اهمیت قلم و مقام نویسندگی از دید قرآن

~ROYA~ · 16/11/20

ن. والقلم و مایسطرون

خداوند متعال به قلم و آنچه با قلم می نویسند و بر صفحه کاغذ نقش می بندد سوگند می خورد.

دلیل عظمت قلم و نگاشته های قلم همان سوگندی است که خداوند بدان خورده است زیرا در قرآن کریم خداوند متعال همه جا به مظاهر عالم وجودی که خود خلق فرموده قسم می خورد مانند: عصر شب فجر خورشید ماه. .. اینها همه مظاهر آفرینش اند. گردش منظم شب و روز آفتاب و باران آسمان و ستارگان همه و همه اهمیت دارند و در جهان عظیم خلقت نقشی ایفا می کنند و در زندگی انسان که گل سرسبد آفرینش است تاثیر مستقیم و غیر مستقیم دارند قلم هم یکی از آن مظاهر هستی است. قلم آلتی است که نیات و منویات ارزشمند و یا بی ارزش آدمی را بر جریده روزگار ثبت می کند و برای آیندگان به یادگار می گذارد. بیان و گفتار هم که منبعث از نفس ناطقه انسان است اهمیت دارد ولی گفتار در فضا پخش می شود اثر می گذارد ولی تاثیر بیان پایدار نیست. امواج صوتی که حامل سخن است در فضا گم می شود نابود می گردد.اما آنچه ازاندیشه ها بر روی سنگ یا پوست یا کاغذ ثبت می شود همیشه پایدار می ماند.از نسلی به نسل دیگر می رسداز دوره ای به دوره دیگرانتقال می یابد. سنگنبشته هایی که بر دل کوهها یا بر روی گورها و دیوارهای معابد و مساجد نقر شده است هزارها سال باقی مانده و همچنان باقی خواهد ماند وبا آیندگان سخن خواهد گفت. پوستها کاغذهای زرد و سفید والوان دیگر که از هزارها سال پیش بر جای مانده و در محفظه هایی نسوز در کتاب خانه های مهم جهان گرد آمده و نگهداری می شود همه و همه یادگار بشرهای گذشته است که با نیش قلم بر چهره کاغذها نقش بسته واسراری را بازگو می کنند.از آن زمان که خط تصویری بوده است (خط هیروگلیف ) در مصر قدیم و خطهای کهنه دیگر در چین و هند وخطاوستائی و دین دبیره درایران باستان که بیشتر مطالب مذهبی واندیشه های دینی و تاریخی را در لوحها و بر روی پوستها و کاغذه ثبت کرده است بشراز قلم و آنچه بدان نوشته می شود سود جسته است. تورات وانجیل اگر چه به صورت اصیل برای پیروان ادیان یهود و نصارا باقی نمانده است - اما هر چه هست در سایه قلم و نگارش پایدار مانده. از همه مهمتر قرآن کریم - آخرین منشور آسمانی که به وسیله جبرئیل امین ( ع ) بر پیامبر عالیقدرش حضرت محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم ) وحی شده است پس از وحی به دست کتاب وحی و به خصوص حضرت علی (ره ) داماد و پسر عم آن حضرت بر صفحه های چوب و برگ و. .. نقش بسته است و پس از گذشت 14 قرن به دست ما مسلمانان رسیده است.

~ROYA~ · 16/11/20

حال منصفانه بیندیشیم که اگر قلم و نویسندگی نبود و بشر نمی توانست با علامات و راز و رمزها ما فی الضمیر خود را بر رخسار کاغذ نقش بندد برای ماازاندیشه های گذشتگان و بخصوص از گفتارهای ارزنده انبیاء واولیاء دین ( ع ) چه باقی می ماند؟ و ما در آن صورت چه حالی داشتیم؟!
پس باید قبول کرد که چرا قلم و نویسندگی آن چنان ارجی وارزشی دارد که خداوند متعال بدان سوگند می خورد و آن را - غیرمستقیم و مستقیم - می ستاید و ما را به ارزش آن توجه می دهد. همچنان که در نخستین پیام آسمانی بشرها را به اهمیت (قرائت ) و ( علم ) و (دانستن ) متوجه می کند
بسم الله الرحمن الرحیم
اقرء باسم ربک الذی خلق خلق الانسان من علق اقرء و ربک الاکرم الذی علم بالقلم علم الانسان مالم یعلم
باز هم دراین سوره مبارکه ( علق ) به اهمیت (قرائت ) ( علم ) و (قلم ) اشاره فرموده است.
نتیجه دیگری که ازاین آیات مبارکات عاید می شود - صرفنظراز گذشته های دور که آن هم دراثر تعلیمات روشنی بخش انیباء عظام ( ع )است - توجه خاص دین مبین اسلام است به (قلم و ( علم وانتقال و تعلیم و تعلم دانش که مایه روشنی و نور و سعادت است.
اولین انگیزه مسلمانان به آموختن واشاعه علم دراطراف و بین همه طبقات مردم همین پیام آسمانی است که در آغاز چراغ نورانی دانش را به پیامبر عالیقدرش می دهد و آن بزرگواراین مشعل نورانی را در بین امت می گسترد وافرادامت نیز آن را دست به دست به شرق و غرب عالم می برند و همه جا را نورانی می کنند همین مشعل نورانی است که ابوعلی سینا و محمد بن زکریا وابوریحان بیرونی و هزاران عالم تعهداسلامی را در دامن خود پرورش می دهد.

~ROYA~ · 16/11/20

و قلمهای همین بزرگان است که علوم اسلامی را که از قرآن کریم نشات گرفته بود بر روی صفحات کاغذ نقش کردند و آنها را نسل به نسل و دست به دست به ما رساندند. مااگرامروز کتاب قانون و شفا واشارات بوعلی را در دست داریم و یااز کتاب التفهیم بیرونی و خصال شیخ صدوق (ره )استضائه واستفاده می کنیم بدان جهت است که این بزرگان در پرتو پیه سوزها و شمعهای کم سو شبهای گرم تابستان نشستند واندیشیدند و حاصل اندیشه های خود را که زبده زندگی پر ثمر آنها بود و براثر زیت فکرت سوختن بحاصل آمده بود در لابلای اوراق دفاتر خود نگاشتند و آنها را هشتند و رفتند و نام نیک و پر آوازه خود را بر جای گذاشتند. روانشان شاد باد.
خصوصیت دیگری که در عالمان اسلامی ما بوده است پای بند به تعهد و مسئولیت دینی واجتماعی بوده است. و به یقین علماءاسلامی آثار خود را بر حسب تفنن و یا برای وقت گذرانی و وقت کشی نمی نوشته اند بلکه آنچه آنان را وادار به اندیشیدن و نوشتن و بر جای گذاشتن آثارشان می کرده است همان تکلیف و تعهد بوده است زیرا(: دراسلام بسیاری از رشته های علمی وادبی بلکه همه آنها در رابـ*ـطه با تکلیف و تعهد پدید آمده است واین امر حاکی است از آگاهی دینی و زمانی عالمان پیشین.
فلسفه تطبیقی علم کلام علم بلاغت و نقد سخن علم نحو و صرف همه و همه در رابـ*ـطه با حفظ و صیانت فرهنگ اسلامی وانتقال آن پیدا شده و تدوین یافته است. بخش عمده ای از علم بلاغت در خدمت بحث درباره قرآن واعجاز قرآن شکل یافته است عالمان آگاه آن روزگاران همواره در رابـ*ـطه با آگاهی و تعهد به تدوین و تالیف و تحصیل و تدریس دست می برده اند. علم برای علم و روشنفکری برای روشنفکری برای روشنفکری و شعر برای دل واطلاع برای لـ*ـذت عقل یا تفاخر و تفاضل مطرح نبوده است. پس ادبیات اسلامی است کاملا متعهد و جهت دار1 یک عالم متعهداسلامی که با روی به قرآن و روز معاد و بالاتراز همه به خداوند قادر متعال دارد واو را حاضر و ناظر براعمال خود می داند وایمان دارد که( مدادالعلماءافضل من دماءالشهداء) خویشتن را همچون مجاهدی فی سبیل الله می داند که در پشت سنگر برای ابقاء دین وابلاغ پیام و ترویج احکام بایداسلحه قلم را همچون سربازی ایثارگر در سنگر در بین انگشتان خود بفشارد و زانو به سـ*ـینه بجسباند و چراغ دیده بیفروزد و با قلم و زبان و نگارش آثار خود در ثبت و ضبط و ترویج واشاعه حق و حقیقت لحظه ای را بیهوده از کف ندهد. جز حق ننویسد و جز حق نگوید تاارزش قلم را در مقام انجام دادن تکلیف و تعهد ثابت کند و حرمت آن را حفظ نماید.

~ROYA~ · 16/11/20

و چنین قلمی است که ارزش دارد خدوند منان به آن سوگند خورد زیرا چنین قلمی مظهر پاسداری از حق و حقیقت است.

قلمهای بمزد و مزدوری نهاده ای که در خدمت طاغوتها بوده اند و آنچه رغا آنان گفته اند نوشته اند و منشی حضور سلطان یااهل زژ و زور بوده اند و جز تملق و چاپلوسی واغراقهای دوراز واقع چیزی ننوشته اند و یا نگفته اند. قلمی بهر خدا واز برای حق با کاغذ آشنا نکرده اند. هیچ ارزی وارزشی در پیشگاه خداوند متعال نداشته و ندارند. بلکه در قیامت به پاداش قلمزنیهای خود بازخواست و مواخذه خواهند شد.
یا صاحب قلمانی که بدون علم و آگاهی کافی و بدون خبراز تکلیف و تعهد دینی واخلاقی چیزی ننوشته اند. شعری برای دل خود سروده و یا دفتر و کتابی را برای مسائل بیهوده سیاه کرده اند و( هتر خود را فقط برای هنر خواسته اند) یا(دانش خود را برای تفاخر به دیگران نموده اند) بی توجه به سرنوشت اجتماع و بی خبراز خیر و شر مردم بیگناه که آنان را ستوده واحترام نهاده اندافرادی بوده اند بی خاصیت و چراغدارانی بوده اند که چراغ را زیر عبا گرفته اند واز فروز زندگی آن جلوگیری کرده اند. چنین صاحب علمان و صاحب قلمانی را نمی توان متعهد و مسئول شناخت.
نویسنده آگاه و متعهد همچون طبیبی حاذق و خبیراست که ابتدا باید از دانش طب اطلاع و آگاهی کافی به دست آورد و خود رااز همه جهت آماده علاج بیماران نماید. آنگاه مرض را تشخیص دهد. و دروهای مورد نیاز را تجویز کند و آنها را به بیمار خود بخوراند یا به او تزریق کند و برای اینکه در کار خود موفق شود بایداز آخرین راههای علاجی که دانشمندان این رشته بدست آورده اند واز آخرین ابزارهایی که کشف کرده اند آگاهی داشته باشد
طب و طبابت و علاج بیماران را وظیفه ای خدائی و مردمی و مهم بشمارد آنگاه دست بکار شود و با تمام قدرت و توان و دانش خود بکوشد تا بیماران رااز بیماریهای مزمن و مهلک نجات بخشد.
نویسنده متعهد شاعر مسئول نیز چنین است.
نویسنده نخست باید علم و آگاهی کافی به دست آورد تحصیل کند مطالعه کند تامل کند کوش کند تا ذوق و شوق خود را جلا و رونق بخشد و آن را با شتوانه آگاهی نیرومند سازد.
نویسنده باید آگاه به زمان خود و مردم روزگار خود باشد دردهای اجتماعی آنها را به خوبی تشخیص دهد و داند چه چیزهائی اولویت و بر دیگر کارها برتری دارد سپس با سلاح قلم به میدان آید و برای مردم روزگار خود چیزی بگوید و بتویسد که مورد نیاز آنهاست.
مقاله داستان نمایشنامه سناریو (برای تهیه فیلم ) شعر قصیده غزل ترکیب بند و هر چه را شایسته تر و بایسته تر می داند بنویسد و آنها را در معرض افکار مردم قرار دهد. چیزی بنویسد که مردم دریابند بخوانند و لـ*ـذت ببرند و آگاه شوند علاقه‌مند شوند تبلیغ شوند آماده شوند برای مبارزه های آینده در سنگرایثار و در راه شهادت در راه خدا و دین خدا. برای ساختن و پرداختن جامعه ایده آل و مدینه فاضله اسلامی و دیاری که مردم لـ*ـذت زندگی را در پناه قوانین حیات بحش اسلام حس کنند و دیگران نیز آرزو کنند که کاش ما هم چنین باشیم: دارای سعادت دنیا و خوشبختی و نجات عقبی.

~ROYA~ · 16/11/20

تامل در ترجمه احوال آنان این حقیقت را برای ما روشن می سازد که آن بزرگان همه به ادبیات و بلاغت و مناظره و شعر و نثراز طریق آموختن علوم قرآنی و بلاغی توجه خاصی مبذول می داشته اند اشعار و آثارادبی آنها برجای مانده و گواهی روشن است. قلم سحاری که در پرورش آثار خود داشته اند نشانگراین واقعیت است. از شاعران اسلامی و شیعی سخنی نمی گوئیم که آثار آنها همچون خورشید در آسمان ادب می درخشد تنهااز چند تن از مناخران مانند: سیدجمال الدین اسدآبادی که مدت هشت سال در مصر و کشورهای اسلامی و غیراسلامی بسر برد نام می بریم که ادیبان بزرگ و روزنامه نویسان سترگی را تربیت کرد.- بی جهت نیست که تقریبا همه درادبیات چیره دست می شده و آنگاه به رشته های تخصصی خود می پرداخته اند. علامه امینی صاحب الغدیر کاشف الغطاء صاحب کتاب اصل الشیعه و اصولها شیخ آقا بزرگ طهرانی صاحب الذریعه و میرزا محمدتقی شیرازی و در سالهای نزدیک علامه سیدمحمد حسین طباطبائی و سرانجام استاد شهید مطهری هر کدام در جای خود ستاره ای درخشنده اند در آسمان علم وادب. آثار علمی آنهااحتیاج به معرفی ندارد.اما آثارادبی آنها نیز در دست و نشانگر ذوق و حال آنها می باشد. آثار منثور آنها نشان دهنده علم و آگاهی آنهاست. آثار منظوم اواشعار پر شور و حال برخی ازاین ستارگان ادب در جای خود ممتاز و خواندنی است گر چه شاعری فن آنها نبوده است ولی نشان دهنده ذوق آنان می باشد از جمله به این نغمه های عرفانی توجه کنید:

مهر خوبان دل و دین از همه بی پروا بردرخ شطرنج نبرد آنچه رخ زیبا برد تو مپندار که مجنون سر خود مجنون گشت ز سمک تا به سماکش کشش لیلی بردمن به سرچشمه خورشید نه خود بردم راهذره ای بودم و مهر تو مرا بالا بردمن خسی بی سرو پایم که به سیل افتادم او که می رفت مرا هم به دل دریا بردجام صهبا به کجا بود و مگر دست که بود؟ که درین بزم بنگردید و دل شیدا برد؟خودت آموختی مهر و خودت سوختیم با برافروخته روئی که قراراز ما بردهمه یاران به سر راه تو بودیم ولیغم روی تو مرا دید و مرا تنها بردهمه دلباخته بودیم و هراسان که غمت همه را پشت سرانداخت مرا تنها بردخم ابروی تو بود و کف میشوی تو بود که به یک جلوه زمن نام و نشان یکجا برد

این نفمه های شورانگیز عارفانه که از قلب عارفی دل آگاه جان سوخته برخاسته از مفسری عالیقدر و فیلسوفی ژرف اندیش است که هر کس او را دیده و محضرش را درک کرده باشد فکر نمی کند در پس این چهره نجیب و آرام همچو حال و هوایی و همچنین شور و حالی موج می زده است. اواستاد فقیه و علامه بزرگوار محمد حسین طباطبائی

~ROYA~ · 16/11/20

صاحب تفسیرالمیزان است که عمری در حوزه های علمیه نجف و تبریز و قم زیست و شمع وجودش روشنی افرادی محافل علمی و فلسفی نه تنهاایران بود بلکه در خارج ازایران نیز بزرگانی بودند که خوشته چین خرمن فضائل و کمالات وی شدند. روحش شادباد.

وی خودادیبی بی مانند و سخنوری ممتاز در زبان عرب بود اندیشه های بلند و سخنان جاذبش سرمشق آزاداندیشان جهان اسلام گردید. آری استادان بزرگوار مااین چنین بوده اند باادبیات و شعر و نثر و نویسندگی انسی داشته اند و آثار پرارزش خود را درابعاد مختلف معارف اسلامی نگاشته و آنها را به یادگار گذاشته اند.اینان کسانی هستند که قلم را در خدمت اسلام و قرآن نهادند واز چشمه سار دین مبین جامهای پیاپی نوشیدند و به دیگران بویژه شاگردانی همچون شهید مرتضی مطهری که خوداستادی ادیب و فیلسوفی بنام بود نوشاندند و آنها نیز آثارشان را همچون اسلاف نوشتند و برجای گذاشتند.

این همه زاده قلم و بنان و نویسندگی آنها بوده است. قلمهائی متعهد که برای خدا و خلق خدا بر صفحات کاغذ نهاده می شد واندیشه های بلند آنها را منعکس می کرد.اینان با زبان شعر و آثار شعری عرفای بزرگ آشنا بودند.

بنابراین نویسندگی وارزش قلم نه کاری است که از هر کسی برآید هر که طرف کله کج نهاد و تند نشستکلاهداری و آیین سروری داند نه هر نه

که چند کتاب نثر و شعر خواند و ذوقی و حالی پیدا کرد نه نویسنده است و نه شاعر نه متعهداست و نه مسئول! ما چنین نویسندگان و شاعرانی در دوران طاغوت داشتیم که در کافه ها می نشتند و با تفریحات ناسالم و ناروا وقت عزیز خویش را می گذارندند و ورقی چند سیاه می کردند و آنها را به روزنامه یا مجله ای می سپردند تا به زیور طبع آراسته شود!
همین ها نیزادعا می کردند که ما نویسندگان و شاعران متعهد و مردمی هستیم و غم مردم می خوریم! اما براستی راست نمی گفتند زیرا رفتارشان حقیقت شان را بر ملا کرد. نویسنده و شاعر متعهدابتدا بایدایمان و اعتقاد خود را بر پایه درست واشتواری بگذارد آن گاه جهت و هدف کار خود را روشن کند که برای که می نویسد و برای چه می نویسد...

تنها آثاری جاودانی و ماندنی است
که پایه استواری داشته باابدیت پیوند داشته باشد تا ماندنی شود و در کاراصلاح واکمال فرد واجتماع و جامعه منشاء ثمر باشد. تا هدف خدائی و متعالی نباشداثری ارزنده به وجود نمی آید باید کوشید در راه نویسندگی واگراستعداد و قریحه ای باشد - در راه شاعری گام نهاد اما با پشتوانه ای محکم و برگزیدن جهت درست و برای هدفی متعالی.
امام و حوزه های علمیه

بایداز حوزه های علمیه یک عالمی به تمام معنا بیرون بیاید و مرکز ساخت انسانی باشد
تمام فسادهایی که در یک ملتی یا ملتها پیدا شده است از حوزه های علمیه ای بوده است که متعهد به دستورات اسلامی نبوده اند.
کوشش کنند علمایی که الان در حوزه ها هستند در هر حوزه ای از حوزه های اسلامی که این جوانها با فطرت سالم می آیند بعد 10 - 20 سال با یک فطرت فاسد بیرون نروند. تهذیب لازم است.

~ROYA~ · 16/11/20

تحقیق کن، تحقیق کن!

امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :

«لا ینفع اجتهاد بغیر تحقیقٍ.»

«هر تلاشی که در آن تحقیق(1) و حقیقت جویی نیست، بهره ای ندارد.»

معجم الفاظ غرر الحکم، ص 249
راه برین کدام است؟
امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :
«لا سنّة أفضل من التّحقیق.»
«هیچ راهی برتر از تحقیق و حقیقت جویی نیست.»
معجم الفاظ غررالحکم، ص 249
عمل برتر
امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :
«لا عمل کالتّحقیق.»
«هیچ کاری چون تحقیق و حقیقت جویی نیست.»
معجم الفاظ غررالحکم، ص 249
قلم، نخستین آفریده خدا
امام صادق ـ علیه السلام ـ :
«أوّل ما خلق اللّه القلم فقال له: اکتب فکتب ما کان و ما هو کائن الی یوم القیامة.»
«قلم نخستین آفریده کردگار است. به او فرمود: بنگار، و قلم آنچه را بود و تا روز رستخیز خواهد بود، همه را در نوشتار آورد.»
تفسیر نورالثقلین، ج 5، ص 398
نخستین قلمزن که بود؟
پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :
«یا أباذرّ أربعة من الأنبیاء سریانیّون: آدم و شیت و أخنوخ (و هو ادریس و هو أوّل من خطّ بالقلم) و نوح ... .»
«ای ابوذر! چهار تن از پیامبران سریانی اند: آدم و شَیت و اُخنوخ و نوح، و اُخنوخ همان ادریس است که نخستین بار با قلم نوشت.»
بحارالانوار، ج 11، ص 32
پژواک قلم تا کجا که نمی رسد!
پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :
«تلاث تخرق الحجب و تنتهی الی ما بین یدی اللّه: صریر أقلام العلماء و وطی أقدام المجاهدین و صوت مغازل المحصنات.»
«سه بانگِ طنین انداز است که پرده ها را می درد و پژواک آن در نهایت به خدا می رسد: بانگ قلمهای دانشمندان؛ بانگ قدمهای مجاهدان؛ و بانگ چرخ بافندگی زنان پاکدامن.»
تفسیر نمونه، ج 24، ص 377
چرا زکات دست خود نمی دهی؟
امام صادق ـ علیه السلام ـ :
«... زَکوة الید البذل و العطاء و السّخاء بما أنعم اللّه علیک به و تحریکها بکتبه العلوم و منافع ینتفع بها المسلمون فی طاعة اللّه تعالی ... .»
«زکات دست، بذل و دهش و بخشش است از نعمتهایی که خدا به تو ارزانی داشته است و جنباندن آن است به نگارش دانشها و بهره هایی که مسلمانان از آن در راه فرمانبری خدای بزرگ بهره مند شود.»
سفینة البحار، ج 2، ص 461
مرکب دانشوران، از خون شهیدان برتر است
امام صادق ـ علیه السلام ـ :
«اذا کان یوم القیامة جمع اللّه عزّ و جلّ النّاس فی صعیدٍ واحدٍ و وضعت الموازین فتوزن دماء الشّهداء مع مداد العلماء فیرجح مداد العلماء علی دماء الشّهداء.»
«آن گاه که روز رستخیز شود، خدای بزرگ همگان را در یک سرزمین گرد آورد و ترازوهای ارزش سنج در پیش نهد. چون خونهای شهیدان با مرکب قلم دانشمندان به سنجش آید، مرکب قلم دانشمندان بر خونهای شهیدان برتری یابد.»
من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 398
فرهنگ مکتوب و این همه پاداش!
پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

~ROYA~ · 16/11/20

«المؤمن اذا مات و ترک ورقةً واحدةً علیها علمٌ تکون تلک الورقةُ یومَ القیامة ستراً فیما بینه و بین النّار و أعطاه اللّه تبارک و تعالی بکلّ حرفٍ مکتوبٍ علیها مدینةً أوسع من الدّنیا سبع مرّاتٍ.»

«مؤمن چون از دنیا رود و برگه ای حاوی دانش از خود بر جای نهد، این برگه در روز رستخیز، میان او و آتش دوزخ پرده ای شود. و خدای خجسته و بزرگ برای هر حرفی که بر آن برگه نوشته شده باشد، شهری به فراخناکی هفت گیتی به وی بخشد.»

بحارالانوار، ج 2، ص 144

ای قلمزنان! به کدامین راه می روید؟

پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

«یؤتی بصاحب القلم یوم القیامة فی تابوت من نار یقفل علیه بأقفال من نار فینظر قلمه فیما أجراه فان کان أجراه فی طاعة اللّه و رضوانه فکّ عنه التّابوت، و ان کان اجراه فی معصیة الله هوی فی التابوت سبعین خریفاً ... .»

«در روز رستخیز، قلمزن را در تابوتی آتشناک بیاورند که قفلهایی آتشناک نیز بر آن بسته باشند. آن گاه به قلمش بنگرند که در چه راه به کار بسته است. اگر در فرمانبری و خرسندی کردگار به کار بسته است، آن تابوت از او برگیرند؛ و اگر در فرمان نابری کردگار به کار بسته است، هفتاد خزان در آن تابوت به عذابش کشند.»

میزان الحکمه، ج 8، ص 266

بهشت، ارزانی نویسندگان

پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

«من مات و میراثه الدّفاتر و المحابر وجبت له الجنّة.»

«هر که از دنیا رود و میراثش دفترها و دواتها باشد، بهشت ارزانی اش باد.»

ارشاد القلوب، ص 176

در سایه سار قلم، زندگی زیباست

پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

«... القلم من اللّه نعمة عظیمة ولولا القلم لم یستقم الملک و الدّین و لم یکن عیش صالح.»

«قلم نعمت بزرگ پروردگار است؛ و اگر قلم نبود، سـ*ـیاست و دیانتی استوار نمی شد و زیستن خوشی در روزگار نبود.»

مستدرک الوسائل، ج 13، ص 258

قلم، رمز جاودانگی

امام صادق ـ علیه السلام ـ :

«تأمّل یا مفضّل! ما أنعم اللّه [به علی الانسان] ... الکتابة الّتی بها تقیّد أخبار الماضین للباقین و أخبار الباقینَ للآتین و بها تخلد الکتب فی العلوم و الآداب و غیرها ... .»

«بیندیش ای مفضّل! از نعمتهای الهی بر آدمی "نوشتن" باشد که رخدادهای گذشتگان را برای بازماندگان و رویدادهای زندگان را برای آیندگان به بند می کشد و به قلم کتابهای علمی و اخلاقی و جز آن جاودانه می شود.»

مستدرک الوسائل، ج 13، ص 258

نوشتار، برتر از گفتار است

امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :

«رسول الرّجل ترجمان عقله و کتابه أبلغ من نطقه.»

«پیک آدمی نمایانگر خِرَد اوست و نوشتار آدمی رساتر از گفتار اوست.»

معجم الفاظ غررالحکم، ص 961

نشانِ فرزانگی

امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :

«کتاب المرء معیار فضله و مسبار نبله.»

«نوشتار هر کسی نشان از فرزانگی اش دارد و میزان فرهیختگی اش را می نمایاند.»

معجم الفاظ غررالحکم، ص 960

بر کرانه قلمت چه جلوه گر است؟

امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :

«عقول الفضلاء فی أطراف أقلامها.»

«خردورزیهای فرهیختگان بر کرانه قلمهایشان جلوه گر است.»

معجم الفاظ غررالحکم، ص 939

کیفیت نوشته ات، نشانه عقل توست

~ROYA~ · 16/11/20

امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :

«ثلاثة تدلّ علی عقول اربابها: الرّسول و الکتاب و الهدیة.»

«سه چیز نمودار خرد خردمندان است: پیک، نوشتار و ارمغان.»

معجم الفاظ غررالحکم، ص 961

فرصت از دست مده که پشیمان می شوی

پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

«اکتبوا العلم قبل ذهاب العلماء و انّما ذهاب العلم بموت العلماء.»

«دانشها را مکتوب کنید پیش از آنکه دانشوران از دست روند، که با از دست رفتن دانشوران، دانش نیز از دست رود.»

میزان الحکمة، ج 8، ص 324

تا نوشته ات باقی است، پاداش تو هم جاری است

پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

«من کتب عنّی علماً أو حدیثاً لم یزل یکتب له الأجر ما بقی ذلک العلم و الحدیث.»

«هر که دانش یا سخنی از من نگاشته است، پاداش او نیز هماره نگاشته شده است تا هنگامی که آن دانش و سخن بر جا مانده است.»

میزان الحکمة، ج 8، ص 325

خوشا آنان که دائم در کتاب اند!

امام صادق ـ علیه السلام ـ (به مفضّل فرمود):

«اکتب و بثّ علمک فی اخوانک فان متّ فأورث کتبکَ بنیکَ فانّه یأتی علی النّاس زمان هرج لا یأنسون فیه إلاّ بکتبهم.»

«دانش خویش را به نگارش درآر و در میان برادرانت گسترده دار؛ و چون مرگت فرارسد، نگاشته های خویش را برای فرزندانت به ارث گذار که مردمان را روزگاری پریشان در پیش است که در آن به جز نوشتار همدمی ندارند.»

تویی دلارام من!
امام صادق ـ علیه السلام ـ :

«القلب یتّکل علی الکتابة.»

«دل با نگارش مطمئن می شود.»

الکافی، ج 1، ص 52
بنویس و بر جای نه!
امام حسن ـ علیه السلام ـ (به فرزندان خود و فرزندان برادر خود فرمود):

«... فتعلّموا العلم فمن لم یستطع منکم أن یحفظه فَلْیکتْبهُ وَلْیَضَعْهُ فی بیته.»

«دانش فراگیرید؛ و هر که از شما حفظ آن را برنتابد، دانش به نگارش آرد و در خانه خود نگه دارد.»

بحارالانوار، ج 2، ص 52
دانش در بند نگارش کِش!
پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

«قیّدوا العلم بالکتاب.»

«با نگارش، دانش را در بند خویش کشید.»

تحف العقول، ص 36

~ROYA~ · 16/11/20

بی نام تو نامه کی کنم باز؟

پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

«کلّ کتابٍ لا یبدأ فیه بذکر اللّه فهو أقطع.»

«هر نگاشته که یاد کردی از کردگار در آغازش نباشد، ناتمام است.»

مستدرک الوسائل، ج 8، ص 434
با خط زیبا بنویس: «بسم الله ...»
پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

«من کتب "بسم اللّه الرّحمن الرّحیم" فجوّده تعظیماً [للّه] فقد غفر [اللّه] له.»

«هر که "بسم الله ..." را با خط خوش نگارد تا بزرگی خدا را پاس دارد، خدا نیز وی را ببخشاید.»

مستدرک الوسائل، ج 8، ص 433

به پُر برگی کتابت نناز! به پُرباری کتابت بناز!

امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :

«أحمق الناس من حشی کتابه بِالتُّرّهات ... .»

«هر که نوشتار خویش با یاوه نگاریها انباشته کرده است، نابخردترین مردم است.»

مستدرک الوسائل، ج 11، ص 322

چرا نوشته هایت را دسته بندی نمی کنی؟

امام باقر ـ علیه السلام ـ (به نویسنده نوشته هایشان فرمود):

«أن یصنع هذه الدّفاتر کراریس و قال علیه السلام: وجدنا کتب علیّ ـ علیه السلام ـ مدرّجة.»

«این دفترها باید دسته بندی شوند که ما خودمان نوشته های علی ـ علیه السلام ـ را نیز تقسیم بندی شده دیدیم.»

مستدرک الوسائل، ج 17، ص 293

همراه خود چرا قلم نداری؟
پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ (به کسی که برخی از کارهایشان را به وی می گفتند و او می نوشت، فرمود):

«ضع القلم علی أذنک فهو أذکی لِلْمُمْلی.»

«قلم بر گوش خود بگذار که یادآورنده تر است این کار هر نگارنده ای را.»

بحارالانوار، ج 73، ص 50
قلم به داد حافظه می رسد!
(مردی از انصار هماره در مجلس پیامبر ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ حضور می یافت و احادیثی را می شنید و شیفته آنها می شد، ولی نمی توانست آنها را حفظ کند. مشکل خود را به پیامبر ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ عرض کرد. حضرت به او فرمود):

«استعن بیمینک (و أومأ بیده، أی خُطَّ).»

«یاری بجو از راست خویش (و حضرت به دست او اشاره فرمود که با آن بنویس).»

بحارالانوار، ج 2، ص 152

غلط نگوییم؛ غلط ننویسیم
امام صادق ـ علیه السلام ـ :
«أَعْرِبُوا حدیثنا فإنّا قومٌ فصحاءُ.»
«سخن ما را درست و شیوا بیان کنید، که ما از تبار شیوا سخنانیم.»
الکافی، ج 1، ص 52
چرا نمی نویسید؟!

امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود:
«دخل علیّ أناس من أهل البصرة فسألونی عن أحادیث و کتبوها فما یمنعکم من الکتاب؟ أَما إِنَّکم لن تحفظوا حتّی تکتبوا.»
«مردمانی از بصره نزد من آمدند و سخنانی از من پرسیدند و همه آنها را نوشتند. پس چه چیز است که شما را از نوشتن بازداشته است؟ هان! تا به نوشتن رو نیاورید، به حفظ نوشته ها هم دست نمی یابید.»
بحارالانوار، ج 2، ص 153
خوش خط بنگار و فاصله هم بگذار!
امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :

«ألق دواتک و أطل جِلفة قلمک و فرّج بین السطور و قرمط بین الحروف فانّ ذلک أجدر بصباحة الخطّ.»
«در دوات خویش لیقه(2) گذار و نوک قلم خویش دراز بدار و میان سطرها فاصله بگذار و حروف نزدیک به یکدیگر نگار که این چنین کار، زیبایی خط را سزاوار است.»
نهج البلاغه، سخن کوتاه 307
چرا نوشته هایت را بازنگری و بازنگاری نمی کنی؟
امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :
«اذا کتبت کتاباً فأعد فیه النّظر قبل ختمه فإنّما تختم علی عقلک.»
«هرگاه چیزی نوشتی، باید که پیش از مُهر نمودنش دگربار در آن بنگری؛ چرا که بر خردورزی خویش مُهر پایان می زنی.»
کتاب، مایه آرامش دلهاست
امام امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ :

«من تسلّی بالکتب لم تَفُتْهُ سَلْوَةٌ.»

«آرامشی از دست نداده است آن که با کتابها آرامش به دست آورده است.»

معجم الفاظ غررالحکم، ص 961

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

مدیر کل بازنشسته

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین