نوبل فیزیک 2019 به سه فیزیکدان در حوزه کشفیات کیهان‌شناسی رسید

MacTavish · 10/10/19

سه فیزیکدان به نام‌های جیمز پیبلز، میشل مایو و دیدیه کوئلز به دلیل کشفیات مهم در حوزه کیهان‌شناسی توانستند جایزه نوبل فیزیک 2019 را به صورت مشترک از آن خود کنند.

جیمز پیبلز به دلیل اکتشافات نظری در کیهان‌شناسی فیزیکی توانست نیمی از نوبل فیزیک 2019 را از آن خود کند. همچنین میشل مایو و دیدیه کوئلز به دلیل کشف سیارات فراخورشیدی که به دور یک نوع ستاره مدل خورشیدی در حال چرخش است، نیمی دیگر از این جایزه ارزشمند را به صورت مشترک دریافت کردند. جایزه نوبل فیزیک از سال 1901 به دانشمندان موفق این حوزه اهدا می‌شود و تا سال 2019 هر ساله یک تا 3 نفر موفق به دریافت آن شدند. در تاریخ اهدای جایزه نوبل فقط جان باردین (John Bardeen) توانست دو بار در سال‌های 1956 و 1972 جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرد.

اکتشافات برندگان نوبل فیزیک 2019

نظریات کیهان‌شناسی فیزیکی جیمز پیبلز باعث شد تا این حوزه بیش از پیش غنی‌تر شود و پایه تحول کیهان‌شناسی طی نیم قرن گذشته را از نظریه‌پردازی به علم مهیا ساخته است. از اواسط دهه 1960 چارچوب نظری وی توسعه پیدا کرده و اساس ایده‌های امروزی محققان در مورد جهان را شکل داده است. الگوی بیگ بنگ جهان را از نخستین لحظه‌های شکل‌گیری، یعنی حدود 14 میلیارد سال قبل که بسیار داغ و متراکم بود را شرح می‌دهد. پس از آن زمان جهان در فرایند گسترش بوده و همواره در حال بزرگ‌تر و سردتر شدن است.

پرتورهای نوری در حدود 400 هزار سال پیش از بیگ بنگ قادر به حرکت در فضا شدند و جهان به سمت شفاف شدن حرکت کرد. امروزه نیز این پرتورهای قدیمی در اطراف ما وجود داشته و بسیاری از اسرار جهان را در خود مخفی نگه داشته‌اند. جیمز پیبلز توانست به کمک ابزارهای تئوری و محاسباتی خود به تعبیر این اثرها از بدو پیدایش کیهان بپردازد که نتیجه آن کشف رویه‌های فیزیکی جدید بود. چنین نتایجی به ما می‌گوید جهان فعلی که می‌بینیم فقط 5 درصد از آن شامل محتوای شناخته شده و ماده‌ای که ستاره‌ها، سیارات، درختان و انسان‌ها را تشکیل داده است. 95 درصد دیگر از جهان از ماده و انرژی تاریک تشکیل شده و تاکنون قادر به شناخت آن نشده‌ایم. این تحقیقات یک چالش برای فیزیک مدرن به شمار می‌رود.

میشل مایو و دیدیه کوئلز در اکتبر 1995 توانستند نخستین سیاره فراخورشیدی که در کهکشان راه شیری به دور ستاره‌ای از نوع خورشید در حال چرخش است را شناسایی کنند. این دو فیزیکدان در رصدخانه هاوت-پروونس (Haute-Provence) واقع در جنوب فرانسه موفق به رصد سیاره 51 Pegasi b شدند؛ سیاره‌ای به شکل توپ گازی که می‌توان آن را با بزرگترین غول گازی منظومه شمسی یا همان سیاره مشتری مقایسه کرد. چنین کشفی در ستاره شناسی تحول زیادی ایجاد کرد و پس از آن بیش از 4 هزار سیاره فراخورشیدی در کهکشان راه شیری شناسایی شد. دانشمندان همچنان در حال کشف جهان‌های جدید و اسرارآمیز هستند. این دو فیزیکدان ایده‌های قبلی محققان در خصوص سیستم‌های سیاره‌ای را به چالش کشیده و دانشمندان را مجاب می‌کنند تا در خصوص تئوری‌های خود در حوزه رویه‌های فیزیکی که در کشف سرچشمه سیارات نقش دارند، بازنگری کرده و دیدگاه خود را تغییر دهند.

سه برنده جایزه نوبل فیزیک 2019 توانستند ایده‌های محققان در حوزه کیهان را دگرگون کنند. جیمز پیبلز با اکتشافان نظری خود به محققان کمک خواهد کرد تا چگونگی تکامل جهان پس از بیگ بنگ را بهتر بشناسند و همچنین میشل مایو و دیدیه کوئلز به کاوش سیارات ناشناخته در پیرامون کهکشان پرداختند. چنین اکتشافاتی دیدگاه محققان از کیهان را تغییر خواهد داد.

آشنایی با برندگان نوبل فیزیک 2019

جیمز پیبلز یک فیزیکدان آمریکایی-کانادایی بوده که به عنوان یک نظریه‌پرداز حوزه کیهان شناسی شناخته می‌شود و هم‌اکنون به عنوان استاد دانشگاه پرینستون فعالیت دارد. وی دارای 84 سال سن بوده و متولد سال 1935 است. میشل مایو یک فیزیک اخترشناس استاد دانشگاه ژنو بوده که در سال 1942 در سوئیس به دنیا آماده است. وی در سال 2007 از شغل خود بازنشسته شد، اما در رصدخانه ژنو به عنوان یک محقق مشغول به‌کار است و در سال 2015 نیز موفق به دریافت جایزه کیوتر شد. دیدیه کوئلوز در سال 1996 در سوئیس چشم به جهان گشود. این ستاره شناس 55 ساله در کشف سیارات خارج از منظومه شمسی (سیارات فراخورشیدی) در گروه فیزیک اخترشناسی آزمایشگاه کاوندیش، کمبریج و دانشگاه ژنو دارای سوابق بسیار درخشانی است.