انواع هشت پا ها

هلیا · 24/10/20

هَشت‌پا یا اُختاپوس (نام علمی: Octopoda) یک جانور آبزی از رده سرپایان است که در بخش‌های گوناگونی از اقیانوس‌ های جهان، به‌ویژه در آب‌سنگ‌های مرجانی زندگیمی‌کند. ۳۰۰ گونه از هشت‌پا شناسایی شده که این تعداد، یک‌سوم از تمامی گونه‌های سرپایان را تشکیل می‌دهد. هشت پا جزو بی مهرگان است به این معنی که استخوان ندارد. به همین خاطر هنگامی که هشت پا از آب بیرون کشیده می شود، شکل اش را از دست می دهد.

ریخت‌شناسی هشت پا

هشت‌پاها دارای هشت بازو هستند که بر روی آن‌ها دو ردیف کلاهک مکنده وجود دارد. بر خلاف بیشتر سرپایان، هشت‌پاها تقریباً هیچ اسکلت درونی ندارند و بدنشان کاملاً نرم است. آن‌ها نه مانند ناتیلوس صدف بیرونی دارند و نه مانند سرپاور (ماهی مرکب) استخوان درونی دارند.

یک منقار، شبیه به منقار طوطی، تنها قسمت سفت در بدن هشت‌پاها است. این منقار به هشت‌پا توانایی رفتن به لای شکاف‌های باریک بین صخره‌های زیرآبی به هنگام گریختن از دست مارماهی موری و دیگر ماهیان شکارچی را می‌دهد. هشت پاها در دو نوع سمی و غیر سمی هستند. وسیله شکاری هشت‌پا معمولاً سمومی است که از بدن خود خارج می کند.

غذای هشت پا

هشت پاها (اختاپوس ها) خرچنگ های کوچک و گوش ماهی ها، به علاوه بعضی از حلزون ها، ماهی ها، لاک پشت ها، سخت پوستان(مثل میگوها) و اختاپوس های دیگر را می خورند. آن ها با بازوهایشان طعمه را می گیرند، سپس آن را به وسیله گزیدن با دهانه لوله سفت شان، فلج کردن شکار با یک سم عصبی می کشند و بعد طعمه را آرام فرو می دهند. اختاپوس ها اکثراً در شب شکار می کنند. فقط اختاپوس های حلقه-آبی سمی دارند که آن قدر قوی است که یک نفر را می کشد.

نحوه دفاع هشت پاها

هشت پایان به شاخه نرم تنان تعلق دارند این موجودات دربین بی مهرگان دارای پیچیده ترین مغز وهوش سرشار در حد یک گربه خـانگی هسـتند . هشت پایان قادرند به دام های صیادان خرچنگ و ماهی وارد وخارج شوند.

این جانوران دارای حافظه کوتاه مدت وبلند مدت می باشند وقادر به تمایز اطلاعات اندوخته در حافظه هستند وتوانایی این را دارند تا مشکلات را از راه آزمون وخطا حل کنند .در هنگام خطر برای دور کردن دشمن جوهری به رنگ بنفش تیره از خود ترشح می کنند که برخی از گونه ها قـادر بـه ترشح مـواد سـمی بـرای شکار خرچنگ ها و لابستر ها هستند .

هشت پایان توانایی زیادی برای استتار خود داشته ،می توانند خود را به رنگ جزایر مرجانی و یا گیاهان دریایی در آورند همچنین در هنگام ترس به رنگ سفید ودر زمان عصبانیت به رنگ قرمز در می آیند که این تغییرات رنگی پوست توسط علاقه‌مند چشم ها صورت میگیرد چشمان این موجود پیچیده وقابل مقایسه با چشم انسان می باشد که با چشم بسته تفاوت بین شکل واندازه اجسام را تشخیص می دهد . این جانداران فاقد قوه شنوایی هستند .

هر بازوی جانور دارای دوردیف بادکش مکنده است که حاوی گیرنده های حساس چشایی است این گیرنده ها به جانور در شناخت وپیدا کردن غذا کمک می نمایند . نداشتن هیچ ماده کمکی دربدن به جز منقارورادولا این جانوران را قادر به عبور از فضاهای کوچک می کندبه طوریکه از فرورفتگی هـای داخـل سنگ ها جهت کمینگاه استفاده می کنند و به مدت روزها تا هفته ها در آن باقی مانده وجهت شکار از آن خارج و دوباره بازگشت می نمایند . هشت پایان دارای دوجنس جدا ازهم می باشند و لقاح در آنها به صورت داخلی است.

زیستگاه هشت پا

هشت پا ها به هر آب و هوایی کاملا مقاوم هستند، به همین دلیل در سراسر جهان زندگی می کنند، جایی که آب نمکی از ۳۰٪ به جز شمال وجود دارد. آنها ترجیح می دهند به طور جداگانه زندگی کنند و با بستگان برخورد نکنند.

آنها دو بار در سال تولید مثل می کنند، در پاییز و بهار، اتصال با شاخک ها. یک هفته بعد هشت پای ماده می تواند تا ۸۰ هزار تخم مرغ را تخلیه کند، که تا ۵ ماه به طول می انجامد تا تخم مرغ خیس شود.

آنها می توانند در آب های کم عمق و عمق تا ۱۵۰ متر زندگی کنند، اما گونه های دیگر آب های عمیق تر را ترجیح می دهند و می توانند در عمق ۵۰۰۰ متر سکونت داشته باشند.

انواع هشت پا

هشت پای آبی حلقه

هشت پا آویزان آبی، در مخازن کوچک پر از جزر و مد و در صخره های مرجانی در اقیانوس آرام و اقیانوس هند زندگی می کنند. با وجود اندازه متوسط آن، این هشت پا ها در میان مرگبار ترین در جهان محسوب می شوند.

هشت پای پا پدری

این هشت پا با توجه به شبکه طولانی شفافش که در بین شاخدارهای آن مانند فلپ های بزرگ از گوشت وجود دارد، اگر هشت پا در خطر باشد، حرکت می کند. او نشان می دهد که آنها در هر اندازه، به نظر می رسد بزرگتر از او واقعا است.

هشت پای هیدروترمال

این هشت پا کوچک در نزدیکی گرمایش هیدروترمال گرم زندگی می کند. چشمان او با یک پوست نیمه شفاف پوشیده شده است که به او کمک می کند در آب های عمیق دیده شود.

هشت پای Wolfi

این هشت پا کوچکترین هشت پا در جهان محسوب می شود و در منطقه هند و اقیانوس آرام زندگی می کند. اگر به تلاش خود بروید، فراموش نکنید که ذره بین را بگیرد.

هشت پای نارگیل دوست

هشت‌پای نارگیل‌دوست که هشت‌پای رگ‌دار هم نامیده شده یک جانور سرپاور میان‌جثه از جنس هشت‌پاهای درازدست است. هشت‌پای نارگیل‌دوست در آب‌های گرمسیری اقیانوس آرام غربی یافت می‌شود. خوراک آن به طور معمول میگو، خرچنگ و صدف دوکفه‌ای است و از خود رفتار غیرعادی نشان می‌دهد، ازجمله راه رفتن بر روی دو پا و جمع‌آوری پوسته نارگیل و صدف برای سرپناه.

هشت پا غول پیکر

هشت پا غول پیکر که در شمال اقیانوس آرام ساکن است، یکی از بزرگترین سفالوپودهای این سیاره است. آنها به اندازه بزرگتر رشد می کنند و طولانی تر از هر نوع هشت پا هستند. در حقیقت یک رکورد برای این گونه یک نمونه ۹٫۱ متری بود.

دانستنی های هشت پا ها

◊ سر هشت پا با ۸ بازو احاطه شده. همه انـ*ـدام های حیاتی این جانور در سر آن قرار دارد.

◊ رنگ و اندازه هشت پا به وسیله محیط اش تعیین می شود. هشت پاهایی که در آب سرد زندگی می کنند خیلی بزرگ تر از هشت پاهایی هستند که در آب گرم وجود دارند.

◊ تنها ساختار سخت در بدن هشت پا منقار آن است که شبیه منقار طوطی است. هشت پاها از منقارشان برای خوردن غذا استفاده می کنند.

◊ هشت پا ۳ قلب دارد و خون اش آبی رنگ است.

◊ بااین که هشت پا بی مهره است اما دستگاه عصبی فوق العاده پیشرفته ای دارد و می تواند موضوعات گوناگونی را یاد بگیرد. برخی از آزمایشات نشان می دهد هشت پا قادر به حل پازل و تشخیص اشکال و طرح ها است.

◊ هشت‌پا هم حافظه بلند مدت و هم حافظه کوتاه مدت دارد.

◊ به دلیل دستگاه عصبی بسیار پیشرفته ای که هشت پا دارد، برخی از مردم باور دارند این جانور در طول عمل جراحی درد را حس می کند و نیاز به بیهوشی دارد.

◊ هشت‌پا ها بیشتر به خاطر به کارگیری روش های مختف به منظور فرار از دست شکارچیان معروف اند.

◊ اگر یکی از بازو های هشت پا به وسیله شکارچیان از بین برود، خیلی زود بازوی دیگری رشد می کند و هشت پا می تواند بازوی دیگری را جایگزین بازوی شکار شده کند.

◊ برخی از هشت پاها سمی بسیار قوی تولید می کنند که می تواند شکار را بی حس کند یا به یک انسان صدمه بزند. هشت پای حلقه آبی، خطرناک ترین گونه هشت پا است و می تواند در یک آن چند نفر را بکشد.

◊ هشت پای نر چند ماه پس از جفت گیری می میرد. هشت پای ماده تا زمانی که بچه هایش از تخم خارج شوند زنده می ماند و سپس از گرسنگی می میرد چراکه مدت ۳ ماه(مدت زمانی که لازم است تا بچه ها از تخم بیرون بیایند) چیزی نمی خورد.

◊ هشت پای ماده بیش از ۱۵۰۰۰۰ تخم در یک هفته می گذارد. بعد از این که بچه اختاپوس ها از تخم بیرون آمدند، مدت کمی روی سطح دریا همراه با پلانکتون ها شناور می مانند و سپس دوباره به اعماق دریا شنا می کنند.

◊ هشت پا بسته به نوع گونه طول عمری بین چند ماه تا چند سال دارد.

حقایقی جالب در مورد انواع اختاپوس ها ( هشت‌پا )

اختاپوس ها وقتی حوصله شان سر می رود بازوهای خود را می خورند

این نکته حتما توجه ویژه نگهبانان اختاپوس های اسیر را برمی انگیزد، در قیاس با اختاپوس هایی که در آکوایوم های دکوری دارای صدف و گلدان زندگی می کنند اختاپوس های آزاد که در شرایط خشن تری به سر می برند استرس زیادی نیز متحمل می شوند. برخی از این حیوانات در محیط هایی که هیچ محرک دیگری وجود ندارد حتی روی به انجام رفتارهای آزاردهنده ای همانند خوردن زائده های بدن خود می آورند.

اختاپوس ها مقداری سم دارند

به نظر می رسد تمام انواع اختاپوس ها در بدن خود مقداری سم داشته باشند که ناشی ازنوعی باکتری ساکن داخل بدنشان است. البته سم بیشتر اختاپوس ها آنقدر نیست که به انسان آسیب بزند. اما در صورت گزش انسانی بزرگسال، بـ*ـو*سیله اختاپوس حلقه آبی، فرد برای چند دقیقه ای فلج خواهد شد.

اختاپوس ها می توانند از ابزار استفاده کنند

بله، اختاپوس ها نیز همانند شامپانزه ها، دلفین ها و گاوها از جمله حیوانات هوشمندی به شمار می روند که توانایی استفاده از ابزارآلات را دارند. سال ۲۰۰۹ دانشمندان، اختاپوس های رگ دار یا Amphioctopus marginatus را در حال بلند کردن پوسته های خالی نارگیل و استفاده از به عنوان خانه های متحرک مشاهده کردند.

جولیان فین محقق زیست شناس دریایی که در موزه ویکتوریا در استرالیا مشغول به کار است، در همین رابـ*ـطه اظهار داشت: “خیلی اوقات شده که اختاپوس ها را در حال پنهان شدن در صدف های خالی مشاهده و از آنها تصویر تهیه کرده ام اما هیچ وقت انتظار نداشتم اختاپوسی را ببینم که چند پوسته نارگیل خالی را روی هم چیده و آنها را در امتداد کف اقیانوس هل میدهد.”

اختاپوس ها استاد استتار هستند

هشت‌پا یا همان اختاپوس می تواند رنگ بدن خود را در کمتر از سه دهم یک ثانیه به کلی تغییر بدهد. اما برای استتار صرفا از الگوهای کلی که در محیط اطرافش وجود دارد اقتباس نمی کند، بلکه غالبا به تقلید از ظاهر اشیایی که کف دریا یافت می شوند، مثل گیاهان و یا صخره ها می پردازد تا خود را به طور کلی در محیط زیرآب محو کند.

اختاپوس ها زندگی سریعی دارند و زیاد عمر نمی کنند

به ازای اینهمه قابلیت شگفت انگیزی که اختاپوس ها دارند، عمرشان کوتاه است و بیشتر از چند سال نیست. بعضی از گونه های این جاندار نیز شش ماه بیشتر زندگی نمی کنند.

اختاپوس ها عاشق بازی هستند

درست است، انسان ها خصوصیات خود را به قلمرو حیوانات هم تعمیم می دهند. اما داستان هایی که از مالکان آکواریوم ها و لابراتوارهای زیست شناسی نقل شده نشان می دهد اختاپوس ها واقعا کنجکاو بوده ونیازمند علاقه‌مند برای برانگیخته شدن حس کنجکاویشان هستند.

حتی شاید بتوان گفت اختاپوس ها اهل “بازی” هم هستند. در کتاب اختاپوس ها! از قول یکی از دانشمندان نقل شده است که اختاپوسی بطری پلاستیکی را برخلاف جریان آبی که داخل مخزن نگهداریش ریخته می شده هل می داده است، مثل کسی که زیر آب توپ بازی کند.