بحران ویروس کرونا چه زمانی به پایان می‌رسد؟

MacTavish · 28/3/20

بحران ویروس کرونا زندگی عادی همه مردم دنیا را بهم ریخته است. اما شیوع بیماری کووید 19 تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ مردم منتظر پایان آن و بازگشت به زندگی عادی هستند!

زندگی روزمره مردم سراسر دنیا مختل شده است. دیگر نمی‌توان با دوستان و عزیزان خود دورهمی تشکیل داد یا به مسافرت رفت. بسته شدن مدارس و دانشگاه‌ها، دانش آموزان و دانشجویان را سر در گم کرده و تعطیلی مغازه‌ها، به کسب و کارها آسیب جدی وارد کرده است. نکته اینجاست که نمی‌دانیم این وضعیت و بحران ویروس کرونا تا چه زمان ادامه پیدا خواهد کرد. متاسفانه خبرهای خوبی در این رابـ*ـطه نداریم.

این نخستین مرتبه‌ای نیست که دنیا درگیر یک بیماری همه‌گیر شده، اما تاکنون جهان به این شکل به یک پاندمیک واکنش نشان نداده بود. در سال 2009 و 2010 نیز میلیون‌ها نفر به بیماری پاندمیک آنفلوآنزای خوکی مبتلا شده و طبق تخمین‌ها، چیزی بین 140 هزار الی 500 هزار نفر در سراسر دنیا بر اثر آن جانشان را از دست دادند، اما واکنش دنیا به بحران ویروس کرونا در مقایسه با آن شدیدتر است.

به عقیده نخست وزیر انگلستان، بوریس جانسون، از سه ماه دیگر شاهد ریزش در میزان شیوع و تعداد مبتلایان به بیماری کووید 19 خواهیم بود. به عقیده وی، که احتمالا یک سری کارشناسی و بررسی علمی پشتوانه دارد، تا سه ماه دیگر شیوع بیماری روال نزولی به خود می‌گیرد، اما چه زمانی بحران به پایان خواهد رسید؟ متاسفانه عادی شدن اوضاع و پاک شدن دنیا از کروناویروس جدید احتمالا زمان زیادی، نزدیک به چند سال، نیاز دارد.

تعطیل کردن سرتاسر جوامع مختلف در طولانی مدت امکان‌پذیر نیست، در غیر این صورت دنیا، خسارت اجتماعی و مخصوصا اقتصادی فاجعه‌باری را متحمل خواهد شد. کشورهای درگیر با ویروس، به یک استراتژی خروج از بحران نیاز دارند. این استراتژی باید بتواند محدودیت‌ها را از بین برده و زندگی عادی را به جریان بیندازد.

متاسفانه در هر صورت، قرار نیست کروناویروس ناپدید شود. این ویروس تازه شناخته شده، در سراسر دنیا مخصوصا کشورهای ایتالیا و اسپانیا که به طور کامل تعطیل شده‌اند، همچنان با سرعتی بالا در حال انتشار است. اگر محدودیت‌های اعمال شده برای مقابله با شیوع بیماری برداشته شوند، کروناویروس جدید، سرکش‌تر از حالت کنونی به کل دنیا آسیب خواهد زد.

به عقیده مارک وول‌هاوس (Mark Woolhouse)، یک اپیدمیولوژیست و پروفسور حوزه بیماری‌های واگیردار در دانشگاه ادینبورگ، تعیین استراتژی خروج از بحران کنونی کار بسیار دشواری است. به عبارتی نمی‌توان با وجود برگرداندن زندگی به حالت عادی، با شیوع کووید 19 مقابله کرد. مارک وول‌هاوس عقیده دارد این مشکل فقط گریبانگیر انگلستان نیست. هیچ کشوری استراتژی خروج مشخصی نداشته و دنیا، با یک چالش علمی و اجتماعی بزرگ دست و پنجه نرم می‌کند.

خروج از بحران ویروس کرونا

برای خروج از بحران کنونی سه راه وجود دارد. هر یک از این راه‌ها به زمان متفاوتی نیاز داشته و ممکن است چند سال زمان زمان ببرد.

زدن واکسن به بیش از نیمی از جامعه
ایمن شدن تعداد زیادی انسان در برابر بیماری بعد از ابتلا
تغییر رفتار شخصی / اجتماعی برای همیشه

واکسن (حداقل 12 الی 18 ماه زمان)

بعد از دریافت واکسن یک بیماری، در مقابل آن مصونیت پیدا کرده و در صورت وارد شدن ویروس یا باکتری عامل به بدن، دیگر مریض نخواهید شد. برای خروج از بحران نیازی به واکسن زدن به همه مردم نیست. کافی است نزدیک به 60 درصد مردم یک جامعه واکسن دریافت کنند.

عجله برای دستیابی به واکسن بیماری کووید 19 سبب شد مرحله تست روی حیوانات آزمایشگاهی کنار رفته و مستقیما روی انسان‌ آزمایش شود! اکنون آمریکا برای تست اولین واکسن ویروس کرونا داوطلب می‌خواهد.

محققان سراسر دنیا با سرعتی باورنکردنی در حال مطالعه برای دستیابی به واکسن کووید 19 هستند، هر چند احتمال موفقیت‌آمیز بودن تلاش‌های آن‌ها را هرگز نمی‌توان پیش‌بینی کرد. اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، در بهترین حالت، واکسن این بیماری بین 12 الی 18 ماه آینده برای استفاده در دسترس عموم مردم قرار می‌گیرد. اگر قرار باشد استراتژی خروج را انتظار تا فرا رسیدن واکسن قرار بدهیم، باید تا آن زمان، حداقل یک سال آینده، اعمال محدودیت‌های کنونی را تکرار کنیم. پروفسور مارک وول‌هاوس عقیده دارد انتظار تا عرضه واکسن، هرگز استراتژی خروج باافتخاری نیست!

از طرفی دلخوش کردن به واکسن اصلا عاقلانه نیست. یکی از سناریوها، جهش یافتن ویروس و تغییر بخش قابل توجهی از عناصر ژنتیکی آن است. در این صورت، واکسنی که بعد از یک سال انتظار به آن دست پیدا کرده‌ایم، عملا بی‌فایده خواهد بود.

مصونیت پیدا کردن انسان‌ها در برابر بیماری (حداقل دو سال زمان)

استراتژی کنونی کشور انگلستان، پایین آوردن سرعت شیوع بیماری است، به طوری که ظرفیت همه بیمارستان‌ها تکمیل نشده و فرصت برای رسیدگی به همه بیماران وجود داشته باشد. وقتی ظرفیت تـ*ـخت‌های تمام بیمارستان‌ها به خاطر تعدد بیماران تکمیل شود، به خاطر عدم امکان رسیدگی به افراد تازه مبتلا، نرخ مرگ و میر بیشتر خواهد شد.

بعد از این که اوضاع تحت کنترل قرار گرفت و تعداد مبتلایان در هر روز کاهش پیدا کرد، می‌توان یک سری محدودیت‌ها را برداشت. هر زمان مجددا میزان شیوع افزایش پیدا کند، باید یک سری محدودیت جدید اعمال کرد.

اما نمی‌توان زمان مشخصی برای این رخداد در نظر گرفت. به عبارتی مشخص نیست نرخ شیوع چه زمانی کاهش پیدا می‌کند تا بلکه بتوان از شدت محدودیت‌ها کم کرد. مشاور ارشد علمی کابینه دولت انگلستان، آقای پاتریک ولنس (Patrick Vallance) معتقد است مشخص کردن بازه زمانی درباره نحوه پیشروی این پاندمیک امکان‌پذیر نیست.

در این استراتژی، مصونیت جمعی به روشی دیگر (متفاوت از واکسن) حاصل خواهد شد، چرا که عده زیادی بیمار شده و در صورت بهبود، برای مدتی در برابر کووید 19 مصونیت پیدا می‌کنند. یک فرد بعد از ابتلا به سرماخوردگی توسط یکی از چهار کروناویروس عامل این بیماری فصلی، بین یک الی دو سال در برابر آن مصونیت پیدا می‌کند، اما درباره کروناویروس جدید هنوز اطلاعاتی در دسترس نیست.

نیل فرگوسن (Neil Ferguson)، پروفسور امپریال کالج لندن معتقد است این استراتژی به چندین سال زمان نیاز دارد. این پروفسور عقیده دارد بعد از حداقل دو سال، تعداد قابل توجهی از مردم یک جامعه نسبت به کووید 19 مصونیت پیدا خواهند کرد. به این ترتیب سرعت شیوع بیماری کاهش پیدا کرده و به خاطر برخورد ویروس به افرادی مصون، زنجیره شیوع قطع خواهد شد.

اما این نوع مصونیت تا چه زمان ادامه پیدا خواهد کرد؟ همانطور که گفتیم، بعد از درگیر شدن با کروناویروس‌های عامل سرماخوردگی، برای مدت زمانی بسیار کوتاه نسبت به آن‌ها ایمنی پیدا می‌کنید، به همین دلیل یک فرد ممکن است در طول عمرش چندین مرتبه توسط آن‌ها بیمار شود. بعید می‌‌دانیم کروناویروس جدید متفاوت باشد، به طوری که شبیه به بیماری‌هایی همچون آبله، بعد از یک مرتبه بهبودی، برای همیشه نسبت به آن مصون باقی بمانید.

تغییر سبک زندگی تا زمانی نامعلوم

پروفسور مارک وول‌هاوس عقیده دارد سومین روش تغییر سبک زندگی‌مان برای همیشه است. به این ترتیب میزان شیوع را به حداقل خواهیم رساند.

این موضوع نشان می‌دهد با توجه به عملی نبودن انتظار برای دو استراتژی خروج بالا، بهتر است تا اطلاع ثانویه، شاید تا همیشه، نکات ایمنی که اکنون روی آن‌ها تاکید می‌شوند را رعایت کنیم؛ عادت بد دست دادن با بقیه را کنار گذاشته و هرگز صورتمان را لمس نکنیم، هر چند تحقیقات نشان داده تمایل به لمس صورت یک عادت روانی رایج بین انسان‌ها بوده و ترک عادت لمس صورت به طور مستمر دشوار است.

یکی از روش‌هایی که به کاهش سرعت شیوع بیماری و بهبود بیماران کمک زیادی خواهد کرد، یافتن روش‌های جدید درمان است. خوشبختانه دستیابی به دارو برای درمان در مقایسه با واکسن برای پیشگیری بسیار سریع‌تر بوده و تا امروز نیز بشر به دستاوردهای خوبی در این زمینه رسیده است. به عنوان نمونه، سریعترین سوپر کامپیوتر دنیا داروی درمان کرونا را پیدا کرد! سوپر کامپیوتر شرکت IBM بعد از بررسی 8 هزار ترکیب دارویی، 77 مورد که بیشترین تاثیر را برای درمان بیماری کووید 19 دارند مشخص کرد. بدون این پیشنهاد، دانشمندان باید همه ترکیب‌های دارویی یاد شده را تست می‌کردند.

انجمن رمان نویسی