قیز قاپان ، گور دخمه شاهان ماد

ASaLi_Nh8ay · 11/3/21

پیرامون منطقه سلیمانیه عراق دهکده ای تاریخی وجود دارد که “سورداشی”خوانده می شود.در این دهکده ، گور دخمه ای باقی مانده از روزگار فرمانروایی مادها توسط شرق شناس مشهور “دیاکونف” شناسایی شد که “قیزقاپان” نام دارد .

مقبره قیزقاپان از جنبه هنری و تکنیک کار شبیه به آرامگاه های مادی است ولی در عین حال با آنها اختلافاتی نیز دارد . و آن این است که سقف این آرامگاه که در دامنه کوه تراشیده شده احتمالا تقلیدی از سقف چوبی است . بنابراین و با توجه به آرامگاه های سکایی در روسیه جنوبی و ماورای قفقاز می توان چنین استنباط نمود که احتمالا گوردخمه قیزقاپان با اقتباس از آرامگاه های سکایی ساخته شده است . و یا اینکه متعلق به امیر یا پادشاهی سکایی بوده که باتوجه به هنر اجدادی خود و با تاثیر هنر مادها آن را در دل کوه کنده اند .

سطح بیرونی گوردخمه بر روی صخره ها تراشیده شده و ۷ متر طول ، ۲ متر و ۹۸ سانتیمتر عرض و ۴ متر و ۱۱ سانتیمتر ارتفاع دارد .

نمای ورودی آن به وسیله دو نیم ستون عمودی به ۳ قسمت تقسیم می شود . پایه ستون ، شامل یک ته ستون به عرض ۸۰ سانتیمتر و بلندی ۱۷٫۵ سانتیمتر با یک شال به ارتفاع ۱۶٫۲۵ سانتیمتر . خود ستون ۲ متر و ۸۹ سانتیمتر بلندی دارد . در بالای آن یک سر ستون بزرگ از نوع ایونیک با یک پالمت در میان حلزون ها که از هنر آشوری اثر پذیرفته ، به چشم می خورد .

سه نقش تیر بزرگ چوبی روی هر ستون و یک تیر افقی که تیرهای عمودی را قطع کرده و دو جفت تیر افقی در پیش آمدگی بنا نمایان است . جلوه نمای این گور دخمه ها نمای یک بنای معمولی نشان داده شده است . پایه ستون راست به شدت آسیب دیده است . سمت چپ حلزون سرستون سمت چپ شکسته است .

در نیمه پایینی محوطه گوردخمه یک در کوتاه با ۱۰۶ سانتیمتر عرض و ۱۱۳ سانتیمتر بلندی وجود دارد که به یک محوطه کوچک تر یا با اصطلاح اتاق تدفین راه می یابد .

سنگ نگاره موجود بر روی صخره نیز درخور توجه است. اگرچه این صخره صدمه دیده است ولی گوشه بالایی سمت چپ سر در سنگی صدمه آنچنانی ندیده و این صدمه دیدگی بیشتر در پایین نقش برجسته آشکار می شود . در نیمه بالایی در اطراف یک آتشدان ، دو نفر نشان داده شده اند که رویشان به اطراف آتشدان است . آتشدان از ۳ پله به عرض ۷٫۸ و ۶٫۲۵ و ۵ سانتیمتر یک میله با ۳٫۲۵ سانتیمتر عرض و ۳٫۷۵ سانتیمتر بلندی روی آن سه لوحه سنگی شبیه به پله ها ، شکل گرفته است .

منبع: تاریخ ما

ASaLi_Nh8ay · 11/3/21

روی قطعه سنگ بالایی یک نیم کره به قطر در حدود ۵٫۵ سانتیمتر ، نشان داده شده است . پیکر انسان ها در حدود ۱٫۳۲ متر بلندی دارند . یعنی کمی کوچکتر از اندازه طبیعی هر انسان.هر دو به طرف بالا و جلو بلند شده و بادست چپ خود کمانی شبیه به کمان سکاها را نگه داشته اند که احساس می شود بین پا و آتشدان قرار گرفته است . تزیین مو به صورت کوتاه و از نیمه عقبی سرپایین ریخته است . یک نوار ، چانه و دهان آنها را پوشانده چنان نشان داده شده اند که روی رویه ی آنها قلاب و یک تسمه دارند . لباس های دو نفر با هم فرق دارند . آنکه در راست نشان داده شده ، یک جامه یا پیراهن که تا روی ساق پا پایین آمده و بازوی چپش از شانه به صورت لـ*ـخت دیده می شود . نفر سمت چپ به نظر می رسد یک جبه ، که تا روی قوزک پا قد دارد ، با لبه های آراسته شده از روی شانه ها پایین افتاده با آستین های خالی آویزان ، داشته باشد . جلوی بازو ها و یک ران از زیر جبه بیرون آمده است . جامه ای که بازوان و ران را می پوشاند وبا چکمه ساق بلند پوشیده شده است .

از آنجایی که در نزد ایرانیان کمان ، علامت پادشاهی و قدرت بوده روی همین اصل احتمالا پیروزی پادشاه مادها را با مغی که در دست چپ با لباس بلند حجاری کرده اند ، که احتمال دارد پادشاه مادی کیاکسار ، (هوخشتره) باشد .

در میان بالاترین قسمت قاب ، نقش برجسته بین سر ستون ها و زیر پیش آمدگی های بنا یک مدالیون دایره ای به قطر چهار و نیم سانتیمتر وجود دارد . که در پایین خطی زخیم به شکل حلالی در آورده است . مدالیون با یک پیکر انسانی که به طرف چپ نگاه می کند ، با یک کلاه کوتاه و پست ، ریش و موی پر پشت به طرف بیرون و بالا آمده مثل آنچه که کردها کاکمل می نامند ، نشان داده شده است . در دستش شیی دارد که با توجه به شکلش ممکن است یک جام باشد . او به صورت پیچیده شده درون یک جبه و بصورت نشسته روی صندلی نشان داده شده است .

در جبهه سمت نمای گوردخمه ، یک دکوراسیون منفرد و مجزا به شکل یک قاب نزدیک به چهار گوشه در ارتفاع ۲٫۷۰ متری از سطح کف که هفتاد سانتیمتر عرض دارد . آن به شکل یک انسان بالدار که به طرف چپ نگاه می کند نشان داده شده که به پیکر اهورامزدای بیستون و دیگر پیکر تراشی های هخامنشی شباهت دارد . اما اختلاف آنها در این است که بالهای بالایی این به طرف بالا انحنا یافته و بالهای کوتاه پایینی فقط به صورت افقی است . دیگر اینکه سر آن بزرگ است و هیچ بالا تنه ای ندارد . این قاب به طور زیادی در اثر تغییر آب و هوا آسیب دیده است . اما دو بال بالایی ، یک دست را به طرف بالا بین بال بالایی سمت چپ و سر پیکره نگه داشته ، یک دست از میان بال بالایی سمت چپ دیده می شود .

حد فاصل کف تا این قسمت نما ، گودالی به عمق ۱۲٫۴ یا ۱۵ سانتیمتر و عرض ۱۰ یا ۱۲٫۵ سانتیمتر وجود دارد که ممکن است به عنوان یک حفره بکار رفته باشد . در جبهه سمت راست نمای بیرونی یک تزیین منفرد و مجزای دیگر هم سطح با مدالیون مرکزی و به شکل سه دایره متحدالمرکز به قطرهای نسبی ۱۰ و ۲۲ و ۴۴ سانتیمتر وجود دارد . در حلقه بیرونی ، ۱۱ پره چرخ است که به شکل . عتقاد بعضی ها بر این است که این سه نقش مجزا ( مدالیون ) احتمالا باید سمبل اهورا مزدا و میترا ( ماه ) و آناهیتا باشند .

ASaLi_Nh8ay · 11/3/21

اطاق قبر به عمق ۳٫۱۵ متر به درون صخره کنده شده و همسطح با کف بیرونی است . و ارتفاعش ۲٫۱۰ متر است . اطاق قبر بعدا به سه اطاق A , B , C تقسیم می شود که هر اطاق در حدود ۲٫۳۰ متر و ۱٫۹۸ متر و ۲٫۱۵ متر عرض دارند . هر اطاق یک “گور وان ” شکل دارد به عمق ۶۰ تا ۷۵ سانتیمتر در کف اطاق حفر شده اند . گور اطاق A در گوشه سمت چپ آن و به ابعاد ۱٫۷۲ متر در ۱٫۱۰ متر و دیوار چهار گوش دارد . اطاق B قبرش باز در گوشه سمت چپ است ، به ابعاد ۱٫۹۸ و ۱٫۰۲ متر که گوشه های به نظر می رسد که گرد هستند . گور اطاق C در گوشه سمت راست آن است . ابعاد آن ۱٫۷۰ در ۱٫۰۵ متر می باشد و تقریبا به شکل بیضی تخم مرغی است . هر کدام از گورهای وان شکل لبه ای به عمق ۷٫۵ سانتیمتر دارند که می توانسته با یک تخته سنگ با کف تراز دهانه اش بسته شود .

در ورودی از اطاق B به اطاق C 1.02 متر عرض و ۱٫۱۸ متر بلندی دارد . تیر سر در و چهارچوب درها همانند آنچه در پایین نقش برجسته نشان داده شده اند می باشند . یک جای چفت و بسط در دیوار با صخره سمت چپ در اصلی و یک سوراخ در دیوار کوتاه ما بین اطاق های B و C نشان می دهند که در عرض در ورودی اصلی یک حلقه کلون در وجود داشته است . یک چفت جلوی در C نشان می دهد که آنجا روشی برای قفل کردن انتهای آزاد کلون در وجود داشته است .

با توجه به آرامگاه های سکاوند و مقایسه آنان با یکدیگر چنان به نظر می رسد که دو جریان در ساختمان این مقبره ها وجود داشته است؛ یکی مربوط به معماری سکاها و دیگری متعلق به هنر منطقه لرستان .

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

قیز قاپان ، گور دخمه شاهان ماد

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

مدیر بازنشسته رمان ۹۸

مدیر بازنشسته رمان ۹۸

مدیر بازنشسته رمان ۹۸

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین