آشنایی با کاشی

فاطمـ♡ـه · 8/7/21

مقدمه‌ای از کاشی:

کاشی فرآورده‌ای است سرامیکی که به سبب پخته شدن در درجه حرارت معین به حالت نیمه‌شیشه‌ای درآمده و خاصیت جذب آب آن بسیار کم و تحمل آن در برابر ساییدگی و فشار و ضربه مکانیکی زیاد است.

از کاشی برای کف راهروها و سالن‌های عمومی، دیوارها و کف حمام، کف آشپزخانه‌ها برای تزئینات داخل و خارج ساختمان استفاده می‌شود.

همچنین به عنوان یک پوشش بهداشتی و عایق رطوبت به کار می‌رود.

مواد اولیه کاشی:

کاشی از دو قسمت بدنه کاشی و لعاب کاشی تشکیل شده است، بدنه کاشی از خمیری شامل کائولن، دولومیت، بنتونیت و تالک است.

انواع لعاب کاشی:

لعاب شیشه‌ای زیرپیدا که معمولاً از اکسید سرب، سیلیس، فلدسپات و کائولن تولید می‌شود.

لعاب سفید رنگ از اکسید قلع و لعاب‌های رنگی که در کاشی‌های رنگی به کار می‌رود و از کانی‌های مختلف رنگی ساخته می‌شود.

مراحل ساخت کاشی:

ساخت کاشی دارای مراحل زیر است:

مرحله اول – مخلوط و آماده کردن مواد اولیه جسم کاشی:

مواد اولیه را پس از توزین به صورت خشک در آسیاب‌های فکی و چکشی خرد می‌کنند، سپس به آسیاب گلوله‌ای می‌برند و در آنجا با افزودن آب کافی مواد را نرم کرده و روانه دستگاهی به نام اسپری درایر می‌کنند.

در این دستگاه دوغاب‌های جسم کاشی خشک شده و به صورت دانه‌های باکیفیت مطلوب برای پرس کردن آماده می‌شود.

مرحله دوم – قالب‌گیری جسم کاشی:

پس از آنکه مواد اولیه به صورت پودر دانه‌بندی شده مرطوب درآمد، آنگاه به وسیله دستگاه‌های پرس به شکل بیسکویت‌های کاشی خام، شکل یافته و فشرده می‌شوند.

ابعاد کاشی، یعنی طول و عرض و ضخامت آن توسط قالب مشخص می‌شود.

گفتنی است که استحکام قطعات به میزان رس موجود در مواد بدنه و نیز دانه‌بندی مواد و مقدار فشار وارده از طرف پرس بستگی دارد.

مرحله سوم – خشک کردن بدنه خام:

قطعات به دست آمده که کاشی خام گفته می‌شود دارای مقدار کمی رطوبت است (حدود 7%) این قطعات به خشک‌کن‌هایی که به شکل تونل هستند برده می‌شوند و تا 110 درجه سانتیگراد به آرامی حرارت دیده تا خشک شوند.

خشک کردن سریع، باعث ترک خوردن و تاب برداشتن می‌شود.

مرحله چهارم – پختن بیسکویت کاشی:

در تولید کاشی دیواری، بدنه‌های خشک شده فوق را به کوره پخت بدنه کاشی که به نام کوره پخت بیسکویت معروف است می‌برند و حدود 1050 درجه حرارت می‌دهند و هنگام خروج بدنه‌های پخته شده که توسط واگن‌هایی حمل می‌شوند به تدریج سرد خواهند شد، فرآورده موجود را بیسکویت کاشی گویند.

مرحله پنجم – لعاب دادن و پختن آن:

روی بیسکویت‌های کاشی لعاب مورد نظر را می‌دهند و مجدداً به کوره پخت لعاب می‌برند که حرارت آن در حدود 1000 درجه است.

در این مرحله لعاب هم شفافیت پیدا کرده و هم چسبندگی لازم با بدنه کاشی را به دست می‌آورد.

به این گونه کاشی‌ها دوبار پخت گفته می‌شود که درصد جذب آب آنها حدود 10 تا 18 درصد است.

درجه‌بندی کاشی‌ها:

کاشی‌ها را از نظر مرغوبیت و نداشتن عیب و نقص به سه درجه تقسیم‌بندی می‌کنند:

کاشی درجه یک:

کاشی‌هایی هستند که کاملاً سالم باشند و هیچگونه نقصی در سطح لعابدار و کناره آنها وجود نداشته باشد.

کاشی درجه دو:

کاشی‌هایی هستند که از نظر شکل ظاهری یکی از معایب زیر را داشته باشند:

الف) کاشی‌هایی که در فاصله دو سانتیمتری تمامی کناره‌های سطح لعابدارشان بیش از یک یا دو خال، به قطر حداکثر نیم میلیمتر وجود داشته باشد.

ب) کاشی‌هایی که تمام کناره‌های سطح لعابدارشان فقط یک لکه لعاب نگرفته، حداکثر به ابعاد 2Χ3 میلیمتر وجود داشته باشد.

کاشی درجه سه:

کاشی‌هایی که در سطح لعابدارشان فقط یک خال، به قطر حداکثر 3 میلیمتر و یا فقط دو لعاب نگرفته حداکثر به ابعاد 2Χ5 میلیمتر و یا فقط 2 یا 3 خال به قطر حداکثر نیم میلیمتر و یا در یکی از چهارلبه‌شان تنها یک لعاب نگرفتگی، حداکثر به ابعاد 3Χ10 میلیمتر و یا یک لبه‌پریدگی حداکثر به ابعاد 3Χ5 میلیمتر و یا یک لبه‌پریدگی در یکی از چهارگوشه حداکثر 2Χ2 میلیمتر و در سطح لعاب یک خال حداکثر به نیم میلیمتر وجود داشته باشد.

ابعاد کاشی:

کاشی‌های لعابدار و بدون لعاب در اندازه و ابعاد مختلف ساخته می‌شوند.

متداول‌ترین کاشی که در کارهای ساختمانی به کار می‌رود، کاشی‌های 10Χ10، 15Χ15، 15Χ20، 10Χ20، 20Χ20، 20Χ25 و نظایر آن است.

کاشی لعابی:

کاشی لعابی نوعی سرامیک نازک است که روی آن با لعاب شیشه‌ای پوشانده شده و در رنگ‌های متنوع به صورت ساده و گلدار تولید می‌شود.

کاشی لعابی اغلب برای پوشش بدنه آشپزخانه، حمام، دستشویی، رختشوی‌خانه و مانند اینها به مصرف می‌رسد.

همچنین نوعی از آن به نام کاشی کفی مشهور است، برای کفپوش این فضاها به کار می‌رود.

ضخامت کاشی لعابی بسته به نوع استفاده از آن متفاوت بوده و از 4 تا 12 میلیمتر تغییر می‌کند.

ابعاد کاشی‌ها نیز از 75 تا 300 میلیمتر متغیر است.

شکل کاشی‌های لعابی معمولاً مربع یا مستطیل می‌باشد.

منبع: استوارسازان