خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و تقویت قلم عزیزان ایجاد شده است.
هدف ما همواره ایجاد محیطی گرم و صمیمی و دوستانه بوده
برای مطالعه کامل رمان‌ها و استفاده از امکانات انجمن
به ما بپیوندید و یا وارد انجمن شوید.

BlueMσOη

کاربر فعال انجمن
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
15/6/20
ارسال ها
836
امتیاز واکنش
3,725
امتیاز
248
زمان حضور
15 روز 5 ساعت 16 دقیقه
نویسنده این موضوع
بهترین انجمن رمان نویسی
دانلود رمان



چکیده: آسیاب های آبی دزفول

شهر دزفول در شمال خوزستان حدود ۲۵۰ هکتار بافت قدیم دارد. بافت تاریخی دزفول در برگیرنده بناهای ارزشمند آجری با معماری زیبا و منحصر به فرد است. آسیاب های تاریخی دزفول بخش مهمی از سازه های آبی این شهر هستند که در سه قسمت رودخانه دز واقع شده اند.
نخستین آسیاب آبی دزفول در دوره ساسانی بنا شده که استفاده از آنها برای آرد کردن گندم در دوران قاجاریه و پهلوی نیز استمرار داشته و اقتصاد این شهر را رونق بخشیده بود.
تعداد این آسیاب ها بین ۵۰ تا ۶۰ حلقه است که برخی از این آسیاب ها زیر پل قدیم ، برخی زیر پل جدید و برخی در محدوده ‘ علی کله ‘ در این شهر واقع شده اند که به دلیل طغیان رودخانه و قرار گرفتن در مسیر جاده ساحلی برخی از آنها تخریب شد به گونه ای که هم اکنون تنها حدود ۲۰ حلقه از این آسیاب ها باقی مانده است.
در زمينه استفاده بهتر از طريق محوطه‌ سازی و ایجاد سفره خانه سنتی در کنار اين سازه‌ ها و بازسازی و راه‌اندازی چرخ یکی از آسیاب‌ها این مجموعه لقب موزه آب به خود گرفته که استقبال خوبی از آن صورت گرفته است. قرارگیری موزه آب دزفول ( مجموعه آسیاب ها ) در بسـ*ـتر رودخانه دز، و در مجاورت جاده ساحلی و پارک ساحلی رعنا و پل قدیم دزفول، این مجموعه را به یکی از جاذبه های گردشگری دزفول تبدیل کرده است.
آسیاب‌ های آبی دزفول یکی از آثار ارزشمند تاریخی اين شهرستان به شمار مي‌ روند و به شماره 3984 در ردیف آثار ملی كشور به ثبت رسیده است. در اسفند ماه ۱۳۹۰ در راستای ثبت جهانی سازه های آبی شهر دزفول به همراه بافت قدیم و پل تاریخی آن، دفتر یونسکو در دزفول بازگشایی شده است.


آسیاب های آبی دزفول

 
  • تشکر
Reactions: FaTeMeH QaSeMi و Mana

BlueMσOη

کاربر فعال انجمن
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
15/6/20
ارسال ها
836
امتیاز واکنش
3,725
امتیاز
248
زمان حضور
15 روز 5 ساعت 16 دقیقه
نویسنده این موضوع
متن کامل: آسیاب های آبی دزفول
نخستین آسیاب آبی دزفول همزمان با ساخت پل باستانی دزفول یک هزار و ۷۰۰ سال پیش در دوران ساسانی و با توجه به نیاز مردم در بسـ*ـتر رودخانه دز ساخته شد. بسیاری از این آسیاب ها تا اوایل دوره پهلوی دوم فعال بوده و نیاز مردم برای تامین آرد را برطرف می کرد اما با ساخت کارخانه آرد این آسیاب ها جایگاه اولیه خود را از دست دادند.آن‌چه امروز به عنوان آسیاب‌های آبی شناخته می‌شود، مجموعه‌ای است از سازه‌ های آبی که در گذشته به عنوان بند و آسیاب استفاده می‌ شده است. این مجموعه در ارتباط با جریان دایمی رود دز و با توجه به بررسی‌ هایی که بر نمونه‌ هایی از مصالح این آسیاب‌ ها انجام شده همزمان با شکل‌ گیری هسته ساسانی شهر در بسـ*ـتر رودخانه ساخته شده‌ اند و در دوره‌ های بعدی توسعه شهر، به فراخور نیاز ساکنین جدید، توسعه یافته‌ اند.پیشینه تاریخی آسیاب‌ های آبی در ارتباط با سازه پل قدیم دزفول بوده که به دوره ساسانیان بر می‌ گردد اما عمده آثار موجود از آسیاب‌ ها که در سه بخش از رودخانه موجود می‌باشند به دوره‌ های تاریخی صفویه و قاجاریه بر می‌ گردد. این سازه‌ ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه‌ ای، آجر و با ملات ساروج ساخته شده‌ اند . شكل معماری آسیاب‌ ها برگرفته از سبک معماری بومی این شهرستان بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مرتبط می‌ باشند

درون آسیاب‌ ها سنگ 2 تکه قسمت پایین ثابت بوده و بر اثر نیروی آب رودخانه چرخ بالایی به چرخش در آورده می‌ شده است.
در هر آسیاب پنج نفر کارگر داشته که مسئوليت‌ هاي مختلفي شامل مسئول گندم آوردن با قاطر، مسئول آوردن گندم‌ ها تا سنگ آسیاب، مسئول سنگ آسیاب و مسئول جمع‌ آوری آرد داشته‌ اند. همچنين یک نفر در شب‌ ها مسؤول آسیاب بوده است. در گذشته در فصولی که میزان حجم آب رودخانه کم می‌ شد برای بالا آمدن سطح آب و نيز انحراف آب به سمت آسیاب‌ ها از سبدهای حصیری که درون آنها را از سنگ پر می‌ كردند و روی هم قرار می‌ گرفته استفاده می‌ شده است که در مجموع تشکیل یک بند انحرافی را می‌ دادند و در اصطلاح محلی به آن چوسَله گفته می‌ شد. آسیاب‌ ها با نمای کشتی مانند ساخته شده‌اند ، این نوع معماری برای تنظیم فشار آب و یا تشدید آن بوده است.اين آسیاب‌ ها دارای مالکیت خصوصی بوده که به آسیابان به اصطلاح محلی لُوینه مي‌ گفتند. تعداد آسیاب‌ ها در دوره‌ صفویه حدود 50 تا 60 عدد بود که بخشی از آنها در اثر سیلاب‌ های فصلی تخریب شدند. آسیابهای آبی دزفول در بخش‌ های مختلفرودخانه دز قرار دارند. بخشی از آنها به فاصله حدود 800 متر از سد تنظیمی دزفول و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشي در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی ديگر نیز در کنار پل قدیم اين شهرستان ساخته شده‌ اند.
#تالار_گردشگری_ایران


آسیاب های آبی دزفول

 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
  • تشکر
Reactions: FaTeMeH QaSeMi و Mana

BlueMσOη

کاربر فعال انجمن
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
15/6/20
ارسال ها
836
امتیاز واکنش
3,725
امتیاز
248
زمان حضور
15 روز 5 ساعت 16 دقیقه
نویسنده این موضوع
پایه اين آسياب‌ ها از ملات گچ، خاکستر و آجرها در سه ردیف ساخته شده‌ اند که تکرار شده و در قسمت‌ هایی از سنگ ساخته می‌ شود. دیوارها نیز از آجر و سنگ قلوه رودخانه و ملات ساروج که نوعی آهک‌ بندی بوده پوشیده شده است. نحوه کنار هم قرارگیری آسیاب‌ ها به شکلی است که در گذشته حالت سد مانند داشته تا آب را به جای مورد نظر هدایت کنند. این سیستمْ سیستم پیشرفته ساسانی بوده است كه قسمت اول رودخانه راقطع می‌ کند. این سازه‌ ها پل بند یا دَمبِرِج نام دارند که علاوه بر ارتباط قسمت غرب و شرق رودخانه در زمان مورد نیاز سطح رودخانه را برای اموری نظیر آب‌ رسانی و یا تامين آب کشاورزی بالا یا پایین دست كاربرد دارد. ارتفاع درون اتاقک این آسیاب‌ ها تا کف رودخانه حدود چهار متر می‌باشد و حالت تقارن دارند.

رومن گریشمن در کتاب هنر انسان این سیستم را قدیمی‌ ترین سیستم‌ های آبیاری جهان در دوره باستان معرفی کرده و قدمت آن را در حدود 1400 تا 1500 سال عنوان می‌ کند که پژوهش‌ های جدید این قدمت را تایید مي‌ کنند. همچنين در وسط رودخانه بر یکی از دهانه‌ ها آثار طاق عظیمی است که شبیه ایوان‌ های ساسانی بوده و با توجه به علاقه شاهان ساسانی می‌ توان آن را باقیمانده جایگاه سردار و یا محتشمی در گذشته در نظر گرفت. این سازه‌ ها پل‌ بند عظیمی هستند که بعدها با تغییراتی در قسمت‌ های آن به آسیاب تبدیل شد. با توجه به طول زمان تغییراتی توسط سیلاب‌ ها و عوامل انسانی رخ داده در آنها آخرین تغییرات را می‌ توان در زمان صفویه با تکامل سیر تولید آجر و تغییر در ابعاد آن به اندازه 18.5 در 18.5 در 3.5 سانتی متر برشمرد.


آسیاب های آبی دزفول

 
  • تشکر
Reactions: FaTeMeH QaSeMi و Mana

BlueMσOη

کاربر فعال انجمن
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
15/6/20
ارسال ها
836
امتیاز واکنش
3,725
امتیاز
248
زمان حضور
15 روز 5 ساعت 16 دقیقه
نویسنده این موضوع


آسیا های آبی دزفول خوزستان
کاربرد و نحوه عملکرد
درون آسیاب‌ها سنگ ۲ تکه قسمت پایین ثابت بوده و بر اثر نیروی آب رودخانه چرخ بالایی به چرخش درآورده می‌شده است. در هر آسیاب پنج نفر کارگر داشته که مسئولیت‌های مختلفی شامل مسئول گندم آوردن با قاطر، مسئول آوردن گندم‌ها تا سنگ آسیاب، مسئول سنگ آسیاب و مسئول جمع‌آوری آرد داشته‌اند. هم‌چنین یک نفر در شب‌ها مسئول آسیاب بوده‌است. در گذشته در فصولی که میزان حجم آب رودخانه کم می‌شد برای بالا آمدن سطح آب و نیز انحراف آب به سمت آسیاب‌ها از سبدهای حصیری که درون آن‌ها را از سنگ پر می‌کردند و روی هم قرار می‌گرفته‌استفاده می‌شده است که در مجموع تشکیل یک بند انحرافی را می‌دادند و در اصطلاح محلی به آن چوسله گفته می‌شد. آسیاب‌ها با نمای کشتی مانند ساخته شده‌اند؛ این نوع معماری برای تنظیم فشار آب یا تشدید آن بوده‌است.کاربرد کنونی و بازسازی
با توجه به ارزش‌های تاریخی، معماری و فرهنگی این آسیاب‌ها به تازگی تلاش‌هایی توسط سازمان نوسازی بهسازی شهرداری دزفول برای حفظ، مرمت و بازسازی این آسیاب‌ها صورت گرفته که عمده این تلاش‌ها زیر پل دوم دزفول که به آسیاب‌های شیخ و عماد معروف است انجام شده‌است. هم‌چنین در زمینه استفاده بهتر از طریق محوطه‌سازی و ایجاد سفره خانه سنتی در کنار این سازه‌ها و بازسازی و راه‌اندازی چرخ یکی از آسیاب‌ها، این مجموعه لقب موزه آب به خود گرفته که استقبال خوبی از آن صورت گرفته‌است.
#تالار_گردشگری_ایران


آسیاب های آبی دزفول

 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
  • تشکر
Reactions: FaTeMeH QaSeMi و Mana

BlueMσOη

کاربر فعال انجمن
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
15/6/20
ارسال ها
836
امتیاز واکنش
3,725
امتیاز
248
زمان حضور
15 روز 5 ساعت 16 دقیقه
نویسنده این موضوع
آسیاب‌های آبی دزفول یکی از آثار ارزشمند تاریخی شهرستان دزفول به‌شمار می‌روند و به شماره ۳۹۸۴ در ردیف آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است.این آسیاب‌‌های آبی دارای مالکیت خصوصی بوده که به آسیابان به اصطلاح محلی لُوینه می‌گفتند. تعداد آسیاب‌ها در دوره‌ صفویه حدود ۵۰ تا ۶۰ عدد بود که بخشی از آن‌ها در اثر سیلاب‌های فصلی تخریب شدند. آسیاب‌های آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز قرار دارند.
بخشی از آن‌ها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی (دزفول) و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند.پیشینه تاریخی آسیابهای آبی دزفول در ارتباط با پل قدیم (دزفول) بوده که به دوره ساسانیان باز می گردد [نیازمند منبع] اما عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود است به دوره تاریخی صفویه و قاجاریه باز می گردد.این سازه‌ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه ایی، آجر و با ملات ساروج ساخته شده‌اند.شکل معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی شهرستان دزفول بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مربط هستند.

نوع ساخت سازه آسیاب‌ها
پایه این آسیاب‌ها از ملات گچ، خاکستر و آجرها در سه ردیف ساخته شده‌اند و در قسمت‌هایی از سنگ ساخته می‌شود. دیوارها نیز از آجر و سنگ قلوه رودخانه و ملات ساروج که نوعی آهک‌ بندی بوده پوشیده شده‌است. نحوه کنار هم قرارگیری آسیاب‌ها به شکلی است که در گذشته حالت سد مانند داشته تا آب را به جای مورد نظر هدایت کنند. این سیستم، سیستم پیشرفته ساسانی بوده‌است [نیازمند منبع] که قسمت اول رودخانه را قطع می‌کند. این سازه‌ها پل بند یا دَمبِرِج نام دارند. ارتفاع درون اتاقک این آسیاب‌ها تا کف رودخانه حدود چهار متر است و حالت تقارن دارند.قدمت و تغییراترومن گیرشمن در کتاب هنر انسان این سیستم را قدیمی‌ترین سیستم‌های آبیاری جهان در دوره باستان معرفی کرده و قدمت آن را در حدود ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ سال عنوان می‌کند [نیازمند منبع] که پژوهش‌های جدید این قدمت را تأیید می‌کنند. هم‌چنین در وسط رودخانه بر یکی از دهانه‌ها آثار طاق عظیمی است که شبیه ایوان‌های ساسانی بوده و با توجه به علاقه شاهان ساسانی می‌توان آن را باقی‌مانده جایگاه سردار یا محتشمی در گذشته در نظر گرفت. این سازه‌ها پل‌بند عظیمی هستند که بعدها با تغییراتی در قسمت‌های آن به آسیاب تبدیل شد. با توجه به طول زمان تغییراتی توسط سیلاب‌ها و عوامل انسانی رخ داده در آن‌ها آخرین تغییرات را می‌توان در زمان صفویه با تکامل سیر تولید آجر و تغییر در ابعاد آن به اندازه ۱۸.۵ در ۱۸.۵ در ۳.۵ سانتی‌متر برشمرد.
#تالار_گردشگری_ایران


آسیاب های آبی دزفول

 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
  • تشکر
Reactions: FaTeMeH QaSeMi و Mana

BlueMσOη

کاربر فعال انجمن
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
15/6/20
ارسال ها
836
امتیاز واکنش
3,725
امتیاز
248
زمان حضور
15 روز 5 ساعت 16 دقیقه
نویسنده این موضوع
  • تشکر
Reactions: FaTeMeH QaSeMi و Mana
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
بالا