خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و تقویت قلم عزیزان ایجاد شده است.
هدف ما همواره ایجاد محیطی گرم و صمیمی و دوستانه بوده
برای مطالعه کامل رمان‌ها و استفاده از امکانات انجمن
به ما بپیوندید و یا وارد انجمن شوید.

*KhatKhati*

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
16/7/20
ارسال ها
2,694
امتیاز واکنش
9,213
امتیاز
233
محل سکونت
گلنمکستان
زمان حضور
63 روز 21 ساعت 26 دقیقه
نویسنده این موضوع
نوروز در فرهنگ مردم آئين خجسته‌اي بوده که ايرانيان را در هر نسلي، آئيني، مذهبي و از هر قوميتي، خارج از محدوده‌زمان و مکان به هم پيوند زده و با برگزاري مراسم ويژه اين آئين، سنت‌ها و آداب رسوم کهن مردم منطقه احيا و نسل به نسل تداوم مي‌يابد.

مردم شهر مرزداران ماکو در گذشته آيين‌هاي زيادي براي استقبال از نوروز کهن داشتند که امروز برخي از آنها از حافظه مردم اين سامان پاک شده‌اند و برخي نيز در آستانه فراموشي قرار گرفته‌اند.

از جمله رسم‌هاي زيباي ايام نوروز که در آذربايجان غربي و مخصوصا در شهر مرزداران ماکو به فراموشي سپرده شده، رسم "تکم چي" ها نام دارد. چند روزي مانده به عيد، تکم چي به طور نمادين، تکم، بز ساخته شده از قطعات چوب را در کوچه‌هاي روستاها و شهرها مي‌چرخاند و در حالي که اشعاري به زبان ترکي و با صداي دلنشين مي خواند نويد آمدن عيد را مي داد و پاداش خود را از مردم مي گرفت.

غوغا و ولوله کودکان و نوجوانان در پيرامون تکم چي ها جنب و جوش خاصي به اين آيين مي‌داد. صداي نوروز و نجواي آمدنش را به نوعي مي‌توان از تکاپو و شور و شوق زنان براي تر و تميز کردن خانه و خريدهاي نوروزي استشمام کرد.





گردگيري، زدودن ناپاکي و نااميدي از خانه‌ها و دل‌ها


در شهر مرزداران ماکو از اواسط اسفندماه، خانه‌ها گرد و غبار يک ساله را با آيين خانه تکاني از رخسار مي‌زدايند و رنگ و بوي تازه‌اي مي‌گيرند.

وسعت اين رسم که در منطقه به "هيس آلماق" موسوم است آن چنان در يکي دو هفته مانده به عيد بيشتر مي شود که گاهي مشکل کمبود و قطع آب آشاميدني شهري را در پي مي‌آورد.

مردم ماکو هنوز هم اسفندماه را با عنوان بايرام آيئي " ماه عيد" مي‌خوانند و مطابق سنت‌هاي کهن و قديمي مردم آذربايجان غربي هفته اول اسفند ماه را "چيله قووان" يعني هفته‌اي که چله زمستان را فراري مي‌دهد يا يالانچي چارشنبه "چهارشنبه دروغين" مي‌ناميدند و با آيين‌هايي اتمام فصل زمستان را جشن مي‌گرفتند.

در گذشته ماکو، چهارشنبه هفته دوم اسفند ماه موسم به "کوله چارشنبه" يعني چهارشنبه کوتاه بود و سومين چهارشنبه نيز "موشتولوقچي چارشنبه "چهارشنبه پيام آور" يا " قره چارشنبه " چهارشنبه سياه يا بزرگ " يا " خبرچي چارشنبه " نام داشت.

در مطالعات مردم شناسي انجام گرفته هر کدام از اين چهار چهارشنبه ماه اسفند، نمادي از عناصر چهارگانه يعني آب، خاک، باد و آتش بودند که با طبيعت کشاورزي منطقه آذربايجان غربي نيز سنخيت دارند و مردم نيز هر کدام از اين چهارشنبه ها را به نوعي با آيين هايي خاص گرامي مي‌داشتند.

در بعضي خانه‌هاي روستايي شهر ماکو، رسم است که اسپندي دود کرده در دو طرف در خانه مي‌ريزند تا اهل خانه از چشم حسود و بيگانه در امان بوده و در برخي دهات منطقه هنوز رسم رفتن به سر چشمه و آب تازه آوردن باقي است.

در گذشته نه چندان دور براي اين روز مردم لباس‌هاي تميز و تازه خود را مي‌پوشيدند و کوزه‌اي که در بين اقلام خريد چهارشنبه قرار داشت را پر آب تازه مي‌کردند و گاهي چايي صبحانه روز چهارشنبه شان از همان آب تهيه مي‌شد.

از مراسم ديگر در شهر ماکو تخم‌مرغ شکني است. تخم‌مرغ‌ها را در پوست پياز مي‌پختند تا رنگ بگيرد و آن را در بين کودکان به عنوان سوغاتي چهارشنبه توزيع مي‌کردند.

مراسم شال‌اندازي سنت و آييني است که يواش يواش از زندگي شهري خارج مي شود ولي هنوز در بيشتر مناطق روستايي آذربايجان غربي معمول است. امروزه، پيشرفت تکنو‌لوژي و فرهنگ شهرنشيني اين رسم زيبا را آرام آرام به محاق فراموشي مي‌سپارد.

شال اندازي در ماکو، مبتني بر شيوه اي بود و آيين آن چنين بوده است که بعد از مراسم آتش افروختن در چهارشنبه، جوانان بر بام خويشان و همسايگان رفته و دستمالي را از پنجره و در روستا‌ها از روزن بام‌هابه درون آويزان مي‌کردند و صاحبخانه دستمال را از آجيل و ميوه و ساير هدايا پر مي‌کرد و مي گفت: "چک الله مطلبين وئرسين " يعني : "بکش؛ خداوند مرادت را بدهد "

انجمن رمان‌نویسی
رمان۹۸


آداب و رسوم عید نوروز در ماکو

 
  • تشکر
Reactions: Nini Lin

*KhatKhati*

مدیر بازنشسته رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
16/7/20
ارسال ها
2,694
امتیاز واکنش
9,213
امتیاز
233
محل سکونت
گلنمکستان
زمان حضور
63 روز 21 ساعت 26 دقیقه
نویسنده این موضوع
از مراسم بسيار قديم آخرين چهارشنبه‌ سال، مراسم بخت گشايي بود، هرچند که امروزه همسرگزيني با روش‌هاي مدرن و تلفني و اينترنتي و ساير شيوه ها مرسوم شده است اما ياد‌آوري اين سنت خالي از لطف نيست.

مراسم بخت گشايي شامل گره زدن دستمال يا چارقد بود بدين ترتيب که دختران دم بخت گرهي به دستمال يا چارقد خود مي‌زدند و از اولين رهگذر مي خواستند تا به اميد باز شدن گره از کارشان، گره را بگشايد.

بيرون رفتن از خانه در صبح روز چهارشنبه آخر سال و پرکردن کوزه آب از مراسم مرسوم بخت‌گشايي بود. فال‌گيري از مراسمي بود در روز چهارشنبه، که مردم تفالي مي زدند بر سالي که در راه بود. در آذربايجان غربي همچنين يکي از مراسم فالگيري، مراسم فالگوش ايستادن بوده است.

اين رسم که بيشتر از سوي زنان خانه انجام مي گرفت بدين صورت بود که در مکاني که ديده نشوند مي ايستادند و کليدي زير پاي خود نهاده و به سخنان رهگذران گوش مي دادند و تفال مي‌زدند.

از مراسم ديگر، خريد آجيل چهارشنبه‌سوري است که هنوز هم در آذربايجان غربي به نام "يئدي لوين" به معني آجيل هفت رنگ يا "چارشنبه يئميشي" معروف است.

سفره هفت سين نماد زندگي و سرسبزي بهار

تزيين سفره هفت سين و آماده کردن سبزه نوروزي از ديگر رسومي است که در آذربايجان غربي همچنان رايج است.

سفره هفت سين در بعضی از مناطق روستايي ماکو چندان مرسوم نبوده و به جاي آن سفره عيد در خانه‌ها گسترده مي‌شد و افرادي که براي عيد ديدني به آن خانه مي آمدند در آن سفره مي نشستند و پذيرايي مي‌شدند.

سبزه روياندن که معمولا از گندم، عدس، جو و ساير روييدني ها انجام مي‌گرفت يکي دو هفته مانده به عيد به وسيله زنان خانواده مهيا مي شد و اين سبزه در خانه به عنوان مظهر رويش و سرسبزي باقي مي ماند و در سيزدهم نوروز به دامان طبيعت يا در آب روان رها مي‌شد.

ماندن سبزه عيد در خانه بعد از سيزده بدر در افواه مردم شگون ندارد و به نوعي مي توان گفت که رها کردن سبزه نوروزي در آب روان به معناي جريان زندگي و حيات دوباره جانداران است.

مردم ماکو، در جريان عيد و شادي، آيين هاي ديني و مذهبي را فراموش نکرده اند، هنوز در جاي جاي آذربايجان غربي رسم گرفتن اولين دريافتي، به عنوان برکت سال از بين صفحات قرآن کريم رايج است.

قبل از تحويل سال نو، پدر و يا بزرگ خانه به تعداد افراد خانوار اسکناس هايي را در درون صفحات قرآن مجيد قرار مي دهند و با تحويل سال و خواندن دعاي تحويل سال افراد خانه اولين دريافت نقدي خود را در سال جديد از قرآن کريم مي گيرند و اعتقاد دارند اين به کارشان در سال جديد برکت مي‌دهد.

همچنین مردم براي اينکه ياد و خاطره از دنيا رفتگان را نيز گرامي بدارند و تسلي خاطري از بازماندگان کنند نيز رسم و آيين خاصي دارند.

درشهر ماکو، افرادي که عزيزي را از دست داده اند عيد نوروز براي آنها با عنوان قره بايرام "عيد سياه" نام گرفته است.

بعد از تحويل سال نو، ديد و بازديد از بزرگان خانواده و اعضاي فاميل از رسوم مردم آذربايجان غربي است که چند روز اول عيد در مناطق شهري و روستايي استان به اين امر اختصاص مي‌يابد.

مراسم عيد نوروز با آيين سيزده بدر پايان مي‌يابد که در اين روز مردم به خارج از شهرها مي‌روند و اين روز را در دامن طبيعت سپري مي‌کنند.

انجمن رمان‌نویسی
رمان۹۸


آداب و رسوم عید نوروز در ماکو

 
  • تشکر
Reactions: Nini Lin
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
بالا