بیوگرافی مت دیمون | بازیگر

~حنانه حافظی~ · 25/1/21

«مت دیمون» (به انگلیسی: Matt Damon) (زاده ۸ اکتبر ۱۹۷۰) هنرپیشه، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده آمریکایی است. دوران حرفه‌ای او از زمانی شروع شد که با همراهی بن افلک در فیلم ویل هانتینگ خوب به عنوان نویسنده فعالیت کرد و جایزه اسکار بهترین نمایشنامه اصلی را کسب کردند. همچنین مت دیمون برای بازی در این فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار، جایزه گلدن گلاب، جایزه ستلایت و جایزه انجمن بازیگران فیلم شد.

بعد از آن مت دیمون با نقش سرباز رایان در فیلم زیبای نجات سرباز رایان و در کنار بازیگرانی چون تام هنکس، ون دیزل و...حضور پیدا کرد. نقش او نسبتاً کوتاه ولی کلیدی بود. سپس در فیلم‌های سه‌گانهٔ «اوشن» و بعد، مجموعه فیلم‌های بورن نقش آفرینی کرد. دیمون در ژانر درام نیز به خوبی ظاهر شد. فیلم‌های زیبایی همچون سیریانا، چوپان خوب و رفتگان از جمله آثار درام وی است. او همچنین بخاطر بازی‌اش در فیلم شکست‌ناپذیر نامزد دریافت جایزهٔ گلدن کلوپ شد. در سال ۲۰۰۷ ستارهٔ مت دیمون را در پیاده‌رو شهرت هالیوود نصب کرد و مجله پیپل او را به عنوان یکی از جذاب‌ترین بازیگران مرد جهان معرفی نمود. مت دیمون همچنین در گروه هنرمندان فعال در زمینه‌های خیریه جای می‌گیرد. وی مؤسس و پشتیبان مؤسسات خیریه در حوزه‌های مختلفی از جمله مقابله با فقر و گرسنگی در آفریقا و فراهم کردن آب آشامیدنی سالم برای مردم نیازمند جهان است.

مت دیمون در شهر کمبریج در ایالت ماساچوست به دنیا آمد. پدرش کنت، از فعالان بورس، و مادرش نانسی، استاد دانشگاه در رشتهٔ آموزش ابتدایی کودکان بود. اصلیت پدرش اسکاتلندی-انگلیسی و مادرش فنلاندی-سوئدی است. مت دیمون برادر بزرگتری به نام کایل (Kyle) هم دارد که در عرصه هنری و مجسمه‌سازی فعالیت می‌کند. کمی بعد از تولد مت، به شهر نیوتون نقل مکان می‌کنند. اما در دوسالگی مت، والدینشان از هم جدا می‌شوند. مت و برادرش هم به همراه مادرشان مجدداً به کمبریج برمی‌گردند. بن افلک از دوستان صمیمی مت دیمون است و این دو از کودکی با یکدیگر دوستان نزدیکی بودند. همچنین هوارد زین تاریخ‌دان نیز از جمله همسایگان آن‌ها در این محله بود.

مت دیمون دوران مدرسه خود را در همین شهر گذراند. در دوران مدرسه بخاطر قد کوتاهش، همیشه ترس شدیدی داشت. او در گفتگو با مجلهٔ پراد (Parade) می‌گوید به عنوان یک نوجوان تنها، احساس می‌کردم به جایی تعلق نداشتم و طبق روش مادرش در تربیت کودکان، او دوران سختی برای پیدا کردن هویت خود داشت.

می‌توان گفت اولین تجربهٔ بازیگری مت‌دیمون به دوران دبیرستانش بازمی‌گردد. جایی که او در نقش‌های مختلف تئاتر بازی می‌کرد. وی همیشه از معلم نمایشش تقدیر می‌کند ولی جایی نیز گفته‌است که او (معلمش) همیشه به بن (بن افلک) توجه بیشتری داشته و نقش‌ها و گفتارهای طولانی‌تر را به او می‌دهد.

مت دیمون از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۲ در دانشگاه هاروارد تحصیل می‌کرد. اما هیچ‌وقت فارغ‌التحصیل نشد. رشتهٔ تحصیلی مت زبان انگلیسی بود ولی نقش‌های زیادی را هم در تئاتر دانشگاه قبول می‌کرد. چندی بعد برای ادامهٔ بازیگری، تصمیم به ترک تحصیل می‌گیرد و از دانشگاه هاروارد خارج می‌شود. بعدها در مورد این تصمیمش گفت، زمانی متوجه شد تصمیمش اشتباه بوده که دیگر کار از کار گذشته بود.

شروع بازیگری

اولین نقش مت دیمون در سن ۱۸ سالگی به او داده شد. این نقش تنها یک دیالوگ یک‌خطی داشت که در فیلم «پیتزای مرموز» آن را اجرا کرد. در سال ۱۹۹۲ و زمانی که از دانشگاه خارج شد، نقش بزرگی در فیلم «جرونیمو: افسانه آمریکایی» پیدا کرد. در این فیلم او با جین هکمن هم‌بازی بود. از نقش‌های بعدی وی می‌توان به نقش یک سرباز معتاد در فیلم شجاعت در زیر آتش اشاره نمود. وی بخاطر بازی در این فیلم و بخاطر فقط ۲ روز فیلم‌برداری مجبور شد در عرض ۱۰۰ روز حدود ۱۸ کیلوگرم وزن کم کند. بعد از این رژیمی که خودش بدون مشورت گرفت، به او گفته شد بسیار خوش شانس بوده که قلبش کوچک نشده‌است. اما تلخی رژیمش با مورد توجه قرار گرفتن نقشش در فیلم کم‌کم از بین رفت. روزنامه واشینگتن پست طی مقاله‌ای، نقش وی را بسیار تأثیرگذار توصیف کرد. مت دیمون خود چندی بعد گفت که به خطر انداختن سلامتی‌اش برای به تصویر کشیدن هرچه بهتر نقشش، ارزشش را داشت.

در اوایل ۱۹۹۰ بود که مت دیمون به همراه دوست دوران کودکی‌اش، بن افلک نمایشنامه‌ای در مورد جوانی که نخبه ریاضی بود نوشتند. با توصیه‌های چند نفر از آشنایان، تغییراتی نیز در آن دادند و در نهایت، نتیجه کار آن‌ها به فیلم ویل هانتینگ خوب تبدیل شد. این فیلم نامزد دریافت ۹ جایزه اسکار شد. خود مت و بن هم موفق به کسب اسکار بهترین فیلم‌نامه شدند. مت دیمون بخاطر نقش‌آفرینی‌اش نامزد دریافت یک جایزه اسکار دیگر نیز شده بود. حقوقی که بن و مت بخاطر نویسندگی این فیلم دریافت کردند برابر با ۶۰۰٫۰۰۰ دلار بود. در حالی که فیلم فروشی بالغ بر ۲۲۵ میلیون دلاری را تجربه می‌کرد.

مت دیمون به متفاوت بودن نقش‌هایش در فیلم‌های مختلف شناخته شده‌است. اما در این میان نقش‌های اولیه او در فیلم‌های درام عاشقانه زیاد موفق نبودند. فیلم‌هایی همچون «تمام اسب‌های زیبا» و افسانه بگر ونس را می‌توان از این دسته فیلم‌ها دانست که انتقاداتی به آن‌ها وارد است. از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۷، مت دیمون با بازی در فیلم‌های دنباله‌دار موفق شد شهرتی جهانی برای خود کسب کند. بازی وی در کنار برد پیت و جورج کلونی در فیلم یازده یار اوشن شهرت بسیاری برای وی به ارمغان آورد. با ساخت قسمت‌های بعدی آن، دوازده یار اوشن و سیزده یار اوشن در سال‌های بعد، شهرتش دو چندان شد. از فیلم‌های مشهور دیگر او در این دوره می‌توان به مجموعه فیلم‌های بورن اشاره نمود که مت در آن‌ها نقش «جیسون بورن» را بازی کرده‌است. این مجموعه شامل سه فیلم هویت بورن (۲۰۰۲)، برتری بورن (۲۰۰۴) و اولتیماتوم بورن (۲۰۰۷) است.

فیلم بعدی مت دیمون، برادران گریم بود که موفقیت اقتصادی خوبی کسب نکرد. کمی بعد در همان سال سیریانا را بازی کرد. در سال بعد مت دیمون به فیلم چوپان خوب پیوست. جایی که با رابرت د نیرو هم‌بازی بود و نقش یک مأمور سازمان جاسوسی آمریکا را بازی می‌کرد. از طرف دیگر، چندی بعد هم نقش یک گانگستر مخفی در تیم پلیس را در فیلم رفتگان بازی کرد. همچنین مت دیمون در نسخه انگلیسی کارتون پونیو روی صخره کنار دریا به عنوان صداپیشه حضور پیدا کرد. این انیمیشن در سال ۲۰۰۹ در آمریکا اکران شد. وی نقش کوتاهی در سریال انتورایج نیز داشت. او در این سریال نقش خودش را بازی کرده‌است.

مت دیمون در نقش‌های بعدی خود، نقشی در فیلم «خبرچین» (۲۰۰۹) ایفا نمود که بخاطر آن نامزد دریافت جایزه گلدن گلاب شد. در ادامه همین سال، فیلم شکست‌ناپذیر را بازی کرد. در این فیلم مورگان فریمن نیز حضور داشت. بازی در این فیلم برای او نامزدی جایزه اسکار را به همراه داشت.

در سال ۲۰۱۰ مت دوباره همکاری‌اش را با کارگردان فیلم‌های بورن، پل گرینگرس در فیلم «منطقه سبز» شروع کرد. از فیلم‌های سال ۲۰۱۱ مت دیمون می‌توان به «مسری»، خوش قدم ۲ و «یک باغ‌وحش خریدیم» اشاره نمود. سپس در سال ۲۰۱۲ فیلم «پشت چلچراغ» را بازی کرد. از هم بازی‌های او در این فیلم می‌توان به مایکل داگلاس اشاره نمود. کارگردان این فیلم نیز استیون سودربرگ بود.

از آخرین آثار مت دیمون، فیلم ایلیسیم محصول ۲۰۱۳ است. در این فیلم مت نقش یک ماشین دزد سابق که هم‌اکنون کارگر کارخانه است را بازی کرده‌است. کارگردان و نویسنده فیلم نیل بلومکامپ است. از آثار قبلی این کارگردان می‌توان به منطقه ۹ اشاره نمود.

فیلم‌های آینده

در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۲ بن افلک و مت دیمون تأیید کردند که علاقه‌مند به ساخت فیلمی در مورد حوادث پیش آمده در شهر بـ*ـو*ستون هستند. از دیگر فیلم‌های آتی مت دیمون می‌توان به «تئوری صفر» و «مردان تاریخی» اشاره نمود که در این بین، فیلم مردان تاریخی را جورج کلونی کارگردانی کرده‌است. او همچنین در فیلم فورد در برابر فراری نقش کارول شلبی را بازی کرده است

جوایز