مقالۀ محققان چینی در مورد “ویروس کرونا” به بازنگری نیاز دارد!

MacTavish · 8/3/20

چند روز قبل محققان چینی یک مقالۀ بحث برانگیز در مورد ویروس کرونا منتشر کردند و معتقد بودند دو نوع مختلف از این ویروس را شناسایی کرده‌اند. نوع “L” ویروس کرونا که تهاجمی‌تر بوده و نوع “S” که خفیف‌تر است. اما یک مطالعۀ جدید نشان می‌دهد که شاید مقالۀ محققان ِ چینی چندان درست نباشد و تفسیر دیگری را بیان می‌کند!

مقامات سازمان بهداشت جهانی هشدار دارند که نباید یافته‌های دانشمندان را به اشتباه تعبیر کرد. «مایک رایان» یکی از مقامات سازمان بهداشت جهانی در رابـ*ـطه با ویروس فراگیر «کووید-۱۹» گفت: «این ویروس نشانه‌های نسبتاً متفاوتی دارد، اما اساساً ویروس متفاوتی نیست.»

برخی از دانشمندان رویکرد افراطی در پیش گرفته و خواستار این بودند که مقاله مردود اعلام شود. محققان با استفاده از شیوه‌‌های تجزیه و تحلیل نوین به گردآوری و توالی‌بندیِ ژنوم نمونه‌های زیادی از میکروب‌ها پرداخته و DNA یا RNA آنها را بررسی می‌کنند. آنها با ردیابی جابجایی‌‌های ژنتیکی می‌توانند تصویرِ مسیر یک میکروب در میان یک جمعیت را بازسازی کنند.

محققان ِ مقاله جدید توالی‌های ژنتیکی نمونه ویروس ۲۷ بیمار در شهر ووهان، ۳۳ بیمار از سایر مناطق چین و ۴۰ بیمار از سایر کشورها را مورد مقایسه قرار دادند. محققان با مقایسه همۀ آن نمونه‌ها با نمونه‌های گردآوری شده از خفاش‌ها به شواهد نسبتاً کمی از تغییر دست یافتند. این نشان می‌داد که ویروس کرونای جدید تنها برای چند ماه در میان انسان‌ها پخش شده است.

در این فرایند، ویروس فوق از شخصی به شخص دیگر به میزان اندکی تغییر یافته است. اما محققان وقتی ۳۰۰۰۰ نوکلئوتید هر نمونه را با یکدیگر مقایسه کرده و تمرکزشان را روی یافتن ِ تفاوت‌های میان آنها معطوف کردند، تغییر زیاد و قابل توجهی را تشخیص دادند. این نشانه‌ای است که در ویروس تغییر می‌کند، زیرا میزان ابتلا به این ویروس بسیار بیشتر از تخمین‌ها می‌باشد.

از میان ۱۰۳ ژنوم ویروس بررسی شده، ۷۰ درصدشان از نوع متغیر L بودند. دانشمندان در ابتدای ماه ژانویه اظهار داشتند که اقدامات انسانی (مثل پیشگیری سریع و جامع و اقدامات کنترلی که در کشور چین اتخاذ گردیده) باعث شده تا میزان شیوع این بیماری به حد چشمگیری کاهش پیدا کند. پزشکان و مسئولان سلامت و بهداشت در اواخر ژانویه مشغول آزمایش افراد مبنی بر ابتلای آنها به ویروس کووید-۱۹ بودند.

اما دانشمندان چینی در آن زمان مشغول جمع‌آوری نمونه از بیمارانی بودند که توسط نوع کم‌خطرِ ویروس کرونا مریض شده بودند. نکته جالب این است که آنفلوانزا عده بسیار بیشتری را در مقایسه با ویروس کرونا از بین برده است. پس چرا نگرانی‌ها درباره شیوع کووید-۱۹ تشدید یافته است؟

مقالۀ محققان چینی، تفسیر دیگری دارد!

محققان ِ دانشگاه گلاسکو که در نگارش مقالۀ دانشمندان چینی نقشی نداشتند، مدعی شدند که داده‌ها می‌تواند تفسیر دیگری داشته باشد. آنها می‌گویند این ویروس با سرعت و به سادگی در خیلی از مکان‌ها شیوع پیدا کرده و در مواردی هم شاهد ِ جهش آن بوده‌ایم. این جهش‌ها هم می‌تواند باعث شود ویروس، رفتار متفاوتی از خود نشان دهد و هم می‌تواند عکسِ آن عمل نماید. اگر نوع «S» ویروس نسخه قدیمی‌تری است که در ابتدا میان افراد گسترش می‌یافته، این معما باید حل شود: چرا اکثر نمونه‌های برگرفته از نخستین بیماران در شهر ووهان از ویروس نوع L بودند؟ آیا نباید نوع S به میزان بیشتری وجود داشته باشد؟

اینجاست که دانشمندان چینی یک ادعای جنجالی را مطرح می‌سازند: آنان بر این باورند که نسخه جدیدتر (نوع L) این ویروس به احتمال زیاد دچار جهش‌های بیشتری شده و از ویروس کرونا خفاش تکامل یافته است، زیرا این ویروس به محض آلوده کردن افراد، با سرعت قابل ملاحظه‌ای گسترش یافته و به شدت تکثیر پیدا می‌کند. به عبارت دیگر، یا قابلیت سرایت بیشتری دارد یا تهاجمی‌تر است؛ و یا هر دو.

ژنتیکدان دانشگاه ادینبورگ «اندرو رامبا» اظهار داشت که نباید عجولانه نتیجه‌گیری کرد. او همچنین تاکید کرد نباید این ادعا را بزرگنمایی کرد که چنین جهش‌هایی لزوماً باعث می‎شوند ویروس به شکل متفاوتی رفتار کند. گروهی از دانشمندان دانشگاه گلاسگو در مرکز تحقیقات ویروس اسکاتلند این مقاله را به شکل ِ جامع‌تری بررسی کرده و اصلاحیه‌ای برای آن تنظیم نمودند. به باور آنان، محققان چینی داده‌ها را به اشتباه تفسیر کرده و محدودیت‌های موجود در روش‌های آماری را در نظر نگرفته‌اند. محققان دانشگاه گلاسگو در پایان خاطرنشان کردند: «با توجه به این خطاها، باور داریم که تانگ و همکارانش باید در مقالۀ خود تجدید نظر نمایند. زیرا ادعاهای مطرح شده در آن مقاله کاملاً بی‌اساس است و احتمال ِ پخش ِ اطلاعات نادرست را در میان مردم افزایش می‌دهد.»