تست کرونا برای افراد سالم هیچ ارزشی ندارد

SAEEDEH.T · 5/3/20

تابناک: یک قرن و یک ماه بعد از تاسیس «انستیتو پاستور ایران»، کانون مبارزه با بیماری‌های عفونی کشورمان، شلوغ‌ترین روز‌های کاری خود را سپری می‌کند. روز‌هایی پر از آشوب، تشویش و نگرانی که برای ساکنان یکی از قدیمی‌ترین موسسات تحقیقاتی در خاورمیانه و آسیا، روز‌های شکوفایی است تا جایی که توانسته‌اند به رغم شیوع سریع ویروس، چند قدم بزرگ بردارند.

این‌ها را دکتر علیرضا بیگلری، رییس انستیتو پاستور ایران می‌گوید و تاکید دارد: این مجموعه در شروع بحران دو هدف مهم را در دستور کار قرار داده و در مسیر تحقق آن‌ها گام‌های موثری برداشته و به موفقیت‌های چشمگیری نائل آمده است؛ نخست افزایش ظرفیت خود انستیتو از ۱۰۰ تست در روز به ۱۲۰۰ تست (که هنوز در دست افزایش است) و بعد، راه اندازی نزدیک به ۳۰ آزمایشگاه در کل کشور برای آنکه لازم نباشد نمونه‌ها به تهران بیایند.

او می‌افزاید: به رغم آنکه کشورمان به یکباره با این بحران مواجه شد، توانست با شرایط، به ویژه در مرحله آزمایش انبوه افراد مشکوک کنار بیاید و حالا به جایی رسیده ایم که شرایط برای آزمایش کلیه بسـ*ـتری شدگان در کمترین زمان فراهم است، چراکه توانسته‌ایم در زیرمجموعه دانشگاه‌های علوم پزشکی، در مراکز استان‌ها شبکه آزمایشگاهی یکپارچه‌ای دایر کنیم که با یک مکانیزم و یک پروتکل مشترک و یکپارچه کار می‌کند و نمونه‌ها به آنجا ارسال می‌شوند و به نتیجه می‌رسند.

بیگلری با تاکید بر این نکته که سازمان بهداشت جهانی به خوبی تشکیل این شبکه و فعالیت‌ها در زیرمجموعه آن را پذیرفته و تایید کرده، می‌گوید: به همان شکلی که در خود انستیتو پاستور عمل می‌شود، کار‌ها در تبریز، زاهدان، مشهد، اهواز و... به انجام می‌رسد و این چیزی نیست که شاید دو هفته پیش تصور می‌کردیم موفق به انجامش شویم؛ درست است که این ویروس تهدید بود، اما در بطنش فرصتی ایجاد کرد که به مدد آن توانستیم چنین شبکه آزمایشگاهی وسیعی به وجود آوریم.

رئیس انستیتو پاستور، فرایندی که در کشور برای تشخیص ابتلای افراد به ویروس کرونا در حال انجام است را این گونه شرح می‌دهد: در مرحله اول بعد از بررسی‌های کامل بالینی که انجام می‌شود، مرحله غربالگری قرار دارد که در آن تست اولیه موسوم به تست‌ای (E) انجام می‌شود و در صورت مثبت بودن نتیجه این تست، بر اساس پروتکل تصمیم می‌گیریم که ژن‌های دیگر ویروس را تست کنیم یا خیر.

این عضو هیات علمی دانشگاه که از دو سال پیش عهده دار مدیریت انستیتو پاستور است، در خصوص روند توزیع کیت‌های تشخیصی هم می‌گوید: شیوه کار به این صورت است که بر اساس آمار‌ها و شیوعی که در استان‌های مختلف داریم، روزانه کیت توزیع می‌شود و به طور کامل این کیت‌ها را رصد می‌کنیم تا بدانیم چقدر مصرف شده و بر اساس میزان مصرف، مجددا پرایمر‌ها را توزیع کنیم.

وی در ادامه با اشاره به برخی تقاضا برای تست دادن، می‌گوید: توصیه می‌کنیم که افرادی که سالم هستند، برای تست مراجعه نکنند، چون نتیجه تست شان هم ارزشی ندارد. یعنی اگر نتیجه بگیرند که سالم هستند، باید بدانند که نتیجه برای همان لحظه است و ممکن است با سوار شدن در تاکسی یا اتوبوس یا هر جای دیگری از جامعه مبتلا شوند. تنها کارکرد این تست در بیمارستان‌ها برای افتراق و جدا کردن افرادی که مشکل حاد ریوی دارند و مبتلا به ویروس کرونا هستند با دیگران، به کار می‌رود و همچنین برای افرادی که تشخیص بالینی شان ممکن نیست.

بیگلری در پاسخ به برخی شایعاتی که درباره توزیع کیت‌های تشخیصی در بعضی از آزمایشگاه‌ها و فروش آن‌ها مطرح می‌شود، می‌گوید: از آنجایی که بحث‌هایی مانند بحران کرونا بحثی حاکمیتی است که باید با استراتژی‌های مشخص و علمی پی گرفته شود، نگاه سود و زیان در این حوزه جایگاهی ندارد. نکته بعدی هم این است که آزمایشگاه مرجع سلامت تصمیم می‌گیرد و مشخص می‌کند که چه کسی لازم است تست بدهد. این در حالی است که تردید‌هایی برای ورود آزمایشگاه‌های خصوصی به این فرایند وجود دارد که هنوز رفع نشده است.

وی در ادامه می‌افزاید: ستاد مقابله با کرونا در حال بررسی است که آیا آزمایشگاه‌ها را وسعت داده و آزمایشگاه‌های خصوصی را هم وارد کند یا خیر، چراکه تردید‌هایی وجود دارد، از جمله اینکه در این آزمایشگاه‌ها ازدحام جمعیت را شاهد هستیم و اگر فردی مبتلا به آنجا مراجعه کند، ویروس را به دیگران سرایت خواهد داد. اگر این سوالات و ابهامات پاسخ بیابد، قابل قبول خواهد بود که بخش خصوصی هم وارد عمل شود، چراکه قابل پیش بینی نیست حجم کاری آینده مان چقدر خواهد شد.

دبیر برد ژنیتک کشور با تاکید بر این نکته که باید عاقلانه و عالمانه به ابهامات پاسخ دهیم، و پاسخ این سوالات را بدانیم که آیا باید بخش خصوصی را به این ماجرا وارد کنیم، چه زمانی باید آن‌ها را وارد کنیم و چگونه واردشان کنیم، از مردم می‌خواهد که به شایعات توجه نکرده و مانع از آن شوند که انستیتو پاستور و دیگر دست اندرکاران نظام درمان و سلامت کشور اسیر حاشیه‌ها شوند چراکه شلوغ‌ترین روز‌های کاری را سپری می‌کنند که فرصت استراحت را هم از ایشان گرفته و فعالیت شبانه روزی و سه شیفته ایشان را موجب شده است.

وی در پایان با خواهش از مردم برای عدم مراجعه حضوری به ایشان می‌گوید: از مردم می‌خواهیم که به هیچ وجه به انستیتو پاستور مراجعه نکنند چراکه ما در اینجا نمونه گیری نداریم؛ اگر قرار باشد در اینجا نمونه گیری کنیم، بر خلاف پروتکل هاست و همکاران خودمان آلوده می‌شوند و همه چیز از بین می‌رود. به همین دلیل نمونه هایمان منحصرا از مراکز درمانی و بیمارستان‌ها می‌آید و این کار هم در شبکه مشخصی صورت می‌گیرد، به این صورت که نمونه‌ها در قالب و فرمتی خاصی به اینجا می‌آیند و بعد نتیجه به بیمارستان برگردانده می‌شود.