختمان آنها را مواد سنگی تشکیل می‌دهند.
«سیدولیت‌ها»که از آهن و سنگ ساخته شده‌اند.

حفره‌های شهابی

پژوهشگران متخصص معلوم کرده‌اند که شهاب سنگها قبل از ورود به جو زمین دمای 4 درجه سانتیگراد دارند، اما پس از برخورد با جو ، به سبب ایجاد اصطکاک بین آنها و مولکولهای هوا شهاب سنگها به قدری گرم می‌شوند که سطح خارجی آنها ذوب می‌شود، ولی به تدریج که در جو پایین می‌آیند و سرعتشان کم می‌شود، سطح آنها قبل از رسیدن به زمین دوباره منجمد می‌شود.

اگر شهاب سنگ کوچک باشد، پس از سقوط به زمین ، در آن فرو نمی‌رود و در سطح خاک می‌ماند، ولی در صورت بزرگ بودن در سطح زمین حفره‌های بزرگی ایجاد می‌کنند که آنها را حفره‌های شهابی گویند. از جمله آنها یک حفره شهابی به قطر 1300 متر و عمق 175 متر در «آریزونا» است، حفره‌های سیبریه نیز معروفند. به نظر دانشمندان ، حفره‌های ماه نیز در اثر برخورد شهاب سنگهای کوچک و بزرگ بوجود آمده‌اند.

منبع: رشد