مهرپرستی و کریسمس

ASaLi_Nh8ay · 12/3/21

کریسمس جشن سال جدید در میان مسیحیان است. بسیاری از پژوهشگران و مورخان، مبدا و سرچشمه این جشن بزرگ را در آیین مهر میدانند ، کیش رومیان پیش از گرویدن به مسیحیت بود، می‌دانند. کریسمس، جشنی که هر ساله نوید آغاز سال نو میلادی را به جهانیان می‌دهد، یک جشن مذهبی برای مسیحیان است که در طول تاریخ خود، دگرگونی‌های بسیاری را تجربه کرده است. آن‌گونه که از تاریخ برمی‌آید، کریسمس در قرن چهارم میلادی که امپراتوری روم (بیزانس) به‌طور رسمی آیین مسیحیت را پذیرفت، در دنیای غرب رایج شد و به مرور زمان، نشو و نما گرفت. مورخان می‌گویند این جشن گرچه متعلق به مسیحیان است اما در اصل از ایران باستان و آیین «مهر» (میترائیسم) گرفته شده و به همین دلیل، با دی و شب یلدای ایرانی همزادی و اشتراکات فراوان دارد.

در میان شاخه‌های مختلف مسیحیت اعم از ارتدوکس، کاتولیک و پروتستان‌ها، زمان کریسمس متفاوت است و هریک مبنایی را برای آن تعیین کرده‌اند؛ گرچه همگی به سالروز تولد «مهر»، (میترا) در ایران باستان نزدیکند.
طی گذشت قرن‌ها آداب و رسوم جشن کریسمس تغییرات فراوانی را متحمل شده است. و برگزاری کریسمس در کشورهای مختلف مسیحی بنابه سنت و رسم و رسوم آنان، تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارد. ظاهرا هدیه‌دادن در شب کریسمس و خوردن شیرینی‌های متنوع و رنگارنگ، در قرن نوزدهم میلادی توسط تاجران یهودی در اروپا رایج شد.عده بسیاری نیز معتقدند «بابانوئل»، شخصیت افسانه‌ای که مسیحیان را در ایام کریسمس با هدایای خود، خوشحال می‌سازد، در واقع از «عمو نوروز» ایرانی الهام گرفته و در ابتدا، لباسی سبز بر تن داشته است. یکی از ویژگی‌های جشن نوئل (کریسمس) این است که فرصتی ویژه و مناسب را برای جمع شدن تمامی اعضای خانواده فراهم می‌کند.

روش اجرا و برگزاری جشن کریسمس در کشورها و مناطق مختلف متفاوت است. البته برخی از سنت‌ها مانند نصب درخت نوئل در داخل خانه که با هدایای کوچک، لامپ‌های رنگی و دیگر وسایل تزئین شده است، صرف شام دسته جمعی خانوادگی و حکایت داستان‌های بابانوئل و افسانه‌های دیگر در شب جشن نوئل در اغلب کشورها مشابه است؛ اما چند روز بعد از جشن کریسمس، سال نو میلادی آغاز می‌شود. نام نخستین ماه سال میلادی، ژانویه است.

منبع:تاریخ ما