شکل و شمایل قمر پن سیاره زحل را از نمایی نزدیک ببینید!

MacTavish · 11/10/19

شکل و شمایل قمر پن (Pan) سیاره‌ زحل، در جدیدترین تصاویر نمای نزدیک، بسیار شگفت انگیز است! با توجه به عکس‌های جدیدی که از قمر پن از سیاره‌ زحل تهیه شده، دانشمندان موفق شده‌اند تا در نهایت شکل و اندازه‌ی این قمر را به خوبی مشاهده کنند. پن یکی از اقمار سیاره‌ زحل است که بر خلاف قمر کره‌ی زمین، شکل و شمایل قمر پن هیچ شباهتی به کره ندارد.

قمر پن مشابه با یک نوع پیراشکی یخ زده معروف به راویولی بوده و در اندازه‌ی شهر نیویورک است. اقمار همیشه کروی شکل نیستند؛ برخی از آنان مانند گردو و برخی دیگر ممکن است مشابه با سیب زمینی باشند! اما قمر پن به عنوان یکی از اقمار زحل، به نظر می‌رسد اولین جرم آسمانی‌ای است که در شکل و شمایل پیراشکی راویولی کشف می‌شود!

بر اساس جدیدترین پست ناسا، این‌ها مجموعه تصاویری هستند که در نزدیک‌ترین نمای ممکن از قمر پن به ثبت رسیده‌اند. این تصاویر توسط فضاپیمای کاسینی و از فاصله‌ی 24,500 کیلومتری تهیه گردیده است؛ یک ربات با سوخت هسته‌ای که از سال 2004 تاکنون در مدار زحل قرار دارد.

شکل و شمایل قمر پن همانند پیراشکی راویولی و در اندازه‌ی شهر نیویورک است!

تاکنون اطلاعات بسیار محدودی از قمر پن به دست آمده‌اند. اما تصاویری که به تازگی فضاپیمای کاسینی از شکل و شمایل قمر پن به ما نشان می‌دهد بسیار جالب هستند! چیزی که تا امروز می‌دانیم این است که پن یکی از 62 قمر شناخته شده‌ی سیاره‌ زحل بوده و در فاصله‌ی 950 میلیون مایلی کره زمین قرار دارد. این شی یخی، در وسیع‌ترین قسمت، 26 کیلومتر بوده و به طور میانگین وسعت این قمر در حدود 14 کیلومتر است.

اگر این قمر را بر روی نقشه‌ی کره‌ی زمین قرار دهیم، می‌توان آن را به مانند یک تکه پاستا بر روی کشور آمریکا قرار داد که قادر است 5 بخش از شهر نیویورک را بپوشاند.

دلیل شباهت این قمر، به پیراشکی کره‌ای راویولی ناپیداست؛ اما فرضیه‌ی فعلی این است که عناصر رادیو اکتیوی در حین شکل گرفتن این قمر بی تاثیر نبوده‌اند. در داخل پن، عناصر گرم، مرکزی چسبناک را ایجاد کرده و با چرخش سریع در زمان جوان بودن آن، منجر به پهن شدن قمر پن گردیده‌اند.

ویجر 2 (یکی دیگر از کاوشگرهای با سوخت هسته‌ای) برای اولین بار از قمر پن در سال 1980 عکس‌برداری کرد. اما نکته‌ی جالب اینجاست که اخترشناسان، قمر پن را تا سال 1990 در این تصاویر پیدا نکردند! در سال‌های بعد، تصاویر ثبت شده به کمک کاسینی نشان داد که قمر پن، یک شکاف با عرض 200 مایل را در حلقه‌های زحل ایجاد کرده که این ویژگی Encke Gap نام‌گذاری شده است.

ولی متاسفانه این تصاویر ثبت شده توسط کاسینی از اقمار دافنیس و پن، از آخرین‌های این ماموریت به شمار می‌آیند. ناسا اخیرا با فعال سازی پیشرانه‌ی کاسینی، آن را در آخرین گردش مداری قرار داده که تصاویر حاصل از آن متحیر کننده بوده‌اند.

اما در زمانی حدود اواخر ماه آوریل، فضاپیمای کاسینی سوخت بیشتری را مصرف خواهد کرد تا وارد یک دوره‌ی مرگ یک ماهه شود. طی این برنامه‌ریزی، فضاپیمای کاسینی در نهایت در قطب شمال سیاره‌ی زحل سقوط خواهد کرد. در واقع بعد از 22 مرتبه برخورد به سیاره و حلقه‌های آن، در تاریخ 15 سپتامبر 2017 همچون یک شهاب‌سنگ خواهد سوخت.

اما ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چرا؟ آیا بهتر نیست که فضاپیمای کاسینی نیز همچون ویجر 2 به مسیر خود ادامه داده و مسیر خود را بعد از مرگ در خارج از منظومه شمسی ادامه دهد؟ پاسخ این سوال نیز در نوع خود جالب و منطقی‌ست! دو قمر یخی سیاره‌ی زحل یعنی انسلادوس و تیتان، ممکن است دارا‌ی نشانه‌هایی (حتی ابتدایی) از حیات باشند، ناسا قصد دارد از سقوط فضاپیمای کاسینی به این دو قمر و در پی آن آلوده کردن میکروب‌های ابتداییِ حیات در آن جلوگیری کند.