خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و تقویت قلم عزیزان ایجاد شده است.
هدف ما همواره ایجاد محیطی گرم و صمیمی و دوستانه بوده
برای مطالعه کامل رمان‌ها و استفاده از امکانات انجمن
به ما بپیوندید و یا وارد انجمن شوید.

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
از بین بردن یا هتک آبروی دیگران، جرم است!

هر انسانی در وجود خود دارای ۲ بعد جدا از هم است. اول بعد جسمانی که به جسم و جان انسان‌ها مرتبط است و از طریق قتل و ضرب و جرح مورد آسیب قرار می‌گیرد. بعد دیگر، بعد روحی و روانی است. به این معنا که هر انسانی در طول زندگی خود بین اطرافیانش شخصیت و جایگاه اجتماعی معینی دارد. این بخش از شخصیت انسان ممکن است به روش‌هایی مانند تمسخر، افترا، نسبت دادن اعمال دروغین به فرد و … مورد آسیب قرار بگیرد.
هتک‌حیثیت و حمله به هویت معنوی افراد مسئله جدیدی نیست و در طول تاریخ همواره مورد توجه بوده‌است؛ مثلا عدم احترام به رئیس قبیله، پادشاه، مقامات و … در همه جوامع همواره با مجازات‌های شدیدی همراه بوده است.

تعریف هتک‌حیثیت:
هتکِ حیثیث در لغت به معنای ازبین‌بردن آبرو و اعتبار افراد است و در اصطلاح به معنای خدشه‌دار‌کردن احترام یا اعتماد دیگران به فرد یا لطمه بر حسن شهرت او در افکار عمومی است.
هتکِ حرمت می‌تواند از طریق توهین، فحاشی، نسبت‌دادن جرم به فرد، گفتن اخبار دروغین در مورد او و یا حتی انتشار تصاویر خصوصی فرد در فضای مجازی صورت‌گیرد که به‌طور جداگانه به بررسی هر یک از ان موارد خواهیم پرداخت.


۱- هتک‌حیثیت از طریق انتشار تصاویر، فیلم یا صوت خصوصی یا اسرار افراد که تمایلی به انتشار عمومی آن‌ها ندارند.

ماده ۱۷ قانون جرائم رایانه‌ای بیان می‌کند: انتشار تصاویر، فیلم یا صوت خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگران بدون رضایت آن‌ها به‌نحوی‌که منجر به ضرر یا عرفا موحب هتک‌حیثیت آن‌ها شود، جرم محسوب می‌شود.
روشن است منظور از فیلم یا صوت یا تصاویر خانوادگی مواردی است که در جمع خانواده تهیه شده است و منظور از اسرار هر چیزی است که افراد تمایلی ندارند دیگران از آن مطلع شوند. مثلا انتشاردهنده‌ی این خبر که بازیگری در گذشته از همسرش طلاق گرفته‌است یا فلان فعال دارای همسر دوم است، در صورت درست بودن خبر، مرتکب جرم انتشار اسرار افراد شده است و در صورت دروغ بودن خبر جرم نشر اکاذیب محقق شده که در ادامه آن را توضیح خواهیم داد.
تصاویری که افراد در مکان‌های اختصاصی خود یا در جمع محدودی تهیه می‌کنند، می‌تواند از جمله تصاویر خصوصی باشد؛ حتی اگر آن را برای افراد معینی منتشر نمایند. بنابراین اگر فردی تصویر خصوصی خود را در صفحه اینستاگرامش قرار دهد و شخص دیگری با اسکرین‌شات بدون رضایت او این تصویر را برای عموم منتشر نماید مرتکب جرم شده است.
زیرا این تصویر برای افراد محدودی قابل مشاهده بود و همچنان جزء تصاویر خصوصی فرد می‌باشد و انتشار عمومی آن بدون رضایت فرد ممنوع است. تعداد دنبال‌کنندگان آن صفحه تاثیری در جرم بودن عمل ندارد.
تصویری که در مکان‌های عمومی از فرد گرفته می‌شود؛ مثل پارک، سینما و … نمی‌تواند جزء تصاویر خصوصی او باشد. بنابراین فیلم گرفتن از صحنه دعوای دو نفر که از الفاظ رکیک استفاده می‌کنند و یا تهیه تصویر از بازیگر معروفی که در پارک اقدام به کشف‌حجاب نموده‌است و اقدام به انتشار این تصاویر، از جهت انتشار تصاویر خصوصی جرم نیست. هر چند به دلیل محتوای تصویر، فیلم یا صوت می‌تواند بر اساس قانون سمعی و بصری قابل مجازات باشد.
در پایان لازم است گفته‌شود که این جرم زمانی واقع می‌شود که ضرر یا هتک حیثیتی برای فرد اتفاق افتاده‌باشد. منظور از ضرر هر گونه ضرر مادی و معنوی است و هتک حیثیت همان‌طور که ذکر شد به‌معنای ضربه به شخصیت و جایگاه افراد است که توسط قضاوت عمومی مردم مشخص می‌شود. بنابراین اگر انتشار تصاویر در دیدگاه عموم هیچ‌گونه ضرری را به افراد متوجه نکند، جرمی نیز واقع نشده‌است.

منبع: رایانداد


بردن آبرو در فضای مجازی – مجازات بردن آبروی دیگران

 

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
۲-هتک حیثیت از طریق تغییر یا تحریف تصاویر، فیلم و صوت مربوط به فرد و انتشار آن‌ها

بر اساس ماده ۱۶ قانون جرائم رایانه‌ای: هر کس تصویر، فیلم یا صوت دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر نماید یا با علم به تغییر و تحریف منتشر کند به نحوی که موجب ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او گردد به حبس تا ۲ سال و جزای نقدی تا ۴۰ میلیون ریال محکوم می‌شود.
بنابراین کسی که با نرم افزار هایی مانند فتوشاپ تصاویر دیگران را تغییر می‌دهد و آن را در فضای مجازی منتشر می‌کند، درصورتی‌که موجب ضرر فرد یا هتک حیثیت او شود، مرتکب جرم شده است.
اگر تغییر توسط یک شخص و انتشار توسط شخص دیگری باشد، انتشار دهنده مرتکب اصلی جرم است و تغییر دهنده به دلیل کمک در ارتکاب جرم مسئول می‌باشد.
در فضای مجازی گاهی دیده می‌شود که تصاویر اشخاص سـ*ـیاسی یا شخصیت‌های مشهور به انگیزه طنز به شکلی تغییر می‌کنند که هر کسی متوجه غیرواقعی بودن آن تصاویر می‌شود؛ در این موارد هم این جرم واقع شده است؛ تغییر و انتشار تصویر با هر هدفی که انجام شود، جرم می‌باشد.


۳-هتک حیثیت از طریق توهین و تحقیر
گاهی افراد در فضای مجازی با استفاده از الفاظ نامناسب یا تصاویری مانند کاریکاتور، اشخاص دیگر را مورد تمسخر قرار می‌دهند. شرایط توهین از طریق فضای مجازی همان است که در توهین واقعی وجود دارد و ابزار توهین تفاوتی از این نظر به وجود نمی‌آورد.


۴-هتک حیثیت افراد از طریق انتساب اعمال دروغین (نشر اکاذیب)

ممکن است شما هم گاهی در سایت‌های خبری، کانال‌های - یا اینستاگرام اخبار دروغینی را که در مورد افراد منتشر می‌شود، دیده‌باشید. مثلا گاهی اخباری منتشر می‌شود مبنی بر این‌که شخص مشهوری از دنیا رفته، یا همسر دوم اختیار کرده یا ویلای بزرگی در فلان منطقه‌ دارد و…
انتشار این قبیل اخبار که معمولاً برای جذب مخاطب یا با هدف بدبین کردن مردم نسبت به فرد خاصی منتشر می‌شوند، از نظر قانون جرم شناخته شده و مصداق بزه «نشر اکاذیب» است.


بردن آبرو در فضای مجازی – مجازات بردن آبروی دیگران

 

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
چند نکته درباره‌ی جرم نشر اکاذیب قابل توجه است که به اختصار بیان می‌شود:
۴-۱) برای تحقق جرم نشر اکاذیب لازم نیست که جرمی به کسی نسبت داده‌شود و کافی است که خبر منتشرشده دروغ باشد.

۴-۲) برای تحقق این جرم علم به دروغ بودن خبر لازم است. لذا اگر انتشاردهنده خبر با این تصور که خبر صحیح است، آن را منتشر نماید، مسئولیتی ندارد. مثلاً اگر یک سایت خبری در نتیجه‌ی سهل‌انگاری و اشتباه، خبری را منتشر کند که بعداً دروغ بودن آن مشخص شود، نمی‌توان جرم نشر اکاذیب را محقق دانست.

۴-۳) برای تحقق جرم نشر اکاذیب لازم است که انتشاردهنده قصد ضرر رساندن به فرد خاص یا برهم‌ریختن افکار عمومی را داشته باشد، اما لازم نیست که در عمل هم موفق شود به این هدف دست پیدا کند.

۴-۴) برای تحقق این جرم به هیچ وجه لازم نیست که شخص بزه‌دیده اثبات کند که ضرر مادی یا معنوی به او وارد شده است. همین که خلاف واقع بودن خبر اثبات شود، برای تحقق جرم کافی است. حتی اگر هیچ‌کس خبر دروغ منتشرشده را باور نکرده باشد، باز هم تاثیری در کاهش مسئولیت متهم ندارد.

۴-۵) گاهی دیده‌می‌شود روزنامه‌ها یا سایت‌های خبری، برای جلب‌توجه مخاطبان خود تیترهای مبالغه‌آمیزی در رسانه‌ی خود درج می‌کنند. در این صورت اگر مبالغه و بزرگ‌نمایی خبر بی‌تناسب و نابه‌جا باشد، می‌تواند از مصادیق این جرم تلقی شود.

۴-۶) ایجاد یک سایت یا پیج (صفحه) در فضاهایی مانند اینستاگرام و… به‌اسم یک فرد مشهور و گذاشتن محتواهایی به‌نام آن فرد، نشر اکاذیب محسوب می‌شود.

۴-۷) گاهی ممکن است عکس یا خبر منتشرشده صحیح باشد، ولی جزء اسرار خصوصی مردم باشد که راضی به انتشار عمومی آن نباشند. در‌این‌صورت ممکن است این رفتار مصداق جرم انتشار اسرار (موضوع ماده ۱۷ قانون جرائم رایانه‌ای) باشد.

۴-۸) جرم نشر اکاذیب در زمره‌ی جرائم قابل گذشت است. لذا برای آن‌که بتوان متهم را تعقیب قضایی نمود، لازم است بزه‌دیده با مراجعه به مرجع قضایی مبادرت به طرح شکایت و تقاضای رسیدگی‌نماید. هم‌چنین اگر شاکی بعد از طرح شکایت، حین رسیدگی و یا حتی بعد از پایان رسیدگی و صدور حکم مجازات، از شکایت خود صرف‌نظر نماید، پرونده مختومه می‌شود.


بردن آبرو در فضای مجازی – مجازات بردن آبروی دیگران

 

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
۵- هتک حیثیت از طریق انتساب جرم به فرد

امروزه متاسفانه شاهد هستیم که گاهی در فضای مجازی بدون هیچ دلیل قطعی، کسی را رشوه‌گیر، خائن، جاسوس، متهم به روابط نامعقول و … می‌کنند. نسبت دادن دروغ جرم به دیگران، جرم است و در اصطلاح حقوقی به آن افترا گفته می‌شود. تحقق بزه افترا مستلزم این‌است‌که:
اولاً- عملی که به شخص بزه‌دیده نسبت داده می‌شود، به‌موجب قانون جرم‌باشد.
ثانیاً- نسبت‌دهنده، این کار را با آگاهی و اراده انجام‌دهد و به‌نادرستی انتساب خود علم داشته باشد. لذا اگر کسی که جرم را نسبت داده، بتواند وقوع جرم را اثبات کند، مورد تعقیب قرار نمی‌گیرد.
یک نوع خاص از افترا وجود دارد که «قذف» نامیده می‌شود و مجازات آن سنگین‌تر از افترای عادی است. بر اساس ماده‌ی ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی، قذف عبارت است از نسبت دادن جرایم **** به شخص دیگر، هرچند مرده باشد. برای تحقق قذف لازم است که عمل به‌طور صریح و روشن (از هر طریق مانند گفتار و نوشتار) به شخصی نسبت داده شود.
نکته‌ی جالب توجه این‌که انتشار عمومی اخبار مربوط به جرم و جرائمی که مربوط به عفت جامعه است، از این جهت که موجب اشاعه‌ی فحشا، زشتی و بدی می‌شود، ممنوع است و مطابق تبصره ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، حتی اثبات جرم هم مرتکب را از تعقیب رها نمی‌کند.


جرم توهین در فضای مجازی ، زندان و جریمه نقدی سنگین می باشد

جرم توهین در فضای مجازی چیست؟ حضور رایانه در کنار سایر ابزار اطلاع‌رسانی در گوشی‌های تلفن همراه در قالب شبکه‌ های اطلاع‌‌رسانی، بر شتاب گردش اطلاعات در جهان افزوده و قابلیت تحصیل اطلاعات را بسیار افزایش داده است. با وجود این، محیط سایبر محیطی مخفی، آزاد و نامحدود است و بنابراین، به نظم احتیاج دارد و اگر خلاف این باشد، هر «صفحه» از این محیط می‌تواند صحنه جرم و آشفتگی بسیار شود. از جمله این جرایم، جرم توهین در فضای سایبر است که متاسفانه در هیچ‌یک از مواد قانون جرایم رایانه‌ای، به طور مستقیم به آن توجه نشده است. در ادامه به بررسی این جرم می‌پردازیم.


بردن آبرو در فضای مجازی – مجازات بردن آبروی دیگران

 

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
ویژگی‌های جرم توهین در فضای مجازی

گستره جرم توهین در فضای مجازی بسیار وسیع است. در حقیقت، فضای سایبر، همانند فضای واقعی و جهان خارجی، شاهد بروز انواع جرایم و جنایات است، به گونه‌ای که آنچه در جهان واقعی رخ می‌دهد، در اینترنت و شبکه‌های اطلاع‌رسانی نیز امکان وقوع دارد، با این تفاوت که به مدد فناوری‌های پیشرفته جهان مجازی، ارتکاب جرم و بزهکاری تسهیل شده است و همگان امکان ارتکاب آن را دارند. به علاوه، به علت تعداد زیاد کاربران، امکان رد‌گیری و دستگیری مجرمان خیلی کمتر از تعقیب مجرمان در جهان واقعی است. بر این اساس، می‌توان ویژگی‌های خاص جرایم رایانه‌ای را به این ترتیب برشمرد: گستردگی، فراوانی، فرامرزی بودن، وقوع سهل و آسان، تنوع، جذابیت و وجود ابهام حقوقی.


توهین رایانه‌ای

توهین رایانه‌ای، نوع جدیدی از جرم توهین به معنی سنتی آن است که در آن، وسیله ارتکاب رایانه است. جرم توهین رایانه‌ای، به معنی نسبت دادن هر چیز وهن‌آور، اعم از دروغ یا راست، به وسیله رایانه یا انجام دادن فعلی است که در نظر عرف و عادت، موجب کسر شأن یا باعث تخفیف و پست شدن فرد شود. می‌توان هتک حرمت را نتیجه حاصل از توهین رایانه‌ای دانست.


بررسی حقوقی

توهین رایانه‌ای نیز مانند تمامی جرایم دیگر باید از ۳ رکن تشکیل شده باشد تا عنوان «جرم» بر آن صدق کند. این ارکان عبارت‌اند از: رکن قانونی، رکن مادی و رکن معنوی. اگرچه در قانون جرایم رایانه‌ای، خصوصا در فصل پنجم، سخنی از توهین به میان نیامده است، اما چون توهین از مصادیق بارز هتک حیثیت است، از مواد مربوط به هتک حیثیت برای بررسی توهین رایانه‌ای استفاده می‌کنیم.


عنصر قانونی توهین رایانه‌ای

طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی :
«توهین به افراد، از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد بود.»


بردن آبرو در فضای مجازی – مجازات بردن آبروی دیگران

 

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
علاوه بر این ماده، قانونگذار با توجه به شخصیت و مقام طرف اهانت، مواد دیگری را نیز تصویب کرده است، از جمله: مواد ۵۱۳، ۵۱۴ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی، ماده ۴۲ قانون وکالت، ماده ۲۰ لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری و ماده ۳۰ قانون مطبوعات.

اگرچه قانون جرایم رایانه‌ای که از سوی شورای عالی توسعه فضایی تدوین شده، به جرم توهین نپرداخته، اما توهین از مصادیق بارز هتک حرمت است، زیرا با توهین، حرمت یک فرد از بین می‌رود. بنابراین، با توجه به ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای، می‌توان جرم توهین در فضای مجازی را مجازات کرد. ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای مقرر کرده است: «هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر ۲ مجازات محکوم خواهد شد.»


مجازات جرم توهین در فضای مجازی و رایانه‌ای

جرم توهین رایانه‌ای صراحتا در هیچ ماده‌ای از قوانین ذکر نشده و بدون مجازات ماندن مرتکبان جرم توهین در فضای مجازی نیز بر ارتکاب روزافزون آن خواهد افزود. به همین دلیل، به نظر می‌رسد باید طبق ماده ۱۶ قانون جرم توهین در فضای مجازی، مرتکبان این جرم را به عنوان یکی از مصادیق هتک حرمت، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر ۲ مجازات محکوم کرد.

البته باید در نظر داشت که ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی به توهین ساده و ماده ۶۰۹ این قانون به توهین مشدد توجه کرده‌اند. مجازات توهین ساده بر اساس ماده ۶۰۸ شلاق تا ۷۴ ضربه یا ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال جزای نقدی است. مجازات توهین مشدد هم حبس از ۳ تا ۶ ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق یا ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال جزای نقدی است.

سؤالی که مطرح می‌شود، این است که با توجه به نبود تصریح قانونی به توهین رایانه‌ای و عام و مقدم بودن قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۷۵) و خاص و مؤخر بودن قانون جرایم رایانه‌ای (مصوب ۱۳۸۸) مرتکبان این جرم طبق کدام قانون باید مجازات شوند؟ در ضمن، باید در نظر داشت که مجازات مقرر در قانون جرایم رایانه‌ای شدیدتر از مجازات مقرر در قانون مجازات اسلامی است. پس چگونه می‌توان با روح قانون مخالفت کرد و مجازات مشدد را اعمال کرد؟

در پاسخ، باید گفت که طبق اصول فقهی، در صورتی که قانون عام بر قانون خاص مقدم باشد و تاریخ ورود هر دو (عام و خاص) معلوم باشد و زمان عمل به عام پیش از ورود خاص رسیده باشد، در این مورد خاص، مؤخر را ناسخ عام مقدم (نسخ جزئی) می‌دانیم. پس توهین رایانه‌ای را از شمول مواد ۶۰۸ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی خارج می‌دانیم و در خصوص مجازات این جرم، به ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای رجوع می‌کنیم. تشدید مجازات را نیز می‌توان با توجه به آثار و عواقب جبران‌ناپذیر این جرم توجیه کرد.


بردن آبرو در فضای مجازی – مجازات بردن آبروی دیگران

 

ASaLi_Nh8ay

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
6/2/20
ارسال ها
7,624
امتیاز واکنش
13,279
امتیاز
428
محل سکونت
خیابآن بَهآر | کوچه اُردی‌بهشت | پِلآکِ 1
زمان حضور
82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
نویسنده این موضوع
محل وقوع جرم و دادگاه صالح به رسیدگی

در توهین سایبری، اینترنت فقط یک وسیله برای ارتکاب جرم است (مثل مزاحمت تلفنی) و نباید آن را با مکان ارتکاب جرم اشتباه گرفت، زیرا در این صورت، در تشخیص دادگاه صالح نیز با مشکل مواجه خواهیم شد. در واقع، محل وقوع جرم، همان مکانی است که بزهکار رایانه‌ای به نتیجه مورد نظرش دست می‌یابد.

این موضوع از رأی وحدت رویه شماره ۷۲۱ ـ ۱۳۹۰/۴/۲۱هیات عمومی دیوان عالی کشور به شرح زیر به دست می‌آید: «وقوع بزه مزاحمت برای اشخاص به وسیله تلفن یا دستگاه‌های مخابراتی دیگر، موضوع ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی، منوط به آن است که نتیجه آن که مقصود مرتکب است، محقق گردد. بنابراین، در مواردی که اجرای مزاحمت از یک حوزه قضایی شروع و نتیجه آن در حوزه قضایی دیگر حاصل شود، محل حدوث نتیجه مزبور، محل وقوع جرم محسوب و مناط صلاحیت دادگاه رسیدگی کننده نیز همین امر خواهد بود.»

با توجه به وحدت ملاک توهین رایانه‌ای و مزاحمت تلفنی، می‌توان چنین بیان کرد که محل وقوع بزه توهین رایانه‌ای، محل حدوث نتیجه است. پس در جرایم رایانه‌ای، تعیین محل وقوع بزه در اختیار بزه‌دیده است. بزه‌دیده در هر مکانی از توهین رایانه‌ای اطلاع یابد، می‌تواند به شکایت کیفری اقدام کند. از این رو، محل حدوث نتیجه، محل وقوع جرم است و دادگاهی که این محل در حوزه آن قرار دارد، طبق ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری، صالح به رسیدگی است.



نحوه رسیدگی به توهین و افترا در فضای مجازی و مطبوعات

یک قاضی دیوان عالی کشور به تشریح نحوه رسیدگی به توهین و افترا در فضای مجازی و مطبوعات پرداخت.

دکتر بارانی قاضی دیوان عالی کشور در برنامه «آوای قانون» رادیو گفت‌وگو در خصوص تفاوت توهین و افترا گفت: تفاوت توهین با افترا آن است که افترا نسبت‌ دادن‌ صریح‌ عمل‌ مجرمانه‌ به‌ غیر و متضمن اسناد و اخبار است، اما در توهین، مرتکب قصد انشا و هتک‌ حرمت‌ دارد. اگر شخص‌ به‌ قصد انشا و هتک‌ حرمت‌ مثلا به‌ کسی‌ بگوید «دزد»، مفتری‌ محسوب‌ نمی‌شود؛ زیرا منظور اسناد دهنده‌ توهین‌ و تحقیر طرف‌ اسناد بوده‌ است‌، نه‌ اینکه‌ در واقع‌ او را به‌ ارتکاب‌ عمل‌ دزدی‌ متهم‌ کند؛ همچنین‌ است‌ دادن‌ نسبت‌های‌ کلی‌ و غیرصریح‌ مانند جانی‌، یا فاسق‌ که‌ فاقد صراحت‌ کافی‌ است‌ و به‌ نوع‌ جرم‌ منتسب‌ اشاره‌ ندارد، البته این‌ اعمال‌ ممکن‌ است‌ از مصادیق‌ توهین‌ محسوب‌ شوند.

وی گفت: نکته دیگر ضرورت جرم‌ بودن‌ عمل‌ انتسابی‌ برای تحقق افتراست؛ در واقع برای تحقق افترا، عمل‌ اسناد داده‌ شده‌ باید فعل یا ترک‌ فعلی‌ باشد که‌ در زمان‌ اسناد در قانون‌ ممنوع بوده و برای‌ آن‌ مجازات‌ تعیین‌ شده‌ باشد، حال آنکه در توهین اینگونه نیست.

این قاضی دیوان عالی در خصوص اینکه با گسترش رسانه‌های جمعی و رشد تکنولوژی ابزارهای نوینی جهت انتقال پیام ایجاد شده، آیا نسبت دادن موارد خلاف واقع در این فضا نیز توهین و جرم محسوب می‌شود؟ اظهار کرد: به طور کلی الفاظ و رفتاری که در در عرف سبب تحقیر شخص شود از مصادیق توهین محسوب می شود. در فضای مجازی توهین در قالب نوشتن و تصویر اتفاق می‌افتد که جرم محسوب می‌شود. در مورد تشخیص توهین در فضای مجازی نیز مانند واقعیت باید به عرفیات توجه کرد. به عنوان مثال به کار بردن برخی الفاظ در فضای مجازی خلاف عرف در آن فضا محسوب می شود، در حالی که در فضای واقعی به این صورت نیست و بالعکس.

بارانی ادامه داد: اگر توهین در مطبوعات صورت بگیرد قانونگذار برای شخص توهین شونده حق شکایت و پیگیری از طریق مراجع قضایی در نظر گرفته است. علاوه بر این حق شکایت، مطبوعات باید پاسخی بابت توهین صورت گرفته به صورت رایگان منتشر کنند و در آن بدون توهین به شخص دیگری موضوع را کاملا توضیح داده و از شخص مورد نظر رفع اتهام کنند.

وی در خصوص نحوه رسیدگی به دعاوی مربوط به تهمت، افترا و قذف نیز خاطرنشان کرد: رسیدگی اینگونه جرم ها از ابتدا در دادسراست. افرادی که مورد توهین و افترا و قذف قرار می‌گیرند می توانند شکایت کنند و دادخواست آنان به شعبات دادرسی ارجاع می شود و رسیدگی صورت می گیرد.

این قاضی دیوان عالی کشور در خصوص این که از آنجایی که توهین به بانوان و اطفال باید در مکان عمومی باشد تا به صورت ویژه مورد رسیدگی قرار گیرد ، می‌توان گفت توهین صورت گرفته در گروه ها و کانال های فضای مجازی نیز شامل این موضوع می‌شود؟ گفت: بر اساس ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی هر کس در اماکن عمومی یا معابر ، متعرض یا مزاحم‌ اطفال یا زنان بشود یا با الفاظ و حرکات مخالف شئون و حیثیت به‌آنان توهین کند به حبس از دو تا شش ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. این حکم مربوط به اماکن عمومی است و نمی توان آن را به فضای مجازی تعمیم داد.


بردن آبرو در فضای مجازی – مجازات بردن آبروی دیگران

 
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
بالا