زمین گوی برفی

Leyla · 5/3/20

باکتری ها به مدت پنج میلیارد سال بر جهان حکمرانی کردند، اما در نقطه ای از تاریخ تحولی روی داد و حیات چند سلولی پیچیده نمایان گردید. زمان و دلیل این تحول سالیان سال مورد بحث و مشاجره قرار گرفته است، اما یک تیم تحقیقاتی در دانشگاه ملی استرالیا اکتشافی انجام داده که می تواند سرانجام به آن سؤالات پاسخ بدهد. این پاسخ ما را به زمانی بر می گرداند که زمین یک گوی برفی غول پیکر بود.

در حدود ۷۱۷ میلیون سال قبل، یک عصر یخی بر سیاره زمین حکمفرما شد. این رویداد که به اصطلاح «زمین گوی برفی» نامگذاری شده است، انتظار می رود طولانی ترین و شدیدترین عصر یخی باشد که زمین تاکنون تجربه کرده است. کل سیاره به مدت پنجاه میلیون سال بطور کامل از برف پوشیده‌ شده بود. در بین این رویداد یخبندان بزرگ و رویداد یخبندان کوتاه بعدی در زمین، یک دوره پانزده میلیون ساله برقرار بوده است. در این بازه زمانی کوتاه بود که جلبک‌های پلانکتون دریایی با افزایش سریع مواجه شدند. دانشمندان از این دوره با عنوان «ظهور جلبک‌ها» یاد می‌کنند. اما در این پنجره زمانی کوچک چه اتفاقاتی روی داد که ماحصل آن ایجاد یک تغییر اکولوژیکی عظیم در زمین بود؟

«جوچن براکس» محقق ارشد اظهار داشت: «زمین به مدت پنجاه میلیون سال در دوره یخبندان به سر برد. یخچال های غول پیکر کل دامنه های کوهی را با زمین هم سطح کرد تا مواد مغذی آزاد شوند. زمانی که برف در طی یک رویداد گرمایش جهانی عظیم ذوب شد، رودخانه ها این مواد مغذی را وارد اقیانوس ها کردند.» زمانی که اقیانوس ها با خیل عظیمی از مواد مغذی مواجه شدند، شرایط ایده آلی برای رشد و شکوفایی جلبک ها مهیا گشت. محققان با مطالعه سنگ های رسوبی یافت شده در مرکز استرالیا، سعی در بررسی دقیق این رویداد افزایش جلبک داشته اند. دکتر براکس افزود: «ما این سنگ ها را پودر کرده و مولکول های موجودات قدیمی را از آنها استخراج کردیم.»

محققان افزایش ناگهانی رشد جلبک ها در طی این بازه زمانی را عاملی می دانند که زمینه ساز تکامل حیات بزرگتر و پیچیده تر شد. در مطالعه به این نکته اشاره می‌شود که زمانبندی افزایش تعداد جلبک ها می تواند ظهور همزمان اسفنج ها و موجودات شکارچی پیچیده را توضیح بدهد. دکتر براک در توضیحاتی اعلام کرد: «این موجودات بزرگ و مغذی در مبنای شبکه غذایی نقش موثری در تامین انرژی لازم برای فرگشت حیات پیچیده داشتند. بدین ترتیب، حیوانات پیچیده و بزرگ از جمله انسان ها فرصت رشد و شکوفایی در زمین را پیدا کردند.»

جالب اینجاست که دوره یخبندان بعدی تغییری در این گام قابل توجه ایجاد نکرد. این دوره که تقریبا پانزده میلیون سال به طول انجامید، در حدود ۶۳۵ میلیون سال قبل به پایان رسید و آغازگر دوره ادیکاریان شد. ما قدیمی ترین موجودات چند سلولی این دوره را بررسی می کنیم. تحقیقات جدید دانشمندان به توضیح ظهور جلبک ها پرداخته و شکاف های موجود در دانش ما را پر می کند. این تحقیقات شواهدی قوی برای توضیح رشد گونه های پیچیده حیات در کره زمین ارائه می‌کند. این یک کشف قابل توجه و مهم است که نشان می دهد بزرگترین عصر یخی در کره زمین چگونه زمینه ساز فرآیندی شد که تکامل حیات پیچیده را به ارمغان آورد.