افسردگی تنفسی چیست؟

Mahta.ra · 21/1/20

افسردگی تنفسی (هیپوونتیلیشن) یک اختلال تنفسی است که تنفس ِ کُند و غیرموثر از ویژگی‌های آن می‌باشد. طی یک سیکل طبیعی تنفس، شما اکسیژن را به ریه‌های‌تان می‌کشید. خون، این اکسیژن را به تمام بدن‌تان انتقال می‌دهد و به بافت‌ها می‌رساند.

سپس خون شما، کربن دی اکسید را که فرآورده‌ی جانبی است به ریه‌ها بر می‌گرداند. این کربن دی اکسید، با بازدم شما از بدن‌تان خارج می‌شود. اما در اختلال افسردگی تنفسی، بدن نمی‌تواند کربن دی اکسید را به خوبی دفع کند و اکسیژن به طور مناسب توسط ریه‌ها مصرف نمی‌شود. در نتیجه، میزان کربن دی اکسید بالا رفته و اکسیژن بسیار کمی در دسترس بدن قرار می‌گیرد.

هیپوونتیلیشن با هایپرونتیلیشن متفاوت است. هایپرونتیلیشن زمانی است که خیلی تند نفس می‌کشید که باعث خارج شدن بیش از حد کربن دی اکسید از بدن‌تان می‌شود.

علائم افسردگی تنفسی

خستگی
خواب آلودگی طی روز
تنگی نفس
تنفس کُند و سطحی
افسردگی

با پیشرفت این بیماری و افزایش سطح کربن دی اکسید در خون ممکن است دچار کبودی لـ*ـب‌ها و انگشت‌های دست و پا، اختلال حواس، سر درد و حمله‌ی صرع مانند شوید. تند تند نفس کشیدن از ویژگی‌های هیپوونتیلیشن نیست، اما بعضی از افراد در نتیجه‌ی تلاش بدن‌شان برای بیرون دادن کربن دی اکسید، تنفس‌شان تند می‌شود.

علت‌های افسردگی تنفسی

افسردگی تنفسی می‌تواند علت‌های متعددی داشته باشد. احتمال‌های ممکن شامل موارد زیر می‌شوند:

بیماری‌های عصبی عضلانی (موجب ضعف عضلات کنترل کننده‌ی تنفس می‌شوند)
آسیب مغزی (در توانایی مغز برای کنترل عملکرد‌های حیاتی مانند تنفس اختلال ایجاد می‌کند)
چاقی مفرط (باعث می‌شود بدن سخت‌تر کار کند تا تنفس صورت بگیرد)
آپنه انسدادی خواب (راه‌های هوایی حین خواب مسدود می‌شوند)
بیماری مزمن ریوی (بیماری مزمن انسدادی ریه و فیبروز کیستیک که موجب انسداد راه‌های هوایی می‌شوند)

افسردگی عصبی می‌تواند از عوارض جانبی یک سری از دارو‌ها نیز باشد. دوز بالای دارو‌های موثر بر سیستم مرکزی عصبی می‌توانند عملکرد سیستم تنفسی را کُند کنند.

افسردگی تنفسی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اگر علائم افسردگی تنفسی را دارید باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک از شما در مورد علائمی که دارید و دارو‌هایی که مصرف می‌کنید پرسش‌هایی می‌کند و سپس با معاینه‌ی فیزیکی و آزمایش، تشخیص خواهد داد. ممکن است پزشک شما، برای تعیین علت افسردگی تنفسی‌تان، یک سری تست تجویز نماید که شامل موارد زیر می‌شود:

عکسبرداری: یک تست تصویری با اشعه‌ی X که می‌تواند ناهنجاری‌ها را نشان بدهد.

تست عملکرد ریه: تست تنفسی، نشان می‌دهد ریه‌های‌تان تا چه اندازه خوب کار می‌کنند.

آزمایش گاز خون شریانی: آزمایش خونی که مقدار کربن دی اکسید و اکسیژن و تعادل اسیدی خون‌تان را نشان می‌دهد.

تست اکسی متری نبض دست: سطح اکسیژن جریان خون توسط مونیتوری در انگشت دست‌تان اندازه گیری می‌شود.

آزمایش خون هماتوکریت و هموگلوبین: تعداد گلبول‌های قرمز در دسترس خون که اکسیژن را به تمام بدن می‌رسانند ارزیابی می‌شود.

افسردگی تنفسی چگونه درمان می‌شود؟

افسردگی تنفسی یک بیماری قابل درمان است. شیوه‌ی درمانی بسته به علت بیماری دارد. اگر، دارو دلیل افسردگی تنفسی باشد، قطع مصرف دارو می‌تواند تنفس را به حالت نرمال برگرداند. سایر راهکار‌های درمانی برای هیپوونتیلیشن شامل موارد زیر می‌شود:

اکسیژن درمانی برای کمک به تنفس
کاهش وزن
استفاده از دستگاه کمک تنفسی CPAP برای باز نگه داشتن راه‌های هوایی حین خواب
دارو‌های استنشاقی برای باز کردن راه‌های هوایی و درمان بیماری ریه

آیا افسردگی تنفسی می‌تواند عوارض دیگری ایجاد کند؟

هیپوونتیلیشن اگر درمان نشده رها شود می‌تواند عوارض خطرناکی ایجاد کند که شامل مرگ نیز می‌شود! افسردگی تنفسی ناشی از اوردوز دارویی می‌تواند منجر به ایست تنفسی شود که کُشنده است. وقوع مکرر هیپوونتیلیشن نیز می‌تواند سبب فشار خون ریوی شود که نارسایی سمت راست قلب را به دنبال خواهد داشت.