مشاهدۀ “زمین” از فضا به انسان آرامش می‌دهد

MacTavish · 30/3/20

در جایی که الان زندگی می‌کنید، شاید متوجه جنبه‌های زیبایی‌شناختی “زمین” نشوید. اما ما در جهان بسیار زیبا و شگفت‌انگیری زندگی می‌کنیم. دانشمندان تاکنون ۴۰۰۰ سیارۀ فراخورشیدی در کهکشان ما کشف کرده‌اند، که هیچ کدام دقیقاً شبیه زمین نیست.

سیارۀ ما ویژگی‌های منحصربفردی دارد. در حال حاضر انسان فناوری‌های پیشرفته‌ای برای ترک سیاره زمین و کاوش سیاره‌های دیگر ندارد. اما خوشبختانه، دستاوردهای انسان در حوزه کاوش‌های فضایی به پیشرفت‌های قابل توجهی رسیده است. به طوری که می‌توان تصاویر زیبایی از این نقطه آبی کمرنگ، تهیه کرد. در ویدئوی پایین مجموعه‌ای از صحنه‌ها و لحظات شب را مشاهده می‌‎کنید که با دوربینِ نصب شده در ایستگاه فضایی بین‎المللی تهیه شده است

فضانوردان وقتی از فضا به زمین نگاه می‌کنند، احساس ِ متفاوتی تجربه کرده و دید دیگری به جهان می‌یابند. فضانوردان غرق در شگفتی می‌شوند؛ درک عمیقی که می‌گوید ما انسان‌ها همگی در این جهان آبی زندگی می‌کنیم؛ همه‌مان با مشکلاتی دست و پنجه نرم کرده و لحظات غرورآفرین و دستاوردهای بزرگی را هم تجربه می‌کنیم. همۀ ما انسان‌ها با همدیگر در ارتباط هستیم. محققان این را «اثر دید کلی یا Overview Effect» نامگذاری کرده‌اند. اگرچه تصاویر و فیلم‌های تهیه شده از فضا نمی‌تواند تمامی جنبه‌های آن را نشان دهد، اما معمولاً نگاه کردن به سیاره زمین از نمایی کاملاً متفاوت باعث می‌شود آرامش خاصی در وجود هر انسانی ایجاد گردد.

از ارتفاع تقریباً ۴۰۸ کیلومتری می‌توانید نور شهرها را مشاهده کنید. پوسته ظریف و شکننده‌ای که بر فراز افق دیده می‌شود، نور سبز رنگی است که همان درخشش خفیف و مداوم در آسمان شب می‌باشد. اتم‌ها و مولکول‌های موجود در اتمسفر که توسط خورشید برانگیخته شده‌اند، عامل اصلیِ این درخشش به حساب می‌آیند. انرژی مضاف در قالب نور عمل می‌کند. این درخشش به «شفق قطبی» شباهت دارد، ولی دقیقاً مثل آن نیست. شفق قطبی زمانی ایجاد می‌شود که باد خورشیدی با ذرات باردار در مگنتوسفر زمین برهم‌کنش کند؛ این ذرات مثل باران به یونوسفر راه یافته و با گازها برخورد می‌کنند. این هم در قالب نور منتشر می‌گردد.

ما از سیاره خودمان «زمین»، شاهدِ بالا آمدن تعداد زیادی از اجرام سماوی هستیم. هر روز صبح، خورشید طلوع می‌کند. ماه نیز طلوع خود را دارد. اگر محل دقیقی را برای نگاه کردن انتخاب کنید، می‌توانید شاهد بالا آمدنِ سیارۀ ناهید و مریخ نیز باشید. اما اگر در ماه بودید، چیزی را می‌دیدید که هرگز نمی‌توانید در آسمان‌ خودمان آن را ببینیم؛ یعنی طلوع زمین.

ویدیو

ویدئوی بالا این امکان را به ما می‌دهد تا این پدیده را از طریق ماهواره “سلن” متعلق به سازمان فضایی ژاپن، مشاهده کرده و از آن لـ*ـذت ببریم. این کاوشگر در ۷ نوامبر ۲۰۰۷ زمانی که به دور ماه گردش می‌کرد، این ویدئو را گرفته است. این کاوشگر با گردش به دور ماه در ارتفاع ۱۰۰ کیلومتری، داده‌های جغرافیایی بسیار جامعی از ماه تهیه کرد، این داده‌ها باعث می‌شود ما درک بهتری از ماه خاکستری‌مان بدست بیاوریم. این کاوشگر مجهز به یک دوربین پیشرفته و با کیفیت است و ما این فرصت را داریم تا از دیدگان سلن نظاره‌گرِ سیاره‌مان باشیم. فیلم فوق چند جنبه سورئال هم دارد.

دوربین رصدخانه هوا فضای عمیق ناسا(DSCOVR) تصاویر زیبایی در روز ۱۶ جولای ۲۰۱۵ از فاصله ۱.۶ میلیون کیلومتری تهیه کرده است. این عکس نه تنها شفاف، زیبا و خارق‌العاده است، بلکه قسمتی از ماه را نشان می‌دهد که هرگز موفق به دیدنِ آن از زمین نشده‌ایم. چون ماه به واسطه نیروهای کشندی به سیارۀ ما قفل شده و همواره یک سمت از آن برای ساکنان روی زمین، قابل مشاهده است.

ویدیو

بخشِ دورِ ماه (نَه بخش تاریک) خیلی متفاوت به نظر می‌رسد و دارای دشت‌های آتش‌فشانی بازالتی و تاریک است که در بخش نزدیک ماه می‌بینیم. گودال‌های بسیار زیادی هم در این بخش به چشم می‌خورد. دلیل احتمالی آن این است که پوسته در بخشِ نزدیک ماه خیلی نازک‌تر است. هنوز به طور کامل مشخص نیست که چرا دو بخش تفاوت زیادی با یکدیگر دارند. برخی محققان دلیل این تفاوت را به اثر جاذبه زمین نسبت می‌دهند، البته تحقیقات برای یافتن دلیل ِ قطعی این مسئله همچنان ادامه دارد.

آیا ما خیلی ظریف و شکننده به نظر نمی‌رسیم؟ بله. در انها به عکس بالا تماشا کنید، آن نقاط نورانی ستاره نیست. آنها زمین و ماه هستند. این تصاویر را فضاپیمای کاسینی در روز ۱۹ جولای ۲۰۱۳ از فاصلۀ ۱.۵ میلیارد کیلومتری گرفته است.

انجمن رمان نویسی