طبقه بندی سنگهای رسوبی توسط فولک

~XFateMeHX~ · 10/8/21

طبقه بندی سنگهای رسوبی توسط فولک:

آشنایی

فولک در سال 1995 سنگ های رسوبی آواری و شیمیایی را تقسیم بندی کرده است. امروزه این طبقه بندی توسط اکثر زمین شناسان به کار برده می شود. بر طبق نظر فولک سنگ های رسوبی از سه بخش عمده تشکیل شده اند که به نسبت های متفاوت در سنگ موجود می باشند این سه بخش عبارتند از:

اجزای تشکیل دهنده آواری

این نوع رسوبات از ذراتی تشکیل شده است که از تخریب و فرسایش مواد خشکی سرچشمه گرفته و پس از حمل در داخل حوضه رسوبی ته نشین شده است. برای مثال می توان ذرات ماسه ای کوارتز، فلدسپات، کانی های سنگین ، کانی های رسی و.. را که از تخریب سنگ های قدیمی به وجود آمده اند را نام برد.

اجزای تشکیل دهنده آلوکمیکال

آلو (allo) در زبان یونانی به معنی غیر عادی یا بیگانه می باشد و در این جا عبارت از رسوباتی است که منشا آنها شیمیایی یا بیوشمیایی بوده و درون حوضه رسوبی ته نشین می شوند و بعد از ته نشین شدن دوباره به حرکت درآمده و رسوب می کنند.
بنابراین غیر عادی بودن آنها به دلیل حرکت مجدد و رسوب کردن آنها می باشد برای مثال می توان اوولیت ها، خرده های اسکلتی ، پلت ها و اینتراکلست ها را نام برد.

اجزای تشکیل دهنده ارتو کمیکال:

ارتو (ortho) در زبان یونانی به معنی واقعی یا عادی می باشد و شامل رسوبات شیمیایی است که درون حوضه رسوب کرده و بعد از عمل ته نشینی هیچ گونه حرکت و جابجایی در آنها صورت نمی گیرد. برای مثال می توان کلسیت ریز بلور، لجن دولومیتی و همچنین کانی های جانشینی را نام برد.

سنگ ها در طبقه بندی فولک

فولک براساس نسبت درصد اجزای تشکیل دهنده سنگ، سنگ های رسوبی را به پنج گروه تقسیم کرده است که با علایم اختصاری T، IA، IO، A و O نشان داده می شوند.

T

در جدول نماینده سنگ های آواری یا Terigenous از قبیل گل سنگ ها، ماسه سنگ ها و کنگلومراها می باشد که در حدود 65 تا 70 درصد مقاطع چینه شناسی را تشکیل می دهد.

IA

نشان دهنده سنگ های آلوکمیکال ناخالص یا سنگ های آواری ناخالص از قبیل شیل های فسیل دار و سنگ های آهکی اوولیتی یا ماسه سنگ های فسیل دار می باشد و این گروه در حدود 10 تا 15 درصد از سنگ های رسوبی را تشکیل می دهند.

IO

نشان دهنده سنگ های ارتوکمیکال ناخالص یا سنگ های شیمیایی ناخالص مانند سنگ های آهکی ریزبلوردار است. این گروه در حدود 2 تا 5 درصد از سنگ های رسوبی را تشکیل می دهند.

A

بیانگر سنگ های آلوکمیکال مثل آهک یا دولومیت های فسیل دار، اوولیت دار و یا اینتراکلست دار می باشد و در حدود 8 تا 15 درصد از مقاطع چینه شناسی را اشغال می کند.

O:

نماینده سنگ های ارتوکیکال همانند سنگ آهک ها یا دولومیت های ریز بلور، انیدریت و چرت می باشد که در حدود 2 تا 8 درصد از سنگ های رسوبی را تشکیل می دهد.

اشکالات طبقه بندی فولک

فولک در طبقه بندی خود سنگ های پیروکلاستیکی و کربن دار را در نظر نگرفته است. و این عامل باعث به وجود آمدن یک سری ایرادات و اشکالاتی در تقسیم بندی فولک می شود. ولی در حالت کلی برای آسانتر شدن و کاربرد ساده تر ، زمین شناسان سنگ های رسوبی را به سه گروه اصلی آواری، شیمیایی و بیوشیمیایی و ولکانی کلاستیکی تقسیم کرده اند.

منبع: رشد