نقد و بررسی فیلم مسیر سبز / Green mile

[نگار 1373]

بعضی از فیلم‌ها را نمی‌شود دید و دیدنش را به دیگران توصیه نکرد فیلم “مسیر سبز” از آن فیلم‌هاست که نمی‌توان به‌راحتی از کنار آن گذشت.

این فیلم براساس رمانی 6 بخشی از “استفان کینگ” (نویسنده‌ی رمان رستگاری در شاوشنگ) توسط “فرانک دارابونت” در سال 1999 ساخته شد به گفته‌ی دارابونت:

“تنها خواندن چند بخش از رمان “استفان کینگ” مرا مجذوب خود کرد. دو سال قبل از انتشار این رمان، “کینگ” ابتدا فقط دو عنصر اصلی در داستان داشت صندلی الکتریکی و مرد سیاهپوست جادوگر به‌نام “لوک کافی” که می‌توانست قبل از این‌که در مسیر قرار بگیرد ناپدید شود. اما بعد “کینگ” تصورش را از کاراکتر جادوگر تغییر داد، تغییری که به داستان “مسیر سبز” منجر شد.

سروکار داشتن با “جان کافی” یک چیز کاملا متفاوت بود. یک مرد در صف مرگ که ممکن است بی‌گنـ*ـاه باشد. کسی که برای همدردی با انسان‌های گرفتار توانمند است. و این پایه‌ی اصلی داستان بود.

“کینگ” رمان جدیدش را به‌صورت 6 اپیزود نوشت و به گفته‌ی خودش شخصیت “جان کافی” را از مرد قوی‌هیکل ادبیات “چارلز دیکنز” الهام گرفته بود. او همواره به داستان‌های متشکل از چند اپیزود علاقمند بود.

وقتی اپیزود اول داستان “مسیر سبز” تحت عنوان “دو دختر مرده” به چاپ رسید هیچ‌کس در ایالات متحده فکر نمی‌کرد که این یک رمان سریالی است. و اپیزودهای بعدی با استقبال خوبی مواجه شد.

“کینگ” اغلب اعتراف می‌کرد که بیشتر از مخاطبانش لـ*ـذت می‌برد و این‌که در نوشتن یک داستان واقعا تو نمی‌توانی از پیش نتیجه را تعیین کنی.”

“فرانک دارابونت” از آن‌دست فیلم‌سازانی است که گزیده کار می‌کند و توانمندی آن‌را دارد که یک داستان احساسی را با قالبی کلاسیک روایت کند.

فیلم در خانه‌ی سالمندان با گفتار یک مرد سالخورده و خسته آغاز می‌شود: پل اجکامب ( Paul Edgecomb ) برای دوستش الین خاطره‌ای بازگو می‌کند که تعیین‌کننده‌ی سرنوشت او بوده است. و این خاطره مربوط به سال 1935 است، زمانی که پل رئیس بند اعدامیان زندان بوده است و از این‌جا به بعد فیلم، در یک بخش کوچک از یک زندان بزرگ جنوبی می‌گذرد.

خودروی زندان تا نزدیكی درب بند مخصوص اعدامی‌ها می‌آید. محکوم به اعدام “جان کافی” ( John Coffey ) – با هنرنمایی “مایکل کلارک دانکن” ( Michael Clarke Duncan ) – مردی است كه به اتهام بی احترامی و قتل دو دختربچه او را محكوم به مرگ كرده‌اند. وقتی از خودرو مخصوص زندانیان پیاده می‌شود، زندانبانان متعجب و هاج و واج یکدیگر را می‌نگرند. با نمایی که فقط از دست‌ها و پاهای در بند او می‌بینیم اولین شناسایی ما شکل می‌گیرد که مردی است سیاه‌پوست و تنومند و احتمالا با چهره‌ای خشن، و تا دقایقی از فیلم، مخاطب منتظر می‌ماند تا دوربین قامت بلند او را درنوردیده و چهره‌اش را به ما بنمایاند.

وقتی به رئیس بند اعدامی‌ها، پل اجکامب – با بازی به‌یادماندنی “تام هنکس” ( Tom Hanks ) – تحویل داده شد به دستور رئیس بند، دستانش را باز می‌کنند. او در نخستین حركت دستش را جلو می‌برد و با رئیس بند دست می‌دهد. پس از آن‌كه رئیس بند راجع به قوانین آن بند از زندان توضیح می‌دهد، متهم می‌پرسد: ” رئیس! شب‌ها چراغ‌ها را خاموش می‌كنید، آخه من از تاریكی می‌ترسم! “

و فیلم که او را متهم به قتل معرفی کرده بود همین ابتدا تردید را به جان مخاطب می‌اندازد که آیا او واقعا قاتل است؟

در طول فیلم بارها شخصیت‌ها را در تقابل باهم می‌بینیم و شاید بارزترین نکته‌ای که به چشم می‌آید تقابل “جان کافی” و “پرسی” است. “کافی” با آن هیکل عظیم‌الجثه و خشن، قلبی آرام و صدایی کودکانه و معصومانه دارد و “پرسی” با جثه‌ی کوچکش روحیه‌ای خبیث و سادیسمی دارد. (هرچند در پرانتز بگویم: دوستی تذکر به‌جایی داد مبنی براین‌که “پرسی” تکیه‌گاه تمام اعمال خبیثانه‌اش عمه‌ی فرماندارش بود )

سراسر فیلم “مسیر سبز”، در واقع ما شاهد ارتباط غیرعادی رئیس بند با یک زندانی هستیم. زندانی‌ای که یک موهبت سحرآمیز و شفابخش دارد. و شاید مسبب رشد و تعالی “پل” را فراهم کند.

نکته‌ی جالب‌توجه دیگر شکل و شمایل نگهبانان بند است و رفتار به‌دور از خشونت آن‌هاست حتی با یک موش. و واکنش‌هایشان به رویداد اعدام با صندلی الکتریکی. البته از همه‌ی این موارد “پرسی” را باید حذف کرد.

سرانجام “جان کافی” با خونسردی، مرگ را می‌پذیرد اما قبل از اجرای مراسم برخلاف دیگر محکومان، از “پل” می‌خواهد که به او فیلمی نشان دهد و در نمایی که “کافی” با اشتیاقی کودکانه مشغول دیدن فیلم است نورهای آپارات به‌مانند هاله ی دور سر قدیسان است و تصویری به‌یادماندنی برای مخاطب به یادگار می‌نهد.

مسیر سبز یک فیلم شگفت‌انگیز، امیدبخش، مؤثر، و گاهی خنده‌دار است.


منبع: آگاه فیلم

نقد و بررسی فیلم مسیر سبز / Green mile

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com