مبانی نظری معماری

[فاطمـ♡ـه]

#معماری
​

واژه «مبـاني» جمـع مكَـسر واژه مبنـا، از ريـشه «بـن» بـه معنـي پايـه، اسـاس، بنيـاد،

ريـشه، منـشأ، اصـل و ... و متـضاد بـا فـرع، حاشـيه مـيباشـد. واژه «نظـري» هـم بـه
معناي فكري، تئوريك، فلسفي و عقلي، در مقابل عملي، تجربي است.
واژه «معمـاري» مركــب از «معمـار(صــيغه مبالغـه در زبــان عربـي) + ي (يــاي نــسبت)» از ريــشه «عمــرَ» بــه معنــي آبــاداني، و واژه «معمــار» بــه معنــاي «بــسيار آبادكننـــده» اســـت.

«مبــاني نظــري » شــاخهاي از دانــش اســت كــه موضــوع آن بررســي انديــشه هــا و
ديــدگاههــا و روشــن ســاختن درســتي و نادرســتي آن هــا اســت. ماننــد هــر شــاخه
ديگــري از انديــشه بــشري، شــيوه طــرح و بيــان و نقــد و تحليــل در ايــن رشــته،
منطقـي- فلــسفي و بــر پايــه بازگــشت بـه سرچــشمههــا و شــالودههــاي انديــشه، و
گسترش دادن، بازانديشي و گاه بازنگري در آنها است.
معمـاري ماننـد بـسياري ديگـر از شـاخههـاي دانـش و تجربـه بـشري، داراي
جنبـهاي نظـري و جنبـهاي عملـي اسـت. جنبـه نظـري آن، دربردارنـده انديـشههـا و
افكار معماران و منتقـدان معمـا ري اسـت و جنبـه عملـي آن شـامل روش هـاي اجـرا ،
شــناخت مــواد و مــصالح، شــناخت اقلــيم و هــر آنچــه بــه كــار ســاخت ســاختمان
مربوط ميشود، ميباشد.
اولين پرسـش از همـين جـا پديـد مـي آيـد كـه ايـن دو جنبـه چگونـه بـا هـم
ارتبـاط دارنـد؟ بـا وجـود مباحـث فـراوان در ايـن بـاره، پـذيرفتني اسـت كـه جنبـه
عملي معمـاري متـأثر از جنبـه نظـري آن اسـت . بـه گفتـه ديگـر همانگونـه كـه هـيچ
انسان سليمي را نميتوان يافت كـرد كـه واقعـاً بـه گـزاره «الـف درسـت اسـت » بـاور
داشــته باشــد و در عمــل از گــزاره «الــف درســت نيــست» پيــروي كنــد؛ در عرصــه
معمـاري هـم نمـيتـوان معمـاري را يافـت كـه بـرخلاف اصـول انديـشه و باورهـاي
خود دست به خلق اثر معماري بزند.
از آنجــا كــه انــسانهــا داراي شــالودههــاي انديــشه گونــاگوني هــستند و از
سرچشمههاي گوناگوني بهره مي برنـد، در عمـل مـا بـا «مبـاني هـاي نظـري معمـاري »
روبرو هـستيم؛ بـه ايـن معنـا كـه هـر معمـار يـا منتقـد انديـشمند، بـر پايـه اصـول و
شالوده انديـشه خـويش، سـاختاري از «مبـاني نظـري معمـاري » را بـر مـي سـازد و آن
را دستگاه نقد آثار خود و ديگران قرار ميدهد.
ما نيز بر آن هستيم كه با اتكا بـه اصـول انديـشه اسـلامي مـي تـوان كامـل تـرين
دسـتگاه مبـاني نظـري معمـاري را تعريـف و تبيـين كـرد. بـر همـين پايـه اسـت كـه
رويكــرد مــا در كــل كتــاب، طــرح خــط فكــري ويــژه اي اســت كــه برخاســته از
انديــشههــاي اســلامي اســت . امــا از آنجــا كــه در كــار نظــري بايــد آراي موافــق و
مخالف در حـد امكـان طـرح و بررسـي شـود تـا كاسـتي هـا و توانـايي هـاي رويكـرد
اصلي آشكار گردد، مـا نيـز بـه طـرح و نقـد كلـي تـرين و مطـرح تـرين گـرايش هـا و انديشههاي موجود در معماري جهان ميپردازيم.
در ساده ترين معنـايي كـه تـا حـدود زيـادي مـورد اتفـاق نظـر اسـت، معمـاري
را مركـب از صـنعت و هنـر سـاختمان دانـستهانـد. مهندسـي سـاختمان شـامل تمـام
دســتاوردهاي علــوم تجربــي بــا روش اســتقراء عقلــي ا ســت و نتــايج آن در شــرايط
همسان در همه زمان هـا و مكـان هـا مـشابه اسـت . در مـورد هنـر سـاختمان، بـ هطـور
كلــي مــيتــوان گفــت كــه هنــر، تجلــي حــسن هــا و زيبــاييهاســت و در تعريــف
حـسنهـا و زيبـاييهـا بايـد گـرايشهـاي انـسانهـا در ايـن بـاره را بررسـي كـرد.
بنـابراين هنـر سـاختمان و مبـاني و معيارهـاي زيبـاييشناسـي آثـار هنـري در حـوزه
علــومانــساني اســت و از ديــدگاه فيلــسوفان و اديــان مختلــف، داراي تعــاريف
متفاوت و اغلب متضادي است كه به آن خواهيم پرداخت.
1-1-3 -دستهبندي دانشها و جايگاه معماري
دانــشهــاي بــشري را بــه روشهــاي گونــاگوني دســته بنــدي كــردهانــد. يكــي از
معـروف تـرين روش هـا، دسـته بنـدي دانـشهـا بـر اسـاس موضـوع و محتـواي آن هـا
است. بر اين پايه دانشها به سه دسته زير ميشوند:
طبيعت (جمادات) 1 1 .دانشهاي طبيعت: مربوط به موجودات بيجان
2 .دانشهاي زيستي: مربوط به جانداران غير از انسان (گياهان و جانوران)
1 .توجه به اين نكته ضروري است كه منظور از بيجاني اين دسته موجودات، نبود حيات بيولوژيك است.
.دانشهاي انساني: مربوط به انسان (در ابعاد فردي واجتماعي و تاريخي)
در روشـي ديگـر، دانـشهـا را بـا توجـه بـه علـل چهارگانـه ارسـطويي بـه دو دسـته
كلي تقسيم كردهاند:
1 .دانشهاي مرتبط با علل فاعلي و غايي.
2 .دانشهاي مرتبط با علل صوري و مادي.
و در سومين روش، دانشها به دو حوزه زير دستهبندي شدهاند:
1 .دانشهاي ناظر به بينش يا گزارههاي نظري
2 .دانشهاي ناظر به روش يا گزارههاي عملي
بنــابراين هرگــاه مــا در مــورد انــسان و آثــار وابــسته بــه او ماننــد فلــسفه
زيبــاييشناســي و هنــر و يــا فراينــد طراحــي و آثــار معمــاري مــي خــواهيم بحــث
نمــاييم، ابتــدا بايــد منبــع و مرجــع انــسان شناســي خــود را مــشخص نمــاييم، تــا
مخاطب ما بداند مـا از منظـر كـدام مكتـب فلـسفي يـا دينـي مطالـب خـود را مطـرح
مينماييم. زيرا معاني و مفـاهيم كلمـاتي كـه مـا بـه كـار مـي بـريم، گـاه در دو مكتـب
مختلف تا حدود زيادي با هم متناقض است.
فارغ از ايـن كـه كـدام تقـسيم بنـدي را بـراي علـوم مـي پـذيريم ، بـا توجـه بـه
فراينــد طراحــي و ســاخت اثــر معمــاري، معمــار بــراي بــه انجــام رســاندن هــدف
خويش در ساخت ساختمان به دانـش هـاي هـر دو حـوزه نيازمنـد اسـت : كالبـد آثـار
معمــاري بــا اســتفاده از مــواد و مــصالح بــي جــان طبيعــت برپــا مــيشــود و شــكل
ميگيـر د. بـستر و زمينـه آثـار معمـاري، فـضاي طبيعـي اسـت و معمـاري در طبيعـت
و هماهنــگ بــا آن صــفاي لازم را مــييابــد. از ســويي اثــر معمــاري فــضاي زيــست
انـسان اسـت و بـراي او طراحـي مـيشـود. ايـن فـضا ارتبـاط مـستقيمي بـا نيازهـا و
خواســتههــاي مــادي و روحــي انــسانهــا دارد. كالبــد معمــاري بــا علــوم طبيعــت و
معماري به عنوان فـضاي مـصنوع، همـزاد و همـراه فـضاي طبيعـي طراحـي مـي شـود
و علــت نهــايي و هــدف از ايجــاد اثــر معمــاري تــأمين نيازهــاي مــادي و روحــي
انسانها با ايجاد فضاي مصنوع ميباشد.

منبع:
کتاب تاریخ و مبانی معماری​

مبانی نظری معماری

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com