نیمی از بدن انسان را میکروب‌ها تشکیل داده‌اند

MacTavish · 15/1/20

بیگ بنگ: دانشمندان می‌گویند بیش از نیمی از بدن انسان را توده‌های میکروبی تشکیل داده‌اند و تنها ۴۳ درصد از آن از سلول‌های انسانی تشکیل شده‌ است. شناخت نیمه ناشناخته بدن انسان، بخش میکروبی بدن یا میکروبیوم بدن، متشکل از ویروس، میکروب و قارچ، به درک بهتر انسان از انواع بیماری‌های، از آلرژی گرفته تا پارکینسون کمک خواهد کرد.

به گزارش بیگ بنگ به نقل از BBC، این حوزه از دانش پرسش‌هایی درباره معنی انسان بودن مطرح می‌کند که پاسخ آنها می‌تواند به ابداع روش‌های درمانی جدید بیانجامد. روت لی مدیر بخش علوم میکروبیوم مرکز ماکس پلانک معتقد است میکروبیوم برای سلامت انسان ضروری است زیرا بدن انسان تنها متشکل از سلول‌های انسانی نیست. نقطه به نقطه بدن انسان پوشیده از ریزموجودات میکروسکوپی است و هر چه بدن شسته یا ضدعفونی شود بازهم میکروب‌ها باقی خواهند ماند. بیشترین تمرکز این موجودات در اعماق تاریک و پیچ در پیچ و کم اکسیژن روده‌های انسان است.

برهمین اساس دانشمندانی مانند راب نایت، محقق دانشگاه سن دیه‌گو کالیفرنیا معتقدند ما بیشتر میکروب هستیم تا انسان. در ابتدا تصور می‌شد در ازای هر ۱۰ سلول انسانی یک میکروب در بدن وجود دارد،‌اما اکنون این آمار به نسبت یک به یک نزدیک‌تر شده‌ است و اگر تمامی سلول‌های بدن به دقت شمرده شوند،‌ تنها ۴۳ درصد از کل بدن را تشکیل می‌دهند. اما این وضعیت در زمینه ژنتیکی وخیم‌تر نیز می‌شود و انسان از نظر ژنتیکی نیز در بدن خود در اقلیت است.

ژنوم انسان از ۲۰ هزار ژن تشکیل شده است در حالیکه اما مجموعه ژن‌های موجودات میکروسکوپی بدن انسان بین دو تا ۲۰ میلیون ژن است. سارکیس مازمانیان، میکروب‌شناس مؤسسه فناوری کالیفرنیا معتقد است انسان تنها یک ژنوم ندارد،‌ ژنهای میکروب‌های بدن نیز ژنوم ثانویه بدن را تشکیل می‌دهند که عملکرد ژنوم اولیه را تقویت می‌کند. آنچه انسان را تشکیل داده ترکیبی از دی‌ان‌ای انسانی و دی‌ان‌ای میکروب‌های روده‌است.

ساده‌انگاری است اگر فکر کنیم تمامی موجودات میکروسکوپی که در بدن حمل می‌کنیم تاثیر و تعامل خاصی در بدن ندارند. دانش به صورت مداروم در حال کشف نقش میکروبیوم‌ها در عملکرد دستگاه گوارش، تنظیم سیستم ایمنی و مبارزه با بیماری‌ها و نقش آنها در تولید ویتامین‌های لازم است. به گفته نایت این موجودات میکروسکوپی به شکلی باورنکردنی با سلامت انسان در ارتباطند از این‌رو باید دیدگاه خود را نسبت به میکروب‌ها تغییر دهیم و در رابـ*ـطه‌ای خصمانه خود با میکروب‌ها تجدید‌نظر کنیم.

آنتی‌بیوتیک‌ و واکسن‌، سلاح‌های بشر برای مبارزه با انواع بیماری‌های عفونی مانند آبله و سل به شمار می‌روند که زندگی بسیاری را نجات دادهاند اما برخی از محققان نگرانند در این مبارزه باکتری‌های خوب قربانی باکتری‌های بد شده‌باشند. درک بهتر میکروبیوم‌ها می‌تواند به درک بهتر تغییراتی که به مرور زمان در آنها ایجاد شده منجر شود و به این ترتیب انسان در مبارزه با عوامل بیماریزا موفق‌تر عمل خواهد کرد.

میکروبیوم‌ها با بیماری‌های التهابی روده و پارکینسون و تاثیر داروهای ضدسرطان، شیمی درمانی و حتی افسردگی و اوتیسم و مهمتر از همه چاقی نیز مرتبط دانسته می‌شوند. امروزه مشخص شده است که سابقه خانوادگی و سبک زندگی نقش مهمی در چاقی دارد اما شاید میکروب‌های مفید نیز بی‌تاثیر نباشند.

محققان احتمال می‌دهند شاید ترکیب نامناسب میکروب‌هایی که متابولیسم غذا را در بدن انجام می‌دهند باعث چاقی شود. نتیجه آزمایش این نظریه روی موش‌هایی که در محیط استریل و بدون هیچ نوع میکروبی رشد کرده‌بودند نشان داد ورود باکتری بدن افراد چاق به بدن موش‌ها آنها را چاق و ورود باکتری بدن افراد لاغر به بدن موش‌ها آنها را لاغر می‌کند. برهمین اساس پزشکان بسیار امیدوارند بتوانند از میکروب‌ها به عنوان دارو استفاده کنند.

ترفر لالی، محقق موسسه تحقیقاتی ولکام تراست سانگر در بریتانیا معتقد است بیماری ممکن است باعث حذف برخی موجودات میکروسکوپی شود و هدف مطالعات وی آن است که دوباره آنها را وارد بدن انسان سازد. به گفته او شواهد زیادی وجود دارند که نشان می‌دهند ترمیم میکروبیوم یک فرد می‌تواند به مداوای بیماری‌هایی مانند کولیت اولسراتیو، نوعی بیماری التهابی روده منجر شود. به گفته او برای درمان تعدادی شناخته شده از بیماری به ترکیبی از ده تا ۱۵ میکروب نیاز است.