در برخورد با کودکی که فحش میدهد چه کنیم؟

DIANA_Z · 14/1/21

طبیعتا آرزوی هر پدر و مادری این است که بتوانند کودکشان را به بهترین شیوه فرزندپروری تربیت کنند، کودکی موفق و مودب. اما گاها با تمام این تلاش‌ها، کودک کلماتی را به زبان می‌آورد که مناسب نیست و باعث ناراحتی پدر و مادر می‌شود، به‌خصوص زمانی که کودک این کلمات را در جایی به زبان می‌آورد که والدین با میزبان رودروایسی داشته و این رفتار فرزندشان باعث خجالت و شرمندگی آنها می‌شود و در چنین شرایطی نمی‌دانند که درخصوص حرف‌های زشتی که فرزندشان به زبان می‌آورد، چه باید بکنند.
پریسا قیاسی، روانشناس کودک درخصوص این عادت رفتاری در کودکان گفت: «والدین باید بدانند که کودک هر آنچه را که می‌آموزد صرفا در محیط خانه و از طریق والدین نیست بلکه او هر آنچه را که در محیط می‌بیند، یاد می‌گیرد و نمی‌توان جلوی روند یادگیری او را هم گرفت. بنابراین با آنکه والدین تلاش بسیاری می‌کنند که فرزندشان حرف‌های زشت به زبان نیاورد، ولی ممکن است کودک این حرف‌ها را در محیط مهدکودک یا مدرسه، زمین بازی یا حتی در مهمانی و از اقوام یاد گرفته باشد و بعد دائم آنها را تکرار کند.»«وقتی کودک حرفی را می‌شنود یا رفتاری را می‌بیند، ناخوداگاه آن را در ذهن خود ضبط کرده و در موقعیت‌های مختلف تکرار می‌کند. در این شرایط، عکس‌العمل پدر و مادر و حتی اطرافیان در بهبود یا تشدید این عادت رفتاری کودک از اهمیت خاصی برخوردار است.»

این روانشناس کودک با هشدار اینکه والدین باید بدانند که نوع برخورد آنها و همچنین اطرافیان با کودک می‌تواند تضمین‌کننده خاموش شدن این رفتار نادرست و یا حتی تقویت و تکرار آن باشد، توضیح داد: «وقتی که کودک در جمعی از الفاظی استفاده می‌کند که چندان مناسب نیست، اگر همه به حرف او بخندند یا از آن بدتر به کودک بگویند چقدر بامزه بود دوباره بگو! طبیعی است که کودک احساس می‌کند که حرف خوبی زده و توجه همه را جلب کرده است.

از این رو هرجا که نیاز به جلب توجه داشته باشد یا بخواهد که نظر دیگران را به خود جلب کند، فورا این حرف زشت را تکرار خواهد کرد. علاوه بر این، اگر والدین واکنش خیلی تندی هم نشان دهند این رفتار در کودک تثبیت می‌شود.»این کارشناس ارشد روانشناسی از دانشگاه تهران در نهایت در پاسخ به این سوال که عکس‌العمل صحیح در مقابل این رفتار کودک چیست، گفت: «وقتی حرف زشتی از کودک می‌شنوید باید خیلی خونسرد و بی‌تفاوت با او برخورد کنید. اولین بار که این حرف را زد باید به فرزندتان فقط تذکر بدهید و بگویید «عزیزم، این که گفتی، حرف خوبی نیست و ما از این کلمه استفاده نمی‌کنیم» و بعد سریع موضوع بحث را تغییر دهید.

درصورتی که با وجود این تذکر باز مشاهده کردید که فرزندتان حرف زشتی را به زبان آورده، کاملا حرف را نادیده بگیرید. انگار نه انگار که این حرف را شنیده‌اید. سعی کنید موضوعی را مطرح کنید و حواس کودک به چیزی گرم کنید و کاملا بی‌توجهی خود را به این مساله نشان دهید. در این صورت خودتان می‌بینید که پس از چندبار تکرار، کودک این کار زشت را ترک می‌کند و دیگر آن را انجام نمی‌دهد.