بررسی گنج مدفون در مریخ

MacTavish · 11/2/20

بیگ بنگ: ناسا برنامه‌های بزرگی برای بازگرداندن فضانوردان به ماه در سال ۲۰۲۴ میلادی دارد. این ماموریت می‌تواند اقدام راه‌گشایی برای ارسال انسان‌ها به سیاره سرخ باشد. اما در ابتدا باید بدانیم که محل فرودمان در مریخ کجا خواهد بود؟ مقاله جدیدی که در یکی از مجلات معتبر منتشر شده به محققان کمک خواهد کرد تا نقشه‌ای از یخِ آبی موجود در زیر سطح مریخ تهیه نمایند.

این ناحیه از سیاره مریخ که در عکس زیر مشاهده می‌کنید، دارای یخ سطحی است و فضانوردان می‌توانند به راحتی به آن دسترسی داشته باشند. این یخ با استفاده از داده‌های کاوشگرهای ناسا شناسایی شد.
به گزارش بیگ بنگ، یخ از جمله نکات مهمی است که باید در انتخاب محل فرود در نظر گرفته شود. با توجه فضای اندکی که درون فضاپیما وجود دارد، هرگونه ماموریت به مقصد مریخ که همراه با انسان باشد، باید نیاز انسان به آب آشامیدنی و تامین سوخت موشک را در اولویت خود قرار بدهد. ناسا این مدل مفهومی را «بهره‌برداری آزمایشی از منابع» نامگذاری کرده است و عامل بسیار مهمی در انتخاب محل فرود انسان در مریخ برشمرده می‌شود.

ماهواره‌هایی که به دور مریخ حرکت می‌کنند، میتوانند به دانشمندان کمک کنند تا آنها بهترین محل را برای ساخت اولین ایستگاه تحقیقاتی در مریخ انتخاب نمایند. محققان این مقاله جدید از داده‌های دو فضاپیمای ناسا کمک گرفتند. این فضاپیماها «کاوشگر شناسایی مریخ یا MRO» و «کاوشگر اودیسه مریخ» نامیده شده اند که هدف‌شان تعیین محل یخ می‌باشد؛ محلی که احتمالا میتواند در دسترس فضانوردان در سیاره سرخ باشد.

«سیلوین پیکه» محقق و نویسنده ارشد از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیا گفت: «برای کَندن یخ در مریخ نیازی به بیل حفاری نیست. می‌توانید از بیل‌چه استفاده کنید. ما به جمع‌آوری داده درباره یخ مدفون در مریخ ادامه خواهیم داد تا بهترین محل را برای فرود فضانوردان انتخاب کنیم.»

گنج مدفون شده در مریخ

آب مایع نمی‌تواند در هوای مریخ دوام بیاورد؛ به دلیل وجود فشار کم هوا، وقتی در معرض اتمسفر قرار بگیرد، به گاز تبدیل می‌شود. یخِ آبی مریخ در سرتاسر مریخ در زیر زمین ذخیره شده است. کاوشگر فونیکس ناسا این مناطقِ نزدیک به قطبین را مطالعه کرده است. کاوشگر MRO نیز از برخورد شهاب سنگ به مریخ که این یخ را حفاری کرده، از فضا عکس گرفته است. محققان برای یافتن یخی که فضانوردان بتوانند به راحتی به آن دسترسی داشته باشند، به دستگاه‌های حساس به گرمایِ کاوشگر MRO متکی بودند. آنها در همین راستا از دوربین «سیستم عکسبرداری نشر گرمایی یا THEMSIS» در کاوشگر اودیسه مریخ نیز استفاده کردند.

نقشۀ رنگی که یخ زیرزمینی در کره مریخ را نشان می‌دهد. رنگ‌های سرد در مقایسه با رنگ‌های گرم به سطح نزدیکتر هستند؛ نواحی تیره مناطقی را نشان می‌دهند که در آن، فضاپیما به گرد و غبار ریز وارد می‌شود.
چرا برای جستجوی یخ از دستگاه‌های حساس به گرما استفاده می‌کنند؟ یخِ دفن شده دمای سطح مریخ را تغییر می‌دهد. محققان داده‌های مربوط به دما و وجود یخ را با داده‌های دیگر مقایسه کردند؛ مثل ذخایر یخی که رادارها شناسایی کرده بودند. داده‌های حاصل از طیف‌سنج پرتو گامای کاوشگر اودیسه نیز برای محققان مفید بود. همانطور که انتظار می‌رفت، همۀ این داده‌ها از وجود مقادیر زیادی یخ در قطب‌های مریخ خبر می‌دهند. اما نقشه از رسوبات بسیار سطحی هم حکایت دارد که محققان دوست دارند در آینده طی عملیات بعدی به مطالعه آنها بپردازند.

انتخاب محل فرود

اگرچه مکان‌های زیادی در مریخ وجود دارد که دانشمندان دوست دارند از آنها دیدن کنند، اما مکان‌های معدودی هستند که برای فرود فضانوردان ایده‌آل باشد. اکثر دانشمندان عرض‌های جغرافیایی شمالی و جنوبی را برای فرود مناسب می‌دانند؛ چرا که این مکان‌ها میزان زیادی نور خورشید و دمای بهتری در مقایسه با قطب ها دارند. با این وجود، دانشمندان ترجیح می‌دهند که فضانوردان در نیمکره شمالی فرود بیایند. بخش اعظم منطقه موسوم به «آرکادیا پلانیتیا» وسوسه انگیزترین منطقه فرود در نیمکره شمالی می‌باشد.