هنر زیستن را دارید ؟

Sepideh:) · 29/10/20

انواع مهارتهای زندگی

تصمیم گیری و حل مسئله
تفکر خلاقانه و تفکر نقادانه
مهارت ارتباطی و مهارت مدیریت رابـ*ـطه
خودآگاهی و همدلی
مدیریت احساسات و هیجانات و مدیریت استرس

نکاتی برای بهبود مهارتهای زندگی

بر اساس پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی، سه شیوه برای توسعه و بهبود مهارتهای زندگی وجود دارد که با توجه به موقعیت و جایگاه خود به صورت فردی و یا سازمانی اقدام می‌کنیم، می‌توانیم این شیوه‌ها را برای بهبود جامعه خود به کار بگیریم:

کارگاه آموزشی: در این شیوه ممکن است در قالب آموزش‌های کوتاه مدت، میان‌مدت یا بلندمدت، مهارت های زندگی را آموزش دهیم.
آموزش در عمل: در این شیوه، قرار نیست آموزش رسمی برقرار باشد. بلکه هر کس می‌کوشد با توجه به فضایی که در آن حضور دارد، در قالب فیلم،‌ یا داستان، نوشته‌ای که منتشر می‌کند و مطلبی که در شبکه های اجتماعی می‌نویسد و یا برخوردی که با دیگران در فضای فیزیکی یا مجازی می‌کند، نمونه‌هایی از رفتار مناسب (متناسب با مهارت‌های زندگی) را آموزش دهد.
آموزش به افراد آسیب‌پذیر: در میان کودکان و بزرگسالان، همیشه افراد آسیب پذیری وجود دارند که به علت شرایط‌شان، نمی‌توانند برای یادگیری مهارتهای زندگی اقدام کنند. یا ممکن است اصلاً ندانند که چنین مهارت‌هایی برایشان مفید است. این افراد هم ممکن است توسط دولت‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و یا توسط هر یک از ما در برخوردهای روزمره‌ای که با آنها داریم، آموزش ببینند.

اجزاء مهارت های ده گانه زندگی

1. خود آگاهی

تعریف: توانایی شناخت دقیق و درست از خود؛ به عبارتی دیگر، شناخت نگرش ها، باورها، اندیشه ها، توانایی ها، هیجان ها، مهارت ها و کاستی هایی که تصویر واقع بینانه از خود به منظور شناخت بیشتر و بهتر حقوق فردی، اجتماعی و مسئولیت های خود را نشان دهد گفته می شود

موارد خود آگاهی:

آگاهی از نقاط قوت
آگاهی از نقاط ضعف
تصویر خود واقع بینانه
آگاهی از حقوق و مسئولیت ها
توضیح ارزشها
انگیزش برای شناخت

2. مهارت های ارتباطی

تعریف: رابـ*ـطه ای است کلامی و غیر کلامی میان دو یا چند نفر که در طی آن افراد می توانند باورها، خواسته ها، نیازها و هیجان های خود را بیان نموده و به احساس رضایت دست یابند.

موارد مهارت های ارتباطی

ارتباط کلامی و غیرکلامی موثر
ابراز وجود
مذاکره
امتناع
غلبه بر خجالت
گوش دادن

3. همدلی

تعریف: تمایل پاسخ دهی به حالت عاطفی دیگران با حالت عاطفی مشابه. یعنی این که بتوانیم مسایل دیگران را حتی زمانی که در آن شرایط قرار نداریم درک کرده و برای دیدگاه ها و احساسات آنها ارزش قایل شویم. این مهارت موجب می شود تا به دیگران توجه کنیم، آنها را دوست بداریم و خود نیز مورد توجه و دوست داشتن دیگران قرار گرفته با ایجاد روابط اجتماعی بهتر به هم نزدیکتر شویم.

موارد همدلی

علاقه داشتن به دیگران
تحمل افراد مختلف
رفتار بین فردی همراه با پرخاشگری کمتر
دوست داشتنی تر شدن (دوستیابی)
احترام قائل شدن برای دیگران

4. مهارت های بین فردی

تعریف: فرآیندی است که به وسیله آن آگاهی ها و احساسات خود را از راه پیام های کلامی و غیرکلامی با دیگران در میان می گذاریم.
این توانایی موجب تقویت رابـ*ـطه گرم و صمیمی ما با دیگران به ویژه اعضای خانواده، تقویت روحیه مشارکت، اعتماد واقع بینانه و همکاری با دیگران می شود و از این راه می توانیم به مرزهای روابط گام برداشته و هر چه زودتر به دوستی های نامناسب و ناسالم خود پایان دهیم، پیش از آنکه مورد آسیب جدی قرار بگیریم.

موارد مهارت های بین فردی

همکاری و مشارکت
اعتماد به گروه
تشخیص مرزهای بین فردی مناسب
دوستیابی
شروع و خاتمه ارتباطات

5. مهارت های حل مسئله

تعریف: ما هر روزه با مسائل فراوانی روبرو هستیم که برخی ساده و برخی پیچیده اند. مهارت حل مسئله این توانایی را به ما می دهد که با توجه به تجربه های عملی و توانمندی های ذهنی خود بتوانیم در جهت حل مسئله یا مشکل قدم برداشته و به نتیجه دلخواه دست یابیم.

موارد مهارت های حل مسئله

تشخیص مشکلات علل و ارزیابی دقیق
درخواست کمک
مصالحه (برای حل تعارض)
آشنایی با مراکزی برای حل مشکلات
تشخیص راه حل های مشترک برای جامعه

6. مهارت های تفکر خلاق

تعریف: مهارتی است که شخص به وسیله آن از ترکیب مهارت های حل مسئله و تصمیم گیری، از اندیشه ها یا روابط نو برخوردار شده و توانایی کشف و برگزیدن راه حل های تازه را پیدا می کند.

موارد مهارت های تفکر خلاق

تفکر مثبت
یادگیری فعال (جستجوی اطلاعات جدید)
ابراز خود
تشخیص حق انتخاب های دیگر (برای تصمیم گیری)
تشخیص راه حل های جدید برای مشکلات

7. مهارت های مقابله با هیجانات

تعریف: اگر بتوانیم مدیریت مطلوبی بر هیجان های خود مانند شادی، غم، خشم، ترس، نگرانی و... داشته باشیم، رویاها، خاطره ها و ادراک های ما جان می گیرند.

موارد مهارت های مقابله با هیجانات

شناخت هیجان های خود و دیگران
ارتباط هیجان ها با احساسات، تفکر و رفتار
مقابله با ناکامی، خشم، بی حوصلگی، ترس و اضطراب
مقابله با هیجان های شدید دیگران

8. مهارت های تصمیم گیری

تعریف: موفقیت در زندگی، در گرو تصمیم گیری های درست و منطقی انسان است. این مهارت به ما کمک می کند تا با دانش و آگاهی کافی با توجه به اهداف واقع بینانه خود، از میان راه حل های گوناگون بهترین راه حل را برگزینیم، به کار بگیریم و پذیرای پیامدهای آن نیز باشیم.

موارد مهارت های تصمیم گیری

تصمیم گیری فعالانه بر مبنای آگاهی از حقایق کارهایی که می توان انجام داد که انتخاب را تحت تأثیر قرار دهد.
تصمیم گیری بر مبنای ارزیابی دقیق موقعیت ها
تعیین اهداف واقع بینانه
برنامه ریزی و پذیرش مسئولیت اعمال خود
آمادگی برای تغییر دادن تصمیم ها برای انطباق با موقعیت های جدید

9. مهارت های تفکر انتقادی

تعریف: یک فرآیند شناختی، فعال، هدفمند و سازمان یافته است که فرد با استفاده از آن به بررسی اندیشه ها و باورهای خود و دیگران و یا شرایط ویژه می پردازد و با ارزیابی و تفسیر ماهرانه خود، به درک و فهم روشن تر و بهتری دست می یابد.

موارد مهارت های تفکر انتقادی

ادراک تأثیرات اجتماعی و فرهنگی بر ارزشها، نگرشها و رفتار
آگاهی از نابرابری، پیشداوری ها و بی عدالتی ها
واقف شدن به این مسئله که دیگران همیشه درست نمی گویند
آگاهی از نقش یک شهروند مسئول

10. مهارت های مقابله با استرس

تعریف: در دنیای امروز، همواره با تغییرات گسترده پیچیده روبرو هستیم و هر تغییری با فشارهای روحی روانی (استرس) همراه است. فراگیری این مهارت به ما کمک می کند تا استرس های گوناگون و تاثیر آنها را شناخته و راه های کاهش یا مدیریت بر آنها را به دست آوریم.

موارد مهارت های مقابله با استرس