جراحی بسته دیسک کمر و گردن با لیزر

Mahta.ra · 19/1/20

عمل جراحی بسته دیسک کمر

چهل سال پیش پزشکان به دنبال راهی بودند شاید بتوانند بدون برش دادن پوست قسمت بیرون زده دیسک را در بیماران مبتلا به فتق دیسک‌های کمری خارج کنند. این تلاش‌ها منجر به ابداع روشی شد که در آن تخلیه دیسک از راه لوله باریکی که از راه پوست به داخل دیسک فرستاده می‌شد امکان‌پذیر گردید. به این روش عمل جراحی بسته دیسک کمر می‌گویند.

تلاش‌های بیشتر در این زمینه وسایل و روش‌های دیگری را در انجام این نوع عمل‌ها معرفی نمود. روش‌هایی که همه آن‌ها یک ویژگی مشترک داشتند: «جلوگیری از انجام جراحی باز و عدم دستکاری آناتومی طبیعی بدن»

مزیت این روش‌ها نسبت به عمل جراحی باز چیست؟

عدم نیاز به بیهوشی (انجام عمل با بیحسی موضعی)
عدم نیاز به بسـ*ـتری در بیمارستان
عدم وجود زخم و بخیه پس از عمل
عدم وجود درد حین و پس از عمل
برگشت سریع به فعالیت‌های روزانه

روش نوین درمان دیسک کمر با لیزر را توضیح دهید.

معمولا در اکثر نقاط دنیا جراحی بسته دیسک گردن و کمر اولین انتخاب برای بیماران است. مگراینکه به دلایلی با این روش نتوان مشکل بیماران را حل کرد که در این صورت به طرف جراحی باز می‌رویم. البته بیش از ۹۰% موارد با همین روش درمان می‌شوند.

چرا این روش از جراحی باز بهتر است؟

به چند دلیل؛ یکی اینکه طول زمان عمل بسیار کوتاه است و مریض بیش از ۴ ساعت در بیمارستان نخواهد بود. موضوع مهمتر اینکه بیهوشی ندارد و با بی حسی موضعی انجام می‌شود. به این دلیل که ستون فقرات دستکاری نمی‌شود عوارض حین عمل و بعد از عمل ندارد.

مهم‌ترین مساله این است که بیمار فورا و بعد از نهایتا دو روز استراحت به جریان زندگی باز می‌گردد. این روش محدودیت ندارد و هر چند بار که بخواهیم می‌توانیم از این روش استفاده کنیم. با این روش می‌توان همزمان بیش از یک دیسک را لیزر کرد. این‌ها اولویت‌هایی است که باعث می‌شود این روش را انتخاب کنیم. سوالی که بیشتر افراد دارند در مورد برگشت پذیری است که این عمل به هیچ عنوان برگشت پذیر نیست. درمان قطعی است و این مواردی است که معمولا مطرح می‌کنیم.

اگر دیسک دچار پارگی شده باشد باز پیشنهاد شما لیزر است؟

بله باز هم همین روش را پیشنهاد می‌کنم.

چه تضمینی وجود دارد که پارگی دیسک دوباره برنگردد؟

معمولا بالای ۹۰% از موارد این عمل‌ها برگشت ندارند مگر اینکه مورد خاصی وجود داشته باشد.

بعضی از بیماران به دلیل عصب سیاتیک کمر درد‌های شدیدی دارند، به این افراد هم جراحی با لیزر را پیشنهاد می‌کنید؟

بیرون زدگی دیسک‌های کمری و فشار بر روی عصب سیاتیک باعث بروز درد عصب سیاتیک می‌شود که معمولا درد به پا‌ها منتقل شده و بازهم لیزر کردن دیسک، فشار را بر روی عصب سیاتیک از بین می‌برد.

بعضی از بیماران هم بعد از چند سال مشکل دیسک و جراحی نکردن دچار پا در می‌شوند و می‌لنگند آیا بعد از عمل با لیزر مشکل لنگیدنشان حل می‌شود؟

معمولا کسانی که تنگی کانال دارند همزمان علاوه بر لیزر درمانی درمان دیگری هم به کار می‌رود که در کل فشار در ناحیه‌ی کانال نخاعی را کاهش می‌دهد.

برای بیمارانی که عمل جراحی انجام داده اند و به هر دلیلی جراحی با موفقیت همراه نبوده چه توصیه‌ای دارید؟

دستکاری ستون فقرات و به هم خوردن آناتومی به دنبال جراحی باز باعث چسبندگی در ناحیه‌ی عمل شده و این مسئله باعث می‌شود که بیمار درد‌های بسیار شدیدی را تجربه کند. چسبندگی ممکن است چند ماه و یا چند سال بعد از عمل بوجود بیاید، برای این نوع بیماران معمولا از روش‌های ترکیبی مثل لیزر، رادیو فرکانسی و نورولیز استفاده می‌شود تا چسبندگی آزاد شود. معمولا در این روش از اپیدوروسکوپ استفاده می‌شود که مثل هر آندوسکوپی دیگری محل ضایعه در دید مستقیم قرار می‌گیرد. در نهایت اگر این بیماران به هر دلیلی با روش‌های مرسوم درمان نشوند استفاده از دستگاه محرک نخاعی مشکل این بیماران را بر طرف می‌کند.

بیماری بیست سال پیش دیسک کمر خود را جراحی کرده، امروز بعد از گذشت بیست سال اگر بخواهد با لیزر عمل کند مشکلی ندارد؟

نه ما در این روش محدودیت زمانی نداریم.

علاوه بر درد مربوط به دیسک آیا دلایل دیگری هم برای کمر درد و گردن درد وجود دارد؟

بله، حدود ۳۰ درصد کمر درد‌ها و ۴۰ تا ۵۰ درصد درد‌های ناحیه گردن مربوط به درگیری مفاصل فاست اطراف ستون فقرات می‌باشند.

از نظر هزینه چطور، این روش چقدر با جراحی باز فرق دارد؟

هزینه‌های این روش خیلی کمتر از جراحی باز است.

آرتروز در کدامیک از مفاصل بیشتر اتفاق می‌افتد؟

مفاصل زانو، لگن، شانه، گردن و کمر مفاصلی هستند که آرتروز در آن‌ها اتفاق می‌افتد. در هر قسمت از بدن این تخریب سبب ایجاد علائم و نشانه‌های خاصی می‌باشد.

آرتروز کمر در کدام مفاصل اتفاق می‌افتد؟

مهره‌های کمر در محل دیسک‌ها با هم ارتباط دارند. علاوه بر این محل مهره‌ها دارای زوایدی هستند که سبب می‌شود هر مهره با مهره بالاتر و پایینتر از خودش در مفاصلی که در دو طرف مهره قرار دارند ارتباط برقرار نمایند. این مفاصل بسیار کوچک، مفاصل بین مهره‌ای یا مفاصل فاست (facet joint) نامیده می‌شوند. تخریب در این مفاصل می‌تواند سبب ایجاد آرتروز کمر یا سندرم فاست کمری شود.

علائم آرتروز ستون فقرات چیست؟

درد: درد در ناحیه کمر که می‌تواند به پا‌ها خصوصا پشت پا انتشار داشته باشد. این درد مشابه درد‌های سیاتیکی می‌باشد.
محدودیت حرکت، درد در خم شدن به پهلوها، خم شدن به عقب یا چرخش می‌تواند محدودیت ایجاد نماید.
خشکی کمر: این خشکی عمدتا موقع بیدار شدن از خواب اتفاق می‌افتد.
تشدید درد با نشستن: درد با ایستادن و خصوصا در نشستن تشدید می‌شود. رانندگی در این بیماران می‌تواند بسیار دردناک باشد.
احساس خستگی در کمر: اسپاسم عضلات ثانویه به درد می‌تواند سبب ایجاد خستگی شود.

برای درمان آرتروز زانو با لیزر، که بین ایرانیان بسیار شایع است نحوه درمان چگونه است و این نکته که گفته می‌شود آرتروز درمان قطعی ندارد. در این روش چقدر درست است؟

آرتروز حقیقتا درمان قطعی ندارد. مثل دیابت و فشار خون، ولی ما بیمار را رها نمی‌کنیم و با دارو درمانی بیماری را کنترل می‌کنیم. آرتروز هم چنین است و درمان قطعی ندارد ولی ما می‌توانیم بیماری را کنترل کنیم. با لیزر یا استفاده از سلول درمانی و روش‌های مختلف دیگری که لیزر در این زمینه بسیار موفق بوده است، بیمار سالی یک یا دوبار لیزر درمانی می‌شود و درد‌های او به راحتی کنترل می‌شود. استفاده از لیزر عوارض خاصی ندارد. تنها نکته‌ای که مطرح است تفاوت در نیاز به مراجعه بین بیماران مختلف است که بیمار سالی یک یا دوبار نیاز به مراجعه و لیزر درمانی دارد.

لیزر درمانی را برای آرتروز در مراحل اولیه بیماری مناسب می‌دانید؟

لیزر در بیمارانی که تمایل به تعویض مفصل زانو ندارند و یا کاندید تعویض مفصل نمی‌باشند، می‌تواند کمک کننده باشد.

اهمیت تشخیص صحیح درگیری مفاصل فاست ستون فقرات

با توجه به اینکه علائم درگیری این مفاصل با بیرون زدگی دیسک‌های ستون فقرات تا حدی شبیه به هم هستند، تشخیص این درگیری بسیار مهم است.

تشخیص این بیماری چگونه انجام می‌شود؟

مهمترین مسئله برای تشخیص، معاینه‌ی بالینی است. انجام گرافی ساده می‌تواند کمک کننده باشد، ولی سی تی اسکن ستون فقرات قدرت بالایی در تشخیص مشکل این مفصل دارد. مطمئن‌ترین و قطعی‌ترین تشخیص بلوک مفصل فاست می‌باشد.

درباره سردرد‌های مزمن از جمله میگرن چطور؟ به چه دلیلی بیماران از میان درمان‌ها و روش‌های دیگر لیزر را انتخاب می‌کنند؟

تا به حال برای میگرن روش درمانی قطعی وجود نداشته است. دارو درمانی تا حدودی درد بیماران را تسکین می‌دهد. در چند سال اخیر لیزر درمانی توانسته این بیماری را درمان کند. در بعضی موارد بیرون زدگی دیسک گردن علائمی شبیه سر درد‌های میگرنی را برای فرد ایجاد می‌کند؛ بنابراین انجام ام آر آی گردنی در تمام بیمارانی که عنوان سر درد میگرنی را یدک می‌کشند لازم است.

موفقیت این روش در درمان سر درد میگرنی چقدر است؟

این روش بهترین درمان با ضریب موفقیت بالای ۹۰ درصد می‌باشد.

آیا لیزر درمانی در کنترل درد‌های سرطانی نقشی دارد؟

بله، بیمارانی که به سرطان‌های پیشرفته مبتلا هستند معمولا درد‌های شدیدی را تجربه می‌کنند. کنترل این درد‌ها با دارو امکان پذیر نیست. در این موارد می‌گوییم اعصاب قسمتی از بدن که منشا درد است، توسط لیزر یا رادیو فرکانسی برای مدت خاصی از کار می‌افتد و انتقال درد انجام نمی‌شود. بعد از مدتی که معمولا ۴ تا ۶ ماه است بیمار می‌تواند یک مرحله دیگر این روش را انجام دهد و تا زمانی که زندگی می‌کند درد‌ها قابل کنترل می‌شود.