تپه هگمتانه همدان

Z.A.H.Ř.Ą༻ · 24/4/21

خورشیدی تپه هگمتانه:همدان را پایتخت تاریخ و تمدن ایران نامیده اند. تپه باستانی هگمتانه در مرکز شهر همدان واقع است و از مکانهای دیدنی و تاریخی همدان بشمار می رود. بسیاری از باستان شناسان تپه هگمتانه را وسیع ترین تپه باستانی ایران دانسته و آن را بقایای ابنیه کاسی، مادی، هخامنشی و بعد از آن می دانند. مساحت تپه هگمتانه حدود 30 هکتار است، که با در نظر گرفتن بخش هایی که جزو محدوده تپه باستانی بوده، ، به بیش از 40 هکتار نیز می داخل محدوده شهر فعلی همدان در دو سوی خیابان اکباتان (آیباتان) واقع شده است.نام هگمتانه به معنی محل تجمع بوده و در منابع باستانی به صورت هگمتانه، اکباتان، امدانه و همدان ثبت شده که این سایت باستانی در سال 1310 به شماره 28 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.تاریخچه تپه وسیع هگمتانه تاریخچه ی شهر تاریخی هگمتانه با توجه به آثار به جای مانده از ایران کهن، به نظر می رسد شهر هگمتانه توسط اقوام آریایی ماد در قرن 17 قبل از میلاد تاسیس شده و به عنوان پایتخت اولین امپراتوران و پادشاهان ایرانی مورد استفاده قرار گرفته است. همانگونه که پیش تر بیان شد، حدود 10 هکتار از وسعت شهر باستانی هگمتانه، در تملک شخصی قرار داشت که خوشبختانه در سال های 1347 و 1348 هجری شمسی پروژه ی خریداری و دراختیار گرفتن این اراضی شروع و مجددا به بخش هگمتانه ی ایران کهن، بازگردانده شد. همچنین کاوش ها و بررسی های صورت گرفته در این مکان مهم و ارزشمند تاریخی نیز از سال 1362 آغاز شده و طبق اظهار نظر مسئولان امر، این عملیات تا به امروز ادامه دارد. گفته می شود با چندین مورد کاوش و تحقیقاتی که توسط مسئولان و باستان شناسان خبره و متعهد در این مجموعه ی عظیم صورت پذیرفته است، این شهر باستانی و وسیع کشف شده است.
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

FaTeMeH QaSeMi · 13/5/21

نظرات متعددی در مورد این شهر تاریخی و ارزشمند ایران کهن، از سوی باستان شناسان، شرق شناسان غربی و معماران و ایران شناسان داخلی و خارجی وجود دارد که هر کدام در نوع خود شنیدنی و قابل توجه خواهد بود. براساس نقل قول های تاریخی و بررسی های ابتدایی صورت گرفته توسط کارشناسان تاریخی و باستان شناسان بر این مکان، هگمتانه، مکانی باستانی و متشکل از کاخ ها، عمارات و آثار برجای مانده از حکومت مادها و هخامنشیان در نظر گرفته شد. طبق موقعیت مکانی و استراتژیک شهر تاریخی هگمتانه، برخی از باستان شناسان احتمال می دهند که این شهرتاریخی حدودا هزار سال پیش از میلاد مسیح مورد اشغال قرار گرفته است.البته شواهد تاریخی معتبری در اثبات این احتمال وجود ندارد. هردوت (نخستین تاریخ نگار یونانی زبان در 425-485 پیش از میلاد مسیح (ع) زندگی کرده و آثارش تا امروز موجود است. وی به پدر تاریخ نیز مشهور است) معتقد است که مادها هشتصدسال پیش از میلاد حضرت مسیح (ع) این مکان را به عنوان پایخت خود از جانت دیاکو انتخاب کرده و مورد استفاده قرار دادند. طبق توصیفات وی، طراحان و سازندگان این شهر تاریخی، مجموعه ی شاهانه را که شامل قصر، خزانه داری و اقامت گاه نظامی است، روی تپه ای ساخته و با ایجاد هفت دیوار متحدالمرکزی که هردیوار بخش درونی آن از دیوار بخش بیرونی، مرتفع تر در نظرگرفته شده است، مجموعه ی ذکر شده را احداث کردند. برخی دیگر از کارشناسان و باستان شناسان معتقدند که ایجاد شهر هگمتانه به دستور جمشید پادشاه یا سمیرامیس افسانه ای صورت پذیرفته است. برخی دیگر از کارشناسان دستور ساخت و احداث این شهر باشکوه را از سوی سومین پادشاه سلسله ی ماد، فرورتیش می دانند.
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

FaTeMeH QaSeMi · 13/5/21

طبق اطلاعات موجود در دانشنامه ی ایرانیکا، سلسله ی ماد، 708 سال قبل از میلاد مسیح توسط دیاکو تاسیس و هگمتانه نیز به عنوان مرکز یا پایتخت آن انتخاب شد. از نکات جالب و قابل توجهی که می توان در مورد شهر هگمتانه بیان کرد، نام این شهر است که در سنگ نوشته ای برجای مانده از بیستون (این سنگ نوشته متعلق به داریوش اول معرفی شده است)، به هَمگمَتانَ به زبان فارسی باستان، آک-مَ-دَ-نَ به زبان ایلامی و آ-گَ-مَ-تَ-نُ به زبان اکدی، حک شده است. در زبان های دیگر نیز برای شهر باستانی همدان نام هایی مختلف برگزیده شده است که می توان به اِکباتانا، اِگباتانا در زبان یونانی، اکباتانا، اکباتانیس پارتیوروم در زبان لاتین، آحمِتَ در زبان آرامی، آحمَتَن، هَمَتَن، اِکبَتَن در زبان ارمنی و هَمَدان در زبان فارسی میانه اشاره کرد. مفسران براین عقیده اند که این واژه به معنای محل گرد آمدن است که از کلمه ی هَنگمَتَ بدست آمده است.باتوجه به معنای آن، احتمال گردهم آیی گروهی مردم، آن هم پیش از تشکیل سلسله ی ماد دور از تصور نخواهد بود. هردوت نیز به این تجمع که مادها برای انتخاب دیاکو به عنوان پادشاه صورت دادند، اشاره کرده ولی صحبتی از محل دقیق این اجتماع، به میان نمی آورد. طبق بررسی های تاریخی و باستان شناسی، یکی بودن هگمتانه با همدان تایید و قطعی است. اما متاسفانه به دلیل کمبود آثار باقی مانده ای که از دوران قبل از اسلام در دست است، بازدیدکنندگان اروپایی، مناطقی مانند تـ*ـخت سلیمان، شوش و کنگاور را برای هگمتانه درنظر می گیرند. جالب است بدانید که در سکه های کشف شده از زمان حکومت ساسانیان، اهمتان به عنوان محل ضرب معرفی شده و اولین متونی که در آن نام مادها و مناطق مربوط به آن ها ذکر شده است، تقویم 24 شارل مانزر سوم (836 پیش از میلاد و سارگن دوم (امپراتور آشور و بنیانگذار سلسله ی سارگون،715 سال قبل از میلاد مسیح است.
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

FaTeMeH QaSeMi · 13/5/21

در این متون از قوم و سرزمین شان به نام مادای یا آمادای نوشته هایی ثبت شده و برجای مانده است. تاریخ نگاران بسیاری نیز در مورد قدمت و علت ساخت شهر هگمتانه نظرات و عقاید خود را بیان کرده اند.نام و ریشه شناسی: نام این شهر در سنگ نوشته داریوش یکم در بیستون در زبان فارسی باستان «هَمگمَتانَ»، در ایلامی «اَگ-مَ-دَ-نَ» و در زبان اکدی «اَ-گَ-مَ-تَ-نُ» ثبت شده است. معمولاً چنین تفسیر می شود که این واژه از «هَنگمَتَ» به معنای «محل گرد آمدن» مشتق شده است و نتیجه گرفته می شود که پیش از شکل گیری دولت ماد، نوعی گردهم آیی مردمی در اینجا انجام می شد. هرودوت به یک گردهم آیی مادها که در آن دیاکو به شاهی برگزیده شد، اشاره می کند ولی محل آن را مشخص نمی کند. واژه ایلامی «هَل.مَتَ.نَ» به معنای «سرزمین مادها» احتمالاً نباید درست باشد چرا که شهر پایتخت مادها نمی توانست نامی ایلامی داشته باشد یا «سرزمین» نامیده شود. جرج کرزن، پیشنهاد کرده است که با توجه به اینکه در آن جا هفت شهر، هگمتانه نامیده می شوند و چهارتای آن ها در پارس قرار دارند، این نام در واقع برای پایتخت یا شهر شاهی تعیین شده بود.در منابع باستانی و دیگر منابع، برای هگمتانه نام های مختلفی ذکر شده است:در زبان یونانی «اِکباتانا، اِگباتانا»، در زبان لاتین «اکباتانا، اکباتانا، اکباتانیس پارتیوروم » در زبان آرامی «اَحمِتَ»، در زبان ارمنی «اَحمَتَن،هَمَتَن، اِکبَتَن» و در زبان فارسی میانه «هَمَدان». بنا بر هر دو زمینه تاریخی و باستان شناسی، تطبیق هگمتانه با همدان، قطعی است. با این حال، کمبود آثار باقی مانده قابل مشاهده از دوران پیش از اسلام در این منطقه، باعث شده که برخی از نخستین بازدیدکنندگان اروپایی، مکان های جایگزینی همچون شوش، کنگاور و تـ*ـخت سلیمان را برای هگمتانه پیشنهاد دهند.
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

FaTeMeH QaSeMi · 13/5/21

همچنین، سکه هایی از زمان ساسانی کشف شده که محل ضرب آنها «اهمتان» قید شده است. نخستین اشاره نوشتاری به نام مادها و سرزمین ماد، در سالنامه بیست و چهارم سارل مانزر سوم (836 قبل از میلاد) و سارگن دوم (715 قبل از میلاد) بوده است که از این قوم و سرزمین آنان به نام «مادای» یا «آمادای» یاد کرده اند.معماری هگمتانه :همانگونه که در بخش های پیشین بیان شد، در مورد قدمت و علت دقیق ساخت هگمتانه، نظرات و بیانات متعددی وجود دارد. ولی آنچه در نظر تمامی مورخان، تاریخ شناسان، معماران و باستان شناسان یکسان و همانند جلوه می کند، معماری و هنر اعمال شده ی طراحان و سازندگان این مجموعه ی عظیم و باشکوه ایران کهن است. به نظر می رسد این شهر زیبا و تاریخی، به صورت قصری وسیع، زیبا و با استحکام بسیار طراحی و در زمینی به وسعت بیش از 40 هکتار ساخته شده است. معماران این اثر تاریخی، آن را به صورت هفت قلعه ی متصل و تودرتو طراحی و احداث کردند.
به نظر می رسد ساختمان های مسکونی مردم در مجاورت و نزدیکی این قلعه ها قرار گرفته است. این قلعه های متصل به هم هر کدام طبق کاربری خاص و ویژه ای احداث شده که می توان به قلعه ی هفتم یا آخرین قلعه ی درونی که سازندگان آن را به عنوان کاخ پادشاه بنا کردند، اشاره کرد. البته مورخان، علت ساخت و احداث خانه های مردم در کنار قلعه ی هفتم را، درخواست دیاکو مبنی بر نقل مکان قوم ماد از محل سکونت خود به مجاورت کاخ شاهی بیان کردند.
از دیگر مورخان یونانی نوشته ای برجای مانده است که به نظر می رسد در توصیف معماری این شهر کهن کمی از صنعت اغراق استفاده کرده است. وی به چوب های استفاده شده در ساخت کاخ اشاره کرده یا قصر شاهی را پوشیده از طلا و نقره بیان می کند. همچنین از کنده کاری ها و تزئینات زیبا و فراوانی که بر درها، رواق ها و ستون های این بخش از مجموعه ی هگمتانه صورت گرفته، با زبان تمجید سخن به میان آورده است.
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

FaTeMeH QaSeMi · 13/5/21

او معتقد است که نمی توان بخش یا دیواری از قصر پادشاه را بدون تزئین و ستون های فاقد طلا و جواهر یافت. به گفته ی این مورخ یونانی، تمامی کاشی کاری هایی که ازاره ها و دیواره های داخل قصر را تزئین و طراحی کرده اند، از آب نقره مستور شده و تمامی چوب های به کار رفته نیز از چوب درختان کاج و سرو استفاده شده است.معماری و بنای تپه هگمتانه
کاوش ها و حفاری های صورت گرفته بر این مجموعه ی عظیم و تحسین برانگیز ایران کهن، پرده از بقایای شبکه ی آب رسانی کاملا پیشرفته و منظمی برداشته است. طراحان آن را به گونه ای احداث کرده اند که در فاصله ی بین کانال های آب ، راه های عبوری با عرضی بالغ بر 3 متر و نیم ایجاد کرده اند. همچنین در کف این راه های عبور از آجرهای مربعی شکل و کاملا یکسان به عنوان پوشش استفاده شده است.کارشناسان معماری و باستان شناسان، طی پروژه ی حفاری و کاوش بر این مجموعه، اطلاعات دیگری در مورد معماری هگمتانه به دست آوردند. طبق گزارشات ایشان به نظر می رسد واحدهای ساختمانی متشکل از حیاط مرکزی، اتاق ها و انبارها به صورت قرینه در اطراف ساخته شده اند که در فاصله ی 35 متری بین معابر قرار گرفته اند. نقشه ی این واحدهای مسکونی به گونه ای است که از فضای تقریبی 5.17 * 5.17 متر برای احداث آن ها استفاده شده است.
راه های عبور از عرضی برابر با 3.5 متر برخوردار بوده که پی بندی آن به صورت آجر در قسمت عظیمی از تپه ادامه یافته و از سمت شمال شرقی به جنوب غربی جهت دهی شده اند.با ادامه ی حفاری های صورت گرفته بر تپه ی هگمتانه که وسعتی بالغ بر 14000 مترمربع را دربر می گیرد، حصاری طولانی به بلندای 9 متر و همچنین دو برج بزرگ و کم نظیر و بخش هایی از حصار وسیع شهر که از قطری برابر با 9 متر و ارتفاعی برابر با 8 متر برخوردار است، کشف شده است. به نظر می رسد این حصار از برج هایی بزرگ و عظیم بوده که در فاصله هایی معین ساخته شده اند. جالب است بدانید هگمتانه ی قدیم در این حصار قرار داشته است.
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

FaTeMeH QaSeMi · 13/5/21

حفاری در تپه هگمتانه
پیشینه حفاری های علمی تپه هگمتانه، به سال 1913 میلادی بر می گردد، که هییتی فرانسوی از طرف موزه لوور پاریس به سرپرستی شارل فوسی، کاوش هایی در تپه هگمتانه انجام داد. ولی نتایج این کاوشها هیچ گاه منتشر نشد. در طی 10 فصل حفاری انجام شده از سال 1362 تا 1378، که حدود 14000 متر مربع از بقایای تپه هگمتانه مورد کاوش قرار گرفت، یکی از کهن ترین دوره های تمدن بشری نمایان شده است. همچنین یک حصار طولانی به ارتفاع 9 متر و دو برج عظیم و کم نظیر در درون آن کشف شده است. از جمله کاوشهای علمی سال 1362 تا کنون که به سرپرستی آقای دکتر محمد رحیم صراف به انجام رسیده، منجر به شناسایی شهر بزرگی در دل تپه هگمتانه شده است.همچنین ادامه کاوش ها، بخش هایی از حصار عظیم شهر به قطر 9 متر و ارتفاع 8 متر را آشکار ساخته است.به طور کلی تپه هگمتانه در طول یکصد سال اخیر بارها مورد حفاری باستان شناسان داخلی و خارجی قرار گرفته است. ضمنا در طول حفاریهای انجام شده، آثار ارزشمند و بی نظیری کشف گردیده، که اغلب متعلق به دوران هخامنشیان و نیاکان آنهاست. در طول حفاری های انجام شده، آثار ارزشمند و بی نظیری کشف شده که اغلب متعلق به دوران هخامنشیان و نیاکان آن هاست که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود: * لوح زرین به نام آریارامنه :این لوح قدیمی ترین اثر تاریخی است که تاکنون کشف و شناخته شده است و اکنون در موزه برلین در آلمان نگهداری می شود که ابعاد آن 12×8 سانتی متر، مشتمل بر 10 سطر با متن پارسی باستانی و به خط میخی است.این لوح متعلق به آریارامنه (=آریارمن) پسر کوچک چیش پیش و نواده هخامنش (مؤسس سلسله هخامنشی) می باشد که قسمتی از آن از بین رفته و ترجمه آن چنین است:
« آریامنه شاه بزرگ، شاه شاهان شاه پارس پسر چئیش پیش شاه نوه هخامنش.
آریامنه شاه می گوید:این کشور پارس که من دارم و دارای اسب های خوب و مردان نیک است، اهورامزدا آن رابه من عطا فرموده است.از مرحمت اهورامزدا من شاه این کشورم.آریامنه می گوید:اهورامزدا مرا یاری کرد ».
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

FaTeMeH QaSeMi · 13/5/21

* لوح زرین به نام آرشام : لوحی زرین به ابعاد 8×13 سانتیمتر به خط میخی و زبان پارسی باستان که ترجمه آن چنین می باشد: «آرشام شاه، شاه شاهان پارس، پسر اریارامنه، شاه هخامنشی.ارشام می گوید:اهورامزدا خدای بزرگ که بزرگ ترین خدایان است مرا شاه کرد او به من سرزمین پارس را عطا فرمودکه مردم نیکو و اسبان خوب دارد از مرحمت اهورامزدا این سرزمین را دارا هستم.اهورامزدا مرا و خانه مرا حفظ کند و این سرزمین را که دارا هستم نگاهدارد.» این لوح در اختیار مجموعه شخصی مارسل ویدال آمریکایی است. * الواح زرین و سیمین
داریوش :در سال 1307 خورشیدی ضمن پِی کنی دیوار خانه ای در محله قدیمی «سرقلعه» (یکی از نقاط مربوط به تپه هگمتانه)، لوحی زرین و لوحی سیمین پیدا شد.این دو لوحِ تقریباً مستطیل شکل به ابعاد 18/8×19 سانتی متر به خط میخی و به سه زبان پارسی باستانی، بابلی و عیلامی نوشته شده است.محتوای هر دو لوح یکی است و ترجمه آن ها چنین است:« داریوش شاه بزرگ.شاه شاهان، شاه کشورها پسر ویشتاسب هخامنشی، داریوش می گوید:این است کشوری که من دارم از سکستان آن سوی سغد تا کوشا (حبشه) از هند تا سارد (آسیای صغیر) که آن را اهورامزدا بزرگترین خدایان به من داده است. اهورامزدا مرا و خاندانم را پاس دارد.»
کشف این الواح معلوم می دارد که داریوش کبیر (512-484 قبل از میلاد) همچنانکه در تـ*ـخت جمشید و شوش کاخ های بزرگی بنا کرده بود، در هگمتانه نیز کاخی به همان عظمت بنیاد نهاده بود.لوح نقره ای در موزه کاخ مرمر و دیگری در موزه ایران باستان در تهران نگهداری می شوند. * لوح زرین به نام داریوش دوم :
این لوح زرین به ابعاد 20/5×18/5 سانتی متر، در 23 سطر و به خط میخی نوشته شده است.
این لوح در گذشته خارج از کشور نگهداری می شد که توسط موزه ایران باستان خریداری گردید و اکنون جزو گنجینه های موزه ایران باستان است.
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

FaTeMeH QaSeMi · 13/5/21

لوح دیگری به ابعاد 16/2×13 سانتی متر یافت شده که دارای 29 سطر به خط میخی می باشد و در سال 1331خورشیدی خریداری شد و در حال حاضر در موزه ایران باستان نگهداری می شود.* لوح زرین به نام اردشیر دوم :این لوح به نام اردشیر دوم پسر داریوش دوم هخامنشی به ابعاد 13×13سانتی متر است.این لوح دارای 20 سطر و به خط میخی است که بر روی زر ناب حک گردیده است. * کوزه نقره ای به نام خشایارشا (پسر داریوش اول ): این کوزه از نقره است که قطر دهانه آن 7/5سانتی متر و ارتفاع بلندترین قسمت آن 12 سانتی متر است.این کوزه که در گذشته در خارج از کشور نگهداری می شد اکنون در موزه ایران باستان قرار دارد.در قسمت سالم مانده از بدنه آن این جمله ناقص به خط میخی خوانده می شود:«… شاه که برای سرای شاهی درست نمود».
* بشقاب نقره نقش برجسته متعلق به اردشیر اول :
این بشقاب که طول دهانه آن 20 سانتی متر است، توسطموزه ایران باستان خریداری و به کشور بازگردانده شد. * بشقاب یا جام نقره به نام اردشیر اول : این جام که قطر دهانه آن 26/7 سانتی متر است، دارای کتیبه ای به خط میخی و به زبان پارسی باستان، به نام اردشیر اول می باشد که ترجمه آن چنین است:«اردشیر شاه بزرگ، شاه شاهان شاه کشورها پسر خشایارشاه، شاه خشایارشاه پسر داریوش هخامنشی که این جام سیمین را برای کاخ پادشاهی خود درست کرد .» این بشقاب در اختیار موزه متروپولیتن نیویورک است.* لوح زرین به نام داریوش دوم :لوح کاملی از طلا به طول 20/5 و عرض 18/5 سانتی متر که مشتمل بر 23 سطر به خط میخی و به زبان پارسی باستان می باشد.
ترجمه این لوح که در موزه ایران باستان نگهداری می شود، چنین است:
«خدای بزرگی است اهورامزدا که این زمین راآفرید، که آن آسمان را آفرید که مردم را خلق فرمود که به مردم شادی داد.
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

FaTeMeH QaSeMi · 13/5/21

که داریوش را شاه نمود.یگانه شاه از میان شاهان بسیار و یگانه فرمانروا از میان فرمانروایان بسیار من.داریوش شاه بزرگ شاه شاهان شاه کشورهایی که ملت های بسیار دارد.شاه این سرزمین بزرگ دوردست پهناور پسر اردشیر شاه.اردشیر پسر خشایارشاه خشایارشاه پسر داریوش شاه همامنشی.داریوش شاه گوید اهورامزدا این کشور را به من عطا فرمود.از مرحمت اهورامزدا من شاه این سرزمین هستم- اهورامزدا مرا و خانه مرا و سلطنتی را که به من عطا فرموده حفظ کند.» * لوح زرین به نام داریوش دوم :
این لوح دارای ابعاد 3×13 سانتی متر است و ترجمهآن چنین می باشد: «خدای بزرگی است اهورامزدا که بزرگ ترین خدایانست که این سرزمین را آفرید که آن آسمان را آفریدکه مردم را خلق فرمود که برای مردم شادی آفرید که اردشیر را شاه کرد یک شاه از میان شاهان بسیار و یک فرمانروا از میان فرمانروایان بسیار. اردشیر شاه بزرگ شاه شاهان شاه کشورها، شاه این سرزمین می گوید من پسر داریوش داریوش پسر اردشیر شاه، اردشیر پسر خشایارشاه اردشیر گوید به لطف اهورامزدا من شهریار این سرزمین دور و وسیع هستم اهورامزدا مرا و سلطنتی را که به من عطا فرموده و خانه مرا حفظ فرماید».
* ستونی سنگی مربوط به اردشیر دوم:
علاوه بر لوح های زرین، قطعه ته ستونی از سنگ دارای نوشته ای به نام اردشیر دوم در همدان کشف گردید که اکنون در انگلستان نگهداری می شود و ترجمه آن چنین است: «می گوید اردشیر شاه بزرگ شاه شاهان شاه کشورها شاه این سرزمین پسر داریوش شاه.داریوش پسر اردشیر شاه.اردشیر پسر خشایارشاه و خشایارشاه پسر داریوش شاه، داریوش پسر ویشتاسب هخامنشی این کاخ را به لطف اورمزدا و ناهید و مهر من ساختم اورمزدا و ناهید و مهر را از همه بدی ها حفظ فرمایند.و آنچه من ساخته ام از گزند و آسیب محفوظ دارند».
منبع: کجارو
#تالار_گردشگری_ایران

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

مدیر ارشد رمان ۹۸

مدیر ارشد رمان ۹۸

مدیر ارشد رمان ۹۸

مدیر ارشد رمان ۹۸

مدیر ارشد رمان ۹۸

مدیر ارشد رمان ۹۸

مدیر ارشد رمان ۹۸

مدیر ارشد رمان ۹۸

مدیر ارشد رمان ۹۸

مدیر ارشد رمان ۹۸

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین