- عضویت
- 6/2/20
- ارسال ها
- 7,624
- امتیاز واکنش
- 13,279
- امتیاز
- 428
- زمان حضور
- 82 روز 4 ساعت 42 دقیقه
- جوزف كمبل در كتاب قدرت اسطوره معتقد است: «سنت‌هاي كهن را فقط از طريق نوسازي آن برحسب شرايط جاري مي‌توان حفظ كرد.» اما مساله اين است چرا آيين‌هاي عاشورايي همچنان جريان دارند و كاركرد خودشان را حفظ كرده‌اند. اين يك دليل عمده دارد. آيين‌هايي كه از پس سنت عاشورا شكل گرفته‌اند به نوعي درصدد نوسازي آن هستند. با توجه به اينكه اين نوسازي همواره در طول زمان و به‌مرور شكل گرفته و تثبيت شده، بنابراين مي‌توان گفت از دل اين سنت‌ها، آيين‌هايي شكل گرفته كه شكلي زنده و پويا داشته و همواره در حال اجرا هستند.
- ريشه و پيشينه بسياري از كشورها را مي‌توان در آيين‌هاي زنده آن جست‌وجو كرد و تمدن و قدمت‌شان را از آيين‌هاي آن سرزمين يافت. آيين چيست و قدمت آيين‌هاي يك سرزمين چه سهمي در تمدن آن دارد و ديگر اينكه تداوم آيين‌هاي زنده به چه دلايلي بوده است؟ اينها و بسياري سوالات ديگر را مي‌توان مطرح كرد تا با پرداختن به آن پويايي و رو به جلو حركت كردن يك فرهنگ را مورد مطالعه قرار داد.
- در اين نوشته مي‌كوشيم ابتدا تعريفي از آيين به دست دهيم و سپس به فوايد آن نگاهي داشته باشيم و از اين منظر به آيين‌هاي عاشورايي و كاركردهاي آن در اجتماع بپردازيم. در ابتدا با اين پرسش رو‌به‌رو هستيم كه «آيين چيست؟» باورهاي انسان اوليه مبني بر اينكه قدرت‌هايي در جهان وجود دارند كه همه چيز در اختيار آنهاست و با توجه به عدم شناخت علمي و درك درست‌شان از عوامل طبيعي آنها را به سمت نيروهاي فوق طبيعي سوق داد بنابراين به جست‌وجوي وسايلي پرداختند تا بتوانند حمايت اين نيروها را جلب كنند. آنها شيوه‌هايي يافتند كه آرام‌آرام و به‌مرور زمان اين شيوه‌ها صيقل يافته و بدل به آيين شدند و سپس اسطوره‌ها و داستان‌ها نيز در اطراف اين آيين‌ها پديد آمد. اين تعريفي است كه اسكار براكت در تاريخ تئاتر جهان به آن اشاره كرده و در ادامه نظريه‌اي مطرح‌شده از سوي برخي نظريه‌پردازان بيان مي‌كند كه معتقدند تئاتر ريشه در آيين دارد. اين نكته نيز قابل ذكر است كه «هرچه بر دانش انسان افزوده مي‌شود دريافت او نيز از نيروهاي فوق طبيعي و روابط علت و معلولي تغيير مي‌يابد. درنتيجه برخي از آيين‌ها كنار نهاده مي‌شوند يا تعديل مي‌يابند.»اما به‌مرور اين آيين‌ها و اسطوره‌ها ريشه‌هايي حقيقي و واقعي به خود مي‌گيرند و در بسياري موارد با منطق همراه مي‌شوند. براي نمونه اين نوع آيين‌ها مي‌توانيم به آيين‌هاي عاشورايي اشاره كنيم كه در عين حفظ ظاهر آيين، ريشه در واقعيت دارند. سنتي كه به نوعي همچنان كاركرد آييني خود را حفظ كرده و از طرفي روالي منطقي، حقيقي و واقعي به خود گرفته است. آيين‌هاي عاشورا حول واقعه شهادت امام حسين (ع) شكل مي‌گيرد و از دل آن و با نگاه به فرهنگ شفاهي و سنتي گذشته خلق مي‌شوند. درحقيقت آيين‌هاي عاشورايي با توجه به تنوع و تكثر آنها در كل سرزمين ايران، نشان‌دهنده عميق بودن اعتقاد به اين واقعه و همچنين زنده نگه‌داشتن آن و نيز ريشه‌دار بودن سنت آييني در اين سرزمين است. بنابراين ما با بخش عمده و مهمي از فرهنگ شفاهي رو‌به‌رو هستيم كه همچنان ويژه و منحصر به فرد است. اين آيين‌ها گاه در حد اجراي آييني خود مانده‌اند و گاه پا را از سطح آيين فراتر گذاشته‌اند و تبديل به نمايش شده‌اند كه در اين مورد درست در جهت نظريه «خاستگاه آييني تئاتر» عمل كرده‌اند. در آيين همچنان كه در نمايش نيز چنين است ما با دو عنصر عمده سر و كار داريم. يكي اجرا‌كنندگان و ديگري تماشاگران. در آيين‌هاي اوليه اگر تماشاگران نيروهاي مافوق طبيعي بودند اما در دوره‌هاي بعد اين تماشاگران حضور حقيقي پيدا كردند. با اين‌همه نكته قابل توجه در آيين اجراي دسته‌جمعي و تاثير دسته‌جمعي آن روي مردم است. آيين‌هاي عاشورايي، همان‌طور كه در بالا نيز به آن اشاره شد تنوع بسياري در ايران دارد. آيين‌هايي كه گاه در كل ايران عموميت يافته و آيين‌هايي كه ما تنها در يك منطقه خاص شاهد برپايي آن هستيم. تنوع آيين‌هاي عاشورايي بي‌شك يكي از نمونه‌هاي بارز ريشه‌دار بودن اين فرهنگ در ايران است. آيين‌هايي كه در محتوا يك سمت و سو دارند اما از نظر شكل، فرم و شيوه اجرايي تفاوت‌هاي بي‌شماري با يكديگر دارند. از يك منظر نيز ريشه‌دار بودن اين فرهنگ توانسته گونه‌هاي متنوع و رنگارنگي از خلاقيت، اعتقاد و گونه‌هاي نمايشي در ايران پديد بياورد كه هركدام به نوبه خود فرهنگي غني در خود دارد. اين فرهنگ كه دو وجه اسلامي و ايراني دارد تلفيقي است از درهم‌آميزي اسلام و ايران كه در محتوا ريشه در اسلام و اعتقاد اسلامي دارد و در شكل ظاهر در بسياري جهات ريشه در فرهنگ ايراني و نوع زيست ايراني دارد. همنشيني بسيار حيرت‌انگيز اين دو نوع فرهنگ غني توانسته سنتي ريشه‌دار به وجود بياورد كه هر ساله در سالگرد واقعه عاشورا تكرار مي‌شود. آنچه در بالا به آن اشاره شد تنها وجه آييني اين واقعه است، بخش ديگر اين واقعه و آيين‌هاي شكل‌گرفته حول آن به تئاتر تبديل شده‌اند. بهرام بيضايي در كتاب نمايش در ايران تعزيه را چنين تعريف مي‌كند: «شبيه‌گرداني يا شبيه‌خواني يا تعزيه، نمايشي بوده است در اصل بر پايه قصه‌ها و روايات مربوط به زندگي و مصايب خاندان پيامبر اسلام و خصوصا وقايع و فجايعي كه در محرم
- سال 61 هجري در كربلا براي امام حسين و خاندانش پيش آمد، ولي به‌زودي گسترش يافت و همه جنبه‌هاي داستاني و تفنني فرهنگ توده را شامل شد.» بهرام بيضايي ريشه شكل‌گيري نمايش‌هاي آييني عاشورايي را چنين بررسي مي‌كند: «از هنگام تسلط عرب‌ها بر ايران، ايرانيان هميشه فرصتي مي‌جستند تا خود را از اين سلطه رها كنند؛ پيدايش نهضت‌هاي مقاومت و فرقه‌هاي ايراني كه دشمنان دستگاه مركزي قلمرو عربي اموي و بعدها حتي عباسي بودند، از نتيجه‌هاي اين كوشش بود. يكي از بهانه‌هاي اين مخالف‌خواني غصب خلافت بود توسط افرادي كه از خاندان پيغمبر نبودند. ايرانيان در برابر اين خلفا از افراد خاندان پيغمبر و دنباله‌هاشان... حمايت كردند و بدين‌ترتيب فرقه معتبري به وجود آوردند كه با نام شيعه خود را از فرقه‌هاي معتقد به دستگاه خلافت... جدا مي‌كرد...»
انجمن رمان 98 | بهترین انجمن رمان نویسی
| آیین‌های سوگواری در گذر زمان |
رمان ۹۸ | دانلود رمان
نودهشتیا,بزرگترین مرجع تایپ رمان, دانلود رمان جدید,دانلود رمان عاشقانه, رمان خارجی, رمان ایرانی, دانلود رمان بدون سانسور,دانلود رمان اربابی,
roman98.com
آخرین ویرایش توسط مدیر:
