معرفی کتاب شکوفه‌های عناب | رضا جولایی

SAEEDEH.T · 26/2/20

شکوفه‌های عناب جدیدترین اثر نویسنده موفق ایرانی رضا جولایی است که مانند دو رمان قبلی وی، کتاب سوءقصد به ذات همایونی و کتاب یک پرونده کهنه، موضوعی تاریخی – تخیلی دارد. وقایع این کتاب که در دوران مشروطه و به توپ بستن مجلس و… رخ می‌دهد، از زبان چهار شخصیت و راوی متفاوت بیان می‌شود: یک قزاق ایرانی، یک عکاس و تاجر ایرانی، یک قزاق روس و یک زن. که هر کدام با لحن و بیانی خاص داستان خود را شرح می‌دهند و به تناوب روایت بعضی از اتفاقات واقعی، گذشته و حال و فرجام این شخصیت‌ها نیز مشخص می‌شود.
رضا جولایی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری کتاب ایران درباره نگارش شکوفه های عناب می‌گوید:

موضوع قتل میرزا جهانگیرخان صور اسرافیل، همیشه برای من جالب بود؛ وقتی که نوشته‌هایی که در این مورد است و شرح وقایع روز «یوم التوپ» را در چند جای مختلف خواندم، آن حال و هوا را کاملاً حس کردم. مثلاً خاطرات یک روزنامه نگار روسی – که به احتمال زیاد جاسوس بوده و در پوشش خبرنگار به ایران می‌آید – صحنه‌های آن روز را بسیار جاندار توصیف کرده و خیلی دید سینمایی دارد؛ با خواندن این مطالب تصویر آن روز مقابل چشم‌های من شکل می‌گرفت. به هر صورت جنبه‌های دراماتیک قضایای این قبیل، به همراه آن تصاویری که در ذهن آدم می‌آید. طبق مقوله‌های یونیکی، در ذهن آدم شکل می‌گیرد و تبدیل به رمان و داستان می‌شود.

نویسنده در شکوفه‌های عناب که می‌توان آن را داستانی غنی با شخصیت پردازی قوی دانست، ضمن روایت قتل میرزا جهانگیرخان صور اسرافیل، قصه آدم‌هایی را که به نحوی با حادثه مذکور در ارتباط بودند، بازگو می‌کند. و در عین حال گوشه‌ای از اوضاع و احوال مردمان عادی را در ایران و روسیه نشان می‌دهد. از دیگر دوره‌های تاریخی که در این کتاب به آن‌ها اشاره شده است می‌توان به سلطنت ناصرالدین شاه، عصر پهلوی‌ها در ایران و حکومت تزار روسیه اشاره کرد.
در قسمتی از متن پشت جلد کتاب شکوفه‌های عناب آمده است:

رضا جولایی، نویسنده‌ی صاحب سبکِ ادبیات ایران، در شکوفه‌های عناب باز هم به سراغِ روایتی تاریخی رفته و آن را با خیال ورزی چند سویه‌ای پرداخته است. او با رمان‌های مشهورش، از جمله سوءقصد به ذات همایونی و شبِ ظلمانی یلدا، یکی از مهم‌ترین نویسندگانِ امروز ایران به حساب می‌آید… جولایی قهرمان‌های خیالی خود را کنارِ شخصیت‌های واقعی تاریخی قرار داده و قصه می‌سازد. رمان بی‌وقفه داستان می‌گوید و پیش می‌رود. از مرگ و عشق و البته نفرت. رمانی که در اوج پختگی نوشته شده است و خواننده را به سفری عجیب می‌برد.

شکوفه‌های عناب داستان آدم‌هایی است که گرچه راه خیـ*ـانت، کینه و انتقام‌گیری را در پیش گرفته‌اند، اما دست روزگار از آن‌ها غافل نشده و در بزنگاه زندگی آنها را اسیر و پشیمان می‌کند. داستانی است که گاه به خاطر پرداختن به عشق و دوستی، لطیف و گاه به خاطر توصیف جنبه‌های تاریک و شر وجودی انسان تلخ و دردناک است. مطالعه این کتاب را به علاقه‌مندان رمان تاریخی و البته داستان‌های ایرانی پیشنهاد می‌کنم.