التهاب قرنیه یا کراتیت؛ علائم، علت ها، روش‌های تشخیص و درمان

Mahta.ra · 24/1/20

التهاب قرنیه التهاب دردناک چشم است. این حالت می‌تواند یک عفونت یا زخم باشد. چند نوع متفاوت از التهاب قرنیه و جود دارد و هر کدام نیازمند درمان متفاوتی است.

چشم بسیار حساس است و به چندین روش خودش را حفظ می‌کند. پلک چشم را می‌پوشاند و اشک و مایعات آن را از عفونت حفظ می‌کند. قرنیه خارجی‌ترین لایه چشم است و سدی در برابر گرد و خاک، میکروبها و بیماریها حفظ می‌کند.

از آنجایی که قرنیه یکی از نخستین خطوط دفاعی است، می‌تواند علاقه‌مند شده و ملتهب شود. این حالت به عنوان التهاب قرنیه شناخته می‌شود.

کراتیت بیماری ست که بر قرنیه اثر می‌گذارد. قرنیه به چشم کمک می‌کند که تمرکز کند بنابراین می‌تواند اشیا را بصورت واضح ببیند. کراتیت موجب ملتهب شدن قرنیه می‌شود. این بیماری می‌تواند بسیار دردناک باشد، موجب مشکلاتی در دید شود و چشم را نسبت به نور حساس کند. التهاب قرنیه فقط یک عامل ندارد. انواع متفاوتی از التهاب قرنیه وجود دارد و هر نوع آن نیازمند درمانی متفاوت است.

علائم التهاب قرنیه

التهاب قرنیه معمولا بخاطر این است که چیزی چشم را علاقه‌مند کرده مثلا یک عفونت یا زخم. عوامل خطر مشخصی چشم را بیشتر مستعد التهاب قرنیه می‌کند. علائم کراتیت معمولا شامل موارد زیر هستند:

قرمزی چشم
درد و خارش در چشم
تغییرات دید مثل تاری یا ناتوانی در دید
حساسیت به نور
قادر نبودن به باز کردن چشم
ترشح از چشم
اشک ریزش زیاد

در صورت درمان نشدن، علائم کراتیت پیشرفت کرده و بدتر می‌شوند. اینکه چه موقع علائم ظاهر می‌شوند بستگی به نوع کراتیت دارد. به عنوان مثال علائم کراتیت باکتریایی می‌تواند سریع ظاهر شود.

انواع کراتیت

بسته به علتی که موجب آن می‌شود، دو نوع کراتیت وجود دارد. کراتیت را می‌توان به نوع عفونی و غیر عفونی طبقه بندی کرد.

التهاب قرنیه عفونی:

التهاب قرنیه عفونی بـ*ـو*سیله یکی از عوامل زیر ایجاد می‌شود:

باکتریها: پسودوموناس آرژینوزا و استافیلوکوک اورئوس شایعترین انواع باکتریهایی هستند که موجب کراتیت باکتریایی می‌شوند. این عمدتا در افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند اتفاق می‌افتد.

قارچها: کراتیت قارچی بـ*ـو*سیله آسپرژیلوس کاندیدا یا فوزاریوم ایجاد می‌شود. همانند کراتیت باکتریایی، کراتیت قارچی هم به احتمال زیاد روی افرادی که کنتاکت لنز استفاده می‌کنند، بیشتر اثر می‌گذارد. البته ممکن است فضای بیرون هم افراد را در معرض این قارچها قرار دهد.

انگلها: یک موجود زنده به عنوان آکانتامبا در افرادی که لنز تماسی دارند بیشتر شایع است. این انگل در فضای بیرون از خانه زندگی م‌کند و بـ*ـو*سیله شنا کردن در دریاچه، پیاده روی در مناطق جنگلی یا خوردن ریختن آب آلوده روی کنتاکت لنز وارد می‌شود. این نوع عفونت به نام التهاب قرنیه آکانتامبا شناخته می‌شود.

ویروسها: کراتیت ویروسی معمولا توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می‌شود که از ورم ملتحمه تا التهاب قرنیه پیشرفت می‌کند.

کراتیت غیر عفونی

علتهای غیر عفونی التهاب قرنیه عبارتند از:
جراحت چشم همانند خراش
استفاده از کنتاکت لنز به مدت طولانی
استفاده از کنتاکت لنز به هنگام شنا کردن
زندگی در اقلیم آلوده که خطر مواد گیاهی آسیب زننده به قرنیه را بیشتر می‌کند
ضعف سیستم ایمنی
قرار گرفتن در معرض آفتاب یعنی کراتیت نوری
کمبود ویتامین A

خشکی چشم هم می‌تواند موجب التهاب قرنیه شود. که در این صورت مشکلی در پلکها یا مجراهای اشکی بوجود می‌آید به این معنا که چشم شخص به اندازه لازم مرطوب نمی‌شود.

آیا التهاب قرنیه مسری است؟

کراتیت عفونی ممکن است از طریق تماس انتقال یابد. این در صورتی اتفاق می‌افتد که که در تماس با یک ماده عفونی باشید سپس چشمهایتان را لمس کنید. همچنین در صورتی رخ می‌دهد که بیمار شوید و بعدا عفونت به چشمان شما گسترش یابد.

در بعضی موارد، شما می‌توانید حتی التهاب قرنیه را به خودتان منتقل کنید. به عنوان مثال اگر یک زخم ناشی از تبخال داشته باشید آن را لمس کنید بعد به چشمتان دست بزنید این می‌تواند منجر به بروز این بیماری شود.

کراتیت غیر عفونی مسری نیست. این موارد تنها در صورتی مسری می‌شود که شخص دچار عفونت شود.

تشخیص التهاب قرنیه

هر علامت مشکوکی از التهاب قرنیه را باید به سرعت مورد توجه قرار داد. پزشک شما می‌تواند بیماری شما را تشخیص دهد بنابراین قبل از اینکه هر اختلالی شدید شود می‌توانید درمانتان را انجام دهید. برای تشخیص کراتیت پزشک شما ابتدا شرح حالی راجع به علائم شما خواهد گرفت سپس به چشمهای شما نگاه می‌کند. اگر چشم شما از عفونت بسته شده باشد کمک می‌کند که آن را باز کنید تا بتوانید به طور کامل قرنیه را بررسی کند.

معاینه با اسلیت لامپ یا پن لایت به هنگام معاینه استفاده می‌شود. اسلیت لمپ بـ*ـو*سیله بزرگنمایی ساختارهای داخل چشم شما کار می‌کند بنابراین می‌تواند نگاه نزدیکتری به صدمات ایجاد شده بـ*ـو*سیله التهاب قرنیه بیندازد. پن لایت برای بررسی مردمک برای پی بردن به تغییرات غیر عادی انجام می‌شود. ممکن است از یک رنگ روی سطح چشم استفاده شود تا به پزشک برای توجه بهتر به هر تغییر دیگری کمک کند.

برای تشخیص عفونی بودن یا نبودن آن پزشک ممکن است تستهای آزمایشگاهی را درخواست کند. وی یک نمونه اشک یا قرنیه‌ای را برای تشخیص دقیق علت التهاب قرنیه برخواهد داشت. پزشک همچنین می‌تواند دید شما را با استفاده از بینایی سنجی آزمایش کند.

درمان التهاب قرنیه

چگونگی درمان التهاب قرنیه بستگی به علت آن دارد. اگر عفونت داشته باشید برای شما داروها تجویز می‌شود. پزشکتان قطره چشمی، داروهای خوراکی یا هر دو را تجویز خواهد کرد. اینها شامل موارد زیر هستند:

آنتی بیوتیک برای عفونتهای باکتریایی
ضد انگل برای عفونتهای انگلی
ضد قارچ برای عفونتهای قارچی
ضد ویروس برای عفونتهای ویروسی

همه عفونتهای کراتیت به داروها به یک صورت پاسخ نمی‌دهند. آکانتامبا گاهی اوقات در برابر آنتی بیوتیک مقاومت می‌کند بنابراین در صورتی که عفونت برطرف نشده باشد پزشک باید دوباره چشمهای شما را معاینه کند. همچنین داروهای ضد ویروسی نمی‌توانند ویروسی را که موجب عفونت شده باشد به طور کل ریشه کن کنند در نتیجه باید مراقب عود دوباره عفونت باشید.

التهاب قرنیه غیر عفونی نیازی به دارو ندارد. فقط در صورتی که بیماری بدتر شود و تبدیل به عفونت شود دارو تجویز می‌شود. یک چشم بند می‌تواند به حفاظت از ناحیه عفونی کمک کند و فرایند بهبود را بهتر کند.

سرانجام بیماری التهاب قرنیه

التهاب قرنیه وقتی به طور کامل درمان شود، به احتمال زیادی بهبود خواهد یافت. البته اگر درمان نشود اختلالات می‌تواند بیشتر شود. التهاب قرنیه درمان نشده ممکن است منجر به صدمه ابدی به دید شود.

اختلالات ممکن دیگر شامل موارد زیر هستند:

زخمهای قرنیه
عود عفونتهای چشم
التهاب مزمن (طولانی مدت)
زخمهایی داخل قرنیه که به نام زخمهای قرنیه شناخته می‌شوند

در موارد شدید ممکن است نیاز به پیوند قرنیه باشد. اگر کراتیت سبب اسیب دیدگی یا نابینایی شود، پزشک این عمل را توصیه خواهد کرد.

پیشگیری از التهاب قرنیه

در حالی که کراتیت می‌تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد مراحلی وجود دارد که شما می‌توانید از روی دادن آن پیشگیری کنید. این بخصوص اگر کنتاکت لنز بپوشید، حقیقت دارد. شما می‌توانید این کارها را انجام دهید:

مطمئن شوید که با لنز به رختخواب نروید
لنزها را قبل از شنا کردن بردارید
کنتاکت لنزها را تنها با دستهای تمیز بشویید
از انواع محلول تمیز کننده درست استفاده کنید، هرگز آب یا محلولهای مقطر را استفاده نکنی
لنزها را بطور مرتب عوض به صورتی که پزشکتان توصیه کرده است، عوض کنید