آداب و رسوم مردم تاجیکستان در عید نوروز

SAEEDEH.T · 22/3/20

تاجیکان فارسی زبان که سالیان زیادی زیر سلطه نظام شوروی سابق بودند پیش از دو دهه است که دل به آیین‌های نیاکان از جمله نوروز باستانی بسته‌اند و اکنون آنها همراه با ایرانیان و دیگر مناطق فارسی زبان نوروز را به عنوان یک جشن ملی تجلیل می‌کنند. تا قبل از سال 1370 ، رژیم کمونیستی شوروی سابق که 80 سال بر جمهوری‌های آسیای میانه از جمله تاجیکستان تسلط داشت تلاش می‌کرد که خاطرات و فرهنگ نوروزی از مردم تاجیکستان زدوده شود اما تاجیکان با پایبندی به سنت‌های اصیل خود نوروز را زیر عناوین ˈعید بهار ˈ و ˈجشن کشاورزانˈ زنده نگه داشتند. اگرچه در حال حاضر هم گروه های تندروی مذهبی در این کشور در تلاشند این آیین ملی را محدود کنند. عید نوروز در تاجیكستان و برخی دیگر از نقاط آسیای مركزی "عید سر سال"یا "عید سال ‏نو"نامیده می شود.

در آستانه عید نوروز؛ شهر دوشنبه و به خصوص بدخشان تاجیکستان حال و هوای خاصی دارند . خانه تکانی ، جنب و جوش مردم تاجیک برای آذین بندی خیابان ها و منازل برای استقبال از بهار و برپایی جشن نوروز ، شنیدنی و دیدنی است . تاجیک ها كه زن و مرد همدوش یكدیگر به كار و فعالیت مشغول اند، با رسیدن بهار و عید نوروز هیچ کینه و کدورتی در دل ها نمی ماند ، زیرا نوروز عید محبت ، عشق ورزی و دوستی است.

در این راستا روز نوروز معمولاً امام علی رحمان، رییس‌جمهور در یک اجتماع بزرگ سخنرانی می‌کند و مراسمی متشکل از بخش‌های مختلف رقص و تئاتر مقابل او اجرا می‌شود. اما حضور در این مراسم معمولاً بی‌اجازه و هماهنگی قبلی (ولو وقتی در استادیوم برگزار می‌شود) غیر ممکن است و البته محافظان روس او به میهمان‌نوازی تاجیک‌ها نیستند.

انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com

SAEEDEH.T · 22/3/20

آشنایی با آداب و رسوم نوروز در استان بدخشان تاجیکستان

عید نوروز در کشور تاجیکستان به عنوان نماد هویت و فرهنگ شناخته می شود. مردم تاجیک همچون دیگر اقوام ایرانی تبار آداب و آیین خاصی برای مراسم نوروز دارند و روز نوروز در تاجیکستان با سال شمار دهقانی تاجیکی اول ماه حمل و با حساب میلادی ۲۱ یا ۲۲ مارس شروع می شود که به نام 'خیدیر ایام' یعنی جشن بزرگ معروف است. جشن نوروز برای مردم تاجیکستان، به‌ویژه بدخشانیان، جشنی ملی و دیرینه است.

تاجیک‌ها از نوروز به عنوان رمز دوستی و زنده شدن کل موجودات یاد می‌کنند.در این ایام دید و بازدید از اقوام و بزرگان صورت می گیرد. به مزارها می روند و قرآن و دعا می خوانند. هم چنین در بدخشان مدیحه سرائی در وصف پیامبر و امامان معصوم انجام می دهند.در مقابل در شب نوروز در مزار بزرگواران که در بدخشان تاجیکستان آستان گویند، آتش روشن می کنند و مردم به زیارت مزارها می روند و سنگ آتش را سه بار می بـ*ـو*سند و به دیده ها می مالند. این آیین می تواند بازماندۀ رسم زرتشتی فروردینگان باشد که اکنون هم در میان زرتشتیان معمول است.

تعدادی از مراسم این جشن در تاجیکستان با مراسم سنتی آن در ایران مشترک است، اما بعضی از این مراسم مختص مردم تاجیکستان است که به تعدادی از آنها اشاره خواهد شد:

انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com

SAEEDEH.T · 22/3/20

1-"خیدیر ‏ایام" یا جشن بزرگ:

تاجیكان هم چون دیگراقوام ایرانی نژاد ‏آیین و آداب خاصی برای جشن ‏نوروز دارند. ‏روز نوروز در تاجیكستان با سال شمار دهقانی تاجیكی اول ماه حمل و با حساب میلادی ‏‏21 یا 22 مارس شروع می شود كه به نام "خیدیر ‏ایام"یعنی جشن بزرگ معروف است.‏ ‏تاجیکان، برخلاف سال های جدایی از سرزمین نیاکان خود ایران زمین، هیچ گاه سنت های ملی خویش را فراموش نکردند و هر سال عید نوروز را با برگزاری آیین های ویژه جشن گرفته اند. مردم فارس زبان تاجیکستان که در آ*غو*ش طبیعت سرسبز منطقه آسیای مرکزی زندگی می کنند شعر و ادب فارسی را از نیاکان خود به میراث برده اند و مردمانی فرهنگ دوست و پایبند به آداب و سنت های پیشینیان خود هستند.

با وجود این که در دوران حاکمیت شوروی سابق ، روس ها با هدف یکسان سازی فرهنگی در جمهوری ها برگزاری سنت های ملی را ممنوع کرده بودند اما مردم مسلمان و فارس زبان تاجیکستان هیچ گاه از سنت ملی و مذهبی خویش دست نکشیده اند. تاجیكستان ؛ یكی از سه كشور فارسی زبان جهان روزهای قبل از فرارسیدن بهار همراه و همدوش با ملت ایران و افغانستان به استقبال عید نوروز می روند تا بار دیگر آن را در دوران استقلال خویش با شكوهی بیشتر برگزار كند. همزبانی و قرابت فرهنگی ایرانیان و تاجیكان موجب شده است تا هر ساله بر شمار كسانی كه در این ایام مقصد تعطیلات نوروزی خود را تاجیكستان انتخاب می كنند، بیشتر می شود.

آیین های جشن عید نوروز و آغاز سال نو از آداب و رسوم مردم تاجیکستان و برجای مانده از فرهنگ ایران زمین در این کشور است . مردم این کشور همانند مردم دیگر کشورهای حوزه تمدنی ایران از شب چهارشنبه سوری با برپایی آیین های جشن سنتی به استقبال عید نوروز می روند. تاجیك ها چهار روز تعطیلات رسمی برای نوروز دارند و در این مدت، سکوهای موقت کنسرت در گوشه و کنار شهرها بر پا می‌شود كه تا روزها پس از این ایام شاهد شادی و پایکوبی مردم است. علاوه بر آن ، همه شهرها و روستاها نیز مراسم سنتی دست افشانی و شادمانی دارند.

انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com

SAEEDEH.T · 22/3/20

2- خانه تکانی و سفره "دسترخان":

خانه تکانی یا جاروب بندان یکی از این آیین‌هاست که معمولا روز 19 مارس برگزار می‌شود. در روز های عید ،مردم تاجیک همه لباس نو می پوشند ، به ویژه کودکان ، زنان و دختران با پوشیدن لباس های رنگارنگ که نقشی از گل های بهاری دارند به شکوه این جشن می افزایند. نوروز را هر اداره، کارخانه و نهادهای دولتی و غیردولتی به طور دسته جمعی جشن می گیرند و مردم روستاها و قصبه ها نیز مراسم جشن نوروز را برگزار می کنند. "عطار نیشابوری " ؛

جهان از باد نوروزی جوان شد / زهی زیبا که این ساعت جهان شد

شمال صبحدم مشکین نفس گشت / صبای گرم رو عنبر فشان شد

تو گویی آب خضر و آب کوثر / ز هر سوی چمن جویی روان شد

مردم تاجیکستان به ویژه "بدخشانیان" در ایام عید نوروز خانه تکانی و ظروف خانه را کاملا تمیز می کنند تا گردی از سال کهنه باقی نماند و برابر رسم دیرینه نوروز، قبل از شروع عید نوروز بانوی خانه وقتی که خورشید طلوع کرد دو جارو را که سرخ رنگ است و در فصل پاییز از کوه جمع آوری کرده و تا جشن نوروز نگاه داشته در جلوی خانه راست می گذارند، زیرا رنگ سرخ برای این مردم رمز نیکی و پیروزی و برکت است.

پس از طلوع کامل خورشید هر خانواده می کوشد هرچه زودتر وسایل خانه را به بیرون آورده و یکپارچه قرمز را بالای سر در ورودی خانه بیاویزد که این معنی همان رمز نیکی و خوشی ایام سال است . سپس درها و پنجره ها باز می شوند تا هوای نوروزی و بهاری که حامل برکت و شادی است وارد خانه شود. حتی آنها دیگ هایی را که سیاه شده اند را با خاک مخصوص به رنگ سفید در می آورند که به معنی نو شدن است. کودکان با گچ سفید روی دیوار نقش گل و بلبل و آهو و بز کوهی می‌کشند. رنگ سفید در روزهای نوروز نقش نمادین دارد و همه جا به چشم می‌خورد. مردان خانواده شاخه‌های بلند درختان را می‌برند و با کارد روی آنها گل می‌تراشند. سپس شاخه‌های آراسته را با ندای ˈشاگون بهار مبارک!ˈ وارد خانه می‌کنند و در سوراخ‌های پنج ستون خانه استوار می‌کنند.

تاجیک ها هم تقریبا هم چون ایرانی ها سفره هفت سین می چینند که به آن سفره "دسترخان" می گویند اما جشن نوروز را برخلاف ایرانی ها به خیابان ها می کشاندند تا همه در آن شریک باشند در واقع نوروز در تاجیکستان فقط به خانه ها نمی آید بلکه تمام شهر را متحول می کند.

انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com

SAEEDEH.T · 22/3/20

3- مراسم حوت:

مردم به‌ویژه کشاورزان از گذشته مراسم خاصی پیش از نوروز داشتند یکی از این مراسم مراسم حوت نام دارد. حوت از نظر کشاورزان آخرین ماه سال بود و به همین دلیل به عنوان زمانی مناسب برای کشت و کار بهاری انتخاب می‌شده است. در این مراسم مردم با فراهم کردن ملزومات جشن سه شب اول ماه حوت ار در مهمانی‌ها گرد هم می‌آمدند و در اططاف آتش به شنیدن موسیقی، رقصیدن یا بازی می‌پرداختند.

4-مراسم گل گردانی:

یکی دیگر از مراسم مهم وابسته به نوروز و کارهای کشاورزی ˈگل گردانیˈ نام دارد. مراسم گل گردانی را ˈبایچیچکˈ یا ˈبایچیچک گوییˈ نیز می‌نامند.

مردم تاجیک از زمان های قدیم به مناسبت بیداری طبیعت و آغاز شکوفه دهی گل‌ها و درختان به گل گردانی می‌پرداختند. در گذشته وظیفه گل گردانی به عهده بزرگسالان بود. اما این مراسم اکنون در اکثر محل ها توسط بچه ها و جوانان انجام می شود. این مراسم به این صورت اجرا می شود که پیش از فرارسیدن نوروز گل گردان ها و کودکان به دره و کوه و دشت و تپه رفته و از آنجا گل زردک یا سیاه گوش (بایچیچک) می‌چینند. سپس با دسته‌های گل، روستا به روستا می‌گردند و به ساکنان آن‌ها، مژده رسیدن بهار و پایان یافتن زمستان و آغاز کشت و کار بهاری را با اشعاری می‌سرایند

انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com

SAEEDEH.T · 22/3/20

5-گلگشت نوروزی:

ساكنان شهر دوشنبه و حومه آن با رفتن به بـ*ـو*ستان ها و مراكز تفریحی ‏كه آن را "گشت عیدانه " می نامند، آغاز عید نوروز در این كشور را جشن می گیرند . جشن نوروز در تاجیكستان پنج روز ادامه دارد و تمام اداره ها و دستگاه های دولتی در طول ‏این ایام تعطیل خواهد بود. این در حالی است كه در در برخی از مناطق شمال افغانستان ‏حدود 40 روز نوروز را جشن می گیرند.‏

مردم تاجیکستان با حضور در پارک ها و اماکن عمومی و تفریحی شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان نخستین روز بهار را جشن می گیرند. این مراسم که به گلگشت نوروزی معروف است در همه شهرها و روستاهای تاجیکستان برگزار می شود. عرضه سفره های هفت سین و لباس های رنگارنگ محلی در قالب نمایشگاه های خیابانی ، پخت غذاهای ملی ، جنگ کبک ها و مسابقات کشتی گیری از مراسم هایی است که در جریان برگزاری مراسم گلگشت نوروزی اجرا می شود و اماکن عمومی این کشور در این هفته آکنده از عطر خوراکی‌های محلی و رنگ‌های شاد است. تاجیک ها در اولین روز بهار ، با ماکت با شکوه تـ*ـخت جمشید جشن ها و فستیوال نوروزی را آغاز می کنند.

جشن‌ های نوروزی درتاجیکستان با این رسم که جشن ‌های مفصل معمولاً باید در تفرجگاه‌های خارج شهر برگزار‌شوند ، تاجیک‌ها به "گلگشت نوروزی " می روند ، همانند؛ شهر دوشنبه ، "شهرک وحدت" با داشتن پارکی بزرگ و در خجند «کالخوز اربابی» با باغ‌های وسیع اطرافش ، میزبانان مراسم گلگشت نوروزی می‌شوند و با چای کبود و نان رایگان از مهمانان و فقیرترها پذیرایی می کنند و اگر «آش پلو»ی رایگان هم باشد نور علی نور است. آش پلو را با نخود ، برنج، و پی گوسفند و آب زیاد می‌پزند. بندبازی، کشتی محلی و خروس جنگی - در مناطق روستایی جنوب- از دیگر مراسم در این روزها به شمار می‌رود.

حافظ در غزلی گفته:

ز کوی یــــار مــی‌آید نسیــم باد نوروزی / از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی

چو گل گر خرده‌ای داری خدا را صرف عشرت کن / که قارون را غلطهــا داد سودای زرانــدوزی

ز جام گل دگر بلبل چنــان سرخوش می لــعلست / که زد بر چـــرخ فیروزه صفیر تخـــت فیروزی

به صحرا رو که از دامن غبــار غم بیفشانی / به گلزار آی کــز بلبل غزل گفــتن بیامـوزی

انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com

SAEEDEH.T · 22/3/20

6- مراسم جفت براران:

یکی دیگر از مراسمی که در گذشته پیش از کاشت و کار کشاورزان و چند روز قبل از نوروز با آرزوی پر برکت شدن محصولات برگزار می‌شود، مراسم «جفت براران» است. جفت براران در اکثر محل‌ها در اواخر ماه حوت تشکیل می‌شود. در این مراسم همه اهل خانواده شرکت می‌کنند. کشاورزان نیز پلو، نان فطیر و یا غذای مربوط به مراسم را تهیه کرده و ۱۵ تا ۲۰ نفر از کهنسالان را دعوت می‌کردند و بعد از غذا نیز این عبارات را می‌گفتند: «مزید نعمت، زیاده دولت، برار کار، صحت و سلامتی خرد و کلان، رسد به بابای دهقان، خوش آمدید میهمانان».

7-مراسم سومنک پزی:

سمنوپزان یکی از این آیین‌های نوروزی در تاجیکستان است. سمنک یا سمنو از بهترین غذاهای نوروزی است که از جوانه گندم و آرد تهیه می شود و یکی از اجزای اصلی سفره هفت سین یا خوان نوروزی به شمار می آید. البته مراسم سمنوپزان در کشورهای افغانستان، ایران، تاجیکستان و ازبکستان مهم ترین رسم نوروزی است. با وجود این، این خوراکی در این کشورها به ندرت در طول سال خورده می شود و تنها در نوروز زینت بخش سفره های نوروزی است. این غذا در کشورهای دیگر به نام های سمنی٬ سوملک٬ سومنک و سومولوک هم شناخته می شود. اما در تاجیکستان مهم ترین خوراکی تاجیکان برای نوروز که در تمام مناطق تاجیکستان عمومیت دارد، سمنو است که هنگام پختن آن نواهایی نظیر،ˈبوی بهار است سمنک، آش نهار است سمنک، از گل گندم سمنک، خوردن مردم سمنکˈ را سر می دهند.

آیین تهیه و پخت سمنک یا سمنو در همه مناطق این کشور هنوز هم باقی است و پس از اعلام استقلال به جدول جشن‌های رسمی عید نوروز وارد و دوباره احیا شده است. آیین پخت سمنک نوروزی که تا به حال بیشتر خاص مردم روستاهای تاجیکستان بود، هم اکنون در میان ساکنان شهرها نیز اجرا می شود.

سمنک را در تاجیکستان عمدتا زنان می پزند و برای این کار از قبل در ظروف رو باز گندم را به خیس می گذارند و تا زمان سبز شدن دانه های گندم انتظار می کشند. در روزهای آمادگی برای برپایی جشن نوروز شیره گندم را با آرد مخلوط کرده به دیگ می‌ریزند و روی آتش برای پخت می‌گذارند. پخت سمنک از صبح زود دو روز قبل از عید آغاز می شود و برای این که سمنک خیلی دیر می‌پزد، زنان طباخ گرد دیگ جمع شده و تا پخت آن با زدن دف در وصف نوروز ترانه می‌خوانند.

به عقیده تاجیک‌ها، در زمان پخت سمنو از حکایت های مذهبی و دینی می گویند، به خصوص از حضرت فاطمه زهرا که به گفته آنان در آن زمان به عنوان طعام استفاده می کردند. هم چنین حاجتمندان می‌توانند حاجت بگیرند و بیماران نیز شفا یابند و به این خاطر سمنو به معنی استقبال از بهار و در بین تاجیک‌ها شفابخش است.در مراحل آخر پخت این خوراکی عیدانه زنان با آرزوی نیک به داخل دیگ سمنک هفت دانه سنگ خرد و چهارمغز (گردو) می‌اندازند. گفته می‌شود هنگام توزیع سمنو این سنگ‌ها و گردوها به کاسه هر کسی افتاد، وی به آرزویش خواهد رسید.

انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com

SAEEDEH.T · 22/3/20

8-مسابقه بزكشی:

مسابقه بزکشی هم یکی دیگر از برنامه های جدا نشدنی از جشن نوروز در تاجیکستان است. لاشه بز را وسط میدان می گذارند و از بلندگویی که روی کانتینری آن سوی میدان نصب شده در هر دور، مقدار جایزه و نام کسبه ای که هزینه جایزه این دور را متقبل شده اعلام می کنند. بعضی ها شرکت می کنند و آن هایی که جایزه باب میل آنان نباشد اطراف میدان سوارکاری یورتمه می روند تا دور بعدی آغاز شود.

مسابقه تا جایی که جایزه دهنده ای باشد ادامه پیدا می کند. در زمین بازی میدان بزکشی دو تکه پارچه قرمز بیش از هر چیز جلب توجه می کند، یکی پرچم جایی که مقصد نهایی لاشه بز است و دیگری دستار داور مسابقه که با ریش سفید و بلندش وسط میدان ایستاده است. مسابقه بزکشی شاید تنها میراث باقی مانده ای است که حس جنگ های سلحشورانه باستان را در ذهن هر تماشاگری تداعی می کند.

9-شاگون بهار مبارک:

در بدخشان در شب دوم سال نو از کله و پاچه گوسفند وگندم غذای مخصوصی تهیه می کنند که به آن "باج" می گویند. تاجیک ها در نخستین روز نوروز، صبحانه را با انواع غذاهای شیرین صرف می کنند که عبارت است از حلوا، شیربرنج، غوز حماچ ، به این امید که تا پایان سال زندگی شان شیرین باشد. پس از صرف صبحانه پارچه سرخی را بالای در ورودی خانه می آویزند که آن را نشانه بهروزی و خوش بختی می دانند. آن گاه اثاث خانه را که از قبل تمیز کرده اند به طرزی نیکو می چینند، سپس پنجره ها را می گشایند تا نسیم نوروزی در زوایای خانه به گردش درآید. همه لباس تازه به تن می کنند و کوچک ترها در حالی که غنچه ای از گل سرخ در دست دارند نزد بزرگترها می روند و با گفتن"شاگون بهار مبارک" سالی خوش برایشان آرزو می کنند.

انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

بهترین انجمن رمان نویسی ایران | رمان ۹۸

forum.roman98.com

رمان ۹۸ | دانلود رمان

نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,

roman98.com

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

مدیر بازنشسته رمان۹۸

مدیر بازنشسته رمان۹۸

مدیر بازنشسته رمان۹۸

مدیر بازنشسته رمان۹۸

مدیر بازنشسته رمان۹۸

مدیر بازنشسته رمان۹۸

مدیر بازنشسته رمان۹۸

مدیر بازنشسته رمان۹۸

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین